وضعیت فعالیت‌های فرهنگی هنری شهرداری تهران در هاله‌ای از ابهام!

به گزارش خبرنگار فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، تقریباً بیش از ۲۰ سال است با تاسیس فرهنگسرا‌ها و خانه‌های فرهنگ، خانواده‌های بسیاری این مکان‌های فرهنگی و هنری پراکنده در سطح شهر تهران را به عنوان فضایی امن و مطمئن محل رجوع و برطرف کردن نیاز‌های آموزشی، سرگرمی و تربیتی خود کرده‌اند، فضا‌هایی که البته این روز‌ها دچار رخوت و سردرگمی درون سازمانی شده است و هم چون سابق آن طور که شایسته است میزبان مردم نیست.

از طرفی دیگر به گفته برخی فعالان فرهنگ و هنر فرهنگسرا‌ها و خانه‌های فرهنگ با وجود نیرو‌های متخصص دچار رخوت و روزمرگی شده‌اند، طبیعتا در حوزه فرهنگی، هنری و اجتماعی، برقراری ارتباط، تعامل، همکاری و مشورت با همکاران، ذی نفعان و نخبگان برای رسیدن به اهداف بسیار موثر است و شاید راه نجات این سازمان بهرمندی از گجینه‌های درونی خود باشد تا اینکه بخواهد از ظرفیت‌های بی تجربه و ناپخته بیرونی برای تحول خود استفاده کند.

این مسائل است که سوالی را به ذهن‌ها متبادر می‌سازد، سازمان فرهنگی و هنری چقدر توانسته این ارتباط تحول ساز را با پرسنل خود در فرهنگسرا‌ها برقرار کند تا به حل مشکلات عدیده این سازمان در زمان کنونی مرهم باشد؟

۲۵ تیر ماه جلسه‌ای در کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران برگزار شد که مسائل مختلفی در آن نسبت به سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران بیان شده است، آنچه از این جلسه منتشر شده است حاوی مطالبی است که نشان‌گر وضعیت نه چندان خوب این سازمان دارد، در گزارش حاضر سعی کرده‌ایم با توجه به سرنخ‌های بیان شده در این جلسه بررسی داشته باشیم از وضعیت فعلی آن، از همین گزارش اول سعی کرده‌ایم نگاهی داشته باشیم به موسسات وابسته و امکانات و دارایی‌های این سازمان و تطبیق آن با وضعیت اعلامی از سوی مدیران و رسانه‌ها تا شاید بتوان از انفعال این سازمان بزرگ رمزگشایی کنیم.

«سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران هنوز با نقطه مطلوب فاصله دارد»، این بخشی از اظهار نظر نرگس معدنی‌پور، رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران است؛ همچنین سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران طبق مصوبه مورخ ۲۹/ ۱/ ۱۴۰۲ موظف شده است تکالیف و وضعیت‌های مرتبط با خود را حل کند، اما در این بین، یک بند از مصوبه بسیار مهم است، در بند ۶ این مصوبه آمده است: «با توجه به زیان انباشته سازمان بیش از سرمایه آن مشمول مفاد ماده ۱۴۱ قانون تجارت شده است لذا سازمان موظف به رفع بند مذکور است.» قانونی که در واقع بیشتر زمانی کاربرد دارد که یک سازمان بخواهد منحل شود.

اما سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران که دارای امکانات لجستیکی و درآمدی بسیار بالایی است چرا باید به این نقطه برسد که هم از جانب شورای شهر فاصله زیادی داشته باشد، هم زیان‌ده باشد و هم مردم و حتی نیرو‌های متخصص آن هم از آن راضی نیستند.

این سازمان شرکت‌ها و مؤسساتی همچون واحد تهران گشت، هاتف شهر، آموزش شهر، تصویر شهر (با در اختیار داشتن تمامی پردیس‌های سینمایی شهرداری تهران)، باغ کتاب و پردیس تئاتر خاوران، تماشاخانه ایرانشهر را در اختیار دارد که هر یک برای خود قطب مهمی از ظرفیت لجستیک فرهنگ و هنر تهران هستند و تا چندی پیش نیز یکی از مهم‌ترین محل‌های رجوع مردم بوده و می‌بایست هم‌چون گذشته که امورات این سازمان را می‌گذارند، منبع عظیم درآمد باشند، اما آیا این مجموعه‌ها درحال حاضر در راستای اهداف اقتصاد فرهنگ فعالیت می‌کنند یا خیر؟

در ادامه مروری بر امکانات و وضعیت این موسسات داریم:

موسسه باغ کتاب تهران (موسسه نشر شهر سابق)

باغ کتاب تهران ظرفیتی عظیم از فضا‌های فرهنگی و هنری و ایضاً تجاری که در هیچ یک از سایت‌های سامانه‌ای شهرداری نیز اطلاعات مالی درستی از وضعیت آن بیان نشده است، اما این مجموعه با دارا بودن پردیس سینمایی، تئاتر، موسیقی، باغ علم کودک، باشگاه همکارا، فروشگاه کتاب و محصولات فرهنگی هنری برای تمامی رده‌های سنی، باغ علم نوجوان، سرزمین فکر بازیا، باشگاه رباتیک، فروشگاه ویژه موبایل و قطعات الکترونیک، مرکز آموزش، پردیس مغز من، فضای کار اشتراکی و بیش ۲۰ مرکز عرضه محصولات خوراکی و... این مجموعه هم گویا نتوانسته آن طور که باید و شاید بازوی مالی سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران باشد و البته امکان دارد باغ کتاب درگیر مدیریت‌های پنهان داخلی شهرداری تهران نیز شده باشد. بماند که مسئله واگذاری مجدد بخش کودک این مجموعه به شرکت ماه پیشونی حواشی بسیاری داشت.

تماشاخانه ایرانشهر

این تماشاخانه با دو سالن کاملا حرفه‌ای و تخصصی تا مدتی پیش به صورت نیمه خصوصی و ذیل خانه هنرمندان ایران فعالیت می‌کرد، اما در دوران مدیریت باقری پبدنی این تماشاخانه در اقدامی حراست گونه و با هجوم نیرو‌های حراستی و تعویضی قفل‌های و بدون اعلام قبلی به نحوی گرفته شد و مدیریت آن یک شبه به فردی دیگر واگذار شد.

از آن پس این تماشاخانه که به عنوان پر فروش‌ترین سالن تهران و کشور شناخته می‌شد نیز هم، چون دیگر بخش‌های سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران زیان ده شد، و رونق اجرا در آن گرفته شد. تماشاخانه ایرانشهر سالنی که می‌توانست همچنان در اوج باشد قربانی دعوا‌های مدیران بی تجربه شهرداری تهران شد.

پردیس تئاتر خاوران

جایی که باید برای تئاتر باشد این روز‌ها بیشتر استودیو و سینماست، در این بین برای اینکه ظاهر کار آسیبی نبیند یک تئاتری هم اجرا می‌شود، مخاطب هم اهمیتی ندارد، حالا تئاتر باشد، تعزیه باشد یا هر چیز دیگر، مهم این است که برای ظاهر کار تئاتری هم اجرا شود با مخاطب یا بی مخاطب، شاید یکی از بزرگترین آفت سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران این است که هیچ برنامه مشخصی برای استفاده از لجستیک خود ندارد و از طرفی هم هر یک از این بخش‌های وابسته به خودش، مدعی همه چیز هستند از آموزش گرفته تا تولید و... پردیس خاوران هم از ابتدای تاسیس‌اش همین بوده و هست و هرکس هم مدیر آن می‌شود می‌خواهد چرخ را از نو نه تنها برای سازمان بلکه در سطح کل عملیات‌های فرهنگی هنری شهرداری تهران اختراع کند و در نتیجه پس از مدتی تبدیل به سالن داری می‌شود که با اجاره دادن فضا‌های مختلف کسب و کاری دارد که البته آن هم زیان ده است.

نرگس معدنی پور در بخشی دیگر از صحبت‌هایش در جلسه با کمیسیون فرهنگی شورای شهر گفته است: «این کمیسیون، کار‌های هنرمندانه بیشتری را از سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران انتظار دارد. حتماً باید بخشی از اعتبارات این سازمان در راستای تولید محتوا برنامه‌ریزی شود که امری مهم و ضروری است. در واقع ما باید با تولید محتوا شهروندان را به سمت استفاده از این تولیدات سوق دهیم. اساساً ما نیازمند تولید محتوا‌های جدید هستیم، چرا که باید فرصتی فراهم شود تا با ارائه خدمات این چنینی بتوانیم شهروندان را مجاب کنیم تا این تولیدات را از ما تهیه کنند.» است که سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران با دارا بودن بیش از ۹۰ درصد ظرفیت لجستیکی حرفه‌ای و درآمدزایی فضا‌های فرهنگی هنری شهرداری تهران سازمانی زیان ده و در آستانه انحلال است.

۱۴ موزه، ۴۸ آمفی تئاتر، ۵۵ خانه فرهنگ، ۲۸ نگارخانه، ۴۱ مکان ورزشی و ۲۰ سالن سینما جایگاه خود را در میان نه تنها شهروندان تهرانی بلکه مدیران هم فکر و حزبی خود از دست داده است و شاید اگر باقری پبدنی بودجه کلان فرهنگی که حاصل درآمدزا بودن سازمان را در اختیار داشت و همراه بودجه‌ای که از شورای شهر و شهرداری تهران دریافت می‌کند را نیز دارا باشد نتواند کاری کند، چراکه سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران زمانی می‌تواند رو به جلو حرکت کند که تمام ۴ هزار نیروی آن هم دل و به معنای واقعی همکار باشد، نه آنکه متخصص این سازمان به نحوی حذف شوند.

در آخر باید از شورای شهر و شهردار تهران خواست با شفافیت کامل و برای مردم به میدان بیایند و تصمیمی درست برای وضعیت فعالیت‌های فرهنگی هنری شهرداری تهران بگیرند، شاید دیگر زمان آن رسیده که هم، چون طرحی که چند سال قبل مطرح شد شهرداری تهران دارای یک مرجع برای فعالیت و خروجی فعالیت‌های فرهنگی و هنری باشد و آن هم معاونت تحت امر شهردار، یعنی معانت فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران باشد که این روز‌ها در انفعال سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران به تنهای بار فعالیت‌های فرهنگی هنری شهر تهران را به دوش می‌کشد.