ایران در منطقه غرب آسیا چه نقشی ایفا می‌کند؟

گروه سیاست خبرگزاری آنا- محیا کریمی: ایران در منطقه غرب آسیا از مهمترین کشور‌ها به شمار می‌رود. یکی از دلایل اهمیت ایران در منطقه غرب آسیا مکان جغرافیایی این کشور است. ایران در کانون اتصال سه قاره آسیا اروپا و آفریقا قرار دارد و برای تسهیل صادرات و حمل و نقل آسان در منطقه از تنگه هرمز بهره می‌برد. 

ایران دارای مرز‌های دریایی گسترده‌ای است که تنها در جنوب، سواحل ایران در خلیج فارس و دریای عمان از اروند رود تا تنگه هرمز و از آنجا تا بندر گواتر در جنوب شرق بیش از ۲ هزار کیلومتر امتداد دارد. 

در منطقه غرب آسیا اغلب کشور‌ها داری دین اسلام هستند و ایران نیز کشوری مسلمان با مذهب رسمی شیعه است. همین امر موجب شده تا ایران پذیرای بسیاری از مسلمانان سراسر جهان باشد. حضور حداکثری شیعیان در مناطق نفت خیز خلیج فارس را می‌توان تطبیق ژئوپلیتیک انرژی با ژئوپلتیک شیعه دانست. 

شیعیان به علت حضور در مراکز راهبردی منطقه مثل مناطق نفت خیز و مراکز تجاری بالقوه، در معادلات منطقه‌ای جایگاه ویژه‌ای دارند. بر همین اساس دشمنان جمهوری اسلامی در منطقه نگران گسترش حوزه نفوذ ایران از مرز‌های غربی افغانستان تا دریای مدیترانه هستند؛ بنابراین اگر ایران بتواند در قالب قیف ژئوپلیتیک، کشور‌های افغانستان، عراق، سوریه و لبنان را به هم وصل کند، این امر می‌تواند نقشه سیاسی منطقه را دگرگون سازد؛ زیرا با توجه به اینکه تمام قدرت‌های درگیر با ایران در منطقه قدرت نفوذ و تاثیر گذار جمهوری اسلامی در عراق، سوریه و لبنان را پذیرفته اند، از این رو نقش بی بدیل جمهوری اسلامی ایران در مدیریت و هدایت تحولات سیاسی و امنیتی غرب آسیا مشخص می‌شود.

در میان همه کشور‌های حوزه‌ی خلیج فارس، ایران به دلیل برخورداری از بیشترین کناره از خلیج موقعیت خاصی دارد و نیز به دلیل جغرافیای نظامی خاص به منطقه‌ای مهم و استراتژیک در جهان تبدیل شده است. 

وجود منابع سرشار طبیعی یکی دیگر از دلایل اهمیت ایران در منطقه محسوب می‌شود. نفت یکی از عناصر مهم و تأثیرگذار در معادلات جهانی است که ایران از این امتیاز برخوردار بوده و میادین نفتی زیادی را در اختیار دارد. 

برخی از این میدان‌ها فعال، بعضی غیرفعال و بعضی در حال توسعه هستند که همه آن‌ها تحت نظارت شرکت ملی نفت ایران است. علاوه بر نفت، ایران از نظر دارا بودن ذخایر گازی در رتبه دوم جهان بعد از روسیه قرار دارد و ۱۷ درصد سهم گاز جهان را تولید می‌کند. 

علاوه بر موضوع انرژی، می‌توان به جرأت گفت: ایران بزرگ‌ترین قدرت نظامی در منطقه غرب آسیا است و در این منطقه از لحاظ قدرت نظامی در رتبه اول قرار دارد. قدرت نظامی ایران از نیروی انسانی، موشک، پهپاد و سایر تجهیزات جنگی تشکیل می‌شود، اما قدرت پهپاد‌های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در مقایسه با سایر کشور‌های منطقه و همینطور کشور‌های جهان مثال زدنی است! به طوری که ایران چهارمین قدرت پهبادی دنیا شناخته می‌شود. دشمنان جمهوری اسلامی نیز به این موضوع اعتراف کرده‌اند. 

«الکس گرینکویچ» فرمانده نیروی هوایی سازمان تروریستی سنتکام در این باره گفته است: جت‌های جنگی آمریکا هنوز در آسمان خاورمیانه برتری دارند، اما ایران تاکتیک‌های خاص خود را دارد و به خاطر پهپاد هایش گام‌های بزرگی برداشته است. 

همچنین «تد دویچ» نماینده کنگره آمریکا در این باره گفت: «پهپاد‌های ایران خطرناک است».

دشمنان جمهوری اسلامی می‌گویند که قدرت ایران خطرناک است، در حالی که نه تنها قدرت پهپادی جمهوری اسلامی بلکه تمام قوای نظامی آن همواره در خدمت ایجاد صلح در منطقه غرب آسیا بوده است. برای نمونه در دهه اخیر در مقابله با گروهک تروریستی داعش و در جهت امنیت منطقه از این قدرت بهره برده است. 

عمده نگرانی غرب از ایران به علت واقع شدن این کشور در میان دو منبع انرژی است که در قرن بیست و یکم میلادی بزرگترین منبع تامین نیاز‌های غرب و جهان صنعتی به شمار می‌رود، همانگونه که رهبر معظم انقلاب به این امر اشاره کردند که غرب آسیا منطقه‌ی ارتباط شرق و غرب و «ایران» مهم‌ترین نقطه‌ی آن است... غربی‌ها رژیم غاصب صهیونیستی را برای تسلط بر این منطقه به وجود آوردند... انقلاب اسلامی ضربه‌ی مهلکی بر سیاست استعماری غربی‌ها در این منطقه بود.

ایشان در بیانات اخیرشان موضع قدرت جمهوری اسلامی و انقلاب را چنین تشریح کردند: «استعمار غرب نسبت به منطقه‌ی غرب آسیا، یک رویکردی دارد. این منطقه‌ای که خودشان اسمش را می‌گذارند «خاورمیانه»، بعد از دو جنگ جهانی استعمار غربی، اول اروپا بعد هم آمریکا، نسبت به این منطقه یک توجه خاص، رویکرد خاصی را به وجود آوردند چرا؟ چون منطقه منطقه‌ی مهمی است. 

مهم‌ترین عامل حرکت چرخ‌های صنعتی دنیای غرب به عامل نفت وابسته است. مرکز عمده‌ی نفت در دنیا در این‌جا ست. منطقه‌ی غرب آسیا منطقه‌ی ارتباط شرق و غرب است. رژیم غاصب صهیونیستی را به عنوان پایگاه غرب، اول پایگاه اروپا بعد هم پایگاه آمریکا قرار دادند، برای آنکه بتوانند مسلط به این منطقه باشند. کشور‌ها را به جان هم بیندازند، جنگ درست کنند، تحمیل کنند، توسعه بدهند، غارت کنند؛ اصلاً رژیم صهیونیستی را برای این به‌وجود آوردند.

در این منطقه غرب آسیا هم یک نقطه هست که از همه مهمتر است و آن ایران است؛ ایران از همه مهمتر است؛ بخاطر اینکه هم ثروتش بیشتر از همه‌ی این کشورهاست: نفت، گاز، معادن طبیعی؛ هم نقطه‌ی وقوع این کشور، حساسترین نقطه است، چهارراه است، چهارراه شرق و غرب. روی ایران بیشتر از همه حساس بودند؛ لذا روی ایران سرمایه‌گذاری کردند. اول انگلیس‌ها آمدند هر چه توانستند نفوذ پیدا کردند، وارد شدند، تشکیلات درست کردند. بعد هم آمریکایی‌ها آمدند، آمریکایی‌ها هم که آمدند با عنوان کمک آمدند. بعد کم کم جای پایشان را محکم کردند، دیگران را کنار زدند یا تضعیف کردند، خودشان مسلط شدند بر ایران. روی کشور‌های دیگر خاورمیانه هم همین جور، هرکدام به یک نحوی.

این وضع کشور و منطقه قبل از انقلاب است. انقلاب اسلامی در ایران ناگهان همه‌ی چرت‌های آن‌ها را پاره کرد. یک حادثه‌ای پیش آمد، یک ضربه‌ی مهلکی به این سیاست استعماری، انقلاب وارد کرد، این‌ها گیج شدند. رئیس‌جمهور آمریکا آمده بود ایران و می‌گفت ایران جزیره‌ی امن است. هشت نه ماه بعدش انقلاب شد، همین جزیره امن، اینجور اینا غافلگیر شدند، اینجور انقلاب ناگهان در مقابل این‌ها ظاهر شد و این‌ها را با ترس و تردید و خوف به کنج انزوا راند. انقلاب شد یک سد مستحکم، این‌ها را بیرون کرد، عوامل‌شان یک عده‌ای خودشان فرار کردند، یک عده‌ای بیرون شدند، یک عده‌ای اعدام شدند، یک سدی در مقابل حضور آمریکا و حضور غرب به طور کلی در منطقه ایجاد کرد.»

کشوری که در چهل سال تحت شدیدترین فشار‌ها و تحریم‌های اقتصادی بوده است و با تمام این مشکلات یکی از برترین‌های جهان در عرصه‌های مختلف می‌باشد؛ دانش هسته‌ای را نهادینه کرد، در سلول‌های بنیادین جزو پیش قراولان جهان شناخته می‌شود و دارای ارتش و قوای مسلح نظامی قوی است، به طوری که منطقه غرب آسیا تحت نفوذ و سیطره آن قرار دارد. 

این کشور یعنی ایران قدرتمند با وجود ظرفیت‌های داخلی و با توان بومی‌سازی در آینده نه چندان دور احیا گر تمدن بزرگ اسلامی_ ایرانی خواهد شد.