طرح دارویار چه بر سر بازار دارو آورد؟/ مردم مقصراند یا هزینه‌های بالای تولید!

به گزارش گروه جامعه خبرگزاری آنا، کافی است به یکی از داروخانه‌های دولتی یا حتی خصوصی برای تهیه دارو بروید، انواع آنتی بیوتیک‌ها، استامینوفن‌ها و بروفن‌ها، سرم‌ها و اسپری‌های تنفسی و عجیب‌تر از همه حتی قطره و اسپری بینی سدیم کلراید و در مجموع دارو‌های عمومی که بیشتر برای سرماخوردگی استفاده می‌شود، در داروخانه‌ها به زحمت پیدا می‌شود!

در حالی که کافی است نگاهی به قفسه دارو‌های ویتامین بیاندازید، این داروها، چون به صورت آزاد فروخته می‌شود همیشه به اندازه کافی موجود است و در دسترس!

نگرانی مردم برای کمبود دارو‌های ضروری در فضای مجازی به شدت دیده می‌شود. کاربری در یکی از شبکه‌های مجازی نوشته است. در میان مشکلات ریز و درشت اقتصادی و تب و تاب ملتهب جامعه، مردم مشکل کمبود دارو را کم داشتند که این هم اضافه شد.

البته این تنها گله‌ای نیست، که کاربران فضای مجازی این روز‌ها در مورد کمبود دارو می‌نویسند. کاربری که خود را پزشک معرفی کرده، نوشته است: «فکر می‌کنند علت کم بودن دارو، زیاد شدن نسخه پزشک هست.»

کاربر دیگه اینطور اظهارنظر کرده که: «وضعیت کمبود، نبود و گرانی و بازار سیاه انواع دارو تنها یک افتضاخ مدیریتی در وزارت بهداشت و دانشگاه تابع نیست. مجلس کجاست؟ نمی‌دانم. دولت کجاست؟ نمی‌دانم.»

کاربری نوشته: «بیماری فصلی، کمبود دارو، تعطیلی مدام مدارس کودکانی را در معرض آسیب قرار داده که طی سه سال اخیر قربانی کرونا بوده‌اند.»

**طرح دارویار چه بر سر دارو آورد؟

۲۲ تیر امسال ارز ۴۲۰۰ تومانی ارز دارو حذف و ارز نیمایی جایگزین آن شد. در این میان سازمان غذاودارو وعده داد که تنها ۲۰ تا ۳۰ درصد قیمت دارو افزایش پیدا می‌کند و دولت زیان ناشی از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی را با کالابرگ‌های الکترونیکی برای مصرف کنندگان جبران خواهد کرد. پس از اجرای این طرح، قیمت مواداولیه دارو تا ۵ برابر افزایش یافت که بر قیمت نهایی آن نیز تاثیرگذار بود.

حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی علاوه بر اینکه قیمت دارو‌های وارداتی را چندین برابر کرد بلکه برخی افراد را مجبور کرد که به سمت دارو‌های مشابه ایرانی با کیفیت پایین‌تر بروند.

**ماجرای نامه مجلس به رییس جمهور

اما بالاخره صدای رئیس کمیسیون بهداشت مجلس هم بلند شد. او از تداوم کمبود سرم و آنتی بیوتیک در کشور خبر داد و بیان کرد: در شرایطی که کودکان و افراد مسن در معرض آنفلوآنزا و سرماخوردگی قرار دارند با کمبود آنتی‌بیوتیک به ویژه برای کودکان در ۳۰ استان کشور روبرو هستیم.

حسینعلی شهریاری گفت: تداوم کمبود سرم در کشور، قوانین بانکی و گمرکی، شرکت‌های بیمه‌ای، کمبود مواد اولیه، طلب شرکت‌های تولید دارو، افزایش هزینه حمل‌ونقل و تعرفه‌های بازرگانی از جمله دلایل کمبود‌های دارویی و سرم است.

او با بیان اینکه ۶۰ تا ۷۰ درصد تولید داروی کشور در اختیار شرکت‌ها و بنگاه‌های شبه دولتی است، تصریح کرد: رئیس‌جمهور بار‌ها خطاب به مسئولان مربوطه تأکید کرد که قیمت دارو نباید افزایش یابد و کمبود‌های دارویی و سرم باید رفع شود، اما متأسفانه تاکنون در این رابطه اقدامی انجام نشده است.

شهریاری افزود: با دستور‌های کاغذی این مشکل حل نمی‌شود، در تابستان و بهار سال جاری در مورد کمبود دارو تذکر دادیم و تأکید کردیم که نباید اجازه داد این کمبود‌ها به فصول پاییز و زمستان برسد، اما متاسفانه توجهی نشد.

همچنین رئیس کمیسیون بهداشت مجلس در نامه‌ای از رئیس جمهور درخواست کرد تا مشکل کمبود اقلام دارویی و سرم تزریقی را در اسرع وقت رفع کند.

**دستور رئیسی برای تأمین اقلام دارویی در کشور

ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور در جلسه هیات دولت روز یکشنبه اول آبان با اشاره به گزارش‌های دریافتی از کمبود برخی اقلام دارویی، مسئولان مربوطه را مکلف کرد ضمن تأمین سریع اقلام داوریی مذکور و رفع نیاز مردم، دلیل قصور احتمالی را به طور دقیق پیگیری کرده و با هر فرد یا مجموعه‌ای که در این زمینه کوتاهی داشته به شکل مناسب برخورد کنند.

**پیدا شدن ۳۰ تن ماده اولیه آزیترومایسین

چند روز پیش بازرس کل «امور تعاون، کار و رفاه اجتماعی» سازمان بازرسی کل کشور در مصاحبه‌ای با اشاره به بازدید خود از برخی شرکت‌های پخش دارو و همچنین شرکت‌های «مواد اولیه‌ساز» در پی بررسی کمبود اقلام دارویی، گفته است: بررسی‌های میدانی حاکی از این است که ماده اولیه انواع آنتی‌بیوتیک در انبار‌های شرکت‌های تأمین کننده به طور کامل فراهم است؛ به طور نمونه در بازدید از یکی از شرکت‌های دارویی مشخص شد حدود ۳۰ تن ماده اولیه «آزیترومایسین» در انبار این شرکت موجود است و حدود ۳۰ تن دیگر از مواد اولیه این شرکت در گمرک وجود دارد که این مقدار میزان قابل توجهی از نیاز کشور را تأمین می‌کند.

میرمحمدی راجع به امتناع شرکت‌های دارویی از تولید اقلام دارویی آنتی‌بیوتیک هم ادامه داده: در این بازدید‌ها «حذف ارز ترجیحی و عدم همسان‌سازی قیمت‌های جدید با افزایش ناشی از تغییر نرخ ارز جهت تهیه مواد اولیه» و نیز «افزایش هزینه‌های مرتبط با تولید محصولات دارویی» دو عامل مهم امتناع شرکت‌های دارویی از تولید برخی اقلام دارویی به واسطه عدم اصلاح به موقع قیمت‌ها توسط سازمان غذا و دارو منتج به زیان شرکت‌های تولیدکننده ناشی از آن عنوان شده است.

**کمبود دارو چه معنایی دارد؟

دکتر «علی فاطمی» نایب رئیس انجمن داروسازان ایران در این مورد گفته، کمبود‌های دارویی بعد از اجرای طرح دارویاری کمتر نشده و همچنان سه رقمی است و اختلاف آمار کمبود دارو بین انجمن داروسازان و سازمان غذا و دارو حدود سه برابر است.

او افزود: پس از اجرای طرح دارویاری، وضعیت کمبود دارویی بدتر نشده، اما تفاوت زیادی هم نکرده و مانند گذشته پابرجاست. درباره تعداد اقلام دچار کمبود نیز با سازمان غذا و دارو اختلاف آماری داریم؛ سازمان غذا و دارو نبود یک مولکول داروی ژنریک را کمبود دارویی به حساب می‌آورد، اما از نظر انجمن داروسازان هر قلم دارویی که مردم به آن نیاز دارند و در بازار نیست، کمبود دارو محسوب می‌شود.

به گفته او، سازمان غذا و دارو، برخی دارو‌ها را که کمبود دارند، به صورت سهمیه‌ای در استان‌ها توزیع می‌کند. از نظر این سازمان، این نوع دارو‌ها دچار کمبود نیست؛ در حالی که از نظر انجمن داروسازان هر دارویی که به صورت آزاد در داروخانه‌ها وجود نداشته باشد و در دسترس همه مردم نباشد. دچار کمبود است.

**تأخیر بیمه تأمین اجتماعی مزید بر علت شد

نایب رئیس انجمن داروسازان ایران همچنین از تأخیر سازمان تأمین اجتماعی در پرداخت مطالبات داروخانه‌ها گله کرد و گفت: از زمان اجرای طرح دارویاری با وجود افزایش قیمت داروها، سازمان تأمین اجتماعی سهم خود را از افزایش قیمت دارو‌ها پرداخت نکرده و فشار افزایش قیمت دارو به دوش داروخانه‌ها افتاده است.

در این میان افرادی مانند «همایون سامه‌یح نجف‌آبادی» عضو کمیسیون بهداشت مجلس نی از احتکار آنتی‌بیوتیک توسط برخی شرکت‌های تأمین و توزیع‌کننده با هدف افزایش قیمت و سوددهی بیشتر سخن می‌گفتند. او اعلام کرده است: انبار‌ها سرشار از داروست، اما به دلیل تغییر قیمت دارو مجوز فروش ندارند.

**مصرف غیرمنطقی یا قیمت گذاری نامناسب؟

در بین اقلام دارویی که کمبود آن‌ها بیشتر در رسانه‌ها بازتاب داشت. نام سرم و انواع آنتی‌بیوتیک به خصوص ویژه کودکان بیشتر به چشم می‌خورد. مسئولان سازمان غذا و دارو، مصرف غیرمنطقی را دلیل این کمبود‌ها اعلام می‌کردند، اما صاحبان کارخانه‌های دارویی حرف‌های دیگری می‌زنند و از قیمت‌گذاری نامناسب این داروها، کمبود نقدینگی و هزینه بالای مالیات بر ارزش افزوده شکایت دارند. حالا باید ببینیم این مشکل چگونه و چه زمانی حل می‌شود. مشکلی که باعث نگرانی بیش از اندازه بیماران شده است