آزاده اعرابی در گفت‌وگو با آنا:
نبود کپی‌رایت عدم امنیت روانی را برای مترجم به همراه دارد/ کتاب‌های صوتی و الکترونیکی را رد نمی‌کنم
مترجم ادبی معتقد است که نبود کپی‌رایت عدم امنیت روانی را برای مترجم به همراه دارد، اگر قانون کپی‌رایت وجود داشته باشد مترجم با خیالی آسوده و امنیت خاطر ترجمه با کیفیت‌تری را تحویل می‌دهد.
به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات و کتاب گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، ترجمه روندی چند جانبه است که منجر به انتقال و تفسیر مفاهیم متون از زبان مبدأ به زبان مقصد می‌شود. اهمیت ترجمه در نیاز طبیعی افراد جهت مراودات زبانی است که از ضروری‌ترین فعالیت‌ها هم در دوران معاصر و هم در گذشته‌های دور بوده است. جوامعی که نیازمند خدمات ترجمه هستند عبارت‌اند از: زمینه‌های بین‌المللی، گردشگری، اجتماعی، ادبیات، بازرگانی، ارتباط دولت‌ها، مطبوعاتی و به‌ویژه دانش و فناوری. ترجمه دانش و علوم بشری از دیگر موارد مهمی است که اهمیت ترجمه را نشان می‌دهد زیرا تولید علم می‌تواند در تمامی کشورها و با هر زبانی صورت پذیرد و حال‌آن‌که برخی افراد نمی‌توانند به جز زبان مادری در تمامی زبان‌ها تسلط داشته باشند. به‌این‌ترتیب اهمیت ترجمه در تمام زمینه‌ها و به‌خصوص انتقال دانش بشری از اهمیت زیادی برخوردار است. در ادامه با آزاده اعرابی، مترجم ادبی به گفت‌وگو پرداخته‌ایم که در ادامه از نظر می‌گذرانید.
در ۷ سالگی به ترجمه علاقمند شدم
اعرابی درباره اینکه چطور شد که به ترجمه روی آورده است، گفت: من همیشه باور دارم انسان‌ها هریک به هدف خاصی خلق شده‌اند، اگر کشف کنند بهر چه آفریده شدند و آن را دنبال کنند خوشبخت خواهند بود. این اتفاق در کودکی برای من افتاد و فهمیدم علاقه من ترجمه است. در ۷ سالگی کتابخانه‌ای وسط شهربازی بود، هر از گاهی به آن‌جا می‌رفتیم، یک روز کتابی خریدم با دو زبان، هنوز سواد خواندن نداشتم، مادرم ظهرها برایمان کتاب می‌خواند، من زمان خوانش مادرم حواسم به این بود که هر دو زبان را ببینم، آنالیز می‌کردم و به قالب دو زبان دقت می‌کردم، از همان دوران به زبان انگلیسی جذب شدم. این شد سرنوشت شغلی من که زبان را یاد گرفتم و ادامه دادم، دانشگاه هم مترجمی خواندم.
وی افزود: برای ترجمه یک اثر، موضوع کتاب را مورد بررسی قرار می‌دهم که در حیطه‌ای باشد که به آن علاقمند هستم، حداقل ۷۰ درصد از متن کتاب را باور داشته باشم تا بتوانم از آن لذت ببرم، به ترجمه به‌عنوان یک حرفه نگاه نمی‌کنم بلکه به آن عشق می‌ورزم، بنابراین موضوع کتاب برایم مهم است. بعد هم نویسنده کتاب اهمیت دارد که کتاب‌هایش پرفروش باشد، کتاب‌هایی که ترجمه نشده را کار می‌کنم.
نبود قانون کپی‌رایت و عدم امنیت روانی برای مترجمان
این مترجم ادبی درباره چالش‌هایی که مترجمان با آن مواجه می‌شوند، اظهار کرد: متاسفانه قیمت بالای کتاب که از نبود کاغذ دولتی نشات می‌گیرد، ناشر، نویسنده، مترجم و... را دچار چالش کرده است، همه ناشران توان مالی یکسان ندارند، آن‌هایی هم که چرخ انتشاراتشان می‌چرخد با برنامه‌ریزی کتاب چاپ می‌کنند، این باعث دلسردی برای نویسندگان و مترجمان می‌شود. مشکل مهم دیگر که به معضل تبدیل شده بحث کپی‌رایت است، نبود کپی‌رایت عدم امنیت روانی را برای مترجم به همراه دارد، یک مترجم دوست دارد کتابی معروف و جهانی را ترجمه کند، سرعت عمل به خرج می‌دهد اما چه تضمینی هست که مترجم دیگری در حال ترجمه آن نباشد؟ ترجمه یک کتاب زحمت دارد، حز این زحمت را مترجم زمانی می‌برد که کتابش چاپ می‌شود، اما شاید در پایان ببیند ۴ یا ۵ ترجمه دیگر هم از آن کتاب منتشر شده است، این معضل توازن صنعت نشر را بهم می‌ریزد. اگر قانون کپی‌رایت وجود داشته باشد مترجم با خیالی آسوده و امنیت خاطر ترجمه با کیفیت‌تری را تحویل می‌دهد، کاش مسئولان مربوطه به این قضیه رسیدگی کنند تا قانون کپی‌رایت در ایران هم رعایت شود.
بیشتر بخوانید:
- آثار مترجمان خوب همیشه مشتری دارد/ مافیای کتاب در جست‌وجوی مترجمان تازه‌کار جویای نام و نان!
- نویسندگی استعداد پرورش‌یافته‌ای نیاز دارد که با مترجمی متفاوت است/ «دل‌ما»؛ آخرین رمان نویسنده‌ای که به‌رغم عمر کوتاهش پرکار بود
- نمایشگاه امسال نشان داد که رابطه مردم با کتاب همچنان خوب است/ نبود قانون کپی‌رایت و اجحاف در حق مترجمان حرفه‌ای
- شیوه برگزاری نمایشگاه کتاب باید تغییر کند/ نباید انتظار داشته باشیم همه داستایوفسکی بخوانند!
کتاب‌های صوتی و الکترونیکی را رد نمی‌کنم
وی درباره ترویج کتابخوانی بیان کرد: کتاب و کتابخوانی در هر جامعه‌ای امر مهمی محسوب می‌شود. این ریشه در قدم اول توسط والدین ایجاد می‌شود، نوجوان‌ها متاسفانه به دلیل تنوع تفریحات مجازی و... وقت کتابخوانی از آن‌ها گرفته شده است، اما در همین اوضاع و احوال قشر جوان به نمایشگاه کتاب مراجعه می‌کردند، این نشان می‌دهد که فرهنگ کتابخوانی در این قشر وجود دارد. باید برای نوجوانان و جوانان توضیح دهیم که یادگیری نتیجه مطالعه است، کسی که کتاب می‌خواند در حین خوانش فکر می‌کند و تجسم‌سازی ایجاد می‌کند. امیدوارم همه خانواده‌ها بتوانند به جهت درست فرزندان خود را به سمت کتابخوانی هدایت کنند و آن‌ها را با کتاب‌های مناسب آشنا کنند. جهت دادن به موضوع کتابخوانی فرزندان در ابتدا برعهده والدین و بعد به آموزش و پرورش مربوط می‌شود.
اعرابی در ادامه اظهار کرد: کتاب کاغذی چون برگرفته از درخت و دل طبیعت است، انرژی مثبتی به خواننده می‌دهد که بسیار خوشایند است، اما به‌عنوان مترجم هرگز کتاب صوتی و الکترونیکی را رد نمی‌کنم. ما در دنیای دیجیتال زندگی می‌کنیم پس بخشی از زندگی ما با فضای مجازی گره خورده است، به‌خصوص که نوجوانان و جوانان این نوع شیوه مطالعاتی را دوست دارند و در زمان فراغت یا رفت‌وآمد کتاب صوتی گوش می‌دهند، این نوع کتاب‌ها در واقع برای ان‌ها شوق ایجاد کرده است. نکته دیگر اینکه کتاب‌های صوتی به کمک نابینایان آمده و از این نوع کتاب‌ها به خوبی بهره خواهند گرفت. پیشرفت در جهان همیشه یک بعد مثبت و منفی دارد، این قضیه هم مستثنی نیست.
این مترجم ادبی در پاسخ به این پرسش که آیا تاکنون به نوشتن فکر کرده است، خاطرنشان کرد: هر فردی که دست به قلم دارد به نوشتن هم فکر می‌کند، برای من نوشتن اتفاق خاصی است، مطالب زیادی در ذهنم وجود دارد اما معتقدم هر حرکتی باید در زمان درستش انجام شود، رویاهای بزرگی برای نوشتن دارم که امیدوارم روزی بتوانم به این هدفم برسم.
انتهای پیام/۱۱۰/
انتهای پیام/
