ملاک‌های انتخاب همسر در کتب درسی آموزش داده می‌شود

به گزارش گروه اجتماعی آنا، حجت الاسلام محی‌الدین بهرام محمدیان امروز در نشست خبری با اصحاب رسانه به مناسبت هفته امور تربیتی در خصوص جایگاه تربیت در کتاب‌های درسی، اظهار کرد: اساسا دستگاه تعلیم و تربیت نامگذاری با ارزشی دارد و ذهن از عنوان آن به اهدافش معطوف می‌شود.

وی افزود: اهداف آموزش و پرورش، تعلیم و تربیت است و یکی از مولفه‌های نظام تعلیم و تربیت در کنار سایر مولفه‌ها همچون فضا و نیروی انسانی بحث کتاب‌های درسی و محتوای آموزشی است به گونه‌ای که محتوای آموزشی بر روی سایر مولفه‌ها تأثیر مستقیم داشته و اگر این مولفه را حذف کنیم ستون فقرات نظام تعلیم و تربیت به هم می‌ریزد.

معاون پژوهشی وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش یکی از مولفه‌های مهم تدوین برنامه درسی ملی است که این برنامه چند سال است تدوین شده و هم اکنون در حال اجرا است. براساس برنامه درسی ملی هدف آموزش و پرورش رشد و شکوفایی استعدادها برمبنای شکوفایی فطرت برای دسترسی به یک هدف متعالی‌تر به نام حیات طیبه است.

محمدیان بیان کرد: برای عملیاتی شدن هدف دستیابی به حیات طیبه تعریفی عملیاتی از شکوفایی فطرت ارائه کرده‌ایم که در این تعریف شکوفایی فطرت به صورت ارتقای تفکر، حکمت، علم و عمل و اخلاق در چهار عرصه ارتباط با خدا، خود، نظام آفرینش و دیگران تعریف شده است.

معاون پژوهشی وزارت آموزش و پرورش افزود: آموزش و پرورش با درون دادهای آموزشی در یک فرآیند فرهنگی، برون‌دادهای تربیتی را دنبال می‌کند. معتقدیم که کتاب درسی سواد ملی یک کشور را نشان می‌دهد و فرهنگ آن کشور را تجلی داده و بر بستر فرهنگ شکوفا شده و نهایتاً به تربیت می‌انجامد. نسل آینده از طریق کتاب‌های درسی شکوفا می‌شوند.

محمدیان عنوان کرد: سازمان‌های مختلف برای چاپ محتوای مدنظر خود در کتب درسی درخواست‌هایی را ارائه می‌کنند اما در سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی کتب درسی به درخواست‌هایی جواب می‌دهیم که محتوای آنها آموزشی، فرهنگی و تربیتی باشد چرا که ما در کتاب‌های درسی به دنبال اهداف تبلیغی و اطلاع رسانی نیستیم به عنوان مثال اگر در مورد انرژی محتوایی در کتاب‌های درسی گنجانده می‌شود هدف اصلی مصرف بهینه انرژی و تربیت دانش آموزانی است که از اسراف پرهیز می‌کنند.

وی گفت: کتاب درسی را باید بر اساس سه معیار آموزشی، تقویت فرهنگ و تربیتی محک زد.

آموزش‌وپرورش تنها متولی تربیت دانش‌آموزان نیست

معاون پژوهشی وزارت آموزش و پرورش در پاسخ به پرسشی مبنی براینکه آیا طبق سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، متولی اصلی تربیت دانش آموزان خانواده بوده و آموزش و پرورش در این زمینه متولی اصلی نیست، گفت: در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش ذکر شده است که تربیت ارکان مشترکی دارد و آموزش و پرورش تنها ذی سهم در بحث تربیت دانش آموزان نیست.

محمدیان ادامه داد: بر این اساس تنها متولی تربیت آموزش و پرورش نیست و عوامل سهیم و دخیل دیگر هم در تعلیم و تربیت نقش دارند. طبق موازین اسلام، تربیت حتی از دوران جنینی اتفاق می‌افتد بنابراین تا قبل از شش سالگی نقش خانواده در تربیت فرزند بسیار تأثیرگذار است و پس از آن در دوران مدرسه، مربی و معلم نیز در بحث تربیت دانش آموزان نقش ایفا می‌کنند.

امکانات کامل برای اجرای سند فراهم نشده است

وی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی براینکه با سازوکارهای فعلی امکان تحقق اهداف سند تحول بنیادین آموزش وپرورش از جمله تربیت دانش‌آموزان آشنا با حیات طیبه وجود ندارد، عنوان کرد: وظیفه داشتیم که سند تحول بنیادین آموزش و پرورش را تدوین کرده که این کار را انجام دادیم و باید به عنوان متولیان و مجریان این سند را اجرایی کنیم البته می‌پذیریم که در بعضی موارد نیز مشکل وجود داشته و امکانات کامل برای اجرای سند فراهم نشده است. امیدواریم بخش‌های مختلف جامعه به کمک بیایند تا بتوانیم آثار تربیتی اجرای سند تحول بنیادین را به وضوح مشاهده کنیم.

تربیت و آموزش از یکدیگر جدا نیستند

معاون پژوهشی وزارت آموزش و پرورش بیان کرد: البته کج سلیقگی و بدفهمی‌هایی نیز وجود داشته و برخی فکر می‌کنند تربیت جدا از آموزش است، بر همین اساس اعلام می‌کنند که آموزش و پرورش کار تربیتی انجام نمی‌دهد اما باید گفت که تربیت و آموزش از هم منفک نیستند و چنین چیزی امکانپذیر نیست. معلمی که ریاضی درس می‌دهد می‌تواند تأثیر تربیتی نیز بر روی دانش آموز داشته باشد به گونه‌ای که بسیاری از رفتارهای معلم در دانش آموزان نهادینه می‌شود. هیچ معلمی بدون تأثیر تربیتی نیست و هیچ امر تربیتی جدا از آموزش نیست.

تربیت نباید جنبه انحطاط داشته باشد

محمدیان گفت: البته تربیت می‌تواند جنبه انحطاط یا تکامل داشته باشد، بنابراین باید مراقب باشیم تا جهت تربیت انحطاطی نبوده و الهی باشد. کار مربی در تربیت این است که آن را تسهیل، تسریع، تصحیح و تعمیق بخشد و هیچ مدرسه‌ای را نمی‌توان بدون اهداف تربیتی دانست.

وی بیان کرد: سه خطر تحریف، تضعیف و تحمیل سند تحول بنیادین آموزش و پرورش را تهدید می‌کند به گونه‌ای که براثر خطر تحریف ممکن است فهم از سند را تغییر دهیم یا اینکه آن را تضعیف کرده و بخش‌هایی از آن اجرایی شود و یا اینکه آرزوهای خود را به سند تحمیل کنیم. طی چند سال اخیر برخی خواسته‌اند تا سند تحول بنیادین را تحریف، تضعیف و تحمیل کنند. به همین دلیل دستگاه‌های بالادستی مانند شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجلس باید بر اجرای آن نظارت کنند.

معاون پژوهشی وزارت آموزش و پرورش گفت: صاحب‌نظران حوزه تعلیم و تربیت اسلامی که به مبانی تعلیم و تربیت اسلامی اعتقاد دارند باید تحت عنوان یک شورای نخبگان بر نحوه اجرای سند تحول بنیادین نظارت کنند. در حقیقت شورای نگهبانی از جنس نخبگان برای حفاظت از سند تحول بنیادین و نحوه اجرای آن نیاز داریم.

محمدیان در پاسخ به پرسش خبرنگاری در خصوص تدوین محتوای کتب درسی با توجه به فناوری‌های روز عنوان کرد: طبق برنامه درسی ملی سه حوزه یادگیری جدید ایجاد کرده‌ایم که عبارتند از حوزه‌های کار و فناروی، آداب و مهارت‌های زندگی و تفکر و حکمت. انتظار داریم تمام معلمان و خانواده‌ها حوزه‌های یادگیری جدید را به اندازه دروس ریاضی و علوم تجربی مهم تلقی کنند متأسفانه هم اکنون بین خانواده‌ها و معلمان یک باور غلط وجود دارد که تصور می‌کنند سواد یعنی ریاضیات و باید آنها را حفظ کنیم و نتیجه آن شده است که دانش آموزان مطالب را حفظ کرده‌اند اما کاربرد فرهنگی و تربیتی آن را نمی‌دانند.

کتاب‌های کمک آموزشی ذهن را تنبل می‌کنند

وی افزود: متون درسی را متناسب با نیازهای آینده طراحی می‌کنیم و برای این کار نیاز به یک جهش داریم. هم اکنون حوزه یادگیری تحت عنوان تفکر و حکمت داریم اما از سوی دیگر کتاب‌های کمک آموزشی منجر به تعطیلی تفکر می‌شود. در حالی که اعتقاد داریم ذهن باید فعال و ورزیده شود و ورزیدگی فکر نیز از طریق تفکر محقق می‌شود اما کتابهای کمک آموزشی تنبلی ذهن ایجاد می‌کنند.

معاون پژوهشی وزارت آموزش و پرورش با اشاره به اینکه مخالف فناوری نیستیم و باید فرهنگ استفاده صحیح از فناوری‌ها را به دانش آموزان آموزش دهیم، بیان کرد: اما همه چیز را نباید در کتب درسی بیاوریم بلکه ما الفبای این موضوع را در کتب درسی مطرح می‌کنیم و مابقی برعهده خانواده و دانش آموز است البته می‌پذیریم که یکی از مشکلات آموزش و پرورش این است که سطح آن عمومی است و بر روی ویژگی‌های مشترک متمرکز شده‌ایم درحالی که در‌آموزش و پرورش مترقی باید به تفاوت‌های فردی هم توجه ویژه‌ای داشته باشیم.

محمدیان ادامه داد: فوق برنامه‌ها با این هدف طراحی شده است تا فرصتی فراهم شود تا به علایق دانش آموزان پاسخ دهیم. فعالیت‌های پرورشی باید رنگین کمانی باشد تا هر دانش آموزی هر فعالیتی را که تمایل دارد، انتخاب کند. در برنامه درسی ملی صد ساعت فوق برنامه پیش بینی شده است که 50 ساعت آن به صورت متمرکز از سوی مرکز طراحی می‌شود و 50 ساعت دیگر را شهرستان‌ها طراحی می‌کنند. تلاش می‌کنیم در فعالیت‌های فوق برنامه پاسخگوی علایق دانش آموزان باشیم البته ردپای آن را در کتب درسی لحاظ کرده‌ایم به عنوان مثال در کتاب فارسی سه یا چهار درس آزاد وجود دارد که محتوای آن را معلم و دانش آموزان می‌نویسند.

ملاک‌های انتخاب صحیح همسر در کتب درسی آموزش داده می‌شود

وی در پاسخ به پرسش خبرنگاری مبنی بر اینکه روز گذشته یکی از مسئولان کشور نسبت به وقوع 12 درصد از طلاق‌ها در سنین زیر 25 سال هشدار داد، در این زمینه آموزش و پرورش برای آموزش ازدواج صحیح به دانش آموزان چه برنامه‌هایی دارد، عنوان کرد: همه مشکلات جامعه را نمی‌توان در کتاب‌های درسی حل کرد اما آموزش و پرورش بستری برای آماده کردن نسل امروزی برای زندگی فرداست که یکی از مسائل مهم دانش آموزان در آینده ازدواج و تشکیل خانواده است.

معاون پژوهشی وزارت آموزش و پرورش گفت: براساس برنامه درسی ملی، درسی تحت عنوان سبک زندگی در پایه هفتم و هشتم طراحی شده است که آموزش‌های لازم را در رابطه با آداب و مهارت‌های زندگی و خانواده به دانش آموزان ارائه می‌دهد.همچنین ملاک‌های انتخاب صحیح برای ازدواج را به دانش آموزان آموزش می‌دهیم اما برخی از توانمندی‌ها در خارج از مدرسه باید اتفاق بیفتد. حتی معتقدیم در آینده باید در کشور مدارسی تحت عنوان مدارس اولیا تشکیل شود تا سواد زیستن را به خانواده‌ها آموزش دهند.

محمدیان افزود: هم اکنون بسیاری از خانواده‌ها با فرزندان خود مشکل داشته نمی‌دانند که چگونه با آنها رفتار کنند در چنین شرایطی بهزیستی نیز باید همراهی کند. هدف این نهاد صرفا نباید حمایت از افراد معلول باشد بلکه باید برای خوب زیستن به افراد کمک کند. حتی نهضت سوادآموزی می‌تواند آموزش های مادام العمر به افراد ارائه دهد. نهادهایی مانند بهزیستی و نهضت سوادآموزی با تغییر مأموریت می‌توانند سواد و مهارت زیستن و فرزند پروری را به خانواده‌ها آموزش دهند.