ارزیابی هویت دانشگاه‌های آینده با آینده‌پژوهی آموزش عالی/ ۶ پیشران در آموزش عالی ایران وجود دارد

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، احمد برومند کاخکی مدیرگروه آینده پژوهی اجتماعی پژوهشکده چشم انداز و آینده پژوهی، در نشست نظام مسائل دانشگاه آزاد اسلامی با موضوع «دانشگاه آزاد اسلامی در مسیر تحول و آینده‌نگری» که به‌همت این پژوهشکده در سازمان مرکزی‌ دانشگاه، برگزار شد، با تأکید بر اینکه آینده‌پژوهی آموزش عالی، حوزه نوظهوری است که هویت دانشگاه‌های آینده را ارزیابی می‌کند، خاطرنشان کرد: موسسات آموزش عالی کشور باید با برآورده کردن انتظارات اجتماعی در آینده‌ کوتاه‌مدت و میان‌مدت، جامعه‌نگر شود و فقط به ترجیحات درونی اعضای هیئت علمی یا مدیران دانشگاه، توجه نکنند.

وی در ادامه افزود: شش پیشران در آموزش عالی کشور، نظم موجود را برهم می‌زند. این پیشران‌ها شامل تغییرات ماهوی شغل، باز شدن سیستم آموزش عالی و زیرنظام‌های آن، بهره‌وری دیجیتال و نفوذ فناوری‌های برافکن در فرایندها، سفارشی شدن، فردگرایی و شخصی‌سازی، تغییر ماهوی اقتصاد آموزش عالی و روند بازاری شدن و در نهایت بین‌المللی شدن است و پیشنهاد می‌شود که دانشگاه‌ها فرصت‌ها و تهدیدهای آینده را درک کرده و با برنامه‌های ریسک‌پذیر و توأمان هوشمندانه به سمت دانشگاه نوین، حرکت کنند.

برومند با بیان اینکه نگاه آینده‌پژوهانه به موضوع آموزش عالی نیازمند یک بینش بوده و دستیابی به این بینش نیز هوشمندی را به‌دنبال دارد، اظهار کرد: در این راستا، یکی از تکنیک‌هایی که باعث تسلط بر اطلاعات محیطی می‌شود، شناسایی روندها و مطالعه هر روند و از سرگرفتن آن بوده و این موارد در ۳ بخش کلی شامل؛ روندهای جهانی و بین‌المللی؛ منطقه‌ای؛ ملی و محلی (نظیر استانی و موضوعات آن‌ها) دسته‌بندی می‌شود.

این پژوهشگر آینده‌پژوهی ضمن تشریح کلان روندهای جهانی، در مثالی عنوان کرد: یکی از شاخص‌های این روند، پیری جمعیت بوده که شاید در ابتدا نتوان ارتباطی بین این شاخصه و نظام دانشگاهی یافت ولی در ساخت اجتماعی متقاضیان آینده آموزش عالی اثرگذار است زیرا فقط با متقاضیان ۱۸ تا ۲۴ ساله مواجه نبوده و افرادی ۳۰ یا ۴۰ ساله برای تحصیلات تکمیلی به دانشگاه‌ها مراجعه می‌کنند.از همین رو است که دو راهکار؛ آموزش دانشگاهی مادام‌العمر و آموزش‌های مهارتی و کارآفرینی، پاسخی به این روند است.

وی در مثال دیگری، ادامه داد: در سال‌های اخیر با جابه‌جایی قدرت‌های اقتصادی جهان، شاهد تغییر مسیر دانشگاه‌ها به عنوان پرچمدار اقتصاد دانش بنیان، هستیم. این کلان روند نشان می‌دهد که فقط دانشگاه‌های غربی الگوی حرکت به حساب نمی‌آیند و بخشی از تحولات اقتصادی جهان، توسط نظام دانشگاهی شرقی ساخته می‌شود.

برومند با بیان اینکه تمرکز قدرت از غرب به سمت شرق در حال متمایل شدن است و نقش دانشگاه‌های شرقی در همکاری‌های آموزشی-اقتصادی برجسته‌تر شده است، بیان کرد: موسسات آموزش عالی کشور نیز باید به این کلان روند واقف باشند و از همکاری‌های بین‌المللی با دانشگاه‌های شرقی غفلت نکنند.

وی در پایان، توجه وزارت علوم به این موضوع را خاطرنشان کرده و مطرح کرد که بخشنامه سال ۹۹ وزیر علوم برای استقرار آینده پژوهی در همه دانشگاه‌ها و گروه‌های آموزشی، ارزش رصد، تحلیل روند و آینده‌نگاری در حوزه آموزش عالی را اثبات می‌کند.

انتهای پیام/۴۱۶۷