«دهه هشتادیا» و سندرم مزمن تحقیر نوآوری در ساحتهای معنوی
گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، علی ترابی* ـ نگارنده این نوشتار، از نخستین ماههای زندگی تا به امروز حضوری بیوقفه در هیئات مذهبی داشته و از جایگاه کسی این سطور را تحریر میکند که اولین بار ۲۲ سال پیش مداحی برای حضرت سیدالشهدا (ع) را تجربه کرده و الحمدلله تاکنون نیز در این دستگاه معنوی توفیق خدمتی هرچند اندک را داشته است؛ بنابراین از فضای ذهنی محرم و صفر و هیئات دور نیست و سعی کرده تا این متن کوتاه نیز جانبدارانه نباشد.
از همان زمانی که یادم میآید هر اتفاقی که برای نخستین بار در حوزه هیئات مذهبی که رخ میداد صف طویلی از مخالفان را در پی داشت که «ای بابا به خیال خودتان خواستید نوآوری کنید ولی حسابی خراب کردید!»، ولی چند سال بعد همانها شدند پیرو همان راه.
مثلا در روزگاری که آقایان حاج محمود کریمی و حاج محمدرضا طاهری سبک جدیدی از مداحی را آغاز کردند مورد تخطئه بزرگترهایشان قرار گرفتند که خجالت نمیکشید برای حضرت عباس (ع) از چنین تشبیهی استفاده میکنید و میگویید «غزال»! و این واکنشی اعتراضی و از سر غیرت به دستگاه سیدالهشدا بود در مواجهه نوحه محبوب «غزال خوشگل امالبنینی که عباس اسم زیباته اباالفضل».
جلوتر که آمدیم نریمان پناهی ظهور کرد، با سبک خاصی از ذکر گفتن. در روزگاری که ذکر شور هیئتها «وای حسین» با یک مد کشدار روی حرف «ی» بود، نریمان به سبک آذریها «حوسین» میگفت و همین شد مرجع حمله برخی دیگر که «وامصیبتا!مگر پسرخالهات را صدا میکنی که مدام پشت سر هم میگویی حوسین حوسین حوسین»!
بعد از آن نوبت اعتراضات به نوآوری، به عبدالرضا هلالی رسید و سینه زنی چهارضرب او، تا برخی بگویند که « خجالت نمیکشی سبک فلان آهنگ دیجی علی گیتور را وارد مداحی کردی و با آن سینه هم میزنی؟»!
بعدها هم به دمامزنی هیئت حاج محمود کریمی اعتراض کردند که «عجب! فکر نکردی بعد از دمام نوبت آلات موسیقی دیگر هم میشود که وارد هیئت شود» و بعد از آن هم برخی از آن طرف بام افتادند و عزاداری سنتی میثم مطیعی را هدف قرار دادند، به عربی خواندن و اشعار سیاسی او تاختند که «ای بابا هیئت را با راهپیمایی ۲۲ بهمن و میتینگ سیاسی اشتباه گرفتی»!
به گواه همین مثالها، همیشه همه دوست داشتند دیگران مثل آنها عزاداری کنند و مثل آنها به ساحت سیدالشهدا عرض ادب کنند؛ هرچند که ماهها و سالهایی که طی شد تمام موارد اعتراضی را به متن عزاداری تبدیل کرد، از سبک جدید اشعار آئینی که مورد اعتراض بود تا ذکر «حسین» و سینهزنی چهارضرب.
در تمام این سالها هیچوقت این حواشی تمام که نشد هیچ هر روز شکل تازهای به خود گرفت، تا امروز که هرچند محدودتر ولی برخی شروع کردند به گفتن این جمله که «فکر کردید با تغییر چند کلمه میتوانید نوجوان جذب کنید؟».
بیشتر بخوانید:
خفنترین تصمیم زندگی «دهه هشتادیا» در یک نماهنگ
نکته جالب توجه این است که تمام نوآوران و افراد خلاق این عرصه امروز محبوبترین افراد در بین مردم هستند، محمود کریمی با نوحه «غزال خوشگل امالبنین» محکوم که نیست بلکه محبوب است. نریمان با همان ذکر ممزوج به اخلاص «حوسین» مغضوب که نیست بلکه مطلوب است. حاج میثم مطیعی و راه جدیدی که باز کرد حالا با «داود العاشور» در سطح جهان تشیع جذاب است. این روند نشان میدهد نوآوری گرچه هزینه دارد ولی به ایجاد یک فضای نو و جذب مخاطب جدید میارزد.
نوآوری در ساحتهای مرتبط با امور معنوی به شکل همزمان هم جسارت میخواهد و هم کیفیت و این نکتهای است که در نماهنگ «دهه هشتادیا» به خوبی تعبیه شده است. نباید از این نکته غافل شد این اثر که به تازگی منتشر شده و بازخورد فراوانی درفضای مجازی داشته است، گرچه کاری متفاوت و نو به شمار میرود و جسارت نوآوری را همراه دارد، ولی کاری حرفهای و باکیفیت هم هست. بخش اصلی شعر این کار با فراز «انی سلم لمن سالکم و حرب لمن حاربکم» مشابهت مضمونی دارد و به خوبی روی ریتم و ملودی کار سوار شده و باعث شده مفاهیم جدید آن مصنوعی جلوه نکند. در کنار شعر دیالوگهای ابتدایی بین نوجوانها و صاحب گیمنت هم برای مخاطب قابل پذیرش است.
همه اینها ماحصل این است که سازندگان این اثر میدانستند این کلیپ را برای چه قشری از جامعه تولید میکنند و مخاطبان خود را شناختهاند؛ گرچه میشد با استفاده از یکی دو عنصر محرمی در فضای گیمنت کار را بهتر از این هم کرد که متاسفانه از دید سازندگان مغفول مانده است.
* مداح اهل بیت(ع) و فعال رسانهای
انتهای پیام/۴۱۰۴/
انتهای پیام/