پول‌های بلوکه‌شده ایران در آن‌سوی مرزها چقدر است؟/ بررسی تأثیر آزادسازی منابع مالی بر بازار ارز

به گزارش خبرنگار حوزه اقتصاد بین‌الملل گروه اقتصادی خبرگزاری آنا، در اولین روز هفته کاری (شنبه 9 اسفند 99) اسکناس آمریکایی تحت تأثیر حمله آمریکا به سوریه و صحبت‌های سخنگوی دولت بایدن مبنی بر آمادگی این کشور برای گفت‌وگوی دیپلماتیک با ایران و عدم توقف و کاهش تحریم‌ها در مدار صعود قرار گرفت.

با اینکه اسکناس آمریکایی در روز شنبه 9 اسفند در نزدیکی محدوده 25 هزار و 700 تومانی معامله شد اما به‌یک‌باره حوالی ساعت 3 بعدازظهر زورآزمایی معامله‌گران افزایشی به دلیل اخبار مسرت‌بخشی درخصوص آزادسازی منابع بلوکه‌شده ایران در کشورهای کره جنوبی و عراق خاتمه یافت و دلار وارد مدار نزولی شد.

دلار در اولین روز هفته کاری با نرخ 25 هزار و 550 تومان بسته شد و روز یک‌شنبه 10 اسفند 99 در لحظه تنظیم خبر حوالی ساعت 12 نیز با کاهش 0.4 به قیمت 25 هزار و 450 تومان رسید این در حالی‌ است که روز چهارشنبه 6 اسفند 99 به عنوان آخرین روز کاری هفته گذشته اسکناس آمریکایی با افزایش 3.35 درصدی (850 تومان) نسبت به روز قبل (سه شنبه 5 اسفند 99) روبرو شده بود.

7 میلیارد دلار حجم دارایی های مسدودی ایران در کره جنوبی

سال 97 با خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم‌های اقتصادی ایران، پول ناشی از فروش نفت ایران به کره جنوبی در 2 بانک این کشور ذخیره شد.

اکنون بعد از پایان دولت ترامپ دور جدیدی از دیپلماسی ایران در روابط خارجی آغاز شده است و خبرهایی از آزادسازی منابع بلوکه‌شده ایران در سئول به گوش می‌رسد به‌طوری‌که همتی، رئیس کل بانک مرکزی هفته گذشته با حضور در جلسه‌ای به میزبانی سفیر کره جنوبی در ایران در زمینه نحوه جابه‌جایی و مصرف بخشی از منابع بانکی ایران در کره جنوبی توافق کردند.

وزارت امور خارجه کره جنوبی نیز یک روز بعد از نشست فوق با صدور بیانیه‌ای اعلام کردند که دارایی‌های بلوکه‌شده ایران در کره جنوبی پس از رایزنی با ایالات متحده آزاد خواهد شد.

عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی نیز روز چهارشنبه 6 اسفند 99 در حاشیه جلسه هیئت دولت می‌گوید منابع بلوکه‌شده ایران در کره جنوبی 7 میلیارد دلار است و طبق توافق انجام شده مقرر است که پرداخت‌ها از یک میلیارد دلار آغاز شود.

وی با بیان اینکه خود کشور کره جنوبی خواستار مذاکره برای پرداخت بدهی‌اش شده است، می‌افزاید راه پرداخت را به آنها نشان داده‌ایم و دستور پرداخت صادر شده است. درصورتی‌که عملیات پرداخت انجام نشود پیگیری‌های لازم انجام خواهد گرفت.

حسین تنهایی، رئیس اتاق ایران و کره‌ جنوبی می‌گوید بخشی از بدهی کره جنوبی به ایران در قالب اقلام اعلامی کشور از جمله دارو، مواد اولیه و تجهیزات کارخانه‌ها پرداخت خواهد شد.

به گفته وی براساس توافق جدید در مرحله اول از 7 میلیارد دلار بدهی کره جنوبی به ایران، یک میلیارد دلار از دارایی‌های مسدودی کشور در قالب اقلام اعلامی تسویه خواهد شد.

طی روزهای گذشته نیز یک مقام کره جنوبی از موافقت آمریکا با انتقال بخشی از دارایی‌های مسدود شده ایران در این کشور خبر داده است.

گزارش‌ها حاکی از آن است که 16.25 میلیون دلار از طلب بانک مرکزی از کره جنوبی صرف پرداخت حق عضویت ایران در سازمان ملل خواهد شد.

همچنین در مورد کانال انتقال منابع ارزی بلوکه‌شده ایران در کره جنوبی نیز به نظر می‌رسد که کانال «توافق‌نامه تجارت بشردوستانه سوئیس» برای این امر انتخاب شده است به‌طوری‌که بر اساس این طرح، کالاهای بشردوستانه مانند داروها و مواد غذایی با پرداخت تضمین شده توسط بانک‌های سوئیس در این کشور خریداری و به ایران صادر می‌شود.

کانال فوق در فوریه 2020 و برای صادرات لوازم بشردوستانه به ایران توسط دولت ترامپ ایجاد شده بود اما کارشکنی‌ها مستمر به وجود آمده در این مسیر توسط آمریکایی‌ها مسئولان را نسبت به این کانال بدبین کرده بود.

5 میلیارد دلار حجم دارایی مسدودی ایران در عراق

سال 97 با خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم‌های اقتصادی ایران، پول حاصل از صادرات انرژی به عراق در بانک این همسایه غربی ذخیره شد.

اکنون بعد از پایان دولت ترامپ، دور جدیدی از دیپلماسی ایران در روابط خارجی آغاز شده است، به‌طوری‌که کره‌ای‌ها از موافقت واشنگتن بر آزادسازی بخشی از منابع بلوکه شده ایران در سئول خبر داده‌اند.

همچنین سفیر ژاپن نیز در دیدار با همتی، رئیس بانک‌ مرکزی از تلاش‌های این کشور برای دسترسی ایران به منابع ارزی مسدود شده از طریق کانال خرید تجهیزات پزشکی خبر داده است.

بعد از 2 سیگنال مثبت از آزادسازی منابع بلوکه شده ایران در سئول و ژاپن، صبح روز شنبه 9 اسفند 99 رئیس کل بانک مرکزی به دعوت و درخواست مدیرعامل بانک تجارت عراق به رایزنی و گفت‌وگو درباره منابع بلوکه شده ایران در عراق و راه‌های انتقال آنها پرداختند.

در این دیدار همتی بر تسریع روند انتقال دارایی‌های مسدود شده ایران در عراق تأکید کرد و طرف عراقی نیز با بیان اینکه به تازگی پرداخت‌هایی از محل منابع ارزی بلوکه‌شده ایران انجام شده است از تلاش‌های طرف عراقی برای استفاده از روش‌های مورد تأیید طرف ایرانی خبر داد و عنوان کرد که روند انتقال این منابع تسریع خواهد شد، در همین خصوص وزیر امور خارجه عراق نیز عنوان کرد که روند تدریجی آزادسازی منابع آغاز شده است.

همتی، رئیس کل بانک مرکزی، حجم منابع ارزی ایران در عراق را 5 میلیارد دلار اعلام کرده بود.

اردکانیان، وزیر نیرو نیز 2 ماه پیش در حاشیه جلسه هیئت دولت با اشاره به توافق انجام شده بین طرف‌های ایرانی و عراقی گفته بود که برای دریافت 700 میلیون از مطالباتمان از عراقی‌ها به توافق رسیده‌ایم و وصول آن در مراحل پایانی است.

به گفته وی برای دریافت بدهی‌های شرکت ملی گاز و شرکت توانیر از عراق نیز براساس توافق صورت گرفته مقرر شده تا حساب یورویی افتتاح کنیم و از تحریم‌ها در امان بمانیم.

سید حمید حسینی، عضو هیئت‌ رئیسه اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق می‌گوید بخشی از بدهی ایران به عراق بابت خرید از طریق تهاتر (خرید کالاهای مورد نیاز ایران) پرداخت خواهد شد.

به گفته وی محموله‌ای از کالاهای مورد نیاز طی روزهای آینده وارد خاک کشور خواهد شد.

عضو هیئت رئیسه اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق می‌افزاید به رغم کاهش صادرات غیر نفتی به عراق، ایران همچنان در حال فروش برق به عراق است و این موضوع سالیانه مبلغی به اندازه 700 میلیون دلار برای کشور درآمد دارد.

حسینی درباره دیگر بدهی عراق به ایران می‌گوید تنها 3 سال از اتمام مدت قرارداد ایران و عراق مبنی بر صادرات گاز می‌گذرد و اگر عراق نتواند از اقلیم کردستان گاز مورد نیاز خود را تأمین کند و یا به تکنولوژی استخراج از میادین گازی دست پیدا نکند، مجدد به خرید گاز از ایران روی خواهد آورد.

قبل از دیدار روز گذشته عالی‌ترین مقام بانک مرکزی با مدیرعامل بانک تجارت عراق، همتی در ماه‌های خرداد و مهر ماه 99، دو مرتبه به عراق سفر کرده و در دیدار با مقاماتی چون رئیس بانک‌ مرکزی و نخست‌وزیر عراق به رایزنی درباره دسترسی به منابع ارزی ایران در این کشور پرداخته بود.

چند مسیر پیش روی دلار

مجتهدی، دبیر کل کانون صرافان می‌گوید آزادسازی منابع بلوکه‌شده ایران و مذاکره آمریکا با ایران از جمله عوامل مهم و موثر در تعدیل بازار ارز و کاهش قیمت‌ها هستند.

وی با بیان اینکه تقاضای مسافرتی برای ارز به دلیل شیوع ویروس کرونا کاهش یافته است، می‌افزاید در حال حاضر خریداری برای ارز وجود ندارد.

همچنین عده‌ای دیگر از معامله‌گران ارزی نیز بر این باورند که مذاکره بین ایران و آمریکا در آینده نزدیک محقق نخواهد شد و عدم تصویب لوایح پالرمو و FATF زمینه‌ساز افرایش نگرانی، افزایش تقاضای ارزی و در نهایت رشد قیمت دلار خواهد شد.

با این حال تحلیل‌گران فنی معتقدند که اگر دلار از نرخ 25 هزار و 500 تومان رد شود، شاهد افزایش تقاضا و رشد قیمت خواهیم بود.

به اعتقاد این گروه اگر اسکناس آمریکایی به زیر محدوده 25 هزار و 200 تومانی سقوط کند، شاهد طولانی شدن صف‌های فروش در بازار و کاهش قیمت دلار خواهیم بود.

انتهای پیام/4133/پ