یادداشت وارده/
دنیای غرب از جاهلیت عبور می‌کند؟
آیا وقت آن نرسیده که دنیای غرب از جاهلیت عبور کند و ببیند منطق درست بیان چیست و آزادی بیان کدام است؟
گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ در جاهلیت جدید مانند جاهلیت قدیم در دنیای غرب، اهانت، حتی به چهر‌ه نورانی و قدسی حضرت رسول اعظم (صلّی الله علیه و آله) از روی عناد و کینه برای مقاصد سیاسی و فرهنگی مباح میشود و عوام‌فریبانه به بهانه آزادی بیان، این جرم بزرگ - که از سوی برخی سیاستمداران غربی محکوم هم نمی‌شود- را مرتکب می‌شوند.
آیا وقت آن نرسیده که دنیای غرب از این جاهلیت عبور کند و ببیند منطق درست بیان چیست و آزادی بیان کدام است؟
منطق قرآن کریم در سخن
منطق قرآن کریم درباره سخن، سدادگویی است؛ چنانکه در آیه ۷۰ سوره احزاب به مؤمنان امر می‌کند و از پیروان خود خواسته است که سخن سدید گویند و فرمود:
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَقُولُوا قَوْلًا سَدِیدًا (احزاب/۷۰) ای کسانی که ایمان آورده‌اید! تقوای الهی داشته باشید و سخن استوار بگویید.
واژه سديد از سد به معنای بستن و محکم كردن است و سخن سديد، سخن درست، راست و محكم است.
در دعای امام زمان(عج)، هم سداد زبان خواسته شده است: سَدِّدْ أَلْسِنَتَنَا بِالصَّوَابِ وَ الْحِكْمَةِ. با درست‌گویی و حکمت زبان ما سدید ساز.( مفاتیح الجنان به نقل از کفعمی در مصباح)
مطابق این دعا، سداد زبان به دو چیز است: به صواب‌گویی و حکمت.
۱. سخن صواب
آنگاه که گوینده در مقام گزارش است، سخن صواب گزارشی است که منطبق با واقع باشد، نه کم و نه زیاد، چنانکه امام علی علیه‌السلام در خطبه ۱۹۳ نهج‌البلاغه معروف به خطبه همام در ویژگی‌های متقین، می‌فرماید: «منطقهم الصواب» یعنی سخن متقیان صواب است.
علاوه بر انطباق با واقع، سخن صواب با حق هم هماهنگ است، به حقیقت اصابت کند.
امیرمؤمنان علی علیه‌السلام از پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلم نقل می‌کند: اتقی الناس من قال الحق فیما له و علیه؛ باتقواترین مردم، کسی است که در آنچه به نفع یا ضرر اوست، حق را بگوید. (نهج‌البلاغه، خطبه ۱۷۸)
۲.سخن حکمت
آنگاه که گوینده در مقام اظهار نظر است با حکمت سخن بگوید.
حکمت با این خصوصیات شناخته میشود:
۱. حکمت بر مبنایی محکم، استوار است و بر اساس قطع، یقین، برهان عقلی و یا نقل قطعی و از روی فكر و انديشه است و سست و متزلزل و از روی هوا و هوس و ظن و گمان و حب و بغض شخصی نیست.
۲.حکمت چون مبنایی محکم دارد، مانند بنا و سدّى محكم، در برابر سیل شبهه، انحراف، اغوا، اضلال، گمراهی و فساد، اسقامت می‌کند.
۳. حکمت، وسیله هدایت به راه حق و فلاح و رستگاری است و موجب صلح و سازش میان مؤمنان، تعاون بر خیر و نیکی و اتصال، پیوند دل‌ها میشود؛ چنانکه خداوند به رسول خاتم می‌فرماید: «ادْعُ إِلَیٰ سَبِیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ ۖ » (نحل/۱۲۵) با حکمت و اندرزِ نیکو، به راه پروردگارت دعوت نما.
۴.حکمت، از سخن فسادآور مانند مذمت، بدگویی، غیبت، هجو، تهمت، تضعیف، تنقیص، تخریب، تحقیر، توهین، تمسخر، فحاشی، ناسزا، آبروریزی، شهادت باطل، افشای اسرار، هتک حرمت به‌دور است.
۵. حکمت همه جوانب آن محاسبه میشود و انسان حکیم ناروا، ناحق، نابجا، بیجا، بی‌موقع، بدموقع و نسنجیده به زبان نمی‌آورد.
به قول سعدی (رحمة الله علیه):
مزن بی‌تأمل به گفتار دم
نگو اگر دیرگویی چه غم
حسن ختام
حق زبان مطابق سخن حضرت امام سجاد عليه‌السلام در رساله حقوق چنین است:
«حَقُّ اللِّسَانِ إِكْرَامُهُ عَنِ الْخَنَى وَ تَعْوِيدُهُ الْخَيْرَ وَ تَرْكُ الْفُضُولِ الَّتِي لَا فَائِدَةَ لَهَا وَ الْبِرُّ بِالنَّاسِ وَ حُسْنُ الْقَوْلِ فِيهِم»(خصال، ص 566)
حق زبان، دورداشتن آن از زشت‌گويى، عادت دادنش به خير و خوبى، ترک گفتار بى‌فايده و نيكى به مردم و خوشگويى درباره آنان است.
حجت‌الاسلام امان‌الله علیمرادی نماینده مردم استان کرمان در مجلس خبرگان رهبری
انتهای پیام/4062/
انتهای پیام/
