کتاب عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی در شاهرود رونمایی شد

به ‌گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا از شاهرود در هشتاد و پنجمین جلسه شورای فرهنگ عمومی شاهرود که با حضور اعضای شورای فرهنگ عمومی این شهرستان برگزار شد از کتاب «اولویت‌بندی و مراتب ارزش‌های اخلاقی در قرآن» نوشته علی رضوانی عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود رونمایی شد.

رضوانی نویسنده کتاب اولویت‌بندی و مراتب ارزش‌های اخلاقی در قرآن در این جلسه گفت: استخراج نظام‌مند اولویت‌ها و مراتب ارزش‌های اخلاقی ثمرات بسیار خوبی از لحاظ روان‌شناختی و محتوایی می‌تواند داشته باشد.

معرفی صفات مثبت و منفی از نظر قرآن

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی شاهرود درباره هدف از نوشتن این کتاب اظهار کرد: یکی از مباحث مهم اخلاقی در قرآن بحث اولویت‌‌بندی و مراتب ارزش‌های اخلاقی است و من در این کتاب به‌دنبال این بودم که مهم‌ترین مفاهیم و رفتارهای اخلاقی یا منفی‌ترین و مضرترین صفات و رفتارهای ضد‌اخلاقی از نظر قرآن را به‌منظور اطلاع و مطالعه عموم مردم واکاوی کنم.

معاون سابق فرهنگی دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی شاهرود درباره ساختار کتاب «اولویت‌بندی و مراتب ارزش‌های اخلاقی در قرآن» ابراز کرد: این کتاب به شکل روش‌مند به‌دنبال استخراج ارزش‌های اخلاقی و رتبه‌بندی نظام‌مند آن‌ها در قرآن و عهده‌دار تعیین مبانی نظری، شاخص‌های صوری (کمّی) و محتوایی (کیفی) اولویت‌بندی فضایل و رذایل اخلاقی در قرآن است.

رضوانی درباره فواید مطالعه این کتاب تصریح کرد: استفاده از این کتاب  به‌صورت کاربردی در علم اخلاق و تبلیغ دین، اجرای امر به معروف و نهی از منکر، حل تزاحم‌ها و تعارضات اخلاقی، تشخیص تکالیف اخلاقی افراد و نیز پیشگیری و درمان رفتارهای اخلاقی مضمون و هدایت آنها می‌تواند بسیار اثرگذار واقع شود.

حل دوراهی‌های اخلاقی به‌وسیله مطالعه

وی این کتاب را راهنمای خوبی برای دو‌راهی‌های اخلاقی دانست و خاطرنشان کرد: انسان در بسیاری از لحظات زندگی‌ در وسط دوراهی قرار می‌گیرد، فلاسفه زیادی خواستند راهکارهایی برای روشن شدن مسیر انسان در حوزه اخلاق عرضه کنند، خلط تزاحم وظایف اخلاقی و تعارض ادله آن از جمله مواردی است که فلاسفه تا به حال نتوانسته‌اند راهکار خوبی برای انتخاب بهترین راه در دو راهی‌ها بدهند.

استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی شاهرود با بیان اینکه دستیابی صحیح و روش‌مند به آموزه‌های کتاب آسمانی قرآن با توجه به ویژگی‌های خارق‌العاده آن، روش‌شناسی خاص خود را طلب می‌کند، تأکید کرد: فهم درست مفاهیم ارزشمند قرآنی به تبیین دقیق و کامل مبانی، روش‌ها و مراحل فهم و تفسیر نیاز دارد، نظام اخلاقی قرآن وحدت‌گرایانه است. نظامی خدامحور است که ملاک و محور تمام ارزش‌ها و تمام اعمال انسان «خدای سبحان و نزدیکی به او» است.

روش‌شناسی خاص برای کشف آموزه‌های قرآنی

رضوانی در تشریح علل تألیف این کتاب تصریح کرد: قرآن کریم جامع‌ترین و کامل‌ترین معارف وحیانی را در خود جای داده است و دستیابی صحیح و روش‌مند به آموزه‌های این کتاب آسمانی با توجه به ویژگی‌های خارق‌العاده آن، روش‌شناسی خاص خود را طلب می‌کند و فهم درست آن نیز به تبیین دقیق و کامل مبانی، روش‌ها و مراحل فهم و تفسیر این کتاب نیاز دارد، علوم وحیانی اگرچه در مقام ثبوت از انسجام و انتظام برخوردارند در مقام اثبات سیری از پراکندگی را به سوی انسجام پیموده‌اند.

وی یکی از مباحث مهم اخلاقیات در قرآن را بحث «نظام اولویت‌بندی و مراتب ارزش‌های اخلاقی» دانست و خاطرنشان کرد: کشف و استخراج این اولویت‌ها و مراتب در هر زمینه‌ای، امری معقول بوده و در حوزه اخلاق اسلامی نیز پسندیده است.

این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: اولویت در لغت به معنای تفوّق، رجحان، برتری و افضل‌بودن است؛ یعنی اهمیت و برتری یک شی (یا بیشتر) از میان دو یا چند شیء دیگر. مراد از اولویت در فضایل اخلاقی یا مراتب در رذایل اخلاقی، این است که با اهمیت‌ترین مفاهیم و رفتارهای اخلاقی یا منفی‌ترین و مضرترین صفات و رفتارهای ضد اخلاقی از نظر قرآن را با توجه به ملاک‌هایی که ارائه می‌دهیم با تلفیق روش‌های «نقلی» و «تحلیلی» به دست آوریم.

این محقق دانشگاهی گفت: البته با توجه به اختلاف در ملاک بین ارزش‌ها و اختلاف در شرایط موجود و گستردگی نظام ارزشی اسلام و تنوع نظامات، بیان سلسله مراتب این نظام گسترده ارزشی، کاری بس دشوار و طاقت فرساست؛ اما مسلما برخی از این ارزش‌ها در رتبه بالاتری قرار دارند.

رضوانی با بیان اینکه تاکنون درباره نظام اولویت‌بندی و مراتب فضایل و رذایل اخلاقی در قرآن، مقاله یا پایان‌نامه‌ای نیز نوشته نشده است، تصریح کرد: با بررسی‌های انجام شده مشخص شد درباره چگونگی دسته‌بندی فضایل و رذایل اخلاقی در قرآن، مدل‌ها و شیوه‌هایی مطرح شده است و علما و مفسران و فقهای بزرگ اسلام تاکنون آثار و کتب ارزشمندی برای گسترش و ترویج علم و دین نگاشته‌اند که همه اینها در جای خود بسیار ارزشمند و حائز اهمیت است؛ اما متأسفانه از مسئله «معیار اولویت‌بندی و مرتبه‌بندی اخلاقیات»، گرهی را نمی‌گشایند.

وی افزود: این کارها عموماً ناظر به دسته‌بندی ارزش‌های اخلاقی و نه اولویت‌بندی و اصلی و فرعی کردن آنهاست؛ تا جایی که نگارنده جستجو کرده، در هر حال پرسش‌هایی از این دست که «نظام رتبه‌بندی و مراتب فضایل و رذایل اخلاقی در قرآن چیست؟» و «بر اساس چه ملاک‌هایی این نظام از آیات قرآن استفاده می‌شود؟» نگارنده را بر آن داشت تا برای روشن شدن پاسخ این مسئله به یاری خدا و با استفاده از هنمودهای ارزنده استادان و دانشمندان حوزه علوم قرآن و اخلاق، گامی هرچند کوتاه، اما در حد توان بردارد.

به گزارش آنا، کتاب «اولویت بندی و مراتب ارزش های اخلاقی در قرآن» به قلم علی رضوانی توسط نشر معارف در ۲۴۸ صفحه با قیمت ۴۵۰ هزار ریال در دفتر نشر معارف چاپ و منتشر شده است.

انتهای پیام/4117/4062/