سناپور: دانلود غیرقانونی معیشت نویسندگان را در معرض خطر قرار داده است

به گزارش گروه فرهنگی آنا حسین‌ سناپور، مدرس و منتقد ادبی با انتقاد به دانلود‌های غیرقانونی کتاب به فیدیبو گفت: «متاسفانه افرادی که کتاب‌ها را به صورت الکترونیکی می‌خوانند، اغلب به سایت‌ها، وبلاگ و کانال‌های تلگرامی رجوع می‌کنند، که از ناشر و نویسنده برای انتشار نسخه الکترونیک اجازه نگرفته‌اند. این سایت یا وبلاگ‌ها کتاب‌های تازه و به روز را هم برای دانلود گذاشته‌اند و علاقه مندان به کتاب نیز آن‌ها را دانلود می‌کنند.»

وی افزود: «به نظر می‌رسد که این راه درستی برای کتاب خواندن و یا کتاب دانلود کردن نیست. راه‌های قانونی و بهتری هم هست که می‌تواند حق نویسنده و ناشر را حفظ کند، به ویژه برای صنعت نشر ایران که همه کتابخوان‌ها می‌دانند که در معرض تهدیدات مختلف هست و به راحتی صدمه پذیر هست. در شرایط فعلی نویسندگان و مترجمان ایرانی به زحمت و سختی با حق التالیف کتاب ، بخشی از هزینه‌های خودشان را تامین می‌کنند. به همین دلیل دانلودهای غیرقانونی و بی‌اجازه به زندگی و معیشت نویسندگان ضربه بدی می‌زند.»

نویسنده رمان نیمه غایب به عنوان یک راه حلی پیشنهادی موضوع سایت‌های قانونی را مطرح کرد و افزود: «قیمت کتاب‌های الکترونیک بسیار ارزان‌تر از نسخه چاپی است و کاربران می‌توانند به سایت‌های قانونی برای دانلود کتاب رجوع کنند و کتابهای موردنظرشان را از اپلیکیشن‌ها و سایت‌هایی تهیه کنند که با ناشران قرارداد دارند؛ تا وضعیت نشر ما بد‌تر از این نشود.»

اپلیکیشن کتابخوان فیدیبو نخستین فروشگاه الکترونیک فارسی است که نزدیک به پنج هزارکتاب در برنامه خود دارد و با ۲۴۰ ناشر قراردادهمکاری امضا کرده است. کاربران اینترنت می‌توانند از طریق این اپلیکیشن کتاب‌ها را به صورت قانونی خریداری کنند تا از سود فروش کتاب‌ها نویسندگان و پدیدآورندگان نیز سهم ببرند.

فیدیبو همچنین در زمینه «نه به دانلود غیرقانونی کتاب» کمپین رصد را با شعار#من_دزد_کتاب_نیستم در سایت rasad.fidibo.com راه اندازی کرده است. هدف این سایت فرهنگ سازی و همکاری کاربران اینترنت برای اطلاع رسانی در زمینه دانلودغیرقانونی کتاب در اینترنت است. کاربران می‌توانند با مراجعه به سایت، هرگونه دانلود غیرقانونی کتاب‌ها را به اطلاع این سایت برای پیگیری‌های آتی برسانند.
تاکنون چهره‌هایی نظیر، محمود دولت آبادی، رضا امیرخانی، مهدی غبرایی، احسان شریعتی، علی دهباشی سردبیرمجله بخارا، عباس مخبر و اسدلله امرایی مترجم، تکین حمزه لو رمان نویس ایرانی، پوریا عالمی نویسنده و طنز‌پرداز، بهاره رهنما بازیگر و نویسنده، بلقیس سلیمانی داستان نویس ایرانی، و مدیران نشر ققنوس و نی به این کمپین پیوسته‌اند و از کاربران اینترنت درخواست کرده‌اند که کتاب‌ها را در اینترنت به صورت غیرقانونی دانلود نکنند.

با اینکه ایران به قانون جهانی کپی رایت (کنوانسیون برن) نپیوسته، اما قوانینی برای حفظ حقوق مولف ایران وجود دارد. برطبق قانون حمایت حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان مصوب ۳۱ مرداد ۱۳۸۹ در مجلس شورای اسلامی، حقوق معنوی پدیدآورنده محدود به زمان و مکان نیست و غیر قابل انتقال است و مدت حمایت از اثر، پنجاه سال بعد از فوت پدیدآورنده خواهد بود. بنابراین دانلودغیرقانونی آثاری که نسخه چاپی آن در کتابفروشی‌ها موجود است، موجب زیان به پدیدآورنده، ناشر و صنعت نشر می‌شود.