مدافع اصالت تئاتر، منتقد جدی نمایشهای لاکچری/ قطبالدین صادقی 68ساله شد
به گزارش خبرنگار حوزه سینما و تئاتر گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، قطبالدین صادقی امروز 68 ساله میشود. متولد سوم اردیبهشت 1331 در سنندج؛ نمایشنامهنویس و کارگردان تئاتر، مترجم و مؤلف آثار پرشمار پژوهشی در حوزه تئاتر، استاد دانشگاه و بازیگر سینما و تلویزیون که در چهار دهه گذشته نقش انکارناپذیری در ارتقای سطح کیفی تئاتر چه در عرصه تولید و اجرا و چه در حوزه آموزش و تربیت بازیگر و کارگردان داشته است.
صادقی در سال 1354 و پس از فارغالتحصیلی از رشته هنرهای نمایشی از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران به فرانسه رفت و 10 سال بعد با مدرک دکترای همین رشته از دانشگاه سوربن به ایران بازگشت.
او پس از بازگشت به ایران و در طول این سالها علاوه بر تدریس در دانشگاههای مختلف تهران و شهرستانها و برگزاری کارگاههای آموزشی، حدود 50 نمایشنامه را نوشته و بیش از 52 تئاتر را روی صحنه برده است.
قطبالدین صادقی در چهار دهه گذشته نقش انکارناپذیری در ارتقای سطح کیفی تئاتر چه در عرصه اجرا و چه در حوزه تربیت بازیگر و کارگردان داشته است.
نمایشهایی که اغلب آنها از آثار جریانساز و ماندگار تاریخ تئاتر شدهاند. از مهمترین این آثار میتوان به باغ شکرپاره، یادگار وزیران، عکس یادگاری، سحوری، افعی طلایی، پیک نیک در میدان جنگ، مویه جم، زنان صبرا مردان شتیلا، مدهآ، آژاکس، بهرام چوبینه، طلسم صبحگل، کالیگولا و سرود مترسک پرتقالی اشاره کرد.
صادقی همچنین در نمایشهایی همچون لورنزا چیو، زاویه، پهلوان اکبر نمیمیرد و پیکنیک در میدان جنگ نیز به عنوان بازیگر روی صحنه رفته و در آن جا نیز درخشیده است.
این مدرس تئاتر اگرچه در حوزه تألیف و تدریس و کارگردانی پرکار است امّا به عنوان بازیگر برای مخاطبان عام چندان شناختهشده نیست؛ با این حال او با حضور در سریالهایی همچون کیف انگلیسی، کلاه پهلوی، شب چراغ، معمای شاه، پروانه، فاکتور هشت و فوقسری و فیلمهایی همچون آدمکش، گناهکاران، گزارش یک قتل، یتیمخانه ایران و دادستان نشان داد که علاوه بر توانایی بازی و کارگردانی در صحنه، پرده سینما و قاب تلویزیون را نیز به خوبی میشناسد.
سریال معمای شاه- قطب الدین صادقی در نقش شاپور ریپورتر
صادقی در سالهای اخیر از منتقدان جدی ورود بیضابطه سرمایههای مشکوک در تئاتر است. روندی که با بهره گیری از سلبریتیهای سینما، مجال حضور بازیگران جوان، مستعد و زحمتکش تئاتر را تنگ کرده و جریان اصیل هنر نمایش را به انحراف کشیده است.
او در گفتگویی رسانهای در پاییز سال 1397 با اشاره به این که افرادی که در اماکن مختلف با بلیتهای هنگفت، تئاتر اجرا میکنند عدهای نوکیسه هستند که میخواهند جامعه را به سمت و سوی اشرافیگری سوق دهند افزود: شنیدهام که در یکی از همین نمایش های بورژوازی روی صحنه، یک بازیگر برای هر شب اجرا چهل و پنج میلیون تومان دستمزد می گیرد. این به نظر من در عرصه بازیگری در جهان یک رکورد است. متاسفانه مشخص نیست که چگونه چنین سرمایه هایی وارد تئاتر شده است زیرا خود تئاتر نمی تواند چنین دستمزدهایی را تامین کند. برخی پول های کثیفی را وارد تئاتر کرده اند و این هنر را بستری برای پولشویی خود قرار داده اند و اگر نه این آمار و ارقام نجومی در تئاتر به هیچ وجه قابل توجیه نیست.
صادقی تئاتر لاکچری را برای جریان اصیل تئاتر به شدت خطرناک دانسته و میگوید:«افرادی که تئاتر لاکچری را روی صحنه می برند نه به دنبال حرف خاصی هستند و نه در کل به خود تئاتر فکر میکنند. اینها منتقد نیستند که بخواهند به دنبال آثار اجتماعی و فرهنگی بروند. اینها افرادی هستند که با پول و قدرتشان به دنبال تفریح هستند و تئاتر را به فلاکت کشاندهاند. متاسفانه در تئاتر امروز یک عده خر پول تفنن طلب پیدا شدهاند که به دنبال سرگرمی خودشان هستند و بدبختانه قشر متوسط فرهنگی به دلیل مشکلات مالی در عرصه تئاتر نابود شدهاند.»
صادقی: افرادی که در اماکن مختلف با بلیتهای هنگفت، تئاتراجرا میکنند عدهای نوکیسه هستند که میخواهند جامعه را به سمت و سوی اشرافیگری سوق دهند
او از بازیگران این گونه تئاترها نیز به شدت گلایه دارد و میگوید:« هیچکدام از بازیگرانی که در آثار تئاتر بورژوازی و گیشهپرست بازی می کنند به هیچ وجه مجبور به این کار نیستند بلکه خود را قاطی این فساد کرده اند. این بازیگران بخشی از این تفنن طلبی هستند و در این وضعیت اسفبار تکه ای از این سرمایههای باد آورده میکنند و می برند.»
صادقی معتقد است که این تفکر که همه هنرمندان روشنفکر هستند اشتباه است. قرار نبوده و نیست که همه هنرمندان روشنفکر و آگاه باشند. گاهی برخی از هنرمندان بسیار فرصت طلبتر از سایر آحاد جامعه هستند. هنرمندانی که در این آثار بازی می کنند فرهیخته و انقلابی نیستند بلکه افرادی هستند که به ضرب و زور شبکه های اجتماعی هنرمند شدهاند.
این کارگردان و مدرس تئاتر مقصر این فضای نامطلوب را برنامهریزان فرهنگیِ میداند و همواره این پرسش را مطرح می کند که: «دفاع مدیران فرهنگی از تئاتر فرهنگی و هنری کجاست؟ امروز رقابت بر سر این است که برای اینکه از فروش عقب نمانند امر زشتی مانند شوخیهای سخیف رشد کرده است که تا پیش از این نبود. فقط برای اینکه عدهای بخندند؛ چون کسانی که میآیند اینگونه تئاترها را ببینند عدهای نوکیسه هستند که فقط دنبال تفریح هستند و به دنبال انتقاد و تئاتر جدی نیستند. این شرایط هم به سودشان است. همه چیز دارند و هر چقدر پول بلیت گرانتر باشد، خودخواهیشان بیشتر ارضا میشود.»
تولد قطبالدین صادقی بهانهای است تا بار دیگر به علاقهمندان هنر و تئاتر اصیل و جریانساز یادآوری کنیم و دلخوشی بدهیم که این جریان فرهنگی به همت بزرگانی همچون او اگر چه به دشواری، اما همچنان امیدوار نفس میکشد. تئاتری که در آن اندیشه و کمال اصالت دارد و فرم همواره به موازات محتوا پیش میرود.
انتهای پیام/4104/
انتهای پیام/