ریشه مشکلات عراق در وجود مسئولان آمریکایی است/تلاش بغداد برای جلوگیری از حکومت تکنوکرات‌های مورد حمایت واشنگتن

گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا-مجتبی اسماعیلی: هم‌زمان با مطالبه‌گری به حق عراقی‌ها و تلاش برای بازخواست مسئولان فاسد، برخی جریان‌های نفوذی و مزدور محور عبری، عربی، غربی تلاش می‌کنند مردم را برای سر دادن شعار و اقدام علیه محور مقاومت به‌ویژه ایران و مرجعیت شیعه تحریک کنند. رسانه‌های ارتجاع عربی این روزها مانور رسانه‌ای به راه انداخته‌اند تا این باور غلط را در ذهن مردم عراق ایجاد کنند که عامل اصلی ناآرامی‌ها و مشکلات اقتصادی این کشور حضور ایران در کشورشان است. متأسفانه این جریان نفوذ توانسته است بخشی از قشر خاکستری عراق را که عمدتاً از بازماندگان یا وابستگان حکومت بعث هستند به خود جذب کند. دراین‌باره گفتگویی با امیر موسوی، مدیر مرکز مطالعات راهبردی و روابط بین‌الملل انجام دادیم که در ادامه تقدیم می‌شود:

آنا: آیا ممکن است بخشی از ناکارآمدی اقتصادی دولت عراق ناشی از تحریم ایران از سویی و اتکای انرژی عراق به کشورمان از سوی دیگر باشد؟

موسوی: خیر! میزان فروش نفت دولت عراق  3 میلیون و 572 هزار بشکه در روز است که یک‌سوم آن را آمریکا به دلیل اشغالگری غارت و بخش دیگری را کویت تصاحب می‌کند و احزاب، باقی نفت موجود را به خود اختصاص می‌دهند. همچنین 17 درصد این نفت به اقلیم کردستان منتقل می‌شود. این ساختار توزیع بسیار ناعادلانه است و مردم هیچ راه‌حلی در عراق نمی‌یابند مگر اینکه کل ساختار را دگرگون کنند و علیه فساد و سهام‌داری‌ها به پا خیزند. عراق در واقع به یک شرکت سهامی تبدیل شده، یعنی هر حزب به طور کامل روی بودجه عراق و بیت‌المال خیمه زده‌ است و آن را رها نمی‌کند. در این کشور بیمارستان خوبی وجود ندارد، شهرها تمیز نیستند و زباله‌ها به طور منظم جمع‌آوری نمی‌شوند.

وضعیت بد خدمت‌رسانی به مردم تنها در بغداد منحصر نیست و مشابه آن را در نجف و کربلا می‌توان مشاهده کرد. زباله‌ها جمع‌آوری نمی‌شوند، شهر تمیز نیست و گرد و غبار آنجا را فراگرفته است. در آسفالت خیابان‌ها شکستگی وجود دارد و جوی آبی نیست، به گونه‌ای که اگر باران ببارد کل شهر به یک دریاچه گِل تبدیل می‌شود. مردم عراق حق دارند بدانند بودجه‌ها کجا هزینه می‌شود و چرا نظارت نیست؟ در این میان احزاب چه‌ می‌کنند و چرا دزدی میان مسئولان وجود دارد؟

مردم عراق آرزو دارند دست‌کم مسئولانشان اگر دزدی می‌کنند، به فکر اجرای پروژه‌ها نیز باشند، ولی مسئولان فاسد عراقی همه پول‌ها را صرف ساخت خانه‌هایشان در خارج از کشور می‌کنند. برخی از مسئولان عراقی در گران‌ترین شهرک‌های لندن ویلا دارند. پول ساخت و خرید این ویلاها از کجا تأمین شده است؟ آنها در فرانسه، آمریکا و بیروت برج و ویلا دارند و خانواده‌هایشان معمولاً خارج از کشور هستند و در امارات، قطر، لندن یا بیروت به خوشگذرانی مشغولند.

آنا: روشن است که عراقی‌ها در اعتراض به اوضاع معیشتی دست به تظاهرات زده‌اند اما سؤال اینجاست که ریشه و اساس ناآرامی‌های عراق چیست؟

موسوی: اوضاع عراق به این دلیل متشنج شد که محور عبری، عربی، غربی نتوانست در برابر قدرت محور مقاومت ایستادگی کند. عربستان در یمن از انصار الله ضربه خورد. انگلیس، آمریکا و رژیم صهیونیستی از محور مقاومت به ویژه ایران به طور متوالی ضربه خورده‌اند و ما به عنوان پرچمدار این محور توانستیم با ساقط کردن پهپاد جاسوسی «گلوبال هاوک» هیبت پوشالی آمریکا را بشکنیم و با توقیف کشتی انگلیسی هیبت پوشالی لندن را خرد کنیم. عربستان در ماجرای حمله انصارالله به تأسیسات نفتی آرامکو ضربه خورد و پهپادهای رژیم صهیونیستی نیز بارها از سوی حزب‌الله لبنان هدف قرار گرفته و ساقط شده‌اند. مجموع این عوامل دست به دست هم داده‌اند و باعث شده‌ تا محور شرارت قصد انتقام بگیرد. مزدورانشان وارد صحنه شده‌اند و خودشان در خارج از گود نشسته‌اند و از اینکه به ایران، حشدالشعبی و مرجعیت عراق توهین می‌شود، خوشحال‌ هستند.

در این میان تدابیر عراق بی‌فایده است و هر چقدر عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر عراق از اصلاحات و تعدیل بگوید فایده ندارد، زیرا محور شرارت هدف بالاتری دارد و آن ضربه زدن به ایران است. تحولات عراق به گونه‌ای است که مردم و ارتش اوضاع را رها کرده‌اند. ریشه مشکلات عراق در وجود مسئولان آمریکایی است که بعد از اشغال این کشور قارچ‌گونه رشد کرده‌اند. علاوه بر این، سهم‌بندی حزبی و طایفه‌ای با عراق کاری کرد که هیچ توافقی نتوانست بکند و باعث شد تا ثروت ملی عراق تاراج شود و مردم ناراضی به خیابان‌ها بریزند.

به نظرم توطئه خطرناکی برای عراق در حال طرح‌ریزی است. 21 هزار داعشی در مرزها آماده حمله به عراق هستند که 11 هزار نفرشان از شرق‌ فرات آمده‌اند.  10 هزار نیز در کوبانی و الانبار در غرب عراق هستند و این به جز نیروهایی است که آمریکا در غرب عراق ایجاد کرد که تعدادشان به حدود 10 تا 15 هزار نفر می‌رسد. در مجموع حدود 35 الی 40 هزار تروریست داعشی و آمریکایی گوش به فرمان آمریکا هستند و نقشه دارند احتمالاً در میان شلوغی‌ها و ناآرامی‌های عراق وارد میدان شوند. آنها با این اقدام خود حکومت نظامی در عراق برقرار می‌کنند و می‌توانند داعشی‌ها و تکفیری‌های جدید را وارد منطقه کنند.

با نظام سیاسی فاسد، حزبی و سهام‌داری شده، اصلاحات قابل انجام نیست، هرچند عبدالمهدی کناره‌گیری کند و فرد دیگری روی کار آید.

توطئه دیگر آنها اقدام احتمالی علیه آیت‌الله سیستانی، مرجعیت شیعه عراق است و در این راستا بعثی‌ها و تکفیری‌ها به هواداران خود در نجف دستور داده‌اند خود را در خیابان «الرسول» مهیای ترور آیت‌الله سیستانی کنند. این توطئه در حالی است که مرجعیت عالی شیعه عراق با فتوای خود وحدت و امنیت این کشور را حفظ کرد. این توطئه‌ها نشان می‌دهد محور عبری، عربی، غربی لیدری تحرکات مردمی را در دست گرفته‌اند و این در حالی است که مردم ناراضی هستند. این نارضایتی ظرفیتی است که دولت عراق باید در راستای حل و مرتفع کردن آن بکوشد، ولی متأسفانه آن را رها کرده‌اند و دیگران در حال سوء استفاده از آن هستند و با ایجاد پایگاه مردمی و فریبکاری می‌خواهند اهداف شوم‌ خود را محقق کنند.

دولت عراق برای اینکه توطئه فروکش کند، باید قربانی بدهد، نه‌تنها دولت بلکه احزاب و مؤسسات اسلامی و انقلابی عراق باید قربانی بدهند. اگر فرزند هر کدام از مسئولان فساد مالی داشته و از جایگاهش سوءاستفاده کرده باشد، باید به دادگاه تحویل داده و محاکمه شود. اگر معاون رئیس یا شخصیت برجسته‌ای در احزاب فساد مالی داشت باید حمایت‌های سیاسی از وی قطع و به دادگاه معرفی شود. این‌گونه اقدامات می‌تواند در آرام کردن مردم نقش مؤثری داشته باشد. مردم اگر ببینند که مسئولان قربانی می‌دهند و صادقانه برخورد می‌کنند آرام می‌شوند، ولی متأسفانه تا امروز یک قربانی ندیده‌ایم. بعد از 2003 میلادی کسانی که پابرهنه بودند و آه در بساط نداشتند، میلیاردر شده‌اند. این افراد باید پول‌های غارت‌شده را به خزانه برگردانند و افراد فاسد به دادگاه‌ها معرفی شوند. 

آنا: نظرتان درباره پیام برهم صالح، رئیس‌جمهور عراق و اعلام آمادگی برای پذیرفتن استعفای عبدالمهدی چیست؟

موسوی: اگر اصلاحات مدنظر انجام شود، تظاهرات فروکش خواهد کرد. آیت‌الله سیستانی نیز در بیانیه‌ روز جمعه هفته گذشته خود بر همین موضوع تأکید کردند و خواستار باقی ماندن نخست‌وزیر در سمت خود شدند. ساختار فاسدی که آمریکایی‌ها در عراق ایجاد کردند باید به هم بریزد. این ساختار دیگر فایده ندارد و هیچ کاری نیز نمی‌‌توان انجام داد.

ساختار کنونی ساختاری نبود که از دل انتخابات بیرون بیاید. انتخابات دور گذشته در عراق با عدم اقبال مردم همراه شد و کمتر از 12 یا 15 درصد در آن مشارکت کردند. در واقع مردم آن انتخابات را تحریم کردند و شرکت نکردند، زیرا احساس می‌کنند همه چیز فریبکاری است و ناراحت هستند. با توجه به تحولات اخیر این ظرفیت وجود دارد که مردم بخواهند اشتباهات گذشته خود را جبران کنند و انتخاب آگاهانه‌تری انجام دهند. 

آنا: پیش از انتخابات گذشته عراق، جمهوری اسلامی ایران از زبان برخی مسئولان خود اعلام کرد که مخالف روی کار آمدن حکومت تکنوکرات هستند. آیا این تفکر همچنان وجود دارد یا ایران تفکر دیگری در قبال آینده عراق دارد؟

موسوی: ما اگر چنین رویکردی نداشته باشیم و رجال سیاسی که سالم نیستند بر مسند قدرت بنشینند، مشکل به وجود می‌آید. آمریکا در عراق دنبال روی کار آمدن تکنوکراتی است که خودش تعریف می‌کند. ولی همان‌گونه که برهم صالح، رئیس‌جمهور عراق تأکید کرد باید حکومت فعلی به کار خود ادامه دهد. 

برهم صالح رئیس‌جمهوری است که نسبت به دیگر رجال سیاسی عراق از مقبولیت و محبوبیت بیشتری برخوردار است. شخصیت کُردی است که از لحاظ هدایتگری حتی از فؤاد معصوم، رئیس‌جمهور سابق عراق نیز بهتر است. اگر دولت عراق بتواند یک کابینه موقت، با برنامه و مدت زمان مشخص و البته با حکم رئیس‌جمهور تشکیل بدهد، از هر گزینه‌ای بهتر است. موضوع مهم بعدی انحلال همه احزابی است که عناوین دینی و طایفه‌گری را بر دوش می‌کشند، زیرا برخی انحرافات اخلاقی و فساد مسئولان ممکن است باعث شود مردم از دین گریزان شوند و شعارهای ضد دینی سر دهند. وقتی کلیپ‌هایی از مراسم اربعین امام حسین(ع) منتشر می‌شود و در آن علیه «دزدان عراق» شعار سر می‌دهند بخشی از این شعارها به مسئولان شیعه باز می‌گردد. 

آنا: حشدالشعبی به دستور عادل عبدالمهدی وارد دولت و ساختار نظامی عراق شد. به نظر می‌آید اگر این فرایند رخ نمی‌داد، نخست‌وزیر عراق این تشکیلات را منحل می‌‌کرد.

موسوی: خیر. کسی نمی‌تواند تشکیلات حشدالشعبی را منحل کند. اگر به یاد داشته باشید حیدر العبادی، نخست‌وزیر سابق عراق می‌خواست این اقدام را انجام دهد ولی نتوانست. دولت عراق می‌خواست راهکاری برای تشکیلاتی و سازماندهی کردن فعالیت‌های آنها پیدا کند و بابت تلاش‌هایشان حقوق تعیین کند، زیرا چارت حقوقی نداشتند. با این فرایند حشدالشعبی در قانون اساسی عراق رسمیت یافت ولی متأسفانه برخورد مناسبی با این تشکیلات ندارند و باید عقلای عراق بنشینند و به حال وضع موجود فکر کنند. به نظر من اوضاع کنونی عراق قابل اصلاح است و نباید با این‌گونه تحریکات خارجی به هم بریزد و نباید آمریکایی‌ها و بعثی‌ها بر این کشور تسلط یابند، نباید سازمان‌های مردم‌نهاد دروغین که آمریکایی‌ها با پشتیبانی عربستان تشکیل داده‌اند کنترل میدان و زمام امور را در دست بگیرند. عراق باید برای حل مشکلات داخلی قربانی بدهد و بعضی از امور جراحی شود تا بتوان اوضاع جدیدی را ایجاد کرد؛ در غیر این‌ صورت اگر مردم از مطالبات به حق خود دست بکشند و اوضاع به ظاهر آرام شود، تحریکات خارجی دشمنان بار دیگر آغاز خواهد شد.

فساد در عراق ریشه دوانده است و باید اقدامی انجام شود. خدمت‌رسانی به مردم عراق واقعاً ضروری است. چرا عراق که 5 میلیون بشکه صادرات نفت دارد اما برق ندارد! با یک بودجه‌بندی مشخص و با یک عامل اجرایی پاک‌دست و همکاری ملی و رجال سیاسی وطن‌پرست و متدین که دلسوز عراق باشند، این‌گونه مشکلات قابل حل است.

آنا: عراقی‌ها تا چه میزان با خدمات جمهوری اسلامی آشنا هستند ؟ 

موسوی: بیشتر عراقی‌ها جمهوری اسلامی ایران را به‌خوبی می‌شناسند و به خدماتی که انقلاب اسلامی به مردم این کشور کرده آشنا هستند. عراقی‌ها برای اینکه تکفیری‌ها وارد بغداد، نجف و کربلا نشوند خون داده‌اند. اگر تکفیری‌ها این شهرها را تصرف می‌کردند، دیگر چیزی به نام کربلا، نجف و بغداد وجود نداشت. عراقی‌ها مشاهده کردند که تکفیری‌ها وارد هر شهری شدند قتل و غارت کردند، سرها بریدند و جنایت‌ها انجام دادند. 

اگر مردم عراق وحدت داشته باشند، آرامش بر این کشور حکم‌فرما می‌شود. آن دسته افرادی که به خیابان آمده‌اند گروه‌های مشخصی هستند، ولی بیشتر مردم در آرامش، اعتراضات خود را انجام می‌دهند و آشوب به پا نمی‌کنند. مردم عراق عاقل هستند و حساب خود را از حساب آشوبگران و نفوذی‌های تحت فرمان محور عبری، عربی، غربی جدا کرده‌اند. آنها منتظر فراهم شدن زمینه‌های برقراری دموکراسی در کشورشان هستند تا ظرفیت‌های خود را بروز دهند. در چنین وضعیتی است که مرجعیت عالی شیعه عراق می‌تواند با فتواهای داهیانه خود مردم را هدایت کند. من فکر می‌کنم اوضاع عراق، آرام، معقول و هوشمندانه مدیریت می‌شود و روند اصلاحات با کمترین هزینه‌‌ای انجام خواهد شد، زیرا مردم دیگر این وضعیت را قبول ندارند.

انتهای پیام/4106/4033/پ