ثبت میانگین 28.6 درصدی فولادی‌ها در اوج عرضه مازاد سنگ‌آهن

به گزارش گروه اقتصادی آنا - احمد کریمی،‌ بر اساس گزارش امتیازهای کسب شده نامزدها در مسابقه ملی بهره‌وری در بخش «فولاد» از سوی کمیته علمی جشنواره بهره‌وری مشخص شده و حداکثر امتیاز قابل کسب برای هر سازمان جهت اخذ تندیس ملی بهره وری ۱۰۰۰ امتیاز تعیین شده که ۳۰۰ امتیاز آن در مسابقه ملی بهره‌وری و بر اساس بررسی نتایج حاصل از شاخص‌های اندازه‌گیری شده، بدست می‌آید.

لازم به ذکر است که ۷۰۰ امتیاز باقی‌مانده از ۱۰۰۰ نیز بر اساس امتیازات حضور در مسابقه ملی تجربه‌های موفق، مسابقه ملی بهینه‌کاوی، مسابقه بهترین محل برای کار، مسابقه برترین توان اجرا و مسابقه ملی بهره‌وری انرژی قابل کسب است.

در لیست زیر، اسامی شرکت‌های متقاضی برای بررسی کمیته بهره‌وری آورده شده است.

در این بخش از گزارش رتبه‌بندی شرکت‌ها، به حوزه فولادی‌ها پرداخته می‌شود که شرکت‌های فولادی به دو بخش مجتمع‌های فولادی و شرکت‌های کوچک فولادی زیرمجموعه و مستقل تقسیم‌بندی می‌شوند.

بهره‌وری سرمایه شرکت‌های فولادی

بررسی ۶۰ شرکت در گروه فولادی‌ها از سوی دبیرخانه جشنواره ملی بهره‌وری انجام شده که ۶شرکت با کسب حداقل امتیازات از نظر «بهره‌وری سرمایه» با یکدیگر مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته‌اند.

در میانگین‌گیری شاخص«بهره‌وری سرمایه به مقدار ثابت سال ۱۳۸۳» که از سال ۸۹ تا ۹۴ توسط این دبیرخانه جمع‌آوری شده، شرکت‌های منتخب در سال ۸۹، آمار ۸٫۳ درصدی را از خود به ثبت رساندند.

بر پایه این گزارش، در سال ۹۰ به‌عنوان اولین سالی بود که آثار اجرای حذف سوبسیدها در آن خود را نشان داد.

از سوی دیگر نوسان شدید نرخ ارز در خرداد ماه آن سال روی داد که ارزش دلار به رکورد ۱۴۰۰ تومان رسید. پیامد این نوسان یک رکود ۳ ماهه بود. نوسان دوم نرخ ارز باعث فرار سرمایه‌ها از بازار فولاد به سمت سکه ، دلار و دیگر کالاهایی شد که قابلیت نقدشوندگی سریع داشتند و یا از ریسک افت قیمت کمتری برخوردار بودند. از طرف دیگر برنامه هدفمند کردن یارانه‌ها معمولا همراه با تورم است اما این انتظار در بخش فولاد حداقل تا دی‌ماه سال ۹۰ محقق نشد دلیل آن سیاست‌های دولت برای کنترل قیمت‌ها از طریق بورس فلزات بود ، علت آنکه قیمت‌ها از دی‌ماه به بعد افزایش پیدا کرد تداوم این سیاست‌ها برای ۹ ماه قبل بود چرا که صنعت فولاد با کاهش عرضه روبرو شده بود که البته این کاهش عرضه تنها به دلیل منجمد کردن قیمت‌ها در بورس فلزات نبود و دلایل دیگری هم داشت.

در دوره ذکر شده سال ۹۰ به دلایلی که ذکر شد،‌ توانست به نسبت سال قبل با افزایش اندکی مواجه شود و به میانگین ۸٫۵۸ درصدی دست یابد.

با توجه به جدول، سال ۹۱ آغازگر رشد پلکانی میانگین بهره‌وری سرمایه ثابت شرکت‌های فولادی بوده چراکه با توجه به حذف یارانه‌ها از بخش تولید، ۳۰درصد به قیمت‌تمام‌شده اضافه شد و از سوی دیگر سیاست چند نرخی شدن ارز از سه طریق «کالاهای اساسی و مایحتاج ضروری مردم از طریق بانک مرکزی، بخش دیگری از کالاها از طریق ارز حاصل از صادرات و بخش سوم ارز حاصل از منشا خارجی» با توجه به شرایط تحریمی تامین شد ؛ همچنین شایعه احتمال افزایش نرخ پایه ارز و مشکلات ناشی از افتتاح اعتبارات اسنادی و همینطور مبادله اسناد آنها عامل رشد ۳ برابری میانگین بهره‌وری سرمایه شرکت‌های فولادی بود.

میزان میانگین بهره‌وری در سال ۹۲ تحت تاثیر انتخابات و جابه‌جایی سیاست‌های دولت دهم و یازدهم قرار نگرفت و این آمار به نسبت سال ۹۱ با ۲٫۶ درصد رشد به ۲۶٫۹ درصد رسید.

روند سعودی میانگین بهره‌وری سرمایه شرکت‌های فولادی در سال ۹۳ نیز ادامه‌دار بود و باردیگر با رشد ۱٫۷درصدی روبه‌رو و اینبار میانگین بهره‌وری به ۲۸٫۶ درصد رسید.

بر اساس این گزارش، شرکت‌های فولادی در سال ۹۴ نتوانستند که رشد خود را ادامه دهند چراکه در اواخر سال ۹۳خورشیدی و ۲۰۱۴ میلادی بازار سنگ آهن برای نخستین بار در طی چندین سال به ورطه عرضه مازاد سقوط کرد و این پیش‌بینی وجود داشت که شرکت‌های فولادی در بخش بهره‌وری سرمایه‌ای با مشکلاتی مواجه شوند.

شرکت‌های فولادسازی ایران به‌دلیل ارتباط تنگاتنگ با بازارهای جهانی به موج سقوط تن دادند و شاخص بهره‌وری آنها در پایان سال ۹۴ به ۱۵٫۶ درصد رسید.

درصدتغییرات بهره‌وری سرمایه‌نسبت به‌سال پایه۱۳۸۹(سال ۸۹=۱۰۰)

بررسی «درصد تغییرات بهره‌وری سرمایه (سال پایه ۱۳۸۹) هم گویای این حقیقت است که بهترین وضعیت گروه فولادسازی‌ها سال ۹۳ بوده است .

میانگین این سال، بهترین بوده و تغییرات بهره‌وری با رشد ۳۴۴٫۱ درصدی بوده است .

پس از آن سال ۹۲ با ثبت ۳۲۳٫۷ درصد تغییر به نسبت سال پایه «سال پایه ۸۹» بوده و «شرکت فولاد کاویان» در سال ۹۳، توانسته با ۷۴۴٫۱ درصد بیشترین تغییر را در مجموع شرکت برگزیده داشته باشد.

به دنبال آن، شرکت « آهن و فولاد غدیر ایرانیان» با ۵۰۱٫۴ درصد و سپس شرکت «فولاد خوزستان» با ۲۰۷٫۹ درصد توانستند در این سال با تغییرات محسوسی مواجه شوند.

بر اساس این گزارش، اما در سال رکودی فولادی‌ها، «آهن و فولاد غدیر ایرانیان» توانست نه‌تنها روند سعودی خود را حفظ کند بلکه با افزایش تغییرات بهره‌وری سرمایه نیز مواجه بود و در این سال توانست آمار ۵۹۴٫۶ درصدی را از خود به ثبت رساند و فولاد کاویان نیز اینبار نتوانست که پابه‌پای این شرکت پیش روند و تنها توانست نصف این آمار یعنی ۲۶۷٫۴ درصد بهره‌وری را از خود برجای بگذارد.

در جدول فوق،‌ بهترین سال میانگین گروه به نسبت درصد تغییرات بهره‌وری سرمایه بر اساس سال پایه ۸۹، همان سال۹۳ بوده زیرا شرکت‌های فولادسازی به‌عنوان مادر بسیاری از صنایع، مانند خودروسازی و قطعه‌سازی خودرو، لوازم‌خانگی و … توانست مواداولیه این گروه‌های تولیدی صنعتی را تامین کند و در این سال حتی میانگینگ روه خدمات فنی و مهندسی خودرو نیز نرخ بالایی از خود یعنی ۳۰۷٫۲درصد را به ثبت رساند.