جشنواره تئاتر دانشگاهی نیازمند استراتژی ده ساله

مجید سرسنگی، پس از ریاست چند ساله در خانه هنرمندان ایران، دو سالی است که معاون فرهنگی دانشگاه تهران شده است و از آنجا که بخش قابل توجهی از فارغ‌التحصیلان هر ساله تئاتراز دانشگاه تهران هستند، برعهده گرفتن این منسب و موقعیت پراهمیت دانشگاه انتظاراتی را از سوی دانشجویان به دنبال داشته است. مجید سرسنگی در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی آنا به تشریح بخشی از اقدامات انجام شده پرداخته که در ادامه می‌خوانید:

دانشگاه تهران به عنوان مهم‌ترین جایگاه در تربیت نیروهای جوان، سعی داشته با برپایی برنامه‌های هنری ورود فارغ‌التحصیلان به فضا حرفه‌ای تئاتر را تسهیل کند. آیا این اقدامات متناسب با امکانات و حجم ورودی هرساله دانشجویان است؟

دانشگاه تهران، دانشگاه بزرگی است و بیش از 50 هزار دانشجو دارد و طبیعتا نه زیرساخت‌هایمان متناسب با تعداد دانشجویانمان است و نه امکانات مالی زیادی داریم که مطالبات به حق دانشجویان را پاسخگو باشیم و از همین منظر کار بسیار سخت است.

دانشجویان توقعاتی دارند که درست و به حق است ولی متأسفانه در این دو دهه هرچه دانشگاه بزرگتر شده نتوانسته ساز و برگ فرهنگی خود را با تعداد و نیاز دانشجویانش متناسب کند. من نیز زمانی معاونت فرهنگی دانشگاه را برعهده گرفتم که دانشگاه مشکلات عمده‌ای داشت و از آنجا که دانشجویان از من بخاطر فعالیت‌هایی که در حوزه فرهنگ داشته‌ام، انتظارات بیشتری دارند سعی کرده‌ام با تمام توان اقدامات اساسی انجام دهم.

در حال حاضر فضای دانشگاه را چگونه ارزیابی می‌کنید و برای بهتر شدن شرایط موجود چه برنامه‌ و راهکارهایی در دست دارید؟

من فضا را مثبت ارزیابی می کنم و فکر می کنم علی‌رغم همه محدودیت‌ها بخاطر وجود دانشجویان فرهیخته و نخبه در دانشگاه، وضعیت فرهنگی‌مان با هیچ دانشگاهی قابل قیاس نیست.

ما سعی می‌کنیم در بحث توانمندسازی فرهنگی و اجتماعی دانشجویان کار کنیم. اعتقاد داریم بجای این‌که دانشگاه‌ بار همه وظایف را به دوش بکشد و جایی چون معاونت فرهنگی و یا اداره کل فرهنگی همه کارهای برنامه‌ریزی، اجرا و توسعه را انجام دهد، باید دانشجویان در امور دخیل شوند. به نظرم وجود تعداد زیادی از فعالان فرهنگی که شامل 170 انجمن علمی و 80 کانون فرهنگی، 300 نشریه دانشجویی می‌شود، ظرفیت بالای دانشگاه است و اگر بتوانیم جوانان را جذب کنیم تا خودشان به بحث توسعه فرهنگی ورود پیدا کنند بخشی از مشکلات مربوط به کمبود امکانات حل می‌شود وگرنه تا سالهای سال این مسائل و امکانات کم را در دانشگاه تهران خواهیم داشت. در حقیقت مشارکت بیشتر و جدی‌تر دانشجویان یک راهکار است.

از سوی دیگر ما سعی داریم در بحث زیرساختهای فرهنگی در دانشگاه کار کنیم. در این سالها زیرساخت‌های فرهنگی و ورزشی خیلی توسعه نیافته است و ما سعی داریم سالن‌های فرهنگی و هنری را افزایش دهیم و در حال حاضر هم چندین پروژه در این زمینه در دست داریم که شاید اتمام و زمان بهره‌برداری از آن به دوره مدیریت من نرسد اما باعث فشار کمتری بر مدیر بعدی می‌شود.

من امیدوارم مجموعه کارهایی که انجام می‌دهیم با محوریت دانشجویان بتواند تاثیر فرهنگی بسیار خوبی در دانشگاه تهران بگذارد چراکه معتقدم توسعه فرهنگی در دانشگاه تهران می‌تواند الگویی برای توسعه فرهنگی دیگر دانشگاه‌های کشور باشد.ما باید به حوزه فرهنگ در دانشگاه تهران به شکل بسیار جدی تری نگاه کنیم.

فعالیت تئاتر مولوی پاسخگو و کفاف‌دهنده نیاز دانشجویان نیست و با توجه به این‌که در ایام مختلف سال به اجرای آثار جشنواره‌های متعدد اختصاص می‌یابد نمی تواند آنچنان که باید در اجرای تئاترهای دانشجویی مورد استفاده قرار گیرد. برنامه‌تان برای ساماندهی اجراهای دانشجویی چیست؟

تئاتر مولوی سالن نمایشی خوبی است ولی برای اجرای تئاتر دانشجویان دانشگاه تهران کافی نیست. ما تلاش کردیم تالار مولوی بازسازی شود، و این سالن الان بخش عمده‌ای از فعالیت‌ها را پوشش می‌دهد اما بخشی از نیاز با ایجاد فضاهایی دیگر محقق می‌شود. ما در حال ایجاد خانه‌ای به نام خانه فرهنگ و هنر دانشجویی هستیم که مدرسه‌ای قدیمی است که با بازسازی تا پایان سال آماده می‌شود.

همچنین باشگاه دانشجویی را در تابستان تعمیر، تجهیز و بازسازی کرده‌ایم و صحنه آن را آماده برای اجرای برنامه‌های موسیقایی و تئاتری کرده‌ایم. ما از هر امکانی که بتوانیم در اختیار دانشجویان قرار دهیم استفاده می‌کنیم ولی باید توجه داشت که ما در شرایط بسیار سختی کار فرهنگی می‌کنیم. وقتی در طول سال بودجه فرهنگی 200 میلیون تومان است و مشخص نیست چقدر از این بودجه محقق می‌شود، به ثمر رساندن کارها، امری بسیار سخت می‌شود البته ما ناامید نیستیم و کار خود را انجام می‌دهیم اگرچه کار فرهنگی کار درازمدت است. در بازدهی امور فرهنگی لازم است کمی صبر و تحمل داشت زیرا کار فرهنگی زودبازده نیست و دانشجویان نباید این مسئله را فراموش کنند.

آیا قرار است که سالن جدید از امکانات سالن‌های مجهز برای اجرای تئاتر بهره‌مند شود؟

این سالن همچون سالن مولوی تجهیز شده نیست ولی درحد سالنی که برای بچه‌ها قابل استفاده باشد امکانات دارد.

جشنواره تئاتر دانشگاهی یکی از اتفاقات مهم در حوزه تئاتر دانشگاهی است. با توجه به حوزه مدیریتی‌تان که از سالها پیش با ریاست جشنواره شکل جدی‌تری به خود گرفته بود، وضعیت این جشنواره را چگونه ارزیابی می‌کنید و آیا برای جشنواره‌ای که در هر دوره با تغییر دبیر شکل برپایی و بخش‌هایش دستخوش تغییرات متعدد می‌شود چشم‌انداز روشنی میبینید؟

جشنواره تئاتر دانشگاهی، جشنواره خوبی است. فکر می‌کنم برخی از جشنواره‌ها پس از مدتی، تبدیل به سرمایه می‌شوند که جشنواره تئاتر دانشگاهی از این دست جشنواره‌ها است و نباید به آنها به عنوان برنامه‌ای برای سرگرمی چند نفر نگاه شود.

جشنواره تئاتر دانشگاهی چند مشکل ساختاری دارد و نیاز است که دوستان در وزارت علوم برای برگزاری آن وقت کافی گذارند، این‌که دو ماه به جشنواره مانده یادمان بیفتد که جشنواره برگزار کنیم کفایت نمی‌کند. ما باید دبیرخانه دائمی داشته باشیم که در طول سال فعال باشد. باید یکسری نیروی تخصصی دائمی در جشنواره داشته باشیم که پیشنهاد من در این باره این است که تعدادی از همین بچه‌های دانشجوی تئاتر برای جذب کار شوند و در دبیرخانه استخدام شوند تا دبیرخانه هم فعال شود.

درست است که در هر دوره دبیر تغییر میکند اما نباید فراموش کرد که همه کارها را دبیر انجام نمی‌دهد و یکسری کارها می‌تواند توسط کارشناسان انجام شود و کسانی که در طول سال فعالیت می‌کنند تجربه‌های دوره‌های پیشین را نگه‌دارند و دچار تغییر افراد و فراموش شدن تجربه هر دوره نباشیم.

زمان‌بندی جشنواره بسیار مهم است و ما تنها یک زمان‌بندی درست داریم که همان بحث برگزاری جشنواره در اردیبهشت ماه است و مشخص نیست که چه زمانی باید دبیر مشخص شود و چه زمانی فراخوان منتشر شود. جشنواره باید برنامه و زمان‌بندی برای تمام مراحل داشته باشد تا مشخص شود هرکس در هر جایگاه چه کاری را باید انجام دهد. جشنواره باید استراتژی درازمدت داشته باشد و اینکه دبیر همه جشنواره را متحول کند و بر اساس سلیقه خود دگرگونی‌هایی در برگزاری جشنواره ایجاد کند درست نیست.

توصیه می‌کنم وزارت علوم با کمک دانشجویان، استراتژی ده ساله برای جشنواره تئاتر دانشگاهی در نظر بگیرد. آرزوی من این است که هرکس که دبیر می‌شود موظف باشد بر مبنای استراتژی جشنواره جلو رود تا بعد از ده سال به طور جدی جشنواره بین‌المللی خوب داشته باشیم و بتواند در تقویم‌های بین‌المللی تئاتر جهان قرار گیرد. ما امسال هم همچون سالهای پیش درخدمت جشنواره تئاتر دانشگاهی خواهیم بود.