زور سدسازان بر ضرورت‌های اکولوژیک می‌چربد

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری آنا، حسین رفیع، دبیر تشکل بچه‌های آب، در پاسخ به این پرسش که آیا تغییری در سیاست‌های کشور در زمینه سدسازی روی داده است یا خیر، می‌گوید: شنیده‌های ما حاکی از آن است که تکمیل 109 سد دیگر در سال 94 به تصویب رسیده است و معلوم نیست این سدها برای کدام آب دارد ساخته می‌شود.

به گفته وی در حالی که خود وزیر نیرو گفته بود حتی اگر یک سد در حال گذراندن مراحل پایانی ساخت خود باشد ولی کارآیی نداشته باشد و یا اینکه برای محیط زیست مخرب باشد آن را تخریب خواهیم کرد.

مهدی میرزاده کارشناس مدیریت منابع آب و استاد دانشگاه نیز در پاسخ به این پرسش به آنا می‌گوید: سدسازی مساله‌ای نیست که به طور کامل در اختیار دولت باشد. این مساله تنها به عنوان یک شعار مطرح شد و عمل کردن به آن مشکل است. هر چند بسیاری از سدها هم منفعت بیشتری نسبت به ضررشان دارد.

میرزاده در توضیح می‌گوید: سدسازی مثل هر توسعه‌ای که در بستر طبیعت روی می‌دهد یک سری مضرات و یک سری فواید دارد. بارندگی در کشور ما در فصل‌های پاییز و بهار به شکل باران است و در زمستان به شکل برف. ما معمولا در تابستان بارش نداریم. در حالی که بخش کشاورزی به عنوان مصرف‌کننده، 90 درصد آب کشاورزی را در همین فصل تابستان مصرف می‌کند، در نتیجه سدهایی که ساخت‌شان بر اساس کارشناسی و نه به هیچ دلیل دیگری ساخته شده باشد برای موقعیت ویژه کشور با جمعیت رو به‌ رشد و روند شتابان توسعه‌اش لازم است.

علت تداوم شتاب سدسازی چیست؟

مهدی میرزاده با با اشاره به اینکه بحث توقف کامل سدسازی بحثی رادیکال است، درباره علت تداوم شتاب سدسازی می‌گوید: آدم‌هایی در راس منابع آب هستند که هیج چیزی از مدیریت علمی این منابع آب نمی‌دانند و یا اگر می‌دانند خیلی به مباحث کارشناسی گردن نمی‌گذارند و کماکان دنبال سدسازی هستند. از طرف دیگر پیمانکارها هم خاص هستند و کارفرما جرات ندارد به پیمانکار بگوید نمی‌خواهم کار کنی!

به گفته میرزاده وقتی شما به 100 نهاد دولتی پروژه می‌دهید و آنها هم عملا مجانی سد را احداث می‌کنند و یا قدرت سیاسی بالاتری از وزارتخانه دارند، دیگر امکان تعیین تکلیف‌ برای آنها وجود ندارد. علاوه بر این باید روابط پیچیده سیاسی را هم در نظر داشت. البته این فقط در اینجا نیست، همه جای دنیا همین‌طور است. در آمریکا یک هتل‌دار شهر لاس وگاس برای تصمیم‌گیری آب آن شهر، قدرت بیشتری از رئیس جهموری آمریکا دارد.

حسین رفیع درباره کند نشدن شتاب سدسازی می‌گوید: ما سدهایی داریم که ارزیابی محیط زیست ندارند و همینطور کانال‌های انتقال آبی هستند که در این وضعیت قرار دارند. متاسفانه بعد از صنعت نفت و پتروشیمی بزرگ‌ترین پول‌ها در صنعت سدسازی و بخش وزارت نیرو در حال صرف شدن است و افراد مرتبط با این بخش فشارهای زیادی به بدنه تصمیم‌گیری وارد می‌کنند تا آنها را مصوب کنند. متاسفانه برخلاف شعارهایی که داده شده در عمل اتفاق دیگری در حال روی دادن است و سدسازی متوقف نشده است.

وی اضافه می‌کند: ولی به نظر می‌آید، فشار از بالا به حدی بوده که ایده توقف روند سدسازی پس گرفته شده و 109 سد برای سال 94 در لیست تکمیل هستند. این خود یک پرسش اساسی است که اگر قرار است ما کار را کمی کارشناسی‌تر دنبال کنیم و یا حتی برای کارهای در دست اجرا ارزیابی زیست محیطی دوباره انجام دهیم و پروژه‌هایی که مشکل دارند دوباره ارزیابی محیط زیستی شوند، حرکت وزارت نیرو با این موضوع منافات دارد.