قرارداد 3 میلیارد ریالی دانشگاه آزاد اسلامی سمنان با شهرداری تهران در راستای احداث خطوط مترو/ 4 راه برای درآمدزایی غیرشهریه

مصطفی فیض، خبرنگار خبرگزاری آنا در سمنان- در واپسین روزهای سال 1395 که دانشگاه آزاد اسلامی نیز همانند سایر بخش‌های جامعه خود را آماده ورود به سال جدید می‌کند، فرصت را مغتنم دیدیم تا با دکتر شاهرخ رنجبر بهادری رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان سمنان درباره عملکرد این دانشگاه در سالی که گذشت و برنامه‌های سال جاری به گفت‌وگو بنشینیم.

آنچه در ادامه می‌خوانید حاصل گفت‌وگوی خبرنگار خبرگزاری آنا با رنجبر بهادری است.

* مهم‌ترین فعالیت‌ها و دستاوردهای واحد متبوع خود در سال 95 در حوزه‌های مختلف را تشریح فرمایید. بهترین اتفاق و دستاورد در این سال را چه می‌دانید؟

- به اعتقاد من یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین رخدادهای سالی که گذشت برای واحد سمنان، سفر رئیس دانشگاه در 15 آبان 95 به این واحد دانشگاهی بود. جلسه هیأت امنای استانی و نشست با اعضای هیات علمی، کارکنان و دانشجویان با حضور وی، مصوباتی به همراه داشت که در رفع مشکلات جاری و جهت‌دهی به فعالیت‌ها و برنامه‌های آتی آثار قابل‌توجهی را برای واحدهای استان به ارمغان آورد. در این سفر شاهد برگزاری جلسات دیگری با حضور استاندار، نمایندگان مجلس، نماینده ولی‌فقیه و سایر مدیران استانی بودیم که توانست منشأ خیروبرکت برای دانشگاه باشد.

افتتاح مرکز تحقیقات لرزه‌ای و بتن توانمند به دست رئیس دانشگاه از دیگر افتخارات این واحد دانشگاهی در سالی که گذشت بود. جالب است بدانید با راه‌اندازی این مرکز در نخستین گام موفق شدیم، قراردادی به ارزش 3 میلیارد ریال با شهرداری تهران در راستای احداث خط 6 و 7 مترو منعقد کنیم. این نشان می‌دهد که مرکز تحقیقات بتن که بر اساس توانمندی‌های این واحد دانشگاهی که شامل توانمندی‌های فیزیکی، آزمایشگاهی و نیروهای متخصص هست، راه خودش را خوب پیدا کرده و امید است در آینده‌ای نزدیک بتواند نقش مهم خود را در ارتباط با صنعت و جامعه پیرامون خود ایفا کند.

از دیگر فعالیت‌های مهم و قابل‌ذکر، کلنگ زنی طرح شفا بود که آن‌هم در سفر دکتر میرزاده به این واحد رقم خورد. همان‌طور که می‌دانید شهرک فناوری آزاد یکی از طرح‌های بسیار خوب دانشگاه آزاد اسلامی است که می‌تواند به‌عنوان یک طرح چندعاملی در راستای پارک‌های علمی و فناوری، توسعه خدمات گردشگری، رفاهی و ... در معرفی دانشگاه و به‌صورت ویژه در افزایش درآمدهای غیرشهریه ای نقش مهمی را ایفا کند.

اما در حوزه‌ آموزش، توسعه‌ کیفی تحصیلات تکمیلی از اهدافی است که به‌صورت مستمر در دستور کار قرار دارد. در زمینه ارتقای آموزشی و کیفی سازی حوزه آموزش هم‌ کارهای خوبی انجام‌شده است به‌گونه‌ای که تعدادی از همکاران ما در این واحد دانشگاهی توانستند از مرتبه مربی به استادیاری و یا از استادیاری به دانشیاری ارتقا پیدا کنند که همین باعث ارتقای هرم هیات علمی شده است.

آنچه مسلم است بحث ارتقای کیفی آموزش در مقطع تحصیلات تکمیلی از مطالبات رئیس دانشگاه بوده و طبعا آموزش کیفی محقق نمی‌شود مگر با اصلاح و ارتقای هرم هیات علمی و آماده‌سازی زمینه‌هایی که می‌تواند سبب دسترسی به اهداف ترسیم شده در برنامه ششم توسعه دانشگاه شود: مانند جذب اعضای هیات علمی توانمند و کیفی، وجود آزمایشگاه‌ها و کارگاه‌های مجهز و قوی که در این زمینه هم کارهای خوبی هم انجام‌ شده است. بنابراین به‌ منظور تقویت ساختار هیات علمی و دستیابی به اهداف توسعه‌ای، در سالی که گذشت از طریق فراخوان جذب هیات علمی موفق به جذب تعداد 12 نفر از همکاران هیات علمی جدید شدیم.

ذکر این نکته هم خالی از لطف نیست که مطابق برنامه توسعه ششم دانشگاه آزاد اسلامی استان سمنان، تا سال 1399تعداد دانشجویان مقطع تحصیلات تکمیلی باید به نسبت 50 درصد از کل دانشجویان برسد؛ اکنون در سال 1395 قریب به 65 درصد از دانشجویان ما در مقطع تحصیلات تکمیلی مشغول به تحصیل هستند که 14 درصد آن متعلق به دانشجویان مشغول به تحصیل در مقطع دکتری است. این نشان می‌دهد که ما بسیار جلوتر از شاخص‌های تنظیم‌شده در برنامه چشم‌انداز توسعه ششم حرکت کرده‌ایم.

مرکز رشد دکتر حسابی که اواخر سال 94 افتتاح شد، خوشبختانه در طول سال گذشته توانست اسکان 10 واحد فناور را فراهم و ظرفیت خود را تکمیل کند. اکنون بنا بر استقبالی که صورت گرفته است واحدهای فناور مشغول به کار و فضای موجود اشباع‌شده است و در فکر توسعه مرکز رشد و تخصیص مکان جدید به آن هستیم.

در حوزه‌ ساها (سامانه آزمایشگاه‌های همکار دانشگاه آزاد اسلامی) 4000 مترمربع فضای آزمایشگاهی و کارگاهی تخصیص داده‌ شده است که اکنون این‌ها 41 نوع خدمات گوناگون را در 50 عنوان آزمایشگاه و کارگاه با استفاده از 731 نوع دستگاه و تجهیزات ارائه می‌دهند. در همین راستا در سال گذشته بالغ‌بر 10میلیارد ریال تجهیزات و وسایل کارگاهی و آزمایشگاهی خریداری‌ شده و بر همین اساس دو مرکز تحقیقات انرژی و ژئوتکنیک لرزه‌ای توانستند با ادارات و سازمان‌های مختلف مانند آب، گاز، برق، صنایع و شهرداری تهران قراردادهایی را منعقد کنند که این از کارهای خوبی است که به اعتقاد من در حوزه پژوهش و فناوری دانشگاه انجام‌ شده است.

* برنامه‌های پیش روی واحد سمنان و اولویت‌های اصلی در سال 96 در حوزه‌های مختلف چه خواهد بود؟

- لازم می‌دانم به این سوال با این مقدمه پاسخ دهم که مصوبه هیات امنای مرکزی و برنامه توسعه ششم دانشگاه آزاد اسلامی واحدهای دانشگاهی را ملزم کرده تا پایان برنامه 30 درصد از درآمدهای خود را از طریق منابع غیرشهریه‌ای تامین کنند. به اعتقاد من به چهار شکل این درآمد را می‌توانیم کسب کنیم که باید سرلوحه برنامه‌های سال 96 قرار گیرد:

اولین موضوع بحث ادامه فعالیت و تقویت کمیته‌های مشاوره و هدایت تحصیلی است. این کمیته‌ها نباید به‌صورت فصلی و فقط در زمان کنکور سراسری فعال باشند. باید با فعالیت مستمر، اطلاع‌رسانی در زمینه معرفی دانشگاه در جامعه تقویت شود. بر این باوریم همان‌طور که در واحد سمنان بر اساس اقدامات انجام‌شده نه‌تنها نسبت به سال 94 کاهش دانشجو نداشته‌ایم بلکه با پذیرش دانشجو در بهمن‌ 95 شاهد افزایش تعداد پذیرش بوده و شیب نزولی‌ای که در نمودار چند سال اخیر رخ‌داده بود اکنون به سمت بالا میل پیداکرده و رشد را نشان می‌دهد در ادامه هم می‌توان با تمرکز بر کار این کمیته به موفقیت‌های بیشتری دست پیدا کرد.

دومین اقدامی که می‌تواند سرلوحه فعالیت‌های سال پیش رو قرار گیرد تلاش فعالانه در جلب و جذب حمایت خیران است. به‌هرحال واحدهای استان باید خیّران پیرامون خود را شناسایی کنند و با ارتباط‌گیری مناسب، ایشان را با مسایل و توانمندی‌های دانشگاه آشنا کرده و نسبت به جلب حمایت آن‌ها در رفع نیاز حوزه‌های مختلف فرهنگی، آموزشی و پژوهشی و سایر بخش‌های موردنظر اقدام کنند. برای انجام این کار فعال‌سازی ستاد خیّرین ازجمله اقداماتی است که می‌تواند زمینه را برای رسیدن به این هدف مهم فراهم کند.

موضوع توسعه و فعال‌سازی مراکز تحقیقاتی از دیگر اقداماتی است که در سال جدید در اولویت قرار دارد. این مراکز با توانمندی‌هایی که دارند می‌توانند در تعامل و انعقاد قراردادهای تحقیقاتی با سازمان‌ها و ادارات پیرامونشان نسبت به شناسایی نیازها و چالش‌های موجود اقدام و به بخش‌های مختلف جامعه خدمات ارائه کنند.

و دیگری بحث انعقاد قراردادهای برون دانشگاهی در قالب انعقاد تفاهم‌نامه‌ها است. انتظار می‌رود بخش‌های ذی‌ربط با شناسایی فرصت‌های پیرامون دانشگاه در قالب انعقاد تفاهم‌نامه و قراردادهای برون دانشگاهی و با بهره‌گیری از بودجه‌های تحقیقاتی مراکز، سازمان‌ها و صنایع مختلف برای دستیابی به اهداف دانشگاه فعال باشند.

به اعتقاد من چهار روشی که ذکر شد می‌تواند علاوه بر ایجاد پویایی و عملیاتی کردن ماموریت های ذاتی دانشگاه، موجب افزایش درآمدهای غیرشهریه ای هم شود. قطعا برای محقق شدن این برنامه‌ها نیاز به هماهنگی و تعامل حداکثری بین حوزه‌های مختلف درون دانشگاه است.

علاوه بر آنچه گفته شد با توجه به منویات مقام معظم رهبری و با توجه به اینکه دانشگاه آزاد اسلامی در زمینه رشد تولید علمی و کیفی در کشور قدم‌های خوبی برداشته و اکنون در پایگاه استنادی ESI رتبه‌ی 158 را به خود اختصاص داده است. بنابراین توجه ویژه به زمینه‌های تولید مقالات علمی منتج از طرح‌های پژوهشی و پایان‌نامه‌های دانشجویی از دیگر برنامه‌های قابل‌ذکر است.

از دیگر اقداماتی که در برنامه‌های سال 96 دیده‌شده و ضرورت دارد در حوزه اداری و مالی با پیگیری‌های افراد ذی‌فن و مدیریت‌های مربوطه رفع شود چالش‌هایی است که پیرامون دانشگاه وجود دارد. به‌عنوان‌مثال بحث مطالبات شهریه دانشجویی که مبلغ قابل‌توجهی هم هست از جمله مسائلی است که در واحدهای استان مطرح است. در همین رابطه در جلسه یازدهم هیات امنا نحوه وصول مطالبات موردبحث قرار گرفت و مقرر شد که راهکار وصول آن در داخل استان تدبیر و در جلسه‌ بعدی هیات امنا مطرح شود.

وجود کارکنان مازاد هم از جمله مسائلی است که باید با راهکارهایی نظیر بازخرید داوطلبانه و بازنشستگی مورد تدبیر قرار گیرد. درعین‌حال هیات امنای استان این اختیار را به واحدهای دانشگاهی داده است که بتوانند با فروش املاک مازاد خود نسبت به پرداخت بازخرید سنوات عزیزان متقاضی اقدام کنند.

در حوزه فرهنگی، بحث پیگیری طرح‌های ماندگار فرهنگی در قالب‌های مختلف از دیگر برنامه‌هایی است که در دستور کار قرار دارد. تجلیل از فرهیختگان و چهره‌های علمی و فرهنگی شهرستان و استان، بحث ارائه عنوان‌‌ پایان‌نامه‌های دانشجویی با هدف شناسایی شخصیت‌ها و مفاخر بومی و افرادی که ممکن است در حوزه ملی شناسایی نشده باشند از جمله اقداماتی است که برنامه‌های سال جاری این حوزه را شامل می‌شود. یکی از مواردی که در سفر دکتر میرزاده مورد تأکید قرار گرفت، سوق دادن و حمایت از پایان‌نامه‌های دانشجویی است که به مطالعه مفاخر استان پرداخته و زندگی ایشان را مورد بررسی قرار می‌دهد.

موضوع دیگری که در برنامه‌های سال آتی مورد اهتمام خواهد بود مسئله تأمین آب موردنیاز است که یکی از مشکلات عمده واحد دانشگاهی سمنان محسوب می‌شود. رسیدگی به این مساله، هم در سفر رئیس دانشگاه و هم در بازدید استاندار از دانشگاه مورد تاکید قرار گرفته و اقدامات لازم برای افزایش دبی آب از منابع زیرزمینی انجام شده است .با توجه به اینکه استان دچار کم‌آبی است لذا برای تامین آب این مجموعه 60 هکتاری نیاز به پیگیری بیشتری دارد و معتقدیم این‌ یکی از کارهای اساسی است که در آینده مورد توجه واقع‌شده و مثمر خواهد بود.

از دیگر اقداماتی که در سال جاری در دستور کار قرار گرفته تخصیص فضای مناسب برای استقرار واحدهای فناور جدید در مرکز رشد واحد دانشگاهی است و در این راستا پیگیری لازم در راستای تأمین این فضا در دست پیگیری است.

* چنانچه پروژه‌های ناتمام در واحد سمنان هست مشخصات و تاریخ بهره‌برداری از آن را بفرمایید.

- از جمله برنامه‌های سال جدید که مورد تأکید رئیس دانشگاه نیز هست، تکمیل پروژه‌های عمرانی نیمه‌تمام بالای 50درصد است. در واحد سمنان دو پروژه دانشکده آموزشی به متراژ 7200 متر با 86درصد پیشرفت فیزیکی و مجموعه کتابخانه و آمفی‌ تئاتر به متراژ 8300 متر با 55درصد پیشرفت وجود دارد که از پروژه‌های نیمه‌تمام محسوب می‌شوند. بنابراین درصدد هستیم با تکمیل پروژه دانشکده تا پایان سال و به حول قوه الهی با تصمیم‌گیری برای پایان یا تغییر کاربری پروژه دوم به این هدف نیز جامه عمل بپوشانیم.

* وضعیت فعالیت‌های دانش‌بنیان و موفقیت در زمینه کسب درآمدهای غیرشهریه‌ای را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

- اکنون در سطح واحدهای استان 21 طرح اقتصادی و دانش‌بنیان در مراجع مختلف تصمیم‌گیری وجود دارد که 2 طرح آن مربوط به واحد سمنان است که باید درروند تصمیم‌گیری و قضاوت روی آن‌ها تسریع و در کمترین زمان ممکن طرح‌های کاربردی و دارای ارزش سرمایه‌گذاری را به مراحل تصویب کمیسیون دائمی استان و اجرا رسانده شود.

علاوه بر این در حوزه ساها هم فعالیت‌های نسبتا خوبی انجام‌شده است. با توجه به اینکه کارگاه‌ها، آزمایشگاه‌ها و تجهیزات خوبی در واحد وجود دارد انتظار می‌رود با قدرت و جدیت بیشتری کار شود تا بتوانیم در این بحث نیز که یکی از کارهای ماندنی دانشگاه آزاد اسلامی است درآمدزایی را ارتقا دهیم.

* تلخ‌ و شیرین‌ترین خاطره سال 95 را چه می دانید؟

- سال 95 با رخدادهای خوب و بد به پایان رسید. به نظر اینجانب رخدادها و دستاوردهای خوب قطعاً با تلاش و کوشش و مساعی همکاران دانشگاه اتفاق افتاده و ضرورت دارد تا با مشارکت و خردورزی جمعی این روند در سال 96 نیز ادامه یابد و در باره نشیب های پیش روی دانشگاه نیز معتقدم که از آنها می توان به نوعی به عنوان فرصت یاد کرد چراکه سبب می شوند تا به نقاط ضعف خویش پی برده و درصدد رفع آنها بکوشیم.

اما تلخ ترین رخداد در سال 95 ارتحال بنیان‌گذار، رئیس هیات موسس و امنای دانشگاه، آیت‌الله هاشمی رفسنجانی بود که به واقع حضور ایشان همواره در طول سالیان پس از انقلاب به عنوان یاور رهبری و یکی از استوانه های نظام محسوب می شد و دانشگاه آزاد اسلامی با پیشنهاد، تلاش و کوشش وی اکنون به چنین جایگاه رفیعی در حوزه های ملی و بین المللی نایل شده است و به طور یقین این مسیر با حضور دکتر ولایتی ادامه خواهد یافت.

اما در حوزه کارکنان دانشگاه نیز همکاران خوبی حضور داشتند که در طول سالیان گذشته با حضور و تلاش خویش روند رو به رشد دانشگاه را سبب شدند و در طول سال 95 به دلیل بازنشستگی از افتخار همکاری ایشان محروم شدیم و جا دارد تا یادی داشته باشیم از همکاران خوبی هم که در این سال به لقاء الله پیوستند و از خداوند متعال آرزوی توفیق و علو درجات ایشان را خواهانم.