عباس پژمان: به تیراژهای پایین مشکوکم
مترجم آثار ساراماگو و نویسنده رمان‌های «جوانی» و «من و بوف کور» معتقد است انتشار کتاب با تیراژهای چندصد نسخه‌ای به دلیل نبود توجیه اقتصادی، منطقی نیست و باید به آن‌ها شک کرد.
عباس پژمان در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی آنا درمورد شرایط نابسامان حوزه نشر و انتشار کتاب با تیراژهای پایین گفت: «انتشار کتاب در تیراژ 150 نسخه یا حتی 500 نسخه، نه برای مولف و مترجم به صرفه است و نه برای ناشران چرا که در بهترین حالت درآمد کسب شده از فروش کتاب‌ها نمی‌تواند جوابگوی هزینه کاغذ، چاپ و ... را بدهد.»
وی ضمن بیان این مطلب که کتاب‌های با تیراژ پایین بهتر است اصلا منتشر نشوند، ادامه داد: «ماهیت این اتفاق برای من مشکوک است زیرا همانطور که گفتم اقتصادی نیست. بنابر این احتمالا هزینه انتشار چنین کتاب‌هایی را خود مولفان به عهده می‌گیرند و از حق‌التحریر خود نیز صرف نظر می‌کنند.»
پژمان در رابطه با انتشار کتاب‌های این‌چنینی گفت: «این کتاب‌ها معمولا به خود مولف یا مترجم تحویل داده می‌شود تا به دوستان و اقوام هدیه بدهد. بنابراین انتشار این کتاب‌ها اصلا مشمول تعریف «نشر» نیست زیرا این کتاب‌ها به کتاب‌فروشی‌ها راه پیدا نمی‌کنند و عمدتا خوانده هم نمی‌شوند.»
وی ادامه داد: «دومین ظنی که می‌شود به این نوع کتاب‌ها برد این است که ناشران در درج تیراژها حقیقت را پنهان کنند. مشاهده شده که خیلی از کتاب‌ها با تیراژ محدود فروش خوبی در بازار داشته‌اند اما چند سال در چاپ اول مانده‌اند. دلیل این اتفاق آن است که برخی از ناشران برای پرداخت نکردن حق‌التالیف یا حق‌الترجمه مولفان و مترجمان در ازای تجدید چاپ، با استفاده از تکنولوژی‌های جدید چاپی، نسخه‌های بیشتری را به اسم همان چاپ اول منتشر می‌کنند.»
این مترجم پیشکسوت ادامه داد: «متاسفانه تیراژهای پایین را باید به عنوان یک واقعیت تلخ پذیرفت که دلیل آن افزایش تعداد عناوین کتاب‌ها از یکسو و از سوی دیگر کاهش تعداد مخاطبان است. تنها امیدواری که می‌توان از شرایط نابسامان کنونی داشت این است که عدم صرفه اقتصادی، جریان انتشار را کنترل کند و ناشران تنها به سراغ کتاب‌هایی بروند که ارزش چاپ را دارند و با اقبال مخاطبان روبروخواهند شد.»
وی در پاسخ به این سوال که چرا نظام عرضه و تقاضا در حوزه نشر برابری ندارد، گفت: «سالانه تعداد زیادی از دانشجویان در رشته‌های مختلف فارغ‌التحصیل می‌شوند و به دلیل نبود فرصت شغلی در رشته خود، به مشاغل دیگر هجوم می‌آورد. حالا سوال اینجاست که مثلا چند نفر از فعالان حوزه ترجمه، واقعا صلاحیت ترجمه کتاب را دارند؟ یا مثلا از بین 10 هزار ناشر، چه تعداد ناشر واقعی داریم؟»
انتهای پیام/
