تمرکز دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی در رفع چالش‌های علوم ورزشی

گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، مجید فرج‌فائد ـ دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان بزرگ‌ترین دانشگاه کشور و یک سازمان مسئله‌محور، با بهره‌مندی از گسترده‌ترین شبکه ملی پژوهشگران، محققان و خبرگان تخصصی، می‌تواند به‌عنوان سازمانی مشورتی و حل مسئله و اتاق فکر تخصصی کارآمد در بطن نظام آموزش عالی کشور ایفای نقش کند.

بعد از تشکیل کمیته برنامه‌های علمی واحدهای دانشگاهی و احصای نظام موضوعات در سطح هر واحد دانشگاهی، ۹ برنامه علمی و ۵ هزار و ۳۰۰ برنامه پژوهشی ارائه شده در سطح کشور، کار خود را در واحدهای مختلف شروع کرده است. «پایش‌نگار» با یک نگاه دقیق و جامع به‌دنبال معرفی ظرفیت‌های برنامه پایش در واحدهای دانشگاهی و ایجاد یک فضای تعاملی بین استادان و دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی است.

پایش‌نگار در شماره‌های قبلی، نخست ضرورت و کلیات برنامه پایش و در ادامه به «مأموریت دانشگاه آزاد اسلامی واحد‌ تهران‌‌شمال»، «مأموریت واحد تهران‌جنوب»، «مأموریت واحد تهران‌غرب» و «مأموریت واحد تهران مرکزی» پرداخته است.

شماره هفتم پایش‌نگار به بررسی و واکاوی لزوم تحقیق و پژوهش درباره تأثیرات فرهنگی،‌ تربیتی، اجتماعی و اقتصادی ورزش در جامعه پرداخته است.

لزوم گسترش مدارس در مدارس و دانشگاه‌ها

امروزه هدف تعلیم و تربیت، فراهم نمودن زمینه‌های رشد و تکامل جسمی، ذهنی، اجتماعی، روانی افراد، و تقویت روحیه و شکل‌پذیری اخلاق در آن‌هاست. قطعاً تربیت‌بدنی و ورزش از جمله ساز و کارهای مهم است که می‌تواند با ایجاد تجارب گران‌بها در جوانان، آنان را سالم و شاداب برای زندگی اجتماعی آماده بکند. امروزه دانش تربیت‌بدنی در نظام آموزشی جهان جایگاهی بسیار مهم یافته است؛ زیرا آموزش و پرورش صحیح کودکان و نوجوانان به‌روش علمی و مبتنی بر برنامه‌های ورزشی در شادابی جامعه تأثیرگذار است. برای رسیدن به یک برنامه علمی خوب نیازمند برنامه‌ریزی برای تربیت نیروی متخصص و تهیه امکانات ورزشی در مراکز آموزش عالی و مدارس هستیم.

اکنون کمبود نیروی انسانی متخصص در حوزه علوم ورزشی و تربیت‌بدنی در دانشگاه‌ها و به‌ویژه در مدارس از بزرگترین عوامل تحقق نیافتن طرح‌های شورای عالی برنامه‌ریزی درسی است.

ضرورت مأموریت‌گرایی دانشگاه‌ها در پیگیری اولویت‌های پژوهشی حوزه ورزش

ایجاد ارتباط بین نیازها و چالش‌های جامعه با رده‌های سیاست‌گذاری کلان کشور موجب رفع معضلات حوزه ورزش خواهد شد. از آنجا که علوم ورزشی با مدیریت رفتارهای اجتماعی و سلامت جامعه در یک رابطه جدی قرار دارند، هدایت دانشکده‌ها و دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی به‌سمت مسئله‌محوری از راه‌حل‌های ایجاد ارتباط بین چالش‌های جامعه و سیاست‌های کلان کشور به‌شمار می‌رود.

تمرکزگرایی تحقیقات در زمینه‌های مدیریت ورزش نیز تأثیرات بسزایی در مدیریت ورزش کشور می‌تواند داشته باشد. امروزه رویکرد تخصصی در مدیریت ورزش از ضرورت‌ حوزه‌های کلان ورزشی در سطوح فدراسیون‌ها به‌شمار می‌رود. مطالعات در زمینه مدیریت تخصصی ورزشی می‌تواند در ایجاد یک نگرش جدید در انتخاب مدیران متخصص و دارای تجربه در رشته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مربوطه ایجاد کند.

تأثیر به‌سزای ورزش در توسعه اقتصاد، فرهنگ و تمدن

گسترش ورزش و علاقه‌مندی فراوان افراد به این پدیده اجتماعی هزاران شغل مرتبط و غیرمرتبط با تربیت‌بدنی را ایجاد کرده است. شرکت‌های تولیدی وسایل و پوشاک ورزشی در قالب شرکت‌های چند ملیتی فعالیت‌های وسیع اقتصادی انجام می‌دهند. آژانس‌های خرید و فروش بازیکن در سطوح ملی، قاره‌ای و جهانی در حال سودآوری و کسب سود است، به‌طوری که به‌عنوان مثال فوتبال به عنوان یک صنعت طراز اول در اروپا تلقی شده و گردش مالی بعضی از باشگاه‌ها به میلیاردها دلار می‌رسد.

در حوزه فرهنگ‌سازی نیز از ورزش به‌عنوان ابزاری مفید برای معرفی فرهنگ و تمدن ورزشکاران شرکت کننده در مسابقات جهانی و المپیک استفاده می‌‌‌‌‌شود. در بخش اوقات فراغت نیز تماشای زنده مسابقات ورزشی یکی از فعالیت‌های اصلی مردم دنیا می‌‌‌باشد، به‌طوری که در مسابقات جام‌جهانی فوتبال 4 میلیارد بیننده تلویزیونی به‌صورت زنده فوتبال تماشا می‌کنند. برگزاری مسابقات جهانی رشته‌های ورزشی مختلف باعث توسعه صنعت توریسم در دنیا شده است.

کشورها در برگزاری مسابقه و تقویت گردشگری رقابت شدیدی باهم دارند، به‌دلیل علاقمندی عمومی و جهانی برای تماشای مسابقات ورزشی صنعت تبلیغات در سالن‌ها و میادین ورزشی نفوذ کرده،  به‌طوری که در المپیک 2008 پکن 10 شرکت تجاری بزرگ دنیا جهت تبلیغ کالاها و خدمات خود هزینه‌های چندین میلیاردی کل مسابقات را پرداخت کردند. در بخش بهداشت نیز جمله معروف پیشگیری بهتر از درمان است ، ضرورت توسعه مطالعات علوم ورزش را نشان می‌دهد.

اسناد بالادستی در حوزه علوم ورزشی

نهادهاي بالادستي ورزش و تربيت بدني در سطح حكومتی، مجلس و دولت و شوراهای عالی در ايران با توجه به اهداف و وظايف كلان خرد تا حدودی به ورزش و تربيت‌بدنی و به‌ويژه ابعاد فرهنگی و اجتماعی و تربيتی آن اشاره داشته‌اند.

چشم‌انداز 20ساله در افق 1404، سياست‌های فرهنگی و اصول آن، منشور ملی جوانان، سند ملی آموزش و پرورش، برنامه‌های پنج ساله توسعه جمهوری اسلامی و نظاير آن‌ها همگی دارای بندها و موادی درباره ورزش و تربيت‌بدنی و اصول و اهداف و رويكردهای آن در جامعه و نهادهای اجتماعی هستند.

لزوم گسترش ورزش‌های همگانی

تأکید مقام معظم رهبری درباره گسترش ورزش‌های همگانی در جامعه نیز انجام پژوهش‌های جامع‌نگر را در دانشکده‌های علوم‌ورزشی ضروری می‌کند. باتوجه به اینکه هنوز تا رسیدن به وضعیت مطلوب فاصله زیادی وجود دارد،‌کسب نظر فعالان و نخبگان ورزش همگانی برای شناسایی و رفع موانع موجود بر سر راه آن اهمیت می‌یابد.

شناسایی موانع ورزش‌های همگانی دارای اهمیت بسیاری است؛ زیرا اولویت‌های برنامه‌های ارتقای فعالیت بدنی در سطح جامعه را مشخص می‌کند. اتحاد و يکپارچگی بين سازمان‌های درگیر ورزش خصوصی همگانی در کشور و فراهم کردن زمينه‌های ورود بخش خصوصی به ورزش همگانی، می‌تواند دارای الویت باشد.

بين راهکارهای مربوط به آموزش همگانی و رسانه‌ای ورزش‌های همگانی، راهکارهای انتقال پيام‌ از طريق رسانه‌های مختلف و اطلاع رسانی از طريق صداوسيما، استفاده از ايده‌های نوآورانه و جذاب برای گسترش ورزش همگانی و ترغيب مردم به کاهش استفاده از خودرو ، می‌تواند جزو الویت‌های مطالعاتی حوزه ورزش‌های همگانی قرار گیرد.

تشکیل 9 کمیته علمی برای احصای چالش‌های علوم ورزش

مقصود پیری مجری برنامه علمی علوم و مهندسی ورزش در گفتگو با آنا درباره کمیته‌های تشکیل شده برای احصای نظام موضوعات علوم و مهندسی ورزش گفت: 9 کمیته علمی از اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی برای احصای چالش‌های فرهنگی در ورزش،‌ علوم اجتماعی در ورزش، حکمرانی در ورزش،‌ سلامت در ورزش،‌ مشکلات قهرمانی در ورزش، ورزش و فناوری، جنبه‌های زیست حرکتی و فناوری، هنر و عمران،‌ معماری و تأسیسات ورزشی در واحد تهران مرکزی گردهم آمدند.

وی ادامه داد: براساس مشکلات و چالش‌هایی که در جامعه ورزشی و عمومی شناسایی شد، کمیته‌هایی برای احصای موضوعی این چالش‌ها تشکیل گردید. جلسات متعدد و متوالی در راستای احصای نظام موضوعات و ارائه راهکارها باحضور اعضای هیئت علمی و جامعه ورزشی برگزار شد.

پیری با اشاره به نظرخواهی دفتر برنامه علمی واحد تهران مرکزی از وزارت ورزش و فدراسیون‌های مختلف در رابطه با چالش‌های جامعه حرفه‌ای ورزش، افزود: وزرات ورزش و دستگاه‌های متناظر می‌توانند با اعلام نیازهای پژوهشی و انتشار فراخوان از ظرفیت‌ محققان علوم ورزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی در راستای هدفمندی تحقیقات بهره‌مند شوند.

بارگذاری بیش از 600 موضوع پژوهشی در سامانه پایش

مجری برنامه علمی علوم و مهندسی ورزش واحد تهران مرکزی در پایان خاطرنشان کرد: اکنون کتابچه نظام موضوعات برنامه علمی علوم و مهندسی ورزش با بیش از 600 موضوع آماده‌سازی و در سامانه پایش بارگذاری شده است. موضوعات برنامه علمی باتوجه به چالش‌ها و نیازهای روز جامعه به‌روز رسانی خواهند شد.

دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی با اهتمام ویژه‌ای که در احصای چالش‌های علوم و مهندسی ورزش به‌نمایش گذاشته است، می‌تواند با ورود به واکاوی این چالش‌ها در قالب پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد و رساله‌های دکتری نقش مؤثری ایفا نماید، از طرفی نقش تربیت‌بدنی و ورزش در مبانی فرهنگی و اجتماعی و دیدگاه‌های کسب و کار و اشتغال‌زایی در این حوزه از قابلیت‌های تشویقی پژوهش‌ در علوم و مهندسی ورزش است.

دانشگاه آزاد اسلامی پیشرو در آکادمیک کردن ورزش

کمال جوانمرد در گفتگو با آنا در خصوص اقدامات دانشگاه‌ها در راستای آکادمیک‌سازی ورزش اظهار کرد: توسعه ورزش در دانشگاه‌ها جنبه‌های مختلفی دارد و از ابعاد مختلفی قابل‌توجه است و هرکدام از آن‌ها می‌توانند سهمی از آکادمیک کردن داشته باشند.

وی افزود: در بعد ورزش همگانی، کانون توجه به افزایش سطح نشاط و شادابی اجتماعی و غنی‌سازی اوقات فراغت از طریق فعالیت بدنی است که ایجاد انگیزه و زمان‌بندی و برنامه‌ریزی کارشناسی و مشوق‌های مناسب همچنین انجام آزمون‌های بدنی و سلامت می‌تواند مؤثر باشد.

مدیرکل تربیت‌بدنی دانشگاه آزاد اسلامی با تأکید بر اینکه در بحث آموزش و فرهنگ‌سازی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، تصریح کرد: در بعد آموزشی و تربیتی برگزاری کارگاه‌ها، دوره‌های تخصصی دانش‌افزایی، سمینارها و جشنواره‌ها می‌تواند در علمی سازی و آکادمیک سازی ورزش مؤثر باشد.

جوانمرد افزود: در بعد ورزش قهرمانی تدوین و تنظیم تقویم سالانه فعالیت‌ها در سطوح واحدی، استانی و کشوری، استفاده بهینه از زیرساخت‌های بسیار مطلوب دانشگاه، تشکیل تیم‌های پایه دانش‌آموزی مدارس سما و همچنین دانشجویی و برگزاری برنامه‌های تمرینی و آموزشی می‌تواند مؤثر باشد.

وی در ادامه عنوان کرد: در بعد ورزش حرفه‌ای راه‌اندازی مراکز استعدادیابی، استفاده از ظرفیت مدارس و آموزشکده‌های سما، تشکیل آکادمی‌ها و مدارس تخصصی در رشته‌های مختلف با بهره‌گیری از طرح آمایش سرزمینی، راه‌اندازی کمپ‌ها و مدارس تخصصی در مناطق جغرافیایی مختلف کشور و تربیت نیروهای انسانی متخصص دانشگاهی می‌تواند مؤثر باشد.

جوانمرد در خصوص ضرورت مأموریت‌گرایی دانشگاه‌ها در پیگیری اولویت‌های حوزه ورزش گفت: تدوین برنامه راهبردی منطبق با برنامه توسعه کشور (برنامه پنج‌ساله ششم توسعه) و استفاده از اسناد بالادستی در تعیین و تبیین مأموریت‌گرایی دانشگاه‌ها، انجام مطالعات نیازسنجی و تطبیقی و تجهیز مراکز استعدادیابی می‌تواند مؤثر واقع شود.

مدیرکل تربیت‌بدنی دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به لزوم مطالعه اثرات اجتماعی فرهنگی و اقتصادی ورزش اذعان کرد: ورزش از دیدگاه جامعه‌شناسی از جنبه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، جمعیت شناختی و اقتصادی موردنظر قرار می‌گیرد؛ به‌عنوان‌مثال انجام فعالیت‌های ورزشی می‌تواند افزایش مشارکت گروه‌های اجتماعی، توسعه اجتماعی، همبستگی و غرور ملی را منجر شود. از سوی دیگر ورزش می‌تواند تفاوت‌ها و تبعیض‌های نژادی و قومی را کاهش دهد و یک سرمایه اجتماعی به وجود آورد. برخی هم معتقد هستند ورزش به‌عنوان یک ابزار سیاسی می‌تواند منشأ ظهور قدرت در موقعیت‌ها و شرایط گوناگون باشد.

انتهای پیام/4007/4116/