یک گروه پژوهشی به سرپرستی یک زیستشناس تکاملی در مرکز پزشکی دانشگاه جانز هاپکینز گزارش میدهد که خزندگان عظیمالجثهای که تا حدود ۲۲۰ میلیون سال پیش میزیستهاند، ممکن است توانایی پرواز را در همان آغاز تاریخ تکاملی خود به دست آورده باشند. این یافته در تضاد با نیاکان پرندگان امروزی است که گمان میرود پرواز واقعی را بهتدریجتر و همراه با مغزهایی بزرگتر و پیچیدهتر تکامل دادهاند.
«بکش و خوشگلم کن» به نظر میرسد یک ضرب المثل درست است. در همین راستا، مدتهاست مشخص شده است که افرادی که از دستگاههای سولاریوم استفاده میکنند، با خطر بالاتری برای ابتلا به سرطان پوست مواجهاند. اکنون پژوهشی جدید نشان میدهد که بزرگسالان جوانی که از سولاریوم استفاده میکنند، تغییرات ژنتیکی را در پوست خود تجربه میکنند که ممکن است باعث شود سلولهای این افراد جهشهایی بیشتری را نسبت به کسانی انباشته کند که سنی دو برابر بیشتر از آنها دارند.
بیشتر افراد تجربه بیمار بودن یا شنیدن جمله «خوب به نظر نمیرسی» را داشتهاند و بارها نیز از ظاهر طرف مقابل، حدس زدهاند که او بیمار به نظر میرسد. انسانها معمولاً با تکیه بر نشانههای غیرکلامی چهره، مانند افتادگی پلکها یا رنگپریدگی لبها، بیماری را در دیگران تشخیص میدهند؛ رفتاری که میتواند به پیشگیری از ابتلای خودشان کمک کند. پژوهشی جدید نشان میدهد زنان نسبت به این نشانههای ظریف چهرهای، حساسیت بیشتری نسبت به مردان دارند.
وقتی فعالیتهای انسانی در جهان در دوران همهگیری کووید-۱۹ کاهش یافت، پیامدهای آن تنها به انسانها محدود نماند. یک پژوهش جدید نشان داده است که این کاهش فعالیت انسانی باعث شد اکوسیستمهای شهری تا حدی تغییر شکل دهند و حتی در برخی پرندگان شهری، منقارهایی بلندتر و باریکتر شکل گرفت؛ منقارهایی که به منقار خویشاوندان وحشی آنها شباهت داشت.
یک مولکول کوچک متشکل از چهار اسید آمینه، امید تازهای برای درمان ضربه مغزی ایجاد کرده است؛ ترکیبی پروتئینی که در مطالعات حیوانی، بدون نیاز به داروهای کمکی، التهاب و میزان آسیب مغزی را کاهش داده است.
ممکن است یکی از اجزای حیاتی برای پیشرفت پزشکی انسان، درست زیر پای ما پنهان شده باشد. «کلینت پنیک»، استادیار حشرهشناسی دانشگاه آبرن، به همراه تیمی از دانشجویان تحصیلات تکمیلی، به این نتیجه رسیدهاند که مورچهها از نظر نوآوری در حوزه آنتیبیوتیکها بسیار جلوتر از انسانها هستند. پنیک میگوید: «در مطالعهمان بررسی کردیم که مورچهها چگونه از ترکیبات آنتیبیوتیکی برای مقابله با عوامل بیماریزا استفاده میکنند و این پرسش را مطرح کردیم که چرا دفاعهای شیمیایی آنها در طول زمان تکامل همچنان مؤثر باقی ماندهاند.»
شب یلدا، بلندترین شب سال در نیمکره شمالی، تنها یک جشن تاریخی و فرهنگی نیست بلکه یک رویداد دقیق و قابل محاسبه در تقویم نجومی است. کاظم کوکرم، سخنگوی کمیته نجوم آماتوری انجمن نجوم ایران، در گفتوگو با آناتک؛ رازهای علمی این شب به یادماندنی برای ایرانیها را بازگو کرد و توضیح داد که چرا امسال، لحظه انقلاب زمستانی دقیقا در ساعت ۱۸:۳۳ به وقت ایران رخ میدهد.
تصویربرداری مغزی از ۳۰ هزار نفر نشان میدهد غذاهای فوقفرآوریشده با تفاوتهای ساختاری در مغز مرتبط هستند؛ یعنی تفاوتهایی که میتوانند به پرخوری دامن بزنند. این پژوهش نشان میدهد افزودنیهایی مانند امولسیفایرها ممکن است در این اثرات نقش داشته باشند. در حالی که برخی غذاهای فرآوریشده مفیدند، محصولات فوقفرآوریشده خطر آشکاری ایجاد میکنند.
گفتوگوی اختصاصی آناتک با نویسنده کتاب «آستروبیولوژی»
وجود یا عدم وجود حیات فرازمینی از پرسشهایی است که همیشه بشر را به فکر واداشته است. پژوهشگران ایرانی نیز در کنار پژوهشگران سایر کشورها برای یافتن پاسخ به این پرسش در تکاپو هستند. در همین راستا، سیدسینا سیدپور لیالستانی و هلن پورمظاهری به تازگی به همراه محمد سعید باجلان و آلاء امیری از دانشگاههای آزاد اسلامی و الزهرا (س) مقالهای منتشر کردهاند که در ژورنال معتبر دانشگاه کمبریج منتشر شده است. بازتاب این مقاله در رسانههای علمی جهان ما را برآن داشت تا با سیدسینا سیدپور مصاحبهای انجام دهیم.
پژوهشی جدید نشان میدهد پروتئینی که بدن برای کنترل اشتها و مدیریت انرژی به آن وابسته است تنها عمل نمیکند بلکه برای کارکرد صحیح به کمک پروتئین دیگری نیاز دارد. این کشف به دانشمندان دیدگاهی تازه میدهد درباره اینکه عوامل ژنتیکی چگونه میتوانند تنظیم اشتها را مختل کنند و در بروز چاقی نقش داشته باشند.
برمودا دهههاست با داستانهایی از کشتیها و هواپیماهای ناپدیدشده شناخته میشود؛ اما یکی از رازهای واقعی این جزیره نه روی سطح دریا، بلکه در اعماق زمین پنهان بوده است. پژوهشی تازه نشان میدهد آنچه برمودا را «شناور» جلوه میدهد، نه نیروهای ناشناخته بلکه یک ساختار زمینشناسی کمسابقه در زیر پوسته اقیانوس است.
پژوهش تازهای نشان میدهد «سن واقعی» مغز میتواند بسته به شیوه زندگی به طور چشمگیری تغییر کند؛ بهطوری که خوشبینی، خواب کافی و با کیفیت، مدیریت استرس و حمایت اجتماعی قوی مانند ابزارهای قدرتمند ضدپیری عمل میکنند. با استفاده از برآوردهای سن مغز مبتنی بر MRI، دانشمندان دریافتند افرادی که چندین عامل سبک زندگی سالم دارند، مغزی تا هشت سال جوانتر از حد انتظار دارند حتی در میان کسانی که با درد مزمن زندگی میکنند.
پژوهشی تازه که میتواند راهنمایی برای زندگی بهتر مبتلایان به اختلال کمتوجهیـبیشفعالی باشد
بزرگسالان مبتلا به اختلال کمتوجهی–بیشفعالی سالهاست با چالشهایی در کار، روابط و سلامت روان روبهرو هستند، اما پژوهشی تازه نشان میدهد این افراد، برخلاف برداشتهای رایج، میتوانند به همان اندازه دیگران نقاط قوت خود را بشناسند و از آنها در زندگی روزمره بهره بگیرند؛ یافتهای که میتواند مسیر تازهای برای حمایتهای روانشناختی باز کند.
ممکن است کسی ساکت بنشیند و به ظاهر گوش بدهد، اما مغز او داستان دیگری روایت کند. پژوهشهای تازه نشان میدهد تعداد و زمانبندی پلک زدن میتواند سرنخهایی از میزان توجه و تلاش ذهنی افراد هنگام گوش دادن یا خواندن ارائه دهد؛ بهویژه زمانی که پردازش اطلاعات دشوار میشود.
تجربه همهگیری کووید-۱۹ نشان داد که ویروسها چگونه میتوانند با عبور از مرزهای میان گونههای انسان و جانوران، جهان را غافلگیر کنند. اکنون پژوهش تازهای هشدار میدهد که برخی سویههای آنفلوانزای پرندگان ممکن است در برابر یکی از مهمترین سازوکارهای دفاعی بدن انسان، یعنی تب، مقاوم باشند.
«ما یک گام به تولید غذایی سبزتر و سازگارتر با اقلیم نزدیکتر شدهایم». این نتیجهای است که اساتید زیست شناسی مولکولی دانشگاه آرهوس دانمارک، به آن رسیدهاند. پژوهش تازه آنها سرنخ مهمی را آشکار میکند که میتواند به کاهش وابستگی جهانی به کودهای شیمیایی مصنوعی کمک کند.
کمردرد میتواند زندگی روزمره را مختل کند؛ اما آنچه اغلب مردم درباره علت و درمان آن باور دارند، همیشه درست نیست. یک پزشک و جراح مغز و اعصاب ۸ باور نادرست درباره آن را شرح میدهد.
افرادی که با دیگران همدلتر و مهربانتر رفتار میکنند، نهتنها به اطرافیان خود کمک میکنند، بلکه خودشان نیز از بهزیستی روانشناختی بالاتری برخوردارند. یک پژوهش تازه که بر پایه تحلیل دادههای بیش از ۴۰ پژوهش انجام شده است، نشان میدهد شفقت نسبت به دیگران با رضایت بیشتر از زندگی، احساس معنا و تجربه هیجانهای مثبت پیوند دارد.
دانشمندان با بهرهگیری از یک فناوری پیشرفته تصویربرداری، برای نخستینبار موفق شدهاند لحظه ورود ویروس آنفلوآنزا به سلولهای انسانی را بهصورت بلادرنگ مشاهده کنند؛ مشاهداتی که نشان میدهد سلولها برخلاف تصور پیشین، در برابر ویروس منفعل نیستند و نقشی فعال در این رویارویی ایفا میکنند. این تکنیک مزایای مهمی برای پژوهشهای مربوط به داروهای ضدویروسی دارد.
مریخ اکنون در کانون توجه پژوهشها قرار گرفته است؛ نه بهعلت شباهتش به زمین، بلکه بهسبب نقشی که در تنظیم و پایداری چرخههای بلندمدت آبوهوایی زمین ایفا میکند. یک پژوهش جدید نشان میدهد که نیروی گرانشی مریخ، در کنار دیگر سیارات منظومه شمسی، بر نوسانهای مداری زمین در مقیاس میلیونها سال اثر میگذارد و در زمانبندی برخی چرخههای آبوهوایی، از جمله چرخههای یخبندان، نقش دارد.