وقتی حسگرهای پوشیدنی علائم استرس و اضطراب شما را تشخیص می‌دهند
در سال‌های اخیر، فناوری حسگرهای پوشیدنی (Wearable Sensors) تحول چشمگیری یافته است. این فناوری که زمانی محدود به ابزار‌های ساده‌ای مانند گام‌شمار‌ها بود، اکنون به سامانه‌های پیشرفته‌ای تبدیل شده که قادرند داده‌های حیاتی بدن را به صورت لحظه‌ای و در زمان واقعی جمع‌آوری کنند. این دستگاه‌ها که بر روی بدن، لباس یا وسایل جانبی نصب می‌شوند، امروزه نقش بسیار مهمی در حوزه‌های مختلفی مانند پایش سلامت، تشخیص زودهنگام بیماری‌ها، بهبود عملکرد ورزشی و حتی کنترل سلامت روان ایفا می‌کنند. مقاله‌ای علمی و جامع که در PubMed Central منتشر شده، به طور دقیق به بررسی فناوری حسگرهای پوشیدنی، فرصت‌هایی که ارائه می‌دهند، چالش‌هایی که با آن مواجه‌اند و چشم‌انداز‌های آینده این فناوری پرداخته است.
سیستم‌های پوشیدنی معمولاً از چهار بخش اصلی تشکیل شده‌اند. نخست، ماژول حسگر که وظیفه اندازه‌گیری داده‌های مختلفی مانند دما، ضربان قلب، سطح اکسیژن خون، فشار و حرکات بدن را بر عهده دارد. دوم، واحد پردازش که داده‌های خام را پاک‌سازی می‌کند، نویز‌ها را حذف و پردازش اولیه اطلاعات را انجام می‌دهد. سوم، واحد ارتباطی است که داده‌های پردازش شده را با استفاده از فناوری‌هایی مانند بلوتوث، NFC یا شبکه‌های نسل پنجم (۵ G) به گوشی هوشمند یا فضای ابری منتقل می‌کند. نهایتاً، پلتفرم تحلیلی با به‌کارگیری الگوریتم‌های هوش مصنوعی و یادگیری ماشین داده‌ها را به شکلی پیشرفته تحلیل می‌کند و بازخورد‌های لازم را به کاربر یا پزشک ارائه می‌دهد.
از قلب تا قند خون/ حسگرهایی که نبض سلامت را می‌گیرند
کاربرد‌های حسگرهای پوشیدنی در زندگی واقعی بسیار گسترده است. در حوزه مراقبت از بیماران مزمن، این حسگرها امکان نظارت مداوم و ۲۴ ساعته بر بیمارانی که دچار بیماری‌هایی مانند دیابت، بیماری‌های قلبی یا فشار خون بالا هستند را فراهم آورده‌اند. به عنوان نمونه، بیماران دیابتی می‌توانند بدون نیاز به نمونه‌گیری مکرر و سوراخ‌کردن پوست، سطح قند خون خود را به صورت پیوسته پایش کنند. در زمینه ورزش و عملکرد جسمی، این دستگاه‌ها به تنظیم تمرینات ورزشی کمک کرده و با پیشگیری از مصدومیت و افزایش بازده تمرینات، نقش موثری دارند. ورزشکاران حرفه‌ای می‌توانند با تحلیل داده‌های عضلانی و ضربان قلب خود، نقاط ضعف و نیاز‌های بدنی‌شان را بهتر بشناسند و عملکردشان را بهبود بخشند.
بهبود خواب با حسگرهای پوشیدنی
در زمینه سلامت روان و خواب، حسگرهای EEG پوشیدنی می‌توانند فعالیت‌های مغزی را زیر نظر گرفته و الگو‌های استرس یا اضطراب را شناسایی کنند. همچنین این دستگاه‌ها داده‌های مربوط به کیفیت خواب کاربران را بررسی کرده و پیشنهاد‌هایی برای بهبود خواب ارائه می‌دهند. حسگرهای پوشیدنی همچنین در پایش گروه‌های حساس مانند زنان باردار، نوزادان نارس و سالمندان نقش حیاتی ایفا می‌کنند، چرا که امکان نظارت دقیق و لحظه‌ای بر علائم حیاتی این افراد را فراهم می‌کنند و به مراقبت پزشکی شخصی‌شده کمک می‌کنند.
شیوع پاندمی کرونا نقطه عطف مهمی در محبوبیت و کاربرد حسگرهای پوشیدنی بود. در دوران کووید-۱۹، این دستگاه‌ها به ابزار‌های اصلی در پایش علائم اولیه بیماری مانند تب، مشکلات تنفسی و ضربان قلب تبدیل شدند. در بسیاری از کشور‌ها به عنوان جایگزینی برای مراجعه حضوری به مراکز درمانی به کار گرفته شدند، به‌ویژه برای پایش بیماران قرنطینه شده و کارکنان خطوط مقدم درمان.
به گزارش pmc.ncbi، از نظر اقتصادی، بازار جهانی حسگرهای پوشیدنی رشد چشمگیری داشته است. طبق داده‌های ارائه شده در مقاله، این بازار از حدود ۸۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ به بیش از ۱۳۸ میلیارد دلار تا سال ۲۰۲۵ خواهد رسید. این رشد عمدتاً ناشی از ترکیب فناوری حسگرها با سامانه‌های هوش مصنوعی، پزشکی از راه دور و اپلیکیشن‌های سلامت محور است که کاربرد‌های وسیع‌تری را ممکن کرده‌اند.
با این حال، فناوری حسگرهای پوشیدنی با چالش‌های متعددی نیز مواجه است. یکی از مهم‌ترین این چالش‌ها دقت و اعتبار داده‌هاست؛ چرا که اطلاعات دریافتی ممکن است تحت تأثیر شرایط محیطی یا وضعیت جسمی کاربران دچار نوسان شود. حریم خصوصی نیز مسئله بسیار حساسی است، زیرا داده‌های زیستی کاربران باید با استاندارد‌های امنیتی بالا محافظت شوند تا از سوءاستفاده احتمالی جلوگیری شود. همچنین عمر باتری و منبع انرژی دستگاه‌ها محدودیت‌هایی ایجاد می‌کند؛ بسیاری از دستگاه‌ها نیاز به شارژ مکرر دارند که این امر استفاده مداوم و راحت را دشوار می‌سازد. علاوه بر این، دسترسی نابرابر کاربران در کشور‌های کم‌درآمد به این فناوری‌ها می‌تواند شکاف دیجیتال را افزایش دهد و مانعی برای بهره‌مندی همگانی از این ابزار‌ها باشد.
پژوهشگران معتقدند که آینده حسگرهای پوشیدنی به چند عامل کلیدی بستگی دارد. نخست، یکپارچه‌سازی با هوش مصنوعی و کلان‌داده‌ها که امکان ارائه تحلیل‌های دقیق‌تر و شخصی‌تر را فراهم می‌کند. دوم، پذیرش گسترده این فناوری‌ها توسط نظام‌های سلامت رسمی است، به گونه‌ای که داده‌های جمع‌آوریشده بتوانند به عنوان اطلاعات معتبر در تشخیص و درمان مورد استفاده قرار گیرند. سوم، توسعه فناوری‌های انرژی‌زا مانند حسگرهایی که با انرژی بدن یا حرکت کار می‌کنند تا مشکل شارژ مکرر دستگاه‌ها حل شود. چهارم، افزایش قابلیت تعامل این حسگرها با دستگاه‌های پزشکی دیگر مانند انسولین‌پمپ‌ها، دستگاه‌های الکتروکاردیوگرام خانگی و اپلیکیشن‌های پزشکی که موجب کاربرد بهتر و گسترده‌تر فناوری می‌شود.
انتهای پیام/
