وضعیت بلاتکلیف شهرداران پس از تمدید دوره ششم شوراها

به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری آنا، نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی سه‌شنبه، هفتم اسفند ۱۴۰۳، جهت تأمین نظر شورای نگهبان، ماده ۲ اصلاح موادی از قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شورا‌های اسلامی کشور را اصلاح کردند. مطابق تبصره (۱) این قانون، دوره ششم شورا‌های اسلامی شهر و روستا و شهرداران و دهیاران منتخب آنها در ۲۷ خردادماه ۱۴۰۵ خاتمه یافته و دوره هفتم این شورا و منتخبین آنها از ۲۸ خردادماه ۱۴۰۵ آغاز می‌شود.

این مصوبه پس از رفت‌و‌برگشت میان مجلس و شورای نگهبان، به هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع داده شد تا مجمع در این خصوص تصمیم‌گیرنده باشد که در نهایت در جلسه ۱۴ اسفند سال گذشته، مجمع به این مصوبه رأی داد و بر این اساس دوره فعلی شورا‌های اسلامی شهر و روستا تا خرداد ۱۴۰۵ تمدید شد.

وضعیت بلاتکلیف شهرداران پس از تمدید دوره ششم شورا‌ها

با تصویب تمدید دوره ششم شورا‌های اسلامی شهر و روستا، هرچند ادامه فعالیت شورا‌ها تا برگزاری انتخابات دوره هفتم مشخص شده، اما وضعیت شهرداران و دهیاران همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.

بر اساس قانون، شهرداران با رأی اکثریت اعضای شورا‌ها انتخاب می‌شوند و در صورت پایان دوره فعالیت شورا، عملاً مرجع انتخاب‌کننده نیز از رسمیت خارج می‌شود. حال با تمدید دوره شوراها، این پرسش اساسی مطرح است که آیا دوره فعالیت شهرداران نیز به صورت خودکار تمدید می‌شود یا نیاز به تصمیم‌گیری مجدد و مصوبه‌ای مشخص دارد؟

براساس برخی تفاسیر، اگرچه شورا‌ها همچنان برقرارند، اما عدم صراحت قانونی در خصوص تداوم مسئولیت شهرداران در این بازه، موجب بلاتکلیفی در مدیریت شهری خواهد شد. از سوی دیگر، برخی نیز بر این باورند که تا زمانی که شورا‌ها فعال هستند، شهرداران منتخب آنها نیز می‌توانند به فعالیت خود ادامه دهند، مگر آنکه شورا تصمیمی مبنی بر تغییر اتخاذ کند.

این وضعیت به‌ویژه در شهر‌هایی که شهردار به‌صورت سرپرست اداره امور را بر عهده دارد یا با چالش‌هایی در تعامل با شورا مواجه است، می‌تواند موجب ایجاد تنش یا خلأ مدیریتی شود.

امانی: خودمان هم نمی‌دانیم

ناصر امانی عضو شورای اسلامی شهر تهران، در گفت‌و‌گو با آنا می‌گوید: این مصوبه صرفاً به معنای تمدید مهلت شوراهاست و تغییری در اختیارات قانونی آنها ایجاد نکرده است. بر اساس بند ۱ ماده ۸۰ قانون تشکیلات، وظایف و اختیارات شوراها، انتخاب شهردار برای مدت چهار سال بر عهده شوراهاست، ولی مجلس در مصوبه اخیر خود نخواسته یا نتوانسته به این بند ورود کند؛ بنابراین اگر قرار بر تمدید دوره شهرداران بود، می‌بایست صراحتاً در قالب تبصره‌ای این موضوع ذکر می‌شد.

وی می‌افزاید: اما از سوی دیگر برخی بر این باورند که چون در مصوبه مجلس به «منتخبین شورا» اشاره شده، پس منظور این است که شهردار نیز همچنان در سمت خود باقی می‌ماند، اما به نظر من این برداشت درستی نیست؛ چون تمدید دوره شورا‌ها به معنای تمدید خودکار مسئولیت شهردار نیست.

امانی بیان می‌کند: به دلیل ابهامی که در مصوبه مجلس وجود دارد، ممکن است نیاز به تفسیر یا استفسار از مجلس شورای اسلامی درباره منظور دقیق این قانون باشد. البته فعلاً چند ماه تا پایان دوره چهارساله شهردار باقی مانده و باید دید در ادامه چه تصمیمی اتخاذ خواهد شد.

قانون فعلی نشان می‌دهد که خود نمایندگان شورا‌های اسلامی شهر و روستا هم با ابهام مواجه شده‌اند و برایشان مشخص نیست که آیا دوره شهرداران فعلی تمدید می‌شود یا باید در خصوص ابقا یا انتخاب شهرداران جدید رأی‌گیری مجدد صورت گیرد.

بیاتی: دوره شهرداران باید تمدید شود

ولی‌الله بیاتی سخنگوی کمیسیون امور داخلی کشور و شورا‌ها در مجلس شورای اسلامی، در گفت‌و‌گو با آنا، به این ابهام در یک جمله کوتاه پاسخ داد و گفت: طبق مصوبه، همزمان با تمدید دوره شوراها، دوره شهرداران هم تمدید می‌شود مگر اینکه شهردار استیضاح شود یا برکنار گردد.

با پیگیری‌های خبرنگار آنا، آنچه مشخص است، مصوبه مجلس در رابطه با تمدید دوره شورا‌ها به‌صراحت موضوع تمدید دوره شهرداران را تعیین و تکلیف نکرده است. با این حال نظر سخنگوی کمیسیون امور شورا بر این است که طبق مصوبه، تمدید دوره شهرداران نیز همزمان با شورا‌ها انجام شده است؛ اما آنچه مشخص است، اعضای شورا‌ها هنوز ابهام دارند و تفاسیر دیگری از این مصوبه دارند. تصریح مجلس و شفاف کردن موضوع می‌تواند موضوع را حل کند.