صنعت ژاپن در حال فروپاشی است/ تفسیر وقاحت دیپلماتیک به سبک آمریکا

به گزارش خبرگزاری آنا؛ در سال‌های اخیر، ایالات متحده آمریکا به شکلی آشکار و بی‌پرده سیاست‌هایی را دنبال کرده است که هدف آن تأمین منافع داخلی این کشور به هر قیمتی است، حتی اگر این منافع به ضرر نزدیک‌ترین کشور‌های متحد و شرکای اقتصادی‌اش باشد. این سیاست‌ها مخصوصاً در دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، که اکنون نیز به قدرت بازگشته است، به وضوح اجرا می‌شود و نمایانگر یک نوع باج‌خواهی اقتصادی آشکار است. ترامپ هیچ تلاشی برای پوشاندن این سیاست‌ها نمی‌کند و رسماً اعلام کرده که روابط آمریکا با دیگر کشورها، حتی متحدان قدیمی‌اش، تنها به شرطی ارزشمند است که تأمین‌کننده منافع آمریکا باشند. آنچه در دولت‌های قبلی آمریکا به شکل پنهانی و در لفافه کلمات دیپلماتیک انجام می‌شد، حالا با وقاحت تمام به سیاست رسمی تبدیل شده است.

اعمال تعرفه‌های سنگین بر واردات فولاد و آلومینیوم از ژاپن یکی از نمونه‌های بارز این سیاست‌های باج‌خواهانه است. ترامپ و تیمش تحت عنوان تأمین امنیت ملی آمریکا، تعرفه‌هایی را بر محصولات وارداتی وضع کرده‌اند که در واقعیت هیچ ربطی به امنیت ملی ندارند. این تعرفه‌ها بیشتر بهانه‌ای هستند برای حمایت از صنایع داخلی آمریکا به ضرر شرکای تجاری آن. ژاپن، که یکی از قدیمی‌ترین و نزدیک‌ترین شرکای آمریکا محسوب می‌شود، در لیست کشور‌هایی قرار دارد که از این تعرفه‌ها آسیب می‌بینند. برای مثال، در سال ۲۰۲۴ تنها ۱.۱ میلیون تن از ۳۱.۵ میلیون تن صادرات فولاد ژاپن به ایالات متحده ارسال شده است، رقمی که تنها نزدیک به ۴ درصد از کل واردات فولاد آمریکا را تشکیل می‌دهد. با این وجود، ترامپ هیچ اهمیتی به این ارقام نمی‌دهد و همچنان بر اعمال تعرفه‌ها اصرار دارد.

صنعت ژاپن در حال نابودی است

مقامات ژاپنی بار‌ها تأکید کرده‌اند که محصولات فولادی و آلومینیومی این کشور نه تنها تهدیدی برای امنیت ملی آمریکا محسوب نمی‌شوند، بلکه به دلیل کیفیت بالای خود در تقویت رقابت‌پذیری صنایع آمریکا نقش تعیین‌کننده‌ای دارند. با این حال، این واقعیت برای دولت ترامپ اهمیتی ندارد. آنچه در اولویت قرار دارد، فشار بر شرکای تجاری برای به‌دست آوردن امتیازات بیشتر است. حتی سفر وزیر اقتصاد، تجارت و صنعت ژاپن، یوجی موتو، به واشنگتن و درخواست وی برای معافیت ژاپن از تعرفه‌های فلزات و خودرو، نتیجه‌ای دربر نداشت. دولت آمریکا با وجود تأکید بر اهمیت روابط با ژاپن، عملاً هیچ گامی در جهت تسهیل شرایط برنداشته است. این رویه از سوی تحلیل‌گران به‌عنوان نوعی تحقیر اقتصادی تعبیر شده که هدف آن، وادار کردن ژاپن و سایر کشور‌ها به تمکین در مقابل سیاست‌های یک‌جانبه آمریکا است.

ترامپ در بازگشت دوباره خود به قدرت این پیام را به جهان مخابره کرده که ایالات متحده هیچ تعهد اخلاقی یا استراتژیکی نسبت به متحدان خود ندارد. روابط بین‌المللی از دید او صرفاً ابزاری برای تأمین منافع اقتصادی آمریکا است و هر کشوری که بخواهد با ایالات متحده معامله کند، باید آماده باشد که منافع خود را به نفع واشنگتن قربانی کند. این سیاست‌ها به ویژه در مورد صنعت خودرو ژاپن که یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان به آمریکا است، ضربات سنگینی وارد کرده است. خودرو و دیگر وسایل نقلیه تقریباً یک سوم کل صادرات ژاپن به ایالات متحده را تشکیل می‌دهند، با ارزشی بالغ بر ۲۱.۳ تریلیون ین در سال ۲۰۲۴. اعمال تعرفه‌های سنگین بر خودرو‌ها توسط دولت ترامپ نه تنها بر خودروسازان ژاپنی تأثیر گذاشته، بلکه زنجیره گسترده‌ای از صنایع وابسته در این کشور از جمله تولید قطعات، فولاد و حتی ساخت میکروچیپ‌ها را تحت‌الشعاع قرار داده است.

رئیس فدراسیون صنایع ژاپن هشدار داده است که این تعرفه‌ها نه تنها مشکلات اقتصادی قابل‌توجهی برای شرکت‌های ژاپنی ایجاد می‌کند، بلکه کاهش اعتماد‌به‌نفس شرکت‌ها در سرمایه‌گذاری را نیز به همراه دارد. او اشاره کرده که بزرگ‌ترین معضل این سیاست‌ها، از بین رفتن امکان پیش‌بینی برای شرکت‌ها است، چیزی که باعث خواهد شد بسیاری از سرمایه‌گذاری‌ها در فضای نامطمئن فعلی متوقف شوند. این مشکلات تنها محدود به ژاپن نیستند؛ بسیاری از کشور‌ها که پیش از این به‌عنوان “متحد” آمریکا شناخته می‌شدند، حالا به وضوح می‌بینند که سیاست‌های ترامپ هیچ جایی برای تعارف یا همکاری متقابل باقی نگذاشته است.

در سوی دیگر ماجرا، دولت ترامپ علاوه بر اعمال تعرفه‌های سنگین بر محصولات ژاپنی، ژاپن را ملزم به سرمایه‌گذاری‌های گسترده در اقتصاد آمریکا کرده است. براساس گزارش‌ها، این کشور موظف شده است که تا سال‌های آینده مبلغی بالغ بر ۴۰۰ میلیارد دلار در زیرساخت‌ها، فناوری‌های پیشرفته و بخش تولیدی ایالات متحده سرمایه‌گذاری کند. این اقدام، اگرچه در ظاهر به‌عنوان همکاری‌های اقتصادی معرفی می‌شود، اما در واقع مکانیزمی از باج‌خواهی اقتصادی محسوب می‌شود که به‌وضوح فشار را بر ژاپن افزایش داده و آن را به نوعی گروگان اقتصادی واشنگتن تبدیل کرده است.

متحد بی متحد؛ فقط آمریکا

در دوران ریاست جمهوری ترامپ، تغییرات شدیدی در سیاست‌های تجاری آمریکا ایجاد شده است. در حالی که دولت‌های قبلی نیز به‌دنبال تأمین منافع ملی بودند، اما دست‌کم ظاهراً تلاش می‌کردند که احترام و همکاری متقابل را حفظ کنند. اما ترامپ این لایه‌های ظاهری را کنار زده و آشکارا نشان داده است که اتحاد و دوستی تنها تا زمانی معنا دارد که ایالات متحده از آن سود می‌برد. او با صراحت بیان کرده که آمریکا وظیفه‌ای برای حمایت از متحدان خود ندارد و هرگونه رابطه باید ابتدا برای واشنگتن منفعت داشته باشد.

این سیاست‌ها نه تنها به ژاپن بلکه به بسیاری از کشور‌های دیگر هم آسیب وارد کرده است. تعرفه‌های اعمال‌شده از سوی آمریکا منجر به افزایش هزینه‌های تولید در داخل این کشور شده است. بسیاری از کارخانه‌ها و تولیدکنندگان آمریکایی که به واردات مواد اولیه ارزان‌قیمت وابسته‌اند، مجبور شده‌اند این هزینه‌ها را به مصرف‌کنندگان منتقل کنند. در نتیجه، قیمت محصولات تولیدی در ایالات متحده افزایش یافته و فشار آن مستقیماً بر دوش مردم این کشور افتاده است. با این حال، ترامپ هیچ نشانه‌ای از تغییر سیاست‌های خود نشان نداده و حتی تلاش می‌کند این اقدامات را به عنوان موفقیتی بزرگ در حمایت از اقتصاد داخلی معرفی کند.

تعرفه‌هایی که به بهانه حمایت از امنیت ملی اعمال شده‌اند، نه تنها اقتصاد کشور‌هایی مانند ژاپن را تحت تأثیر قرار داده‌اند، بلکه بازار جهانی را نیز دچار بی‌ثباتی کرده‌اند. این سیاست‌ها که هدف آن تأمین منافع کوتاه‌مدت آمریکا است، می‌تواند پیامد‌های بلندمدتی برای فضای تجارت و سرمایه‌گذاری جهانی داشته باشد. بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که این اقدامات در نهایت به شکل‌گیری جبهه‌های جدید اقتصادی علیه آمریکا منجر خواهد شد. کشور‌هایی که پیش از این به واشنگتن وابسته بودند، حالا به‌دنبال راه‌هایی برای کاهش این وابستگی هستند.

در چند سال گذشته، ژاپن به‌عنوان یک کشور توسعه‌یافته و صنعتی، تلاش کرده روابط تجاری خود با ایالات متحده را حفظ کند، اما سیاست‌های یک‌جانبه ترامپ این روابط را به سمت پیچیدگی‌های تازه‌ای سوق داده است. ژاپن با وجود فشار‌ها و تعرفه‌های تحمیلی آمریکا، همچنان در تلاش است تا جایگاه خود را در بازار این کشور حفظ کند، اما مشخص نیست تا چه حد می‌تواند در این تلاش موفق باشد. در حالی که ترامپ از سیاست‌های خود به‌عنوان ابزاری برای تقویت اقتصاد آمریکا یاد می‌کند، واقعیت این است که این سیاست‌ها باعث ایجاد شکاف‌های عمیق در روابط تجاری و دیپلماتیک با شرکای سنتی این کشور شده است. شرکا و متحدانی که حالا می‌بینند در نظر آمریکا صرفاً ابزاری برای تأمین منافع واشنگتن هستند.

با بازگشت ترامپ به قدرت در ۲۰۲۵، واضح است که این سیاست‌ها تشدید خواهند شد. او به وضوح نشان داده که رویکرد آمریکا در سال‌های پیش‌رو بر پایه افزایش فشار‌های اقتصادی و باج‌خواهی از دیگر کشور‌ها استوار است. ژاپن و سایر کشور‌ها باید تصمیم بگیرند که چگونه می‌خواهند در برابر این فشار‌ها واکنش نشان دهند. آیا آنها همچنان به روابط خود با آمریکا به‌عنوان یک شریک استراتژیک نگاه خواهند کرد، یا اینکه به‌دنبال یافتن بازار‌های جدید و کاهش وابستگی به واشنگتن خواهند بود؟ تنها زمان پاسخ به این سؤال را مشخص خواهد کرد، اما آنچه مسلم است این است که جهان با سیاست‌های یک‌جانبه دولت ترامپ وارد دوره‌ای جدید و بی‌ثبات‌تر شده است.