آیا هنوز صاحب داده‌های خود هستیم؟
به گزارش آنا؛ یک روز معمولی را تصور کنید؛ صبح که بیدار می‌شوید، گوشی را چک می‌کنید، ایمیل‌ها را باز می‌کنید، در اینستاگرام چند پست می‌بینید و بعد از کمی جست‌و‌جو در گوگل برای خرید یک کفش، ناگهان تبلیغات آن در همه صفحات شما ظاهر می‌شود. این یک تصادف نیست، بلکه نتیجه نظارت دائمی بر رفتار دیجیتال شماست.
شرکت‌های فناوری بهتر از هر کسی شما را می‌شناسند.آنها می‌دانند به چه چیز علاقه دارید، چه زمانی آنلاین هستید، حتی در چه موقعیتی تصمیم به خرید می‌گیرید. در دنیایی که هر کلیک، هر حرکت و هر تصمیم ما ثبت می‌شود، این سوال جدی‌تر از همیشه مطرح است:« آیا هنوز صاحب حریم خصوصی خودمان هستیم؟»
زندگی زیر سایه الگوریتم‌ها
امروزه شرکت‌های بزرگ فناوری مانند گوگل، متا (فیسبوک و اینستاگرام) و اپل، با جمع‌آوری داده‌های کاربران، رفتار آنها را تحلیل کرده و از آن برای اهداف تجاری و تبلیغاتی استفاده می‌کنند. الگوریتم‌های هوشمند می‌توانند با بررسی عادات روزمره، علایق و حتی الگو‌های احساسی کاربران، محتوایی متناسب با شخصیت آنها پیشنهاد دهند. اما این داده‌ها فقط برای تبلیغات استفاده نمی‌شوند. در برخی کشور‌ها از آنها برای کنترل اجتماعی و حتی پیش‌بینی جرایم نیز استفاده شده است.
شنود دیجیتال، حقیقت یا توهم؟
بسیاری از کاربران تجربه کرده‌اند که پس از صحبت درباره یک موضوع خاص، ناگهان تبلیغاتی مرتبط با همان موضوع در گوشی یا کامپیوترشان ظاهر شده است. تحقیقات نشان داده‌اند که برخی اپلیکیشن‌ها از میکروفون دستگاه‌ها برای جمع‌آوری داده‌های صوتی استفاده می‌کنند، هرچند شرکت‌های فناوری این ادعا را رد کرده‌اند. اما شواهد حاکی از آن است که ترکیب داده‌های متنی، تصویری و صوتی می‌تواند به شناختی عمیق‌تر از کاربران منجر شود، به طوری که هوش مصنوعی گاهی ما را بهتر از خودمان درک می‌کند.
داده‌هایی که هرگز پاک نمی‌شوند
بسیاری از کاربران تصور می‌کنند که با حذف یک پیام، عکس یا پست، ردپای دیجیتال آنها پاک می‌شود. اما در واقعیت، بسیاری از شرکت‌ها اطلاعات را برای سال‌ها ذخیره می‌کنند و حتی پس از حذف، نسخه‌هایی از آن در سرور‌های مختلف باقی می‌ماند. برخی پلتفرم‌ها نیز حق استفاده از داده‌های کاربران را حتی پس از غیرفعال کردن حساب کاربری برای خود محفوظ می‌دانند.
آیا می‌توان از این نظارت فرار کرد؟
سعید مرادی، کارشناس امنیت سایبری می‌گوید: «امروزه حفظ حریم خصوصی در فضای دیجیتال تقریباً غیرممکن شده است، مگر اینکه فرد کاملاً از اینترنت فاصله بگیرد که در دنیای امروز واقع‌گرایانه نیست. اما کاربران می‌توانند با اقدامات ساده‌ای مانند استفاده از مرورگر‌های امن، تنظیمات حریم خصوصی در شبکه‌های اجتماعی و پرهیز از دادن اطلاعات غیرضروری، تا حدی کنترل داده‌های خود را به دست بگیرند.»
او اضافه می‌کند که حتی پیام‌رسان‌های رمزگذاری‌شده نیز همیشه ایمن نیستند: «بسیاری تصور می‌کنند که پیام‌رسان‌هایی مانند واتساپ و تلگرام امن هستند، اما در حقیقت حتی اگر پیام‌های شما رمزگذاری شده باشند، متادیتای آنها (مانند زمان و فرستنده) همچنان قابل دسترسی است.»
زندگی دیجیتال، دنیایی پر از امکانات و دسترسی‌های بی‌سابقه را برای ما فراهم کرده است، اما در ازای آن، ما چه چیزی را از دست داده‌ایم؟ آیا امنیت و راحتی بیشتر، ارزش از دست رفتن کنترل بر داده‌های شخصی‌مان را دارد؟
حقیقت این است که ما دیگر به طور کامل صاحب حریم خصوصی خود نیستیم، اما آگاهی از این موضوع می‌تواند به ما کمک کند تا هوشمندانه‌تر تصمیم بگیریم. چه در مورد اشتراک‌گذاری اطلاعات، چه در انتخاب ابزار‌های دیجیتال. شاید نتوان از قفس شیشه‌ای زندگی دیجیتال فرار کرد، اما شاید بتوان شیشه‌های آن را کمی مات‌تر کرد.
انتهای پیام/
