۰۵/ فروردين /۱۴۰۴
07:25 27 / 12 /1403
ناترازی انرژی از دریچه علم/۱۶

ارزیابی اقتصادی و فنی استقرار ذخیره‌سازی انرژی در شبکه برق ایران

ارزیابی اقتصادی و فنی استقرار ذخیره‌سازی انرژی در شبکه برق ایران
ناترازی انرژی به عنوان چالشی رو به فزونی در ایران، نیازمند رویکردهای نوآورانه و پایدار است، در این میان، استقرار سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی در مقیاس بزرگ به عنوان راهکاری بالقوه برای بهبود انعطاف‌پذیری شبکه و کاهش عدم تعادل بین عرضه و تقاضا مطرح شده است.

خبرگزاری آنا؛ ناترازی انرژی، پدیده‌ای چندوجهی که از عدم تعادل بین تولید و مصرف انرژی نشئت می‌گیرد به یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی اقتصاد و توسعه پایدار در ایران تبدیل شده است، این معضل که در قالب کمبود انرژی‌های الکتریکی و وابستگی فزاینده به سوخت‌های فسیلی نمود می‌یابد نه‌تنها رفاه اجتماعی و اقتصادی را تهدید می‌کند؛ بلکه پایداری زیست‌محیطی کشور را نیز به مخاطره می‌اندازد.

ناترازی انرژی به‌عنوان یک چالش اساسی در تأمین پایدار انرژی در ایران، نیازمند رویکردی جامع و چندجانبه است که نه‌تنها به مدیریت مصرف، بلکه به‌طور ویژه به افزایش تولید و تنوع‌بخشی به منابع انرژی توجه کند، در این راستا، گذار از نگاه سنتی به مصرف و پذیرش واقعیت افزایش تقاضای انرژی به‌عنوان محرکی برای توسعه اقتصادی و اجتماعی، امری ضروری به نظر می‌رسد.

در گزارش پیش رو با تمرکز بر ضرورت افزایش تولید انرژی متناسب با رشد مصرف به بررسی راهکار‌های متنوع در این زمینه می‌پردازیم، در این راستا، توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر به‌خصوص انرژی خورشیدی به‌عنوان یک فرصت استراتژیک برای کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و افزایش تولید انرژی پاک مورد تأکید قرار می‌گیرد.

علاوه بر این به نقش کلیدی شرکت‌های دانش‌بنیان در توسعه فناوری‌های نوین انرژی و لزوم حمایت مالی و تسهیل‌گری از فعالیت‌های آنها اشاره خواهیم کرد و اهمیت توسعه شبکه‌های هوشمند انرژی برای مدیریت بهینه تولید و مصرف انرژی‌های پراکنده و کاهش تلفات در انتقال و توزیع انرژی، مورد بررسی قرار می‌گیرد.

گوشتیران
قالیشویی ادیب

در ادامه به نقش نیروگاه‌های اتمی و سیکل ترکیبی در تأمین پایدار انرژی کشور و لزوم رفع موانع و مشکلات پیش روی توسعه این نیروگاه‌ها اشاره می‌شود.

موضوع مهم‌تر اینکه به ضرورت جایگزینی نیروگاه‌های فرسوده با نیروگاه‌های جدید و کارآمد، به‌منظور کاهش تلفات و افزایش راندمان تولید انرژی می‌پردازیم و با تأکید بر اقدامات مثبت و سریع وزارت نیرو در زمینه توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و افزایش تولید انرژی، به نقش حیاتی تخصیص بودجه کافی و تداوم این روند در دستیابی به تعادل در بازار انرژی و رفع ناترازی انرژی در آینده نزدیک را مورد بررسی قرار خواهیم داد. هدف از این گزارش ارائه یک چارچوب تحلیلی جامع برای درک چالش‌های پیش روی صنعت انرژی ایران و ارائه راهکار‌هایی عملی برای عبور از این چالش‌ها و تضمین تأمین پایدار انرژی برای نسل‌های آینده است.

این تحلیل جامع با رویکردی تخصصی و علمی به بررسی عمیق ابعاد مختلف ناترازی انرژی در ایران می‌پردازد. در این راستا، علاوه بر ارائه تعاریف دقیق و تبیین ابعاد مفهومی ناترازی، عوامل مؤثر بر این پدیده، اعم از محدودیت‌های زیرساختی، رشد نامتوازن جمعیت و توسعه، تغییرات اقلیمی و اثرات تحریم‌های بین‌المللی، مورد واکاوی قرار می‌گیرند.

با بررسی سهم نسبی هریک از این عوامل در ایجاد و تشدید ناترازی انرژی نیز تلاش می‌شود تا تصویری روشن از پیچیدگی‌های این چالش ارائه شود، علاوه بر این، در این تحلیل به بررسی نقش فناوری‌های نوین به‌خصوص انرژی‌های تجدیدپذیر و سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی در کاهش ناترازی انرژی پرداخته می‌شود.

ضمن بررسی ظرفیت‌های موجود در کشور برای توسعه انرژی‌های خورشیدی، بادی و سایر منابع تجدیدپذیر، موانع و چالش‌های پیش روی این مسیر نیز مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.

در نهایت با ارائه راهکار‌های سیاستی و عملیاتی، تلاش می‌شود تا مسیر‌های پیش رو برای حل معضل ناترازی انرژی در ایران ترسیم شود، این راهکارها که بر پایه اصول علمی و تجارب بین‌المللی استوار بوده، شامل اقداماتی همچون بهینه‌سازی مصرف انرژی، توسعه زیرساخت‌های تولید و انتقال انرژی، سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر، اصلاح نظام قیمت‌گذاری انرژی و ارتقای آگاهی عمومی در زمینه مصرف بهینه انرژی هستند و هدف از این تحلیل، ارائه تصویری جامع و واقع‌بینانه از چالش ناترازی انرژی در ایران و فراهم آوردن بستری مناسب برای اتخاذ تصمیمات آگاهانه و سیاست‌گذاری‌های مؤثر در این زمینه است، امید است که این تلاش، گامی مؤثر درراستای تأمین امنیت انرژی، حفاظت از محیط زیست و تحقق توسعه پایدار در ایران باشد.

خبرنگار آنا در گفت‌وگویی تخصصی با فرشاد خسروی عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی استان کرمانشاه و کارشناس ارشد اقتصاد انرژی در قالب پرونده «ناترازی انرژی از دریچه علم» به بررسی مفهوم ناترازی انرژی از منظر علمی و تأثیر آن بر جامعه و اقتصاد کشور پرداخته است.

ارتباط میان ناترازی انرژی و سوخت‌های فسیلی

آنا: ناترازی انرژی دقیقاً بر چه مبنای علمی تعریف می‌شود و چه پارامتر‌ها و شاخص‌هایی در این ناترازی دخالت دارند؟

خسروی: ناترازی همانطور که از اسم آن مشخص است، یعنی بین تولید و مصرف همخوانی وجود ندارد به‌طوری‌که مصرف زیاد بوده و تولید کم است که به این شرایط ناترازی گفته می‌شود، در حقیقت تولید و مصرف با یکدیگر همخوانی ندارند.

آنا: تعریف واحد و جهان‌شمولی از ناترازی انرژی در علوم مختلف وجود دارد یا تعاریف متفاوتی بسته به زمینه کاربرد ارائه شده است؟

خسروی: ناترازی تعاریف متفاوتی دارد، منتها مسئله ناترازی انرژی به انرژی‌هایی مانند برق و سوخت‌های فسیلی برمی‌گردد که می‌توان به‌عنوان ناترازی انرژی درباره این موضوعات بحث کرد، نتیجه ناترازی انرژی، کمبود انرژی الکتریکی و این کمبود انرژی الکتریکی به واسطه کمبود انرژی‌های فسیلی است.

موضوع مهم‌تر اینکه تولید دچار مشکل است به‌همین دلیل نتوانسته‌ایم در حوزه زیرساخت به نیاز‌ها پاسخ دهیم، موضوع مهم‌تر اینکه به‌واسطه رشد جمعیت و توسعه، همگام با تولید حرکت نکردیم و این موجب شد ناترازی انرژی به وجود بیاید.

آنا: تغییرات اقلیمی در کشورمان چه تأثیر علمی و مستقیم بر تشدید ناترازی انرژی داشته و مکانیزم‌های این تأثیرگذاری چیست و آیا مدل‌های علمی موجود قادر به پیش‌بینی دقیق‌تر تأثیرات متقابل ناترازی انرژی و تغییرات اقلیمی هستند؟

خسروی: تغییرات اقلیمی در ناترازی انرژی تأثیر کمی دارند، در ایران طی چند سال گذشته، آنچنان تغییراتی نداشتیم که بگوییم جایی دچار یخبندان شده و یا منطقه‌ای آنقدر گرم شده که با سال‌های دیگر اختلاف زیادی داشته باشد، این تأثیر بسیار کم است. در ایران تأثیر اقلیمی چندان زیاد نیست، شاید ۱۰ تا ۱۵ درصد تأثیرگذار باشد، بیشترین چالشی که در اثر تغییرات اقلیمی داریم تغییرات آب است و انرژی الکتریکی خیلی وابسته به آب نیست؛ چراکه نیروگاه‌های آبی بیشتر بر کنترل شبکه تمرکز دارد، یعنی اگر در شبکه  تغییرات ناگهانی به‌وجود بیاید می‌توانیم از نیروگاه‌های آبی استفاده کنیم.

اغلب نیروگاه‌های موجود در ایران از نوع حرارتی هستند، البته از نیروگاه‌های اتمی هم بهره می‌بریم، به این صورت که نیروگاه‌های آب که بیشترین تأثیر را می‌تواند روی تغییرات اقلیمی داشته باشد روی انرژی الکتریکی که وسیع است، نمی‌تواند تأثیر آنچنانی داشته باشد، بلکه عوامل دیگری است که تأثیر زیادی روی این موضوع دارند.

آنا: در اوج تابستان ۳۰ مگاوات یعنی نیمی از کل برق که می‌توانیم تأمین کنیم صرف سرمایش می‌شود، تابستان امسال حداکثر برقی که تأمین کردیم ۶۴ هزار مگاوات در اوج مصرف بوده و در اوج تابستان ۲۸ هزار مگاوات صرف سرمایش شده، این میزان قابل توجه می‌تواند ناشی از تغییرات اقلیمی باشد؟

خسروی: مقصود من تغییرات اقلیمی بود، نه وضعیت اقلیمی، تغییرات اقلیمی یعنی تابستانی نداشتیم که شهر‌ها سرد باشند؛ بلکه شهرها با یک درصدی ۱۰ تا ۱۵ بالا و پایین می‌شود، اینگونه نیست که بگوییم در یک زمان به تابستان گرم یا زمستانی سرد که سابقه نداشته، برخورد کردیم؛ بنابراین تغییرات اقلیمی همیشه بوده و تغییر را باید نسبت به کل انرژی محاسبه کرد، یک تغییر موجب می‌شود این جابه‌جا شود؛ اما این تغییر وسیع نیست، یعنی شبکه وسیع می‌تواند راهکار‌های زیادی برای اصلاح داشته باشد، ازسویی با چنین وضعیتی تغییرات اقلیمی نادیده گرفته می‌شود.

آنا: تأثیر تغییرات اقلیمی مانند آب و هوا در افزایش و کاهش عرضه و تقاضا می‌تواند قابل مدل‌سازی باشد؟ به‌عبارت بهتر مدل‌سازی دقیق، یعنی یک میانگین‌گیری انجام می‌شود که خیلی ناترازی را نشان نمی‌دهد، در حالی که نیاز به مدل‌سازی دقیق داریم، به نظر شما این مدل‌سازی انجام شده و می‌تواند در کاهش ناترازی تأثیر داشته باشد؟

خسروی: شبکه‌های پیش‌بینی زیاد شده، با ورود هوش مصنوعی وضعیت ۱۰ سال آینده را می‌توان پیش‌بینی کرد؛ بنابراین چیز دقیقی نداریم و در حوزه علمی هم درصدی از خطا همیشه وجود دارد و همه‌چیز ایده‌آل نیست؛ بنابراین با وضعیت خوبی می‌شود وضعیت اقلیمی را پیش‌بینی کرد.

ازسویی مسائل زیادی وجود دارد و سیتسم‌های کنترل زیادی است که می‌تواند با دقت بالایی پیش‌بینی‌ها را انجام داد، براین اساس مسئله این است که پیش‌بینی‌ها انجام شده یا خیر؟ به‌عبارتی پیش‌بینی وجود دارد، اما آیا این پیش‌بینی مورد توجه قرار گرفته و مسائل را دنبال و اقدامات لازم انجام داده‌ایم تا به پیش‌بینی برسیم، البته درصد خیلی خوبی پیش‌بینی‌ها برای ۱۰ تا ۲۰ سال آینده انجام می‌شود.

مدل‌سازی‌های پیش‌بینی ناترازی انرژی با نگاه ۱۵ ساله

آنا: فکر می‌کنید چرا از سوی نهاد‌ها و سازمان‌های مرتبط با انرژی این مدل‌سازی‌ها به صورت علمی به کار گرفته نمی‌شود تا به‌لحاظ فنی و تخصصی ناترازی‌ها کاهش یابند؟

خسروی: پارامتر‌های زیادی در این زمینه دخالت دارند، پیش‌بینی‌ها براساس مدل‌سازی‌ها وجود دارد و حتی این مدل‌ها انجام شده و از سال‌های قبل مدل‌سازی بوده، اما اینکه چرا در این راستا موازی حرکت نکرده‌ایم، نیازمند بررسی و کنکاش دقیق است که موضوع مهم‌تر بحث مدیریت و بحث عدم توجه به آن است.

ممکن است براساس مدل‌سازی‌ها، پیش‌بینی ناترازی انرژی برای ۱۵ سال آینده را داشته باشیم؛ اما بر مبنای آن وضعیت را تغییر ندادیم؛ البته مسئله مهم‌تر تحریم‌هاست که در این قضیه تأثیر بسیاری دارد تا نتوانیم شبکه برق را به‌روز و تجهیزات موردنیاز را تهیه کنیم، هیچ کشوری نمی‌تواند ادعا کند که تمام تجهیزات را خودش می‌سازد؛ بنابراین نیازمند تجهیزات هستیم و تحریم‌ها حتی از اقلیم هم تأثیر بیشتری در ناترازی انرژی داشته که باید با مدیریت صحیح، پیش‌بینی‌ها را جامه عمل پوشانده و به سرمنزل مقصود برسانیم، در حالی که در این زمینه کوتاهی و کم‌لطفی صورت گرفته است.

اگر یک مقایسه کوچک بگذاریم الان انرژی‌های خورشیدی و نوری را کاملاً جایگزین می‌کند. ما هم می‌توانستیم. اگر بودجه در نظر بگیرید و کار انجام شود هم زمین به اندازه کافی داریم و هم تکنولوژی در اختیار داریم و هم نیرو‌های متخصص به اندازه کافی داریم. کم لطفی شده امکان آن هست و زیرساخت‌ها را داریم.

آنا: چه پیشرفت‌های علمی در زمینه فناوری‌های ذخیره‌سازی انرژی نظیر باتری، هیدروژن و ... در کشور ما حاصل شده و چالش‌های علمی در توسعه باتری‌های با ظرفیت بالا و عمر و ایمنی بالا چیست؟

خسروی: مبحث ذخیره‌‌سازی انرژی جداست و اینکه انرژی ذخیره و نگهداری کنیم تا به دست مصرف‌کننده برسد، ممکن است محدود باشد و مکان‌هایی که بستر لازم را وجود دارد، باید انرژی ذخیره کرد، در مقابل جای بستر کم است می‌توان باتری استفاده کرد، ازسویی سلول‌های خورشیدی می‌توانند روزانه انرژی را جذب و باتری را ذخیره کنند و در زمان‌هایی که نور خورشید نیست، باید از باتری به صورت محدود استفاده کرد؛ بنابراین این موارد نمی‌توانند چاره‌ساز باشند و جایی هم این کار را نمی‌کنند که مثلاً چند هزار مگاوات برق را ذخیره و از آن استفاده کنند.

آنا: راهکار‌های علمی شما برای کاهش تلفات انرژی برای شبکه‌های انتقال و توزیع برق چیست و فناوری‌های نوین چه نقشی در بهبود پایداری شبکه و کاهش ناترازی انرژی دارند؟

خسروی: شبکه آنچنان هوشمندی نیاز ندارد، موضوع کاهش تلفات در خطوط انتقال این است که نقاط تولید زیادی داشته باشید، به‌عنوان مثال اگر بخواهید انرژی را از یک شهر به شهری دیگر انتقال دهید، تلفات خواهید داشت و اگر بتوانید در همان شهر مقصد انرژی بدهید و نقاط تولید را زیاد کنید خود به خود تلفات کاهش پیدا می‌کند.

ممکن است براساس مدل‌سازی‌ها، پیش‌بینی ناترازی انرژی برای ۱۵ سال آینده را داشته باشیم؛ اما بر مبنای آن وضعیت را تغییر ندادیم، البته مسئله مهم‌تر تحریم‌هاست که در این قضیه تأثیر بسیاری دارد تا نتوانیم شبکه برق را به‌روز و تجهیزات موردنیاز را تهیه کنیم

مشکل این نیست که ما یک شبکه هوشمند نداریم که نمی‌تواند تلفات را کم کند، بلکه باید زیرساخت‌ها قوی باشد و اگر نقاط تولید را زیاد کنید به شبکه هوشمند نیاز نخواهید داشت، مشکل این نیست که یک شبکه هوشمند نداریم که قادر به کاهش تلفات انرژی نیست؛ بلکه باید زیرساخت‌ها مهیا شوند و اگر نقاط تولیدی زیاد شوند، نیازمند شبکه هوشمند هم نخواهیم بود و سیستم‌های کنترلی که در حال حاضر در دیسپاچینگ ملی و محلی داریم، به‌راحتی قادر به آنالیز است و پخش بار را انجام می‌دهد، در نتیجه تلفات را کم خواهد کرد و آن را محاسبه می‌کند، بنابراین باید زیرساخت‌ها درست شود و اگر زیرساخت‌ها را اصلاح کنیم، نقاط تولید را بالا خواهیم برد، در نتیجه به‌صورت اتوماتیک تلفات کم خواهد شد.

مشکل این نیست که شبکه هوشمند قوی نداریم و اگر زیرساخت نباشد هر شبکه‌ای که در نظر بگیریم اگر یک راه بیشتر نداشته باشیم مجبوریم از همان روش و شیوه استفاده کنیم؛ اما شبکه هوشمند زمانی کمک‌مان می‌کند چند راهکار داریم که بهترین است، اما وقتی یک راهکار داریم و نقطه تولید نداریم، مجبوریم منتقل کنیم و در این راستا راهی جز انتقال وجود ندارد و تلفات هم خواهد داشت.

وضعیت ایران در حوزه انرژی خورشیدی و پاک؛ نیازمند نیروگاه‌های حرارتی هم هستیم

آنا: تلفات ناشی از مصرف بیش از اندازه است، مانند زمانی که تقریباً ۳۸۰ میلیارد کیلووات ساعت برق در سال تولید می‌کنیم که در روز برابر ۱.۱ کیلووات ساعت می‌شود که وقتی با این ابعاد مصرف می‌کنیم نیازمان به برق افزایش پیدا کرده و عرضه کاهش پیدا می‌کند و منجر به تلفات انرژی می‌شود، چگونه این رویه باید اصلاح شود تا میزان تلفات برق را پایین بیاوریم.

خسروی: شما نباید از مصرف بیش از حد بترسید، حتی باید پیش‌بینی کنید که مصرف بیش از این هم بشود، با این توضیح که حامل‌های انرژی رو به اتمام است، درحقیقبت انرژی الکتریکی جایگزین می‌شود، توطئه‌ها بیشتر شده و ما کشور پهناوری داریم و باید مصرف انرژی بالا باشد.

چه بخواهیم و چه نخواهیم به سمت مصرف انرژی بیشتر خواهیم رفت و محکوم هستیم به این سمت حرکت کنیم، شما نمی‌توانید در یک منزل یک چراغ روشن نکنید. افزایش جمعیت، سیستم‌های تجاری و سیستم‌های تبلیغاتی به انرژی‌های الکتریکی ارتباط دارد و در نتیجه مصرف زیاد است.

راهکار این است که باید تولید را متناسب با مصرف زیاد کنید. برق تولید می‌کنید، مصرف‌ می‌شود و هزینه هم دریافت می‌کنید، یعنی پول مصرف را دریافت می‌کنید، بنابراین محکوم به این هستیم که مصرف زیاد شود. باید زیرساخت‌ها را آماده کنیم و روش‌های تولید را تغییر دهیم.

آنا: وضعیت کشورمان در حوزه انرژی خورشیدی و پاک چگونه است؟ 

خسروی: کشورمان به سمت انرژی‌های پاک و سلول‌های خورشیدی حرکت کرده که این خبر خوبی است، این موضوع کمک می‌کند تا تولید را بالاتر ببریم و به از سطح مصرف بیشتر کنیم؛ چراکه اکنون مصرف زیاد شده است.

مثالی می‌زنم، تولید برق آلمان به قدری زیاد است که شب‌ها که مصرف کم است، مردم را تشویق به مصرف بیشتر می‌کنند، روال افزایش مصرف همیشه وجود داشته، حال چه کنیم که کمبود نداشته باشیم.

آنا: مصرف را چگونه باید مدیریت کنیم تا کمبود نداشته باشیم؟

خسروی: تنها راه این است که تولید را بالا ببریم، باید به این فکر کنیم که چه کنیم مصرف کم شود، فکر کنم هیچ جای دنیا به این شکل به مسئله نگاه نمی‌کنند که مصرف را محدود کنند، بله، تمهیداتی وجود دارد که مصرف‌های بیهوده را کمتر کنیم؛ اما با روند افزایشی نمی‌توان مبارزه کرد، هر چقدر به سمت حداقل‌ها حرکت کنیم میزان مصرف بالاست، چراکه همه‌چیز در حال توسعه و رشد است؛ بنابراین باید متناسب با مصرف، تولید را زیاد کنیم و با توجه به اینکه انرژی فسیلی دچار چالش شده، باید از انرژی‌های پاک و خورشیدی استفاده کنیم و تنها راهکار این موضوع است.

آنا: ایران به سمت تولید انرژی‌های خورشیدی و پاک منهای سوخت‌های فسیلی حرکت کرده است، این می‌تواند در آینده به‌لحاظ تولید برق کمک حال کشورمان باشد، در این زمینه باید از شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور، مراکز تحقیقاتی که در حوزه برق و انرژی خورشیدی در این زمینه فعالیت می‌کنند حمایت لازم از سوی دولت صورت پذیرد. به نظر شما ایران تا چند سال آینده می‌تواند ادعا کند که در حوزه تولید انرژی پاک به نقطه مطلوب رسیده و به اندازه کافی برق تولید می‌کند؟

خسروی: این کار باید زودتر انجام می‌گرفت، اکنون هم دیر نیست، با رویه کنونی و سرعتی که کشورمان در حال دستیابی به انرژی خورشیدی و پاک می‌پیماید، می‌توان به آینده امیدوار بود، اگر این رویه ادامه پیدا کند، توقفی نداشته باشد و حاشیه‌ای به‌وجود نیاید که این را متوقف کند، پیش‌بینی می‌کنم تا پایان سال آینده مشکل انرژی نداشته باشیم، به شرط آنکه با این سرعت پیش برویم، اکنون شرکت‌های دانش‌بنیان به اندازه کافی داریم، نکته مهم‌تر اینکه نصب و راه‌اندازی سیستم‌های خورشیدی نیاز به بودجه دارد.

کشورمان به سمت انرژی‌های پاک و سلول‌های خورشیدی حرکت کرده که این خبر خوبی است، این موضوع کمک می‌کند تا تولید را بالاتر ببریم و به از سطح مصرف بیشتر کنیم

اختراعات توسط شرکت‌های دانش‌بنیان صورت گرفته، تکنولوژی و نرم‌افزار‌ها وجود دارد، اما نیازمند بودجه است و باید تزریق بودجه هم تداوم یابد و در نقاط مختلف کشور این کار اجرا شود و شبکه هوشمند این تکنولوژی را کنترل کند تا دچار چالش نشویم.

انرژی‌های پراکنده دارای مشکلاتی هستند که که باید دارای مدیریت قوی باشند تا تلفات کم شود و استفاده بهینه‌ای از انرژی داشته باشیم و دچار خطرات ناشی از آن نشویم، با این سرعت تا پایان سال آینده ناترازی انرژی نخواهیم داشت مگر اینکه روند متوقف شود؛ البته ایران دارای نیروگاه اتمی هم هست که اگر مشکلات پروسه برطرف شود و سایر واحد‌ها به مدار بیایند مشکلی نخواهیم داشت.

آنا: نیروگاه‌هایی که عمر بالا دارند، به‌عنوان مثال نیروگاه تولید انرژی برق در کرمانشاه که بیش از ۸۰ سال عمر دارد یا نیروگاه‌های سایر شهر‌ها اغلب بالای ۳۰ تا ۵۰ سال عمر دارند، تصور می‌کنید نیروگاه‌هایی که فرسوده هستند و از رده خارج شدند نیاز به بازسازی و بازنگری ندارند تا به تولید برق بپردازیم، علاوه بر آن می‌شود شبکه‌های هوشمند را در نیروگاه‌ها به کار برد و ناترازی انرژی را به حداقل رساند.

خسروی: این که گفتم کشورمان در حوزه تولید انرژی خورشیدی و پاک به سرعت پیش می‌رود، مقصودم همین جمله بود، همیشه نمی‌شود از انرژی خورشیدی یا بادی استفاده کرد، شب‌ها با مشکل مواجه خواهیم بود و در مقابل به نیروگاه‌های سیکل ترکیبی و حرارتی هم نیازمندیم و نمی‌توان آن را صفر کرد.

موضوع دیگر اینکه در کرمانشاه نیروگاه زاگرس در حال ساخت است و نیروگاه‌های گازی دیگری هم ساخته شده (نیروگاه‌های جدیدی می‌سازند) و نیروگاه‌ها به مرور در حال افزایش هستند تا جایگزین نیروگاه‌های فرسوده و از رده خارج شوند.

نیروگاه‌ها با عمر بالا به مرور از رده خارج خواهند شد؛ اما تا زمانی که جایگزین نشود، استفاده می‌کنند، تلفات و هزینه نیروگاه‌های قدیمی بسیار بالاست، در این زمینه نیروگاه‌های جدید در حال احداث است، به غیر از نیروگاه‌های خورشیدی، به نیروگاه‌های حرارتی هم نیاز داریم و نمی‌توان گفت که همه‌ کشور انرژی‌های خورشیدی و باد باشد، مگر اینکه تولید دیگری به وجود بیاید که عاری از نیاز به سوخت‌های فسیلی باشد و شبانه‌روز کار کنند که چنین چیزی نداریم، نیروگاه‌هایی که فرسوده شدند، باید کار می‌کنند تا زمانی که جایگزین شوند و بعد از رده خارج شوند.

آنا: براساس روند‌های علمی موجود، چه سناریو‌های احتمالی برای آینده ناترازی انرژی ایران وجود دارد و با استفاده از رویکرد‌های آینده‌پژوهی چگونه می‌توان برای چالش‌های احتمالی آماده شد و از ناترازی انرژی جلوگیری کرد؟

خسروی: رویه‌ای که وزارت نیرو در پیش گرفته، رویه بسیار سریعی است که می‌تواند ناترازی انرژی را به حداقل یا به صفر برساند، اینکه وزارتی‌ها به خودشان آمدند تا برای ناترازی انرژی چاره‌ای بیندیشند، موضوع مثبت و البته نیازمند بودجه است و اگر متوقف نشود و بودجه کافی باشد منجر به افزایش تولید خواهد شد و ناترازی انرژی را متعادل خواهد کرد.

انتهای پیام/

ارسال نظر