صادرات نفت ایران در سایه سیاست‌های تحریمی ترامپ
سعید میرترابی کارشناس انرژی در گفتوگو با خبرگزاری آنا، در خصوص صادرات نفت ایران به چین و عراق در پی سیاست تشدید تحریم از سوی دولت ترامپ اظهار داشت: این فشار‌ها قبلاً هم بوده؛ دفعه پیش هم که دولت ترامپ آمد، به‌خاطر اینکه فرمولی دارد تحت عنوان فشار حداکثری، بیشتر از دولت بایدن فشار آورد. واقعیت هم این است که دولت ترامپ در مقایسه با دولت بایدن هم تحریم بیشتری اعمال می‌کند، هم نظارت بیشتری بر عملیات‌ها دارد.
وی ادامه داد: دولت بایدن درست است که در برخی موارد تعداد را افزایش داد؛ ولی عملیات‌های تحریمی را با آن شدتی که دولت ترامپ انجام می‌داد اجرا نکرد و نظارت‌ها را هم نتوانست خیلی جدی اجرا کند.
میرترابی در خصوص اخلال آمریکا در روند صادرات انرژی از ایران به عراق اضافه کرد: بیشتر تجارت ایران با عراق به‌صورت فراورده است، و در صورت تأمین برق داخلی، مازاد برق و گاز طبیعی جزو اقلام صادراتی ما به عراق است. معافیت تحریمی آمریکا برای عراق هم برای این بود که بغداد بتواند پول این اقلام وارداتی از ایران را پرداخت کند.
وی در تکمیل این بحث افزود: پیش‌بینی هم می‌شد که آمریکا معافیت عراق در پرداخت پول به ایران را تمدید نکند، طبیعتاً دولت بغداد هم در شرایطی نیست که بتواند مقاومت کند و مسلماً ما برای دریافت پول اقلام صادراتی به عراق با مشکل مواجه خواهیم شد.
فرمول چینی‌ها برای تجارت با ایران
کارشناس انرژی در مورد نحوه خرید نفت چین از ایران افزود: برخی کشور‌ها مثل چین مثلاً فرمولی را برای تجارت با ایران ایجاد کرده بودند که طبق آن بنادر، کشتی‌ها و پالایشگاه‌های بخش خصوصی از ایران نفت را با قیمت خیلی مناسب بخرند و دولت پکن هم در جواب واشنگتن بگوید به من ربطی ندارد (و شرکت‌های خصوصی استقلال عمل دارند). عراق قطعاً این فرمول را ندارد، نه دولت بغداد چنین توانمندی را دارد و نه از چنین بخش خصوصی برخوردار است. به‌خاطر حضور آمریکا در عراق، قاعده در این کشور خیلی نسبت به چین فرق دارد و به این دلایل است که شرایط در عراق حتماً بدتر می‌شود.
وی ادامه داد: مگر اینکه دولت عراق مذاکره بکند و به فرمولی برسد که بتواند تحت شرایطی تجارت با ایران را ادامه دهد، و معمولاً رفتار دولت ترامپ هم به این صورت است که در ابتدا یک شرایط سنگینی را در نظر می‌گیرد و آن را قابل‌مذاکره می‌داند.
میرترابی تصریح کرد: اگر دولت عراق بخواهد برود و مذاکره کند؛ شاید بتواند گشایش کمی هم در تجارت با ایران به وجود بیاورد.
میرترابی در مورد گزارش «رویترز» در مورد تشدید واپایش‌ها در تنگه مالاکا توسط ارتش آمریکا گفت: در خصوص فروش نفت به چین هم باتوجه به گزارشی که رویترز منتشر کرده بود؛ آمریکا برنامه دارد که با ناوگان هفتم خود، جلوی صادرات نفت ایران را در تنگه مالاکا بگیرد و چین هم به علت اینکه خارج از آب‌های سرزمینی خودش است احتمالاً کاری برای جلوگیری از این عمل نمی‌تواند انجام دهد.
تنگه مالاکا نقطه راهبردی برای اقتصاد آسیا و چین
وی اضافه کرد: تنگه مالاکا نقطه راهبردی بسیار مهمی است که حدود ۹۰ درصد نفت آسیا از آن عبور می‌کند؛ کانال انتقالی نفت و سوخت و انرژی است و اگر در این زمینه آمریکا جدی باشد، بعید می‌دانم چینی‌ها هم اقدامی انجام بدهند، دلیلش هم این است که نحوه کار دولت چین همیشه به این صورت بوده که می‌گوید به من ارتباطی ندارد و بخش خصوصی ماست که با ایران کار می‌کند. پس این (سرپیچی از تحریم آمریکا) موضع رسمی دولت پکن نیست (که در صورت مواجهه با سخت‌گیری واشنگتن بخواهد روی آن پافشاری کند.)
در نقطه مقابل هم غربی‌ها (اروپا) فرمول مشابهی دارند و می‌گویند ما مانعی نمی‌بینیم ولی بخش خصوصی (به خاطر تحریم‌های آمریکا) نمی‌آید با شما کار کند و می‌گوید ریسکش بالا است.
با این حال، میرترابی تأکید کرد: در حال حاضر برای دور زدن تحریم‌ها، با کشتی‌های کوچک‌تر اقدام به جابه‌جایی نفت روی دریا و فروش آن به مشتری‌های نهایی می‌کنیم. اگر ادعای دولت آمریکا عملی شود، این کار دشوارتر می‌شود.
میرترابی در ادامه با اشاره به اهمیت تنگه مالاکا برای اقتصاد شرق آسیا گفت: تنگه مالاکا به‌خاطر موقعیت خاصی که دارد و ترافیک سنگین عبور کشتی‌ها و اینکه مسیر کوتاه‌تر و ارزان‌تری هم هست اهمیت زیادی دارد. دورزدن این تنگه باعث گران‌شدن و زمان‌بر شدن حمل سوخت می‌شود و از گذشته چینی‌ها هم به این مسئله حساسیت داشته و دارند.
وی در ادامه با اشاره به واکنش احتمالی چین در قبال عملکرد آمریکا گفت: تنگه مالاکا برای چین یک معضل امنیتی در حوزه انرژی به‌حساب می‌آید، ولی در خصوص تهدید اخیر آمریکا برای اعمال نظارت بر روند تجارت نفت از این مسیر، بعید می‌دانم پکن واکنش تندی از خود نشان بدهد.
به گفته میرترابی، سیاست دولت ترامپ بر مبنای فشار حداکثری است و به‌هرحال ترافیک نفتکش‌ها در دریا‌ها نیز قابل‌رهگیری و ردیابی است. سیستم تحریم هم به‌صورت هوشمند عمل می‌کند و راه‌های دورزدن تحریم‌های ما را مرتب شناسایی می‌کند تا در مقابل آن، روشی بازدارنده را اعمال کند.
گفتوگو از سید جواد شکوری
انتهای پیام/
