مهمترین اکتشافات فضایی و رویداد‌های نجومی ۲۰۲۵
با آغاز سال جدید میلادی، ستارگان با درخشش خود ما را به جستجوی ناشناخته‌ها دعوت می‌کنند و رویداد‌های نجومی پیش‌رو، از خسوف و کسوف گرفته تا بارش‌های شهابی، هر یک فرصتی برای تأمل در عظمت کیهان و گشت‌وگذار در این گردونه شگفتی محسوب می‌شوند.
خبرگزاری آنا- مریم فخیمی: سال ۲۰۲۴ سالی جذاب برای اکتشافات فضایی بود. از «نبوغ» هلیکوپتر تاریخی ناسا که در مریخ فعالیت می‌کرد، خداحافظی کردیم. ژاپن به پنجمین کشور جهان تبدیل شد که روی ماه فرود آمد. از سوی دیگر برای اولین بار، بخشی از یک موشک فضایی با موفقیت در حین بازگشت به زمین در هوا گرفته شد.
ناسا با فضاپیمای اروپاکلیپرسفر خود را برای مطالعه اروپا، قمر مشتری آغاز کرد. چین با مأموریت چانگ‌ئی-۶ خبرساز شد که نمونه‌هایی را از سمت دور ماه به زمین بازگرداند. در همین حال، ایستگاه فضایی بین‌المللی به میزبانی خدمه بین‌المللی ادامه داد، از جمله مأموریت‌های خصوصی مانند مأموریت آکسیوم-۳. ایران نیز ماهواره‌های چمران-۱ و فخر-۱ را به مدار زمین پرتاب کرد.
به عنوان یکی از فعالان حوزه نجوم و فضا، با علاقه فراوانی منتظر انجام ماموریت‌های آژانس‌های فضایی مختلف جهان به ویژه ایران در سال آینده میلادی هستم.
در این گزارش برخی از برنامه‌های جاه‌طلبانه از ماه تا مریخ و فراتر از آن و برخی رویداد‌های نجومی مهم، بررسی می‌شود.
پیمایش سطح ماه با CLPS
خدمات تجاری باربری به ماه یا CLPS، برنامه ناسا به منظور تسهیل ارسال بار‌های علمی و فناوری به سطح ماه طراحی شده است. این برنامه به شرکت‌های خصوصی اجازه می‌دهد تا با استفاده از فرودگر‌های تجاری، محموله‌های مختلفی را به ماه ارسال کنند. در فوریه ۲۰۲۴، فرودگر Odysseus از شرکت Intuitive Machines به عنوان اولین فرودگر تجاری ایالات متحده بر روی ماه فرود آمد. این ماموریت به عنوان اولین فرود موفقیت‌آمیز یک شرکت خصوصی آمریکایی روی ماه از زمان مأموریت‌های آپولو نیز شناخته می‌شود.
مأموریت‌های CLPS ابزار‌های علمی و فناوری را به مکان‌های مختلف ماه حمل خواهند کرد. بار‌های این مأموریت‌ها شامل آزمایش‌هایی برای مطالعه زمین‌شناسی ماه، آزمایش فناوری‌های جدید برای مأموریت‌های انسانی آینده و جمع‌آوری داده‌ها درباره محیط ماه خواهد بود. این برنامه به دنبال تسهیل تحقیقات فضایی و توسعه فناوری‌های مرتبط با کاوش‌های آینده در ماه و فراتر از آن است.
مطالعه مدار پایین زمین با Space Rider
آژانس فضایی اروپا (ESA) برنامه‌ریزی کرده است که در سه ماهه سوم سال ۲۰۲۵ یک پرواز آزمایشی مداری با فضاپیمای بدون سرنشین Space Rider را انجام دهد. اسپیس‌رایدر یک فضاپیمای قابل استفاده مجدد است که برای انجام آزمایش‌های علمی مختلف در مدار پایین زمین طراحی شده است.
این آزمایش‌های علمی شامل تحقیق در میکروگرانش خواهد بود، که محیط نزدیک به بی‌وزنی در فضا است. دانشمندان بررسی خواهند کرد که چگونه گیاهان رشد می‌کنند، مواد چگونه رفتار می‌کنند و فرآیند‌های زیستی بدون تأثیر جاذبه چگونه رخ می‌دهند.
همچنین این فضاپیما فناوری‌های جدیدی برای مأموریت‌های آینده آزمایش خواهد کرد. به عنوان مثال، سیستم‌های ارتباطی پیشرفته را که برای حفظ ارتباط با فضاپیما‌ها در فواصل طولانی بسیار مهم هستند و ابزار‌های جدید اکتشافات رباتیک در مأموریت‌های آینده به ماه یا مریخ را آزمایش خواهد کرد.
کاوش در آسمان با SPHEREx
ناسا قصد دارد در فوریه ۲۰۲۵ تلسکوپ اسفرایکس (SPHEREx) را به فضا پرتاب کند. این تلسکوپ کیهان را با اشعه فروسرخ نزدیک بررسی خواهد کرد. اشعه فروسرخ نزدیک برای رصد اجرامی که خیلی سرد یا خیلی دورند و نمی‌توان آنها را با نور مرئی مشاهده کرد، کاربرد دارد. اسفرایکس با جمع‌آوری داده‌های بیش از ۴۵۰ میلیون کهکشان و ۱۰۰ میلیون ستاره در کهکشان راه شیری، نقشه‌ای جامع از کیهان ایجاد خواهد کرد. ستاره‌شناسان از این داده‌ها برای پاسخ به سوالات بزرگ درباره منشأ کهکشان‌ها و توزیع آب و مولکول‌های آلی در مهدکودک‌های ستاره‌ای – جایی که ستاره‌ها از گاز و گرد و غبار متولد می‌شوند – استفاده خواهند کرد.
گذر از کنار سیارات
چندین مأموریت فضایی هیجان‌انگیز برای سال ۲۰۲۵ برنامه‌ریزی شده که شامل گذر از نزدیکی سیارات و مطالعه اجرام آسمانی است.
بپی‌کلمبو (BepiColombo): مأموریتی مشترک بین آژانس فضایی اروپا (ESA) و آژانس اکتشافات فضایی ژاپن (JAXA) که در ژانویه ۲۰۲۵ ششمین پرواز نزدیک از سیاره عطارد را انجام خواهد داد. هدف این مأموریت مطالعه ترکیب، جو و زمین‌شناسی سطح عطارد است.
اروپاکلیپر (Europa Clipper): این فضاپیما که در اکتبر ۲۰۲۴ پرتاب شده، در مارس ۲۰۲۵ یک پرواز نزدیک از مریخ انجام خواهد داد تا سرعت لازم برای سفر به اروپا، یکی از قمر‌های مشتری را به دست آورد. این مأموریت در آوریل ۲۰۳۰ به اروپا خواهد رسید.
مأموریت هرا (Hera): این کاوشگر نیز در مارس ۲۰۲۵ یک پرواز نزدیک به مریخ انجام خواهد داد. این مأموریت بخشی از برنامه ارزیابی تأثیر و انحراف سیارکی است که به مطالعه سیستم سیارکی Didymos می‌پردازد.
فضاپیمای لوسی (Lucy): این فضاپیما در آوریل ۲۰۲۵ یک پرواز نزدیک از سیارک ۵۲۲۴۶ Donaldjohanson انجام خواهد داد. این پرواز به جمع‌آوری داده‌های ارزشمندی درباره ترکیب و ویژگی‌های سطحی این سیارک کمک خواهد کرد.
مأموریت جویس (JUICE): این کاوشگر در آگوست ۲۰۲۵ یک پرواز نزدیک به زهره انجام خواهد داد تا سرعت و مسیر لازم برای سفر به مشتری را به دست آورد.
این مأموریت‌ها به پیشرفت‌های علمی و درک بهتر از سیارات و قمر‌های منظومه شمسی کمک خواهند کرد.
کسوف و خسوف
در سال ۲۰۲۵، دو کسوف جزئی و دو خسوف کامل خواهیم داشت. خسوف زمانی رخ می‌دهد که زمین دقیقاً بین خورشید و ماه قرار گیرد و ماه کامل در سایه زمین قرار گرفته از دیده‌ها پنهان شود. برای اینکه یک خسوف کامل رخ دهد، سه جسم باید در یک خط مستقیم قرار بگیرند. این به این معنی است که ماه از تاریک‌ترین قسمت سایه زمین عبور می‌کند. خسوف‌های کامل سال ۲۰۲۵ در ۱۴ مارس و ۷ سپتامبر رخ خواهند داد که فقط ماه‌گرفتگی ۷ دسامبر مقارن با ۱۶ شهریور ۱۴۰۴ از ایران قابل رویت است. در کسوف جزئی هم بخشی از خورشید در سایه ماه قرار می‌گیرد. دو کسوف جزئی سال ۲۰۲۵ در ۲۹ مارس و ۲۱ سپتامبررخ خواهد داد. این گرفت‌ها در ایران قابل رویت نیست.
خداحافظی از حلقه‌های زحل
سیاره زحل به خاطر حلقه‌های زیبایش به ارباب حلقه‌ها و جواهر سیارات معروف است. اما ناسا تأیید کرده است که این منظره جذاب در مارس ۲۰۲۵ ناپدید خواهد شد! این یک توهم مداری است که به دلیل کج بودن زحل، حلقه‌های وسیع آن از دید ناظر زمینی به شکل یک خط راست تبدیل می‌شوند. زحل هفت حلقه اصلی دارد که تصور می‌شود از قطعات دنباله‌دارها، سیارک‌ها یا اقمار کوچکی که فروپاشیده شده‌اند، به وجود آمده.
اگرچه این حلقه‌های بزرگ تا ۱۷۵,۰۰۰ مایلی سیاره گسترش یافته‌اند، اما ضخامت حلقه‌های اصلی معمولاً تنها حدود ۱۰ متر است. هنگامی که زاویه چرخش این سیاره به گونه‌ای باشد که امتداد حلقه‌ها دقیقاً در راستای خط دید ما قرار بگیرد، به‌دلیل نازکی فوق‌العاده حلقه‌ها، از نظر ما ناپدید می‌شوند. درواقع از نظر ناظر زمینی، «زاویه شیب» حلقه‌ها صفر می‌شود. اما نگران نباشید، این اتفاق دائمی نیست، و شما چند ماه بعد می‌توانید دوباره حلقه‌های زحل را ببینید.
انتهای پیام/
