آینده آموزش و پرورش در دوران دیجیتال: نقش هوش مصنوعی در انقلاب آموزشی

علی محبی، رئیس پژوهشگاه مطالعات وزارت آموزش و پرورش، در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری آنا از سه پروژه اصلی در دست اجرا در وزارت آموزش و پرورش سخن گفت که در نهایت هدف آن‌ها ارتقای کیفی و هوشمندسازی نظام آموزش کشور است.

وی اولین پروژه را طراحی نظام تعلیم و تربیت هوشمند دانست. محبی این پروژه را یک کلان پروژه خواند که هدف آن طراحی یک نظام آموزشی هوشمند برای کشور است. به عبارت دیگر، این پروژه به دنبال پیاده‌سازی فناوری‌های نوین و ایجاد بستری هوشمند برای آموزش و یادگیری در مدارس و مراکز آموزشی است.

دومین پروژه که از اهمیت زیادی برخوردار است، طراحی نظام آموزش مجازی است. در شرایط کنونی که دنیا با شیوع بیماری‌های مختلف مانند کووید-19 و همچنین رشد فزاینده فناوری‌های دیجیتال روبه‌رو است، آموزش مجازی به یکی از ارکان اصلی سیستم‌های آموزشی در سراسر جهان تبدیل شده است. به‌ویژه در کشورهایی نظیر ایران که در حال گذار به دوران دیجیتال هستند، پیاده‌سازی یک سیستم آموزش مجازی کارآمد و پایدار از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

سومین پروژه که علی محبی به آن اشاره کرد، مربوط به تدوین «سند ملی هوش مصنوعی»است. این پروژه به‌ویژه در حوزه‌ای که به سرعت در حال تغییر و تحول است، به‌عنوان یکی از زیرساخت‌های مهم برای آینده آموزش و پرورش کشور محسوب می‌شود.

محبی توضیح داد که در این سند ملی، کشور باید جایگاه خود را در دنیای هوش مصنوعی و انقلاب دیجیتال مشخص کند و همچنین وظایف و مسئولیت‌های تشکل‌های مختلف تحت وزارت آموزش و پرورش را در این مسیر روشن سازد.

چالش‌ها و فرصتها در پیاده‌سازی این پروژه‌ها

با وجود اینکه این سه پروژه در حال پیگیری هستند و از سوی وزارت آموزش و پرورش و شورای عالی آموزش و پرورش مورد حمایت قرار دارند، محبی به چالش‌هایی نیز اشاره کرد که در مسیر پیاده‌سازی این تحولات دیجیتال وجود دارد. یکی از مهم‌ترین چالش‌ها، اجرای این پروژه‌ها در سطح عملیاتی است.

محبی به‌درستی خاطرنشان کرد که اگرچه در پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش طراحی و تحقیقات علمی در حال انجام است، اما مسئولیت‌های اجرایی بر عهده نهادهای اجرایی است که باید این طرح‌ها را به اجرا درآورند.

وی افزود که برای تحول دیجیتال در نظام آموزشی، فاصله زیادی تا رسیدن به مرحله عملیاتی شدن کامل وجود دارد. این بدان معناست که هرچند طراحی‌های علمی و پژوهشی برای ایجاد یک نظام آموزشی هوشمند در حال انجام است، اما مراحل اجرایی و عملیاتی شدن این طرح‌ها به زمان بیشتری نیاز دارد.

سند ملی هوش مصنوعی؛ تعریف چشم‌انداز آینده

یکی از نکات کلیدی که محبی به آن اشاره کرد، سند ملی هوش مصنوعی بود. وی تصریح کرد که در این سند، به‌ویژه در ارتباط با انقلاب دیجیتال و تاثیرات هوش مصنوعی بر آینده آموزش و پرورش، مسائلی چون زیست‌بوم فناورانه، فضای مجازی و مسئولیت‌های تشکل‌های مختلف وزارت آموزش و پرورش به‌طور دقیق تعریف خواهد شد.

محبی این سند را به‌عنوان راهنمایی برای کشور در راستای درک تحولات آینده و بهره‌برداری از فرصت‌های فناوری در جهت بهبود آموزش و تربیت معرفی کرد.

این سند، به‌طور خاص، به‌دنبال مشخص کردن جایگاه کشور در دنیای دیجیتال و نحوه تعامل با تحولات هوش مصنوعی است. در آن، وظایف مختلف هر یک از بخش‌های وزارت آموزش و پرورش در راستای سازگاری با تحولات دیجیتال و استفاده بهینه از فناوری‌ها مشخص خواهد شد.

محبی اشاره کرد که این سند علاوه بر ترسیم یک چشم‌انداز، دستورالعمل‌های مشخصی برای نحوه حرکت در این مسیر و پذیرش تغییرات آینده را ارائه خواهد داد.

رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش در ادامه به مرحله فعلی طراحی سند ملی هوش مصنوعی اشاره کرد. وی اعلام کرد که این سند در حال حاضر با همکاری دانشگاه تربیت مدرس در دست طراحی است. این همکاری نشان‌دهنده تلاش مشترک میان نهادهای علمی و دولتی برای ایجاد بستری جامع و هدفمند در راستای تحولات دیجیتال در آموزش و پرورش است.

آینده تحول دیجیتال در آموزش و پرورش

در پایان، محبی به زمان‌بندی اجرایی شدن این تحولات و پیاده‌سازی آنها در نظام آموزش و پرورش اشاره کرد.

وی تأکید کرد که هرچند پژوهشگاه مسئول طراحی علمی و پژوهشی این تحولات است، اما مسئولیت‌های اجرایی بر عهده نهاد‌های اجرایی است که باید این پروژه‌ها را به طور عملیاتی به اجرا درآورند. در این راستا، او به این نکته اشاره کرد که تا رسیدن به مرحله هوشمندسازی کامل و تحول دیجیتال در آموزش و پرورش، هنوز فاصله زیادی وجود دارد.

انتهای پیام/

فاطمه منوری