تاریخ از زاویه دید علم ۱۲؛
روایت عینی از یک شب شگفت‌انگیز/ بارش شهابی بزرگ!
طوفان شهابی بزرگ سال ۱۸۳۳ یک نمایش خیره‌کننده از زیبایی آسمان و آغازگر تغییرات عمده‌ای در فهم علمی بشر درباره پدیده‌های نجومی بود.
به گزارش خبرگزاری آنا، بارش شهابی پدیده‌ای است که در آن تعداد زیادی شهاب‌سنگ یا ذرات کوچک فضایی به‌طور همزمان از جو زمین عبور کرده و در آسمان دیده می‌شوند. این پدیده معمولاً در زمان‌های خاصی از سال اتفاق می‌افتد و به دلیل ورود ذرات ناشی از دنباله‌دار‌ها یا سیارک‌ها به جو زمین ایجاد می‌شود. وقتی این ذرات با سرعت بالا به جو زمین برخورد می‌کنند، به دلیل اصطکاک با جو زمین، داغ شده و نور درخشانی تولید می‌کنند که به شکل شهاب دیده می‌شود. بارش‌های شهابی معروفی مانند بارش شهابی برساووشی هر ساله توجه بسیاری از ستاره‌شناسان و علاقه‌مندان به آسمان را جلب می‌کند.
با این حال در دوران گذشته تفاسیر از این رویداد متفاوت بود. به عنوان مثال بارش شهابی بزرگ سال ۱۸۳۳ یکی از عجیبترین رویداد‌های نجومی به شمار می‌رود. در شب ۱۲ تا ۱۳ نوامبر ۱۸۳۳، آسمان شرق آمریکای شمالی صحنه یک نمایش بی‌نظیر از شهاب‌ها بود. این رویداد به قدری چشمگیر بود که صد‌ها هزار شهاب در آسمان ظاهر شد و به نظر می‌رسید که اجرام از صورت فلکی شیر (اسد) سرازیر می‌شود. بسیاری از مردم، از جمله آبراهام لینکلن جوان در این شب بیدار بودند و با حیرت به تماشای آسمان پرستاره پرداختند.
شاهدان عینی از سراسر آن کشور در این شب، بارش شهابی آسمان را با عباراتی مانند "مانند برف" یا "بارش ستاره‌ها" توصیف کرده اند. به همین سبب برخی از این حادثه به نام طوفان شهابی (meteor storm) یاد می‌کنند!
تخمین‌ها نشان می‌دهد که در اوج این طوفان نجومی، حدود ۱۵۰,۰۰۰ شهاب در ساعت مشاهده شده است. ویلیام وودراف (William Woodruff) نویسنده روزنامه آرکانزاس گزت (Arkansas Gazette) این رویداد را به عنوان یک پدیده شگفت‌انگیز توصیف کرد و افزود که شهاب‌ها در هر جهتی حرکت می‌کنند و آسمان را به طور مداوم روشن نگه می‌دارند. این بارش شهابی تنها در آمریکای شمالی قابل مشاهده بود و به همین دلیل، تأثیر عمیقی بر فرهنگ و تفکر مردم آن زمان گذاشت.
در آن زمان، تحقیقات علمی در زمینه بارش‌های شهابی محدود بود و دانشمندان نتوانسته بودند ارتباطی بین این بارش‌ها و بقایای دنباله‌دار‌ها پیدا کنند؛ بنابراین بسیاری از مردم این رویداد را به عنوان نشانه‌ای از وقوع یک واقعه ماورایی تفسیر کردند. برخی آن را نشانه‌ای از خشم خداوند دانستند. با این حال، حقیقت این است که علت واقعی این بارش شهابی مربوط به دنباله‌دار تمپل-توتل (Comet Tempel-Tuttle) بود. زمین هر ساله در ماه نوامبر از میان بخشی متراکم از گرد و غبار باقی‌مانده از این دنباله‌دار عبور می‌کند که باعث ایجاد بارش شهابی اسدی می‌شود.
در سال‌های بعد، تحقیقات بیشتری درباره طوفان شهابی بزرگ سال ۱۸۳۳ انجام شد. دنیسون اولمستد (Denison Olmsted) ستاره‌شناس آمریکایی، با انتشار فراخوانی عمومی خواستار شهادت‌های عینی درباره این رویداد شد. او اطلاعات جمع‌آوری‌شده را در سال بعد در ژورنال علوم و فنون آمریکا منتشر کرد و برخی این اقدام را اولین نمونه استفاده از جمع‌آوری داده‌ها برای تحقیقات علمی خوانده‌اند. همچنین گزارش‌هایی از قبایل بومی آمریکا، خود آبراهام لینکلن، جوزف اسمیت و فردریک داگلاس نیز درباره این رویداد وجود دارد.
طوفان شهابی بزرگ سال ۱۸۳۳ یک نمایش خیره‌کننده از زیبایی آسمان و آغازگر تغییرات عمده‌ای در فهم علمی بشر درباره پدیده‌های نجومی بود. با گذشت زمان و پیشرفت علم نجوم، مشخص شد که بارش‌های شهابی (مانند بارش شهابی اسدی) یک پدیده تصادفی و در نتیجه عبور زمین از میان بقایای دنباله‌دار‌ها به وجود می‌آیند. امروزه می‌دانیم که دنباله‌دار تمپل-توتل دارای دوره مداری ۳۳ ساله است و هر بار که زمین از میان گرد و غبار آن عبور می‌کند، بارش‌های شهابی با شدت متفاوتی رخ می‌دهند.
با توجه به تاریخچه بارش‌های شهابی از این دست پیش‌بینی می‌شود که طوفان‌های مشابهی در آینده نیز رخ دهند. آخرین طوفان بزرگ اسدی در سال ۲۰۰۲ اتفاق افتاد و انتظار می‌رود که طوفان‌های جدیدی نیز در آینده نزدیک مشاهده شوند.
هنرمندان متعددی تلاش کردند این واقعه را به تصویر بکشند. در این میان مشهورترین آنها نقاشی کارل یوسلین (Karl Jauslin) است که با الهام از این پدیده طبیعی و تأثیر عمیق آن بر روی مردم، تصمیم به کشیدن این نقاشی گرفت. او با استفاده از تکنیک‌های خاص، توانست زیبایی و هیجان این رویداد را به تصویر بکشد و احساسات شگفتی و ترس مردم را از وقوع چنین پدیده‌ای به نمایش بگذارد.
انتهای پیام/
