محمدی در گفتگو با آنا مطرح کرد؛
کنسرسیوم‌های تخصصی دانشگاه آزاد اسلامی: گامی برای توسعه همکاری‌های پژوهشی
مدیرکل شبکه پژوهشی و آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی گفت: پس از تاکید رهبر معظم انقلاب کنسرسیوم هوش مصنوعی را در دانشگاه آزاد واحد نجف آباد ایجاد کردیم.
به گزارش خبرگزاری آنا، «عبدالله محمدی»، مدیریت اداره کل شبکه پژوهشی و آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری آنا درباره اهداف اداره کل شبکه پژوهشی و آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی و پیشرفت‌ها و برنامه‌هایی که این بخش برای آینده در نظر دارد گفت.
به منظور آگاهی از جزئیات بیشتر در حوزه شبکه پژوهشی و آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی با محمدی گفتگویی را اختصاص دادیم که مشروح گزارش را در ادامه می‌خوانید.
آنا: اداره کل پژوهشی و آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی چه اهدافی را دنبال میکند؟
محمدی: اداره کل شبکه پژوهشی و آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی همانطور که از نامش پیدا است در دو حوزه اصلی و چند حوزه جانبی فعالیت میکند. یکی در زمینه بحث ایجاد زیرساخت‌های پژوهشی در کشور، واحد‌های پژوهشی، گروههای پژوهشی، مراکز تحقیقاتی، پژوهشکده‌ها و پژوهشگاه در این زمینه در سطح کشور دارد و فعالیت میکند و حدود ۱۷۰ مرکز تحقیقاتی غیر پزشکی را در حوزه‌های مختلف علم در زمینه‌های کشاورزی، علوم پایه، فنی مهندسی، علوم انسانی، محیط زیست، هنر و معماری و یک سری مراکز تحقیقاتی بین رشته‌ای که حدود ۱۷۰ مرکز تحقیقات میشود و در کنار آن۵۲ مرکز تحقیقات پزشکی که مسئولیت تخصصی آن با معاونت پزشکی است را مدیریت میکند.
آنا: اداره کل پژوهشی و آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی چند آزمایشگاه فعال در سطح کشور دارد؟
محمدی: بخش دیگر از کار ما حوزه شبکه آزمایشگاهی است که بیش از ۷۳۰۰ آزمایشگاه در سطح کشور فعال هستند که آزمایشگاه و کارگاههای فعال هستند که اینها وظایف مختلفی دارند. آزمایشگاه‌های آموزشی، تحقیقاتی و خدماتی که وظیفه ما در هر سه زمینه نظارت بر آنها است و در آزمایشگاه‌های آموزشی بحث تجهیز مطرح است، نظارت بر عملکرد آنها و نظارت بر آزمایشگاه‌های پژوهشی و توسعه آزمایشگاه‌های خدماتی جز دستور کار چند سال اخیر ما قرار گرفته است.
بیش از ۷۳۰۰ آزمایشگاه در سطح کشور فعال هستند.
بحث شبکه سازی هم اصلا جز وظایف ما است که صرف اینکه ما ۱۷۰ مرکز تحقیقاتی را داریم کافی نیست و باید ارتباط بین اینها ایجاد شود. ارتباط بین آزمایشگاه‌ها باید ایجاد شود که این شبکه سازی هم با ایجاد مراکز خدمات آزمایشگاهی در استانها و با ایجاد کنسرسیوم‌های تخصصی در کشور شکل گرفته است و الان فعال است و در سند تحول و تعالی دانشگاه که ۱۰ بسته کاری دارد میشود گفت در اکثر بسته‌ها ما فعالیت داریم ولی دو بسته مهم را بر روی آن متمرکز هستیم فعالیت منسجم و هم افزایی شبکه‌ای و بسته کاری ارتقاء پاسخگویی و قابلیت حل مسئله.
این دو بسته، بسته مهمی است که تلاش ما این است که شبکه‌های کاری بین واحد‌های دانشگاهی ایجاد کنیم و فعالیت‌های مشترک علمی و پژوهشی را توسعه دهیم به عنوان مثال کنسرسیوم‌ها که ما ۱۰ کنسرسیوم تخصصی در سطح کشور داریم بین مراکز تحقیقاتی این ارتباط ایجاد شده است و مراکز تحقیقاتی مشترک ایجاد میکنیم به عنوان مثال در مشهد مرکز تحقیقات مشترک بین توانیر و دانشگاه آزاد اسلامی داریم، در البرز مرکز تحقیقات مشترک بین سازمان نظام مهندسی و دانشگاه آزاد و جا‌های دیگر که این شبکه‌های مشترک بین دانشگاه و صنعت شکل بگیرد.
آنا:با توجه به اهداف اداره کل، چه راهکار‌هایی برای افزایش هم‌افزایی بین واحد‌های دانشگاه آزاد در سطح کشور اجرا شده است؟
محمدی: در خصوص پاسخگویی و قابلیت حل مسئله هم ارتقاء قابلیت حل مسئله مبتنی بر نیازهای آمایش است. ما متناسب با مطالعات آمایشی استانها یعنی یک فاز مطالعات آمایشی استانها را در حوزه مراکز تحقیقاتی داشتیم و از مطالعات آمایشی دیگر هم در سطح استانها استفاده کردیم و متناسب با نیاز استانها ما به مراکز تحقیقاتی مجوز میدهیم و متناسب با نیاز استانها آزمایشگاه‌های خدماتی را ایجاد میکنیم.
آنا: بیشتر تمرکز اداره کل پژوهشی و آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی بر کدام استانها است؟
محمدی: ما بر روی تمام استانها متمرکز هستیم یعنی به هر حال توسعه ما باید یک توسعه متوازنی باشد، نمیشود بر بعضی از استانها بیشتر متمرکز شد. طبیعتا متناسب با توامندی استانها ممکن است یک استانی فعالیت‌های بیشتری داشته باشد، اما ما بر روی همه استانها متمرکز هستیم از شمال تا جنوب، سیستان و بلوچستان، کرمان، هرمزگان، گیلان و مازندران و از تمامی آنها بازخورد‌های خوبی گرفته ایم و اقداماتی در تک تک این استانها شروع شده است و فعالیت‌های خوبی را دارند.
اتفاقاً استان‌های مرزی ما در بحث شبکه آزمایشگاهی مستعدتر هستند چرا که میتوانند در بحث ارزیابی کالا‌های وارداتی و صادراتی وارد بشوند و آزمایشگاه‌ها بتوانند آنالیز‌هایی را انجام دهند. این کاری است که در حوزه مرزی خیلی بیشتر میتواند کمک کننده باشد.
آنا: برای استفاده از فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی چه رویکرد‌هایی را در پیش گرفته اید و هوش مصنوعی چگونه میتواند به ارتقاء توسعه شبکه پژوهشی کمک کند؟
محمدی: بعضی از علوم و فناوری هستند که دیگر میشود گفت بین رشته‌ای هستند نمیشود گفت که خودش یک رشته مجزا است بلکه همه رشته‌ها را میتواند پوشش دهد. کاربرد هوش مصنوعی در پزشکی، کشاورزی، صنعت در خود حوزه آموزش و و در همه حوزه‌ها میتواند باشد.
طبیعتا ما اگر این بخش از علم را نبینیم عملاً برنامه‌هایی که برای توسعه می‌چینیم نتیجه نخواهد داشت و ما متناسب با توسعه هوش مصنوعی باید برنامه‌ریزی هایمان را گسترده کنیم. ما برای اینکه بتوانیم از این علم به نفع دانشگاه و کشور استفاده کنیم، کنسرسیومی را ایجاد کردیم.
بعد از آن نشست معروفی که نخبگان کشور در محضر رهبر انقلاب و آقا رسیدند و ایشان تاکید داشتند که کشور باید در حوزه هوش مصنوعی جزو برترین‌ها باشد بعد از آن کنسرسیوم هوش مصنوعی در کشور ایجاد شد و دبیرخانه‌اش در واحد نجف آباد مستقر شد و تعداد هفت یا هشت واحد دانشگاهی ما مستقیماً در این زمینه فعال بودند. واحد نجف آباد که به عنوان دبیرخانه است، ارومیه، اسلامشهر، تبریز، تهران مرکزی، سیرجان، علوم و تحقیقات و قزوین اینها مراکز تحقیقاتی دارند که مستقیم فعال هستند و به صورت کنسرسیومی کار را پیش میبرند.
آنا: نقش رویداد عصر امید در پیشبرد اهداف اداره کل پژوهشی و آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی چگونه بوده است؟
محمدی: نشست‌های مختلفی ما عصر امید در زمینه هوش مصنوعی را در استان البرز برگزار کردیم. در حال برنامه ریزی برای برگزاری یک رویداد دیگر عصر امید در اصفهان هستیم که به امید خدا برای بهمن ماه برگزار خواهد شد که میتوان گفت در آنجا کاربرد هوش مصنوعی در بحث اقتصاد، بازار و به صورت کلی اقتصاد دیجیتال در حال انجام شدن است و حالا در حوزه‌های مختلف هم در دانشگاه در حوزه آموزشی و استفاده از هوش مصنوعی در ارتقا نظام آموزشی دارد کار‌هایی انجام میشود و به صورت کلی ما در تلاش هستیم که آن توصیه ریاست محترم دانشگاه آزاد اسلامی که گفتند تمام فعالیت هایمان باید مقوم آموزش باشد را در راس کار قرار دهیم و از هوش مصنوعی هم در راستای تقویت آموزش استفاده شود.
آنا: چه اقداماتی در راستای ارتقاء جایگاه بین‌المللی دانشگاه انجام شده است؟
محمدی: برای اینکه یک مجموعه در دنیا جایگاهش افزایش پیدا کند یا رتبه برتری را به دست بیاورد، عناصر مختلفی باید باشد نکته اول، پژوهشگران و فناوران پای کار است یعنی ما هر چقدر تعداد پژوهشگران و فناورانمان افزایش پیدا کند و اینها تولیدات علمی داشته باشند و محصولات زیادی داشته باشند این محصولات مانند تولیدات علمی در مجلات و محصولات در حالا بازار چه بازار داخلی یا بازار خارج از کشور میتواند جایگاه کشور را ارتقا دهد. تاکید بر روی فناوران و حمایت از پژوهشگران و فناوران نکته خیلی مهمی است.
تاکید بر روی فناوران و حمایت از پژوهشگران و فناوران نکته خیلی مهمی است.
آنا: اداره کل پژوهشی برای تقویت زیرساخت‌ها چه اقداماتی انجام داده است؟
محمدی: نکته بعدی بحث تقویت زیرساخت‌ها است. زیرساخت‌های آزمایشگاهی، کارگاهی، مراکز تحقیقاتی، سراها، مراکز رشد که این هم در سطح دانشگاه در حوزه‌های مختلف در حال انجام است و حالا وظیفه آزمایشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی با ما است سراها با حوزه‌های دیگر معاونت تحقیقات است که در حال انجام این کار هستند.
آنا: آیا اداره کل شبکه پژوهشی و آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی مذاکراتی با کشور‌های دیگر داشته است؟
محمدی: تفاهم‌نامه بین دانشگاه‌های مختلف و موسسات مختلف در کشور‌های پیشرو در حال انجام است. به عنوان مثال در زمینه گوهرسنگ‌ها کشور هندوستان در این زمینه خیلی پیشرفت کرده است و شرکت‌های گوهرسنگ خیلی قوی دارد ما در این زمینه بازدیدی از موسسه‌های این کشور داشتیم و الان در حال نامه نگاری برای یک تفاهم نامه با کشور هند هستیم و به زودی امضا خواهد شد که در این همکاری هم در حال یادگیری تکنولوژی هم بحث آموزش و هم بحث بازاریابی و توسعه بازار را پیش میبریم.
در حال برنامه ریزی هستیم تا یک عصر امید را در کشور عراق برگزار کنیم
مراکز تحقیقاتی مشترک، آزمایشگاه‌های مشترک یا برای اینکه دانشگاه را به کشور‌های دیگر معرفی کنیم در حال برنامه ریزی هستیم تا یک عصر امید را در کشور عراق برگزار کنیم و شرکت‌های خود را به انجا ببریم و آنجا پرزنت کنیم که آن میتواند درگاه ورود شرکت‌های ما به کشور‌های عربی حاشیه خلیج فارس و جهان عرب باشد و حالا آن مورد میتواند توسعه پیدا کند.
آنا: در زمینه تجهیزات آزمایشگاهی و همکاری‌های بین المللی، دانشگاه‌های وزارت علوم متصل به بودجه صندوق توسعه ملی شده‌اند و توانستند یک بخش مهمی از فرایند جذب بودجه را داشته باشند، اما دانشگاه آزاد اسلامی این ابزار را در اختیار ندارد و برای اینکه تجهیز این آزمایشگاه‌ها بتوانند مانند سایر آزمایشگاه‌ها شوند، چه منابعی برای تجهیز ازمایشگاه‌ها اختصاص داده شده است؟
محمدی: ما یک زمانی خرید‌های خیلی خوبی داشتیم و در مقایسه با دانشگاه‌های دولتی، تجهیزات ما به روز بود، چون دانشگاه جوانی هستیم تجهیزات ما هم به روز و تجهیزات خیلی خوبی در کشور خریداری شده بود. در واحد‌های مختلف ما تجهیزات کافی داریم. اولین برنامه ما این است که از همین تجهیزاتی که داریم بهترین استفاده را کنیم. ما آمدیم یک آیین نامه تعاون تجهیزاتی را ابلاغ کردیم که واحد‌های دانشگاهی در سراسر کشور تجهیزات خودشان را بررسی میکنند و اگر خودشان میتوانند استفاده بکنند که خوب است و انجام میدهند و اگر نه این دستگاه از یک واحد دانشگاهی به یک واحد دانشگاه دیگر منتقل میشود تا تجهیزات یک واحد کامل شود و بتواند خمدات ارائه دهند.
درآمدی که از این خدمت حاصل میشود مقرر شده که در خود آزمایشگاه‌ها هزینه شود و یک نکته‌ای هم که است ممکن است ما یک سری تجهیزاتی را در سطح آزمایشگاه‌ها و واحد‌های مختلف داشته باشیم که این تجهیزات دیگر به درد نمی‌خورند و یک زمانی دانشجو زیاد بوده یا یک واحدی دانشجو داشته الان ماموریتش عوض شده و دانشجواش کم شده و مازاد است و واحد‌های دیگر ما هم نیاز ندارند. بحث تبدیل به احسن کردن هم جزو برنامه‌های ما است که تجهیزاتی که مازاد است فروخته شود و به جای آن تجهیزات روز خریداری شود.
نکته بعدی این است که خرید‌های ما متناسب با برنامه کسب و کار (بی پی) است یعنی اینطور نیست که صرف یک درخواست، دستگاهی خریداری شود. ما بر اساس یک برنامه مشخصی به این تجهیزات مجوز میدهیم که خریداری شود، چون بالاخره باید ما این چرخه را کامل کنیم تا بتوانیم خدمت ارائه کنیم.
در حال انجام استاندارد سازی هستیم که لازمه این کار هم این است که زیرساخت‌های ما کامل شود. همه ساله به واحد‌های دانشگاهی مجوز خرید از نمایشگاه ایران ساخت داده میشود که خوشبختانه نمایشگاه ایران ساخت هم محدود به همان دوره مثلاً یک هفته ۱۰ روزه نمیشود و واحد‌های ما میتوانند در طول سال هم از این نمایشگاه ایران ساخت تجهیزاتشان را خریداری کنند و با تخفیف‌ها که معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری تا ۵۰ درصد هم تخفیف میدهد از آن هم خرید انجام میشود و برای پروژه‌های ویژه هم امکان اینکه از محل ارزی تجهیزاتی خریداری شود وجود دارد که بالاخره آن نیازمند این است که یک بی پی خیلی مناسبی تهیه شود و کار دیگری که در راستای حمایت از شبکه آزمایشگاهی انجام شد در جشنواره فرهیختگان دهم بود که در آن برای آزمایشگاه‌های پیشرو یک جایزه برای اینکه تجهیز شود، انجام شد و برای اولین بار حدود ۱۰ میلیارد در جشنواره دهم اتفاق افتاد که آزمایشگاه‌ها حمایت شدند و طبیعتا با این عدد آزمایشگاه‌ها نواقص خودشان را رفع کردند و انشالله سعی میکنیم که در جشنواره یازدهم هم این عدد را بالا ببریم.
آنا: آیا موضوع آزمایشگاه همکار استاندارد در دانشگاه آزاد اسلامی همچنان دنبال میشود یا از دستور کار خارج شده است؟
محمدی: تا سال ۹۸ دانشگاه آزاد اسلامی فقط یک آزمایشگاه استاندارد ملی ۱۷۰۲۵ ISO را در اصفهان داشت و دانشگاه آزاد اصفهان به صورت مشترک با یک شرکت همکاری میکرد. در دو سه سال اخیر اصلاً ایجاد آزمایشگاه استاندارد ۱۷۰۲۵ ISO به عنوان یک آزمایشگاه خدماتی، جز برنامه‌های اصلی ما است و امروز که من خدمت شما رسیدم ۱۲ آزمایشگاه استاندارد ۱۷۰۲۵ ISO داریم.
افرادیکه این فرایند اخذ استاندارد را طی کردند، میدانند عدد ۱۲ در مقایسه با عدد یک سال ۹۸ بالا است و این عدد مطمئناً افزایش خواهد یافت چراکه هدف گذاری کوتاه مدت ما به تعداد هر استان یک آزمایشگاه استاندارد ۱۷۰۲۵ ISO است و تلاش ما این است که هر استان حداقل یک آزمایشگاه را داشته باشد و البته ما بر تعداد آزمایشگاه استاندارد مانور نمیدهیم ما بر تعداد اسکوپ‌هایی که اندازه می‌گیریم وآنالیز میکنیم، کار میکنیم.
ممکن است یک آزمایشگاه استاندارد ۱۷۰۲۵ ISO، ۱۰ اسکوپ داشته باشد ممکن است یکی دیگر ۴۰۰ عدد داشته باشد ما در حال تلاش هستیم تا تعداد اسکوپ‌های آن ۱۲ عدد که گرفته ایم را افزایش دهیم و از طرف دیگر تعداد را هم در استان‌هایی که ندارند افزایش دهیم.
این موضوع اصلا از رده و برنامه ما خارج نشده است بلکه ما روزانه در حال رصد هستیم و با سازمان ملی استاندارد هم تفاهم نامه‌ای که ریاست محترم دانشگاه امضا کردند خیلی کمک کرد که ارتباطاتمان قوی‌تر شود و ما اتفاقاً میگوییم دانشگاه حل مسئله، یکی از بزرگترین مسائل کشور کمبود آزمایشگاه‌های استاندارد است که به علم دانشگاه وصل شده باشد که ما در حال انجام این کار هستیم و امیدواریم که به زودی به این تعدادی که عرض کردم برسیم.
علاوه بر آن ما در حال پیش بردن موضوع آزمایشگاه همکار هم هستیم. مثلاً اکنون ما هشت آزمایشگاه همکار غذا و دارو داریم که آخرین آن ماکو بود که در مرز مستقر است و بیش از ۴۵۰ اسکوپ که یک عدد قابل درجهی است را توانست در اولین گواهی که از سازمان غذا و دارو بگیرد بیش از ۴۵۰ اسکوپ را اندازه خواهد گرفت یعنی دیگر در مرز هر محصولی که میخواهد وارد یا صادر شود این آزمایشگاه میتواند خدمت ارائه بدهد.
آنا: رویکرد اداره کل شبکه پژوهشی و آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی در رابطه با کلینیک‌های گیاه پزشکی چگونه بوده است؟
محمدی: در کنار آن ما در حال توسعه کلینیک‌های گیاه پزشکی هستیم. کلینیک‌های گیاه پزشکی هم یک بستری است که مخصوصاً بخش قرنطینه کلینیک‌ها بالاخره یک محصولی که میخواهد از کشور صادر شود یک سری استاندارد‌های کشور‌های وارد کننده دارند که ما باید پاس کنیم. این کلینیک‌ها می‌ایند این کار را انجام میدهند. ما در حال توسعه تعداد کلینیک‌های گیاه پزشکی هستیم. ما قبلا دو کلینیک گیاه پزشکی داشتیم الان تعداد کلینیک‌های ما به عدد ۷ رسیده و باز هم ما این تعداد را به بالای ۲۰ خواهیم رساند، چون همه استانها نیاز به این کلینیک دارند.
این کلینیک صرف خدمت رسانی به جامعه نیست، بلکه میتواند آموزش هم تقویت کند. در همین کلینیک‌ها دانشجوی گیاه پزشکی می‌آید کار میکند و آموزش میبیند. یک آموزش عملی با یک نمونه واقعی دارد و بعضی از کلینیک‌های ما همین دانشجوی خود را هم جذب میکنند.
الان به عنوان نمونه کلینیک واحد رشت همین کار را انجام داده است. در تهران هم ما کلینیک‌های گیاه پزشکی داریم. کارگاه ساخت و تولید در واحد تهران شرق داریم که الان در همین کارگاه ساخت و تولید در واحد تهران شرق دانشجویان ما فعال هستند. نمایشگاه اخیری که ما بازدید داشتیم دانشجو‌ها در حال مدیریت آن بودند.
آنا: نحوه جذب افراد در کلینیک‌های گیاه پزشکی به چه صورت است؟
محمدی: حالا مدل جذب بدین صورت است؛ هیئت علمی ما یک شرکتی را راه اندازی میکند و ما در قالب آیین نامه آزمایشگاه و کارگاه مرکزی با این هیئت علمی قرارداد می‌بندیم و این شرکت سپس این دانشجویان را جذب میکند یعنی رابطه استخدامی این دانشجویان با خود دانشگاه ندارند بلکه با واسطه در آن شرکتی که دانشگاه با ان قرارداد بسته، دانشجو میتواند در آنجا کار کند که چیزی شبیه طرح پویش است یعنی هم آموزش میبیند هم کار را به جلو میبرد.
درباره سایر سازمان‌ها باید بگویم ما با محیط زیست قرارداد داریم و ۹ آزمایشگاه همکار محیط زیست داریم و با نظام مهندسی کشاورزی قرارداد داریم و ۸ آزمایشگاه همکار داریم که هر کدام اسکوپ‌های خاص خود را دارند و خدمت میکنند.
علاوه بر آن ۱۲ آزمایشگاه استاندارد ۱۷۰۲۵ ISO، ما حدود ۱۲آزمایشگاه همکار استانی با سازمان ملی استاندارد را هم داریم. اینهایی که من عرض کردم آزمایشگاه‌های خدماتی هستند که میتوانند خدمت ارائه دهند و صد در صد هم درآمد زایی دارند و افزایش حدود ۲ برابری درآمد‌های آزمایشگاهی ما نسبت به سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۱ به خاطر همین استاندارد سازی است. وقتی من همکار یک سازمان هستم و وقتی استاندارد گرفتم صنعت به من اعتماد میکند و نمونه اش را میفرستد و خروج نمونه افزایش پیدا میکند.
آنا: چگونه اداره کل، مراکز رشد را به شبکه‌های پژوهشی و آزمایشگاهی متصل میکند و از این طریق درآمدزایی غیرشهریه‌ای را افزایش میدهد؟
محمدی: ما در مراکز تحقیقاتی در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال اکنون افزایش ۱۲۰ درصدی قرارداد‌ها را داشتیم و بیش از دو برابر قرارداد‌های برون دانشگاهی مراکز تحقیقاتی ما افزایش پیدا کرده یا تفاهم‌نامه‌ها یا حتی ثبت اختراع ۱۵۲ درصد افزایش افزایش یافته یا بحث حالا تولیدات علمی هم که هر کدام مثلاً ۴۷ درصد تالیف و ترجمه کتاب، ۲۰ درصد چاپ مقاله، ۱۵درصد پایان‌نامه‌های دانشجویی در مراکز تحقیقاتی بیشتر شده است و دانشجویان به سمت مراکز تحقیقاتی می‌آیند.
در شبکه آزمایشگاهی هم ما به دو طریق درآمد در شبکه آزمایشگاهی داریم. یکی بحث درآمد‌ها است از دوره‌های آزمایشگاهی و کارگاهی که درآمد‌های ما حدود ۱۲۰ درصد افزایش داشته است و یکی هم ارائه خدمات آزمایشگاهی است.
در شبکه آزمایشگاهی هم ما به دو طریق درآمد در شبکه آزمایشگاهی داریم. یکی بحث درآمد‌ها است از دوره‌های آزمایشگاهی و کارگاهی که درآمد‌های ما حدود ۱۲۰ درصد افزایش داشته است و یکی هم ارائه خدمات آزمایشگاهی است که این هم حدود تقریبا ۱۰۰ درصد ما نسبت به سال گذشته افزایش درآمد داشتیم. این درآمد هم خدمت به دانشجویان مختلف است که پایان نامه ارائه میدهند. این عدد علاوه بر آن گرنت یا پژوهانی است که ما به دانشجویان میدهیم و دانشجویان استفاده میکنند.
علاوه بر آن ما از این محل، درآمد کسب کردیم البته خب این عدد ما را قانع نمی‌کند و تمام برنامه‌های ما به این سمت سوق داده میشود. به غیر از بحث درآمد حاصل از آموزش و همانطور که میدانید آزمایشگاه‌های ما آموزشی‌اند و درآمد چند صد میلیاردی از حوزه آموزش کسب میکنند که ما آن را دیگر در آمارمان نیاورده ایم البته عددش را داریم ولی عدد غیر شهریه‌ای را من بخواهم خدمت شما عرض کنم حدود ۲۴۰ میلیارد است. ما در این حوزه توانستیم سال گذشته درآمد داشته باشیم که نسبت به سال قبلش دو برابر شده است. اگر بخواهیم درباره روند بگویم روند بسیار خوب است، اما عدد خامش ما را قانع نمی‌کند، چون بازار خدمات آزمایشگاهی خیلی بزرگ است و توان ما هم خیلی زیاد است و ما حالا باید این توان را تجمیع و جهت‌مند کنیم تا بتوانیم بیشترین بهره را از ان ببریم.
آنا: با توجه به تجربه گسترده شما در راه‌اندازی آزمایشگاه‌های تخصصی، مهم‌ترین چالش‌ها و دستاورد‌های شما در این حوزه چه بوده است؟
محمدی: مهم‌ترین دستاورد هم افزایی است. الان خشنود هستم بگویم که مثلاً از استان البرز بازخورد خوبی گرفیتم. استاد واحد استان البرز میرود در زاهدان یا در استان سیستان و بلوچستان سرمایه گذاری میکند. خوب این همکاری را نشان میدهد. عضو هیئت علمی واحد کرج میرود واحد زاهدان آزمایشگاه کشت بافت را راه‌اندازی میکند. واحد رفسنجان ما که کشت بافت دارد می‌اید به واحد‌های دیگر مشاوره میدهد یعنی این شبکه دارد ایجاد میشود و این هم افزایی است.
هم افزایی چگونه رخ میدهد؟ من یک مثال عرض بکنم همین واحد رفسنجان ما، یک سال و نیم به دلیل یک مبحث علمی درجا زد ولی بعد از یک سال و نیم تحقیق توانست تکثیر پایه پسته را بهینه کند یعنی به دانش فنی آن رسید. الان دیگر نیاز نیست من در واحد‌های دیگر هم یک سال و نیم دو سال وقت بزارم چراکه میتوانم همان دانش فنی را استفاده کنم خب طبیعتا سهم واحد رفسنجان را هم خواهم داد، سهم دانش فنی اش را خواهم داد، شبکه سازی این اهمیت را دارد. الان استاد مرکز تحقیقات فمتو شیراز در واحد تهران شمال در حال اجرای پروژه است. توان و طرح از استاد و امکانات از واحد تهران شمال. این اهمیت کار است که ما در ان موفق شدیم.
اما دغدغه‌ای که الان دارد کم کم رفع میشود این است که بعضی مواقع واحد‌های دانشگاهی ما در ارائه تجهیزات امتناع میکنند. مثلاً احساس میکنند که اگر دستگاهی را به مشارکت بذارند به انها گفته میشود که شما نتوانستید دستگاه را حفظ کنید و فکر میکند که اگه این دستگاه از آنجا برود چه اتفاقی میفتد. این مسئله طول کشید و الان چند ساله که ما در حال فرهنگ سازی هستیم که دانشگاه آزاد اسلامی یک بدنه است و تجهیزات آن هم باید هرجا که نیاز است مورد استفاده قرار گیرد. یک ذره این مقاومت‌ها را در بعضی از استانها توانستیم بشکنیم، اما در بعضی از استانها همچنان فرهنگ‌سازی میخواهد که در حال انجام هستیم که بتوانیم از تمام توان دانشگاه استفاده کنیم.
آنا: کدام یک از طرح‌های پژوهشی یا مدیریتی شما تأثیر بیشتری در بهبود عملکرد دانشگاه آزاد داشته است؟
محمدی: ما فعالیت همه جانبه متناسب با شرایط را داریم. اگر بگویم یک طرح شاخص دانشگاه که همان طرح بذر استان اصفهان است که همین طرح چند ساله حدوداً فکر می‌کنم ۱۱ ساله است که استارت خورده است و از مرکز تحقیقاتی شروع شد. یک مرکز تحقیقاتی شکل گرفت و در این مرکز تحقیقات بر روی ایجاد بذر هیبرید کار کردند و در گام بعد به تکنولوژی بذر هیبرید رسیدند و بعداً سرای بذر ایجاد شد و سپس حمایت‌های دانشگاه برای تولید نمونه‌های اولیه شکل گرفت و شاید بگویم مثلاً آن زمان با یک حمایت ۳۰ میلیون تومانی کار شروع شد، اما الان به مرحله‌ای رسیده است که همان طرح میتواند دو ماه حقوق استان اصفهان را بدهد.
طرح بعدی طرح قطعه سازی است که طرح خیلی موفقی است که ما کنسرسیوم قطعه سازیم ایجاد کردیم و واحد سیرجان با یک کارگاه کوچک شروع کرد و همان بحث به کار گیری دانشجو، به کار گیری افراد آچار به دست و الان شاید دو برابر شهریه‌ای که می‌گیرد از همان بحث قطعه سازی و قرارداد‌ها است. آن قطعه سازی دارد تسری پیدا میکند و الان واحد تهران شرق ما هم دارد به این سمت پیش میرود و کار را به جلو پیش میبرد.
بحث ایجاد آزمایشگاه‌های همکار و استاندارد هم که هر کدام به سهم خودشان میتوانند فعالیت کنند و کار را به جلو ببرند. بحث جلبک یک پروژه‌ای است که ایجاد شبکه جلبک که ریاست محترم دانشگاه هم خیلی تاکید بر روی ایجاد شبکه‌ها دارند هم کار خوبی بود که انجام شد الان مثلاً ما در واحد تبریز جلبک خودش تولید میشود و در واحد شهر قدس امکانات تولید جلبک و محصولات آن است و در واحد مشهد مواد آرایشی بهداشتی حاصل از جلبک است و در اصفهان مواد غذایی حاصل از جلبک وجود دارد و چابهار در حوزه کود‌ها مطرح است که همه اینها یک شبکه جلبک شده است که میتواند طرح موفقی باشد.
سامانه ست که استان آذربایجان شرقی راه‌اندازی کرده و اول راه است یک سامانه‌ای است که میتواند تولید کننده را به مصرف کننده وصل کند منتها با مسیر دانش بنیان.
مثلاً مصرف کننده برای اینکه یک قطعه‌ای را خریداری کنم چکار باید بکنم؟ فرض کنید تهران هستم، اما قطعه در هرمزگان تولید میشود. من باید بروم هرمزگان بررسی کنم قطعه را ببینم اگر پسندیدم صادر شود و در این مسیر هزینه ام بالاتر میرود، اما در این روش این کار را من دانشگاه انجام میدهم و با شبکه مهندسی که ایجاد کرده ام و نماینده من در هرمزگان می‌اید بررسی میکند و تاییدیه میدهد و این محصول را تضمین میکند و در نتیجه هزینه‌ها پایین می‌اید و سرعت عمل بالا میرود. سامانه ست با الهام از سامانه‌های مختلفی که الان در کشور است در حوزه‌های دیگر راه اندازی شده و امیدواریم که موفق باشد.
آنا: چشم‌انداز شما برای اداره کل شبکه پژوهشی و آزمایشگاهی در ۵ سال آینده چیست؟
محمدی: ما به دنبال این هستیم که وقتی ادعای فعالیت شبکه‌ای میکنیم این فعالیت شبکه ما هم سخت افزاری توسعه پیدا کند و هم نرم‌افزاری؛ بنابراین سامانه سا‌ها انشالله کامل خواهد شد و سامانه سا‌ها سامانه آزمایشگاهی دانشگاه است که هم آزمایشگاه‌های ما و هم مراکز تحقیقاتی ما آنجا هستند که آن را کامل خواهیم کرد و کلیه فعالیت‌های آزمایشگاهی کارگاهی در آن سامانه کارش را پیش خواهد برد که این امر کار ما راحت میکند و میتوانیم سریع اطلاعات بگیریم، سریع تصمیم بگیریم و به هر حال زمان تصمیم مناسبی را داشته باشیم.
بحث شبکه سازیمان را توسعه میدهیم بحث تعاون و تجهیزاتمان را توسعه میدهیم و مهم‌ترین نکته همین تجهیز آزمایشگاه‌های هایتک ما است که ما برای اینکه از دانش روز عقب نمانیم حتماً باید آزمایشگاه‌ها را به روز کنیم و از تجهیزات جدید استفاده کنیم این جزو برنامه‌های ما است.
بحث پویش، بحث مهمی است که همه ارکان دانشگاه درگیر آن هستند و دوست داریم دانشجوهایمان در این بستر فعال شوند و از این بستر هم برای آموزش و انشالله در آینده برای اشتغال استفاده کنند.
تقویت آموزش جزو برنامه‌های اصلی ما است. برای آموزش، آموزش مهارت محور، آموزشی که از حالت حافظه محور خارج میشود و به سمت خلاقیت می‌آید آموزشی که در مغز دانشجو می‌ماند جزو برنامه‌های دانشگاه است و آقای دکتر طهرانچی در تمام صحبت‌های خود میگوید که ما دیگر باید از آموزش حافظه محور به سمت مهارت محور برویم.
این کار باید با یک بستر‌های آموزشی ایجاد شود بنابراین ما خیلی بر روی تقویت آزمایشگاه‌ها برای آموزش در حال برنامه ریزی هستیم و تاکید میکنیم و نظارت داریم یعنی صرف اینکه یک واحد دانشگاهی چند دستگاه را بگذارد و بخواهد فقط آن دستگاه را نشان دهد به معنی آموزش نیست. دانشجو باید با آن دستگاه کار کند و بتواند در بستر آزمایشگاهی تربیت شود.
بحث پویش، بحث مهمی است که همه ارکان دانشگاه درگیر آن هستند و دوست داریم دانشجوهایمان در این بستر فعال شوند و از این بستر هم برای آموزش و انشالله بعداً برای اشتغال استفاده کنند. چون بازار بزرگی است و یکی از برنامه‌های مهمی که آقای دکتر مشکینی هفته قبل تاکید کردند ایجاد شرکت تخصصی آزمایشگاهی و کارگاهی است که این شرکت دیگر به صورت تخصصی باید توانمندی‌ها را در راستای خارج شدن از داخل دانشگاه و ورود به بازار کمک کند که این هم جزو برنامه‌های مهم ما است که انشالله پیگیری خواهیم کرد و جشنواره فرهیختگان هم جز برنامه کوتاه مدت ما است که محور‌های آن در شورای معاونین دانشگاه مصوب شد و ۳۱ اردیبهشت ماه ما یازدهمین دوره جشنواره فرهیختگان را با رویکرد جدید و متناسب با سند تحول و تعالی دانشگاه و با محور‌های جدید برگزار خواهیم کرد.
انتهای پیام/
