انجام نخستین عمل غیر تهاجمی سنگ شکن عروق قلب در بیمارستان فرهیختگان

به گزارش گروه سلامت آنا، رسوب مواد معدنی مانند کلسیم، اگزالات، سید اوریک و ... عدم دفع آن در بدن بعضی از افراد موجب تشکیل سنگ یا رسوبات سخت در کلیه، کیسه صفرا و سایر اندام‌ها می‌شود و عملکرد این اندام‌ها را دچار اختلال می‌کند.

تا پیش از دهه ۸۰ میلادی عموما از اعمال جراحی باز برای خارج کرده این سنگ‌ها یا رسوبات استفاده می‌شد، اما از سال ۱۹۸۰ اولین عمل غیر تهاجمی سنگ شکن که به آن لیتوتروپسی (Lithotripsy) گفته می‌شود، برای کلیه و حالب مورد استفاده قرار گرفت. این روش به طور خاص از امواج صوتی استفاده می‌کرد و سنگ‌ها را به قطعات کوچکتر تقسیم می‌کرد تا از طریق ادرار دفع شوند. این تکنیک به تدریج توسعه پیدا کرد و امروزه به عنوان یکی اعمال شناخته شده و غیر تهاجمی کلیه و حالب شناخته می‌شود و عموما جمعیت بسیار زیادی از مردم را که دچار سنگ کلیه هستند را از عمل باز کلیه بی نیاز کرده است.

تجمع رسوب به ویژه رسوبات کلسیمی تنها در کلیه یا کیسه صفرا صورت نمی‌گیرد بلکه عروق و رگ‌های نیز از جمله اندام‌هایی هستند که این رسوبات موجب تنگی یا انسداد آنها می‌شود. تا چندماه قبل از آنژیوپلاستی و استفاده از استند‌ها و بالن‌ها به عنوان اعمال غیر تهاجمی رفع تنگی و انسداد این عروق استفاده می‌شد. با این حال گاه این تجمع این رسوبات کلسیمی در عروق چنان زیاد می‌شود که بدون آسیب‌زدن به جداره رگ‌ها، استند‌های قلبی توانایی نفوذ و رفع این رسوبات را ندارند به همین دلیل عمل تهاجمی جراحی قلب باز را ناگزیر می‌کند.

دستگاه جدیدی به نام لیتروتروپسی عروق قلبی ساخته شد که همان کار سنگ‌شکن کلیه را، اما برای عروق قلبی انجام می‌دهد. ساخت این دستگاه روش جدیدی را نیز برای رفع انسداد این رگ‌های مسدود شده یا تنگ شده توسط رسوبات کلسیم در ماه‌های اخیر در کشور‌های پیشرفته جهان ابداع کرده است که قادر به شکستن این رسوبات و تعبیه استند‌ها و بالن‌ها در عروق خونی است. این روش در روز‌های گذشته برای نخستین بار در ایران و در بیمارستان فرهیختگان مورد استفاده قرار گرفت و طی آن بیماری که دچار رسوب شدید کلسیم در رگ‌ها قلب خود بود توسط این عمل غیر تهاجمی مورد درمان قرار گرفت.

سنگ‌شکن عروق قلب برای نخستین بار در ایران

سید علی جمالیان در گفتگو با خبرنگار آنا، با اشاره به نخستین عمل لیتروتروپسی سنگ‌شکن عروق قلب در بیمارستان فرهیختگان اظهار کرد: این روش عمل که از طریق یک دستگاه لیتوتروپسی انجام می‌شود به تازگی در جهان آغاز شده و ما نیز در بیمارستان فرهیختگان دانشگاه آزاد اسلامی این عمل را با موفقیت انجام دادیم.

وی افزود: بیماری که تحت این عمل آنژیوگرافی قرار گرفت به دلیل رسوب زیاد کلسیم در عروق مراجعه کرده بود. شانس باز شدن استند یا بالن در این رگ‌ها به دلیل رسوب زیاد کلسیم در جداره رگ‌ها بسیار کم است. به همین دلیل تا پیش از این می‌بایست از طریق عمل باز قلب این رسوب‌ها خارج می‌شد. با آمدن دستگاه لیتوتروپسی، بدون ریسک و آسیب به رگ امکان شکسته شدن رسوب‌ها در عروق وجود دارد.

جمالیان در رابطه با مکانیسم لیتوتروپسی بیان کرد: عبور جریان الکتریسیته موجب تجزیه شدن مولکول‌های آب می‌شود، از سوی دیگر تبخیر این مولکول‌ها موجب آزاد شدن انرژی شده و این این انرژی از طریق یون‌های پرفشار با مکانیسم اتصاع و گاز‌های تجزیه پذیر موجب شکستن رسوب‌ها در عروق می‌شود. این شیوه به ما امکان می‌دهد که ما بدون خطر رگ‌ها را باز کرده و فضا را برای گذاشتن استند‌ها و بالن‌های دارویی ایجاد کنیم.

این فوق تخصص قلب و عروق با بیان اینکه رسوب کلسیم گاهی اوقابت در رگ‌ها گاه چنان زیاد است که استند‌های معمولی توانایی شکستن و از بین بردن این رسوبات را ندارند، گفت: اگر مقاومت این رسوب از بین نرود استند‌ها و بالن‌های دارویی قابل تعبیه نیستند. به همین دلیل کاری را که انجام می‌دهیم این است که از طریق فرکانس‌هایی به کلسیم شک وارد کرده و این کلسیم‌ها را خرد می‌کنیم پس از آن می‌توان به راحتی در رگ‌ها نفوذ کرده و اقدامات بعدی مانند بالن یا استند را تعبیه کرده و رگ را باز می‌کنیم.

وی تأکید کرد: شکستن رسوب کلسیم یا سنگ شکن عروق قلبی از طریق لیتوتروپسی یک روشی است که به تازگی در کشور‌های پیشرفته جهان ابداع شده و ما نیز به بلافاصه با وارد کردن دستگاه آن این عمل را در ایران انجام دادیم و خوشبختانه عمل آن هم موفقیت آمیز بود.

بیشتر بخوانید

آنا گزارش می‌دهد؛

فناوری پزشکی در مسیر تکامل؛ قلب‌های تیتانیومی جایگزین قلب‌های پیوندی از مرگ مغزی می‌شوند؟

جمالیان بیان کرد: برای نخستین بار در بیمارستان فرهیختگان توانستیم از طریق این دستگاه جدید که تازه در جهان ابداع شده است رسوب کلسیم را در رگ‌ها متلاشی کرده و یک رگ را از طریق بالن و رگ دیگر را از طریق استند کاملا باز کنیم. استفاده از این روش در مقایسه با روش‌هایی مانند استفاده تیغه الماس که حدود ده سال است که در ایران متداول شده است یا عمل باز قلب کمتر تهاجمی بوده و ریسک کمتری برای بیمار دارد.
وی یادآور شد: در این عمل بیمار کاملا هوشیار است و ما می‌توانیم وضعیت او را همزمان با تعامل با وی کاملا کنترل کنیم، اگرچه ما برای این عمل طبقه بندی ریسک انجام داده و از این طریق بیمار را برای این عمل انتخاب می‌کنیم.

جمالیان در پایان گفت: امیدوارم هرچه زودتر این دستگاه در ایران ساخته شده و به صورت گسترده در سایر مراکز درمانی برای بیماران مورد استفاده قرار گیرد.

انتهای پیام/

یاسر مختاری