روی خوش بازار به تولیدکنندگان نفت خام

حوری قاسمی، خبرنگار گروه اقتصادی: با وجود آنکه در میزان تولید نفت جهان تغییر چشمگیری رخ نداده و تنها بخشی از تولید نفت نیجریه به دلیل آشوب ها در آن کشور از بازار خارج شده است، شاخص نفت سر بالا حرکت می‌کند.

نیجریه به دلیل جنگ های داخلی تولید نفت خود را در مخاطره می بیند و به همین دلیل سهمش از بازار جهانی کاهش یافته است.

اما سهم نیجریه آن‌قدر زیاد نیست که نبودش بتواند تغییرات قیمتی را در بازار نفت ایجاد کند بنابراین می توان خوشبین بود که به دلیل پیش بینی ها برای افزایش تقاضای نفت، روند نزولی قیمت نفت متوقف شود و رشد قیمت ادامه داشته باشد یا حداقل دیگر کاهش چشمگیری را ثبت نخواهد کرد.

در مجموع می توان گفت،‌ افزایش قیمت نفت در چند وقت اخیر به تغییر فصل، کاهش تولید نفت در نیجریه و امریکا و همچنین خروج شیل آمریکا از میدان رقابت بر می گردد که با افزایش تقاضا در هفته های اخیر همراه بوده است.

حرکت رو به رشد قیمت نفت آن‌قدر قوی به نظر می رسد که حتی بی نتیجه ماندن مذاکرات وزرای نفت در نشست اوپک در خصوص تعیین سقف تولید نیز نتوانست نوسانات منفی را به بازار نفت تحمیل کند.

وزرای نفت اوپک که از روزهای آغازین کاهش قیمت نفت به دو دسته تقسیم شده بودند بازهم نتوانستند بر سر سقف تولید و سهمیه‌بندی به توافق برسند. در اوپک دو نظر قوی برای کاهش قیمت نفت وجود دارد. از یک سو ایران و متحدانش به دنبال قیمت های بالای نفت هستند و در مقابل عربستان و هم‌پیمانانش حفظ سهم بازار را اولویت خود می دانند.

حفظ سهم بازار برای عربستان آنقدر اهمیت دارد که حتی با کف قیمت 11 ساله بازهم حاضر به کاهش عرضه برای متعادل کردن قیمت ها نشد.

رفتار عربستان در بازار نشان داده که مدیریت بازار نفت برای عربستان مهم تر و استراتژیک تر از افزایش قیمت نفت است. مدیریت بازار نفت از آن جهت برای سعودی ها مهم است که به واسطه آن منافع سیاسی و امنیتی خواهند داشت و این مسئله از قیمت نفت نیز برایشان مهمتر است در صورتی که برای ایران با توجه به اتکای مالی به نفت، رویکرد اقتصادی از درجه اهمیت بالاتری برخوردار است.

همچنین روند مثبت قیمت نفت خوشبینی را در بین تولیدکنندگان تا آنجا افزایش داده است که آمار دکلهای حفاری نفت در آمریکا در هفته گذشته، برای دومین هفته پیاپی، افزایش را نشان می دهد.

درحالی طی هفته گذشته، آمار دکلهای حفاری نفت آمریکا با سه مورد افزایش، به ٣٢٨ دکل رسید که در دوره مشابه در سال ٢٠١٥ میلادی، آمار دکلهای حفاری آمریکا ٦٣٥ مورد بود.

به دلیل کاهش قیمت‌ها و به صرفه نبودن تولید نفت در برخی میادین نفتی که هزینه بالایی را می طلبند، در سال ٢٠١٥ میلادی، شرکتهای آمریکایی به طور میانگین هفته ای ١٨ مورد از دکلهای حفاری خود را کاهش دادند.

اما مثبت بودن بازار طلای سیاه آنجا بیشتر به چشم می آید تا جایی که بازگشت ایران به سقف تولید پیش از تحریم ها و افزایش یک میلیون بشکه ای صادرات این کشور نیز نتوانست بازار را با تنش جدی مواجه کند.

ایران صادرات خود را به مشتریان زمان تحریم خود افزایش داده است. از دیگر سوی،‌ ایران مشتریان سنتی خود را نیز تا حدودی احیا کرده است. ژاپن و کره جنوبی که در زمان تحریم واردات نفت خام خود از ایران را به شدت کاهش داده بودند با اجرایی شدن برجام به جمع مشتریان ایران بازگشتند.

همچنین اروپایی ها نیز به سمت بازار نفت ایران متمایل شده اند زیرا برخی از این کشورها،‌پالایشگاه های خود را بر اساس نفت سنگین ایران طراحی کرده‌اند و به گفته مدیر امور بین الملل شرکت ملی نفت، ‌ایتالیا،‌ اسپانیا و یونان به خریداران نفت ایران افزوده شده اند. بازگشت سریع ایران به بازار همان قدر که برای این کشور مهم بود،‌ باعث شگفتی رقبای نفتی این کشور نیز شد اما این شگفتی نیز نتوانست رشد قیمت نفت را متوقف کند.

نوسان قیمت نفت در اطراف 50 دلار سبب خواهد شد تا اغلب کشورهایی که وابستگی شدید به درآمدهای نفتی دارند بتوانند درآمدهای پیش بینی شده خود را کسب کنند زیرا بیشتر کشورهای نفتخیز،‌قیمت نفت در بودجه امسال خود را رقمی مابین 40 تا 50 دلار برای هر بشکه در نظر گرفته بودند.

با این روند و عواملی که بر بازار نفت تاثیر گذار است،‌ به نظر می‌رسد جهان باید با قیمت های پایین نفت خداحافظی کند اما امیدواری به بازگشت قیمت نفت به کانال 100 دلاری در کوتاه مدت بعید خواهد بود.