هنوز هم فرمان دست رسانههاست!
به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، محمدرضا کاظمی- در جوامعی که براساس مردم سالاری اداره میشود، انتخابات در هر سطحی (از ریاست جمهوری گرفته تا مجلس، شورای شهر و...) یکی از تاثیرگذارترین اتفاقات آن جامعه محسوب میشود؛ زیرا این رویداد دقیقا زمانی است که مردم هر جامعه براساس شناختی که نسبت به فضای سیاسی و اجتماعی کشور خود دارند، تصمیم میگیرند چه کسی را پشت میز مدیریت بنشانند.
زمانی که مردم یا بر اساس عملکرد فردی و حزب قبلی که مدیریت امور را در دست داشته، دوباره همان مسیر را در پیش میگیرند و مجددا به آن جریان فکری اعتماد میکنند، یا برعکس به دلیل خروجی کار گروه قبلی حزب یا شخص دیگری را انتخاب میکنند و فرمان را به دست آنها میدهند تا شاید مسیرشان تغییر کند.
در کشور ما این اتفاق بارها رخ داده است، احزاب گوناگون و جریانهای سیاسی و فکری در دورههای مختلف توانستند توده مردم را با خود همراه کنند و برای دوره ۴ یا ۸ ساله قدرت را در بخش اجرایی یا قانونگذاری در اختیار داشته باشند. این تنوع نشان میدهد مردم هر بار به هر حزب و گروهی فرصت عرض اندام دادند و سپس با مرور عملکردشان جریان دیگری را برگزیدند؛ اما این اعتماد به احزاب و افراد مختلف با زاویه نگاههای متفاوت چگونه به دست آمده است و مردم در این سالها به چه ابزارهایی منتخبان خود را انتخاب کردند؟
بدون شک یکی از تاثیرگذارترین ابزارها برای ایام انتخابات، رسانهها هستند و با مرور بر عملکرد رسانهها در سالهای مختلفی که انتخابات در آن برگزار میشد، میتوان به وضوح نقش رسانههای دیداری، شنیداری و نوشتاری را دید، نقشی که در برخی دورهها در انتخاب نهایی مردم تاثیر داشت. هنوز خیلی از آن دوران نگذشته که صداوسیما اثرگذارترین رسانه کشور بود و حمایت یا عدم حمایت این رسانه از یک فرد یا جریان سیاسی در زمان انتخابات میتوانست روی انتخاب شدن یا نشدن برخی افراد تاثیر مستقیم بگذارد. یا وقتی که یک مناظره تلویزیونی رودررو میان نامزدهای انتخابات، میتوانست سرنوشت ریاست جمهوری کشور را تعیین کند.
همینطور سالهایی که مطبوعات جریان اصلی رسانهای کشور بودند و با توجه به سیاستهایشان له یا علیه نامزدهای مختلف انتخابات مطالبی را منتشر میکردند. مطالبی که دست به دست بین مردم میچرخید و باعث میشد صبح هرروز تعداد زیادی از مردم دور کیوسکهای روزنامهفروشی حلقه بزنند، تیترهای اخبار و گزارشها را بخوانند و در جریان امور روز قرار بگیرند.
موج جدید رسانهها با اثرگذاری متفاوت
هنوز هم با گسترش رسانهها یکی از مهمترین مراجع مردم برای خواندن و دیدن اخبار این پایگاهها هستند. امروزه فرمان رسانهای در اختیار شبکههای اجتماعی، نرم افزارهای خبررسان و خبرگزاریهایی است که همه چیز را در لحظه در اختیار مخاطبشان قرار میدهند. حالا نوبت به این مدل از رسانههای فعال در فضای مجازی رسیده که وظیفه آگاهی بخشی را انجام دهند و به مردم برای انتخاب نامزد اصلح کمک کنند.
اینکه چقدر از رسانهها با استفاده از ابزارهای نوین ارتباطی (داشتن اکانت در شبکههای مجازی، فعالیت مستمر در نرم افزارهای ارتباطی پر مخاطب و...) توانستهاند اثرگذاری خود را به اثبات برسانند، موضوعی قابل بحث و بررسی است، ولی در این مجال باید به این نکته توجه کرد که رسانه به عنوان رکن چهارم دموکراسی، هنوز هم یکی از تاثیرگذارترین ابزارها برای مواقع حساس اجتماعی همچون انتخابات است.
باید پذیرفت که رسانهها همچنان توانایی جریانسازی دارند، هنوز هم میتوانند موجهای مثبت و گاهی منفی ایجاد کنند و به پرشورتر برگزار شدن رویدادی مثل انتخابات کمک کنند. اما اگر با محدود کردن رسانهها به دنبال کنترل آنها و متعاقب آن کنترل فضا باشیم، این فرصت ویژه را از خودمان گرفتهایم، چون پر واضح است که رسانههای خارجی از غفلت به وجود آمده نهایت استفاده را میکنند و به کل جریان انتخاباتی و اثرگذاری اجتماعی مردمی را زیر سوال میبرند.
انتهای پیام/