منابع مالی نوآوری‌ها و تجاری‌سازی کشاورزی از کجا تأمین می‌شود؟

حجت ورمزیاری در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری علم و فناوری آنا اظهار کرد: در قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی که سال ۱۳۸۹ تصویب شد، آماده است که تحقیقات بخش خصوصی باید تقویت شده و شرکت‌های فعال در این امر پشتیبانی شوند؛ اما تاکنون حمایت از دانش‌بنیان‌های بخش کشاورزی به شیوه درست پیگیری نشده است. بخشی از اختلال در نظام توسعه نوآوری در بخش کشاورزی نیز به عدم جریان دو طرفه بین نهاد تولید علم و عرصه اجرا در بخش کشاورزی بازمی‌گردد.

استاد دانشگاه تهران ادامه داد: در کشور ما امکان استفاده از تکنولوژی و شیوه‌های کشاورزی ایالات متحده و استرالیا نیست؛ چراکه هرچه نسبت به یکپارچه کردن زمین‌های خود اقدام کنیم، باز هم وسعت و یکپارچگی زمین‌های این کشور‌ها را نخواهیم داشت. در کشوری مانند چین که مانند ما سیستم خرده مالکی در زمین‌های کشاورزی را دارند و همچنین نیروی کار فراوانی وجود دارد که باید مشغول شوند؛ به همین جهت توسعه فناور‌های کاربر در دستور کار قرار گرفته است.

این کارشناس کشاورزی تصریح کرد: در ایران نیز با توجه به شباهت‌هایی که بین ما و چین وجود دارد بایستی توسعه فناوری‌های مبتنی بر کاربر به جای فناوری‌های سرمایه‌بر در دستور کار قرار گیرد؛ با سیستم می‌توان میزان اشتغال را حفظ کرد و در عین حال صنعت کشاورزی را توسعه داد و کشاورزی دانش‌بنیانی را محقق کرد.

مشکل عدم ارتباط دوطرفه بین دانش‌بنیان و کشاورز

وی تاکید کرد: یکی از مواردی که همچنان گریبان گیر صنعت کشاورزی است مربوط به عدم ارتباط دو طرفه میان دانشگاه و کشاورزان است. شرکت دانش‌بنیان و یا محقق باید از عدم و جود ماشین مناسب برای بهره برداری از مزرعه کوچک مطلع و شرایط دقیق کار در مزرعه را بداند تا بتواند مسئله را به درستی برای تحقیقات کاربردی طرح کند. از همین رو ایجاد این جریان ضروری است.

این کارشناس کشاورزی تصریح کرد: نظام تحقیقات کشاورزی مستقر در کشور نیز دچار مشکلاتی است. به عنوان مثال دانشجوی رشته‌های کشاورزی ما به اندازه کافی تجربه کار در مزارع کشاورزی را ندارد تا با مسائل واقعی کار آشنا باشد. در همین راستا بسیاری از ابداعات دانشجویان آزمایشگاهی است.

ورمرزیاری گفت: ممکن است شرکت دانش‌بنیانی تکنولوژی متناسب با اقلیم بومی و نیاز روز کشاورزی ما نیز تولید کند. حالا اولین سؤال اینجاست که هزینه‌های تجاری سازی این محصول بایستی از کجا تأمین شود؛ در همین راستا نظام نوآوری کشاورزی که گفته می‌شود یعنی همین که تا تامین مالی اجرای تحقیقات کاربردی نیز تامین باشد.

اصلاح معیار‌های ارزیابی ارتقای کشاورزی

به گفته این استاد دانشگاه تهران؛ به این جمع بندی می‌رسیم که برای ارتقاء کشاورزی نیاز به نظام نوآوری کشاورزی داریم که این نظام بایستی تمام اجزای لازم مانند اصلاح معیار‌های ارزیابی هیئت علمی، اصلاح ارتباط واحد‌های تحقیقاتی و بخش اجرا، رواج شیوه‌های توسعه مشارکتی و تامین مالی توسعه تکنولوژی را در بر داشته باشد.

این کارشناس تاکید کرد:‌هزینه‌های تجاری‌سازی محصول یک شرکت دانش‌بنیان بایستی از کجا تامین شود؛ در همین راستا با محوریت نظام نوآوری کشاورزی، منابع مالی اجرای تحقیقات، پژوهش‌ها و نوآوری‌ها با رواج شیوه‌های توسعه مشارکتی قابل تأمین است.