۲۹ دی در دنیای علم چه خبر؟

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۲۹ دی برابر با ۱۹ ژانویه را ورق می‌زنیم.

****

جیمز وات

 ۱۹ ژانویه ۱۷۳۶ میلادی برابر با ۲۹ دی ۱۱۱۴ خورشیدی، جیمز وات، مهندس و مخترع اسکاتلندی که موتور بخار او کمک قابل توجهی به انقلاب صنعتی کرد به‌دنیا آمد. سال ۱۷۶۳ وات مدل موتور بخار نیوکامن متعلق به دانشگاه گلاسکو را تعمیر و آزمایش‌هایی را روی خواص بخار آغاز کرد. موتور نیوکامن از نظر طراحی ساده بود و از یک پمپ و یک فواره آب سرد برای متراکم‌کردن بخار استفاده می‌کرد. وات این طراحی را با افزودن رادیات مجزا و سامانه‌ای از سوپاپ‌ها بهبود بخشید تا پیستون پس‌از فرود به بالای سیلندر بازگردد. او در سال ۱۷۶۹ حق ثبت اختراع را برای رادیات مجزا به ثبت رساند و بعدها این موتور را با حرکت چرخشی تطبیق داد و آن را برای اهداف مختلف صنعتی مناسب ساخت و چرخ طیار و گاورنر را اختراع کرد.

لئونید کانتوروویچ

۱۹ ژانویه ۱۹۱۲ میلادی برابر با ۲۹ دی ۱۲۹۰ خورشیدی، لئونید کانتوروویچ ریاضی‌دان و اقتصاددان روس به‌دنیا آمد. کانتوروویچ در سال ۱۹۷۵ به‌طور مشترک با تیالینگ کوپمانس جایزه نوبل اقتصاد را برای مشارکت‌های آنها در ارائه نظریه تخصیص بهینه منابع دریافت کرد. او یکی از اولین کسانی بود که از برنامه‌ریزی خطی به‌عنوان ابزاری در اقتصاد استفاده کرد و این مورد را در مقاله‌ای مربوط به روش‌های ریاضی سازماندهی و برنامه‌ریزی تولید که سال ۱۹۳۹ منتشر شد ارائه کرد. فرمول ریاضی مسائل تولید برنامه‌ریزی بهینه برای اولین‌بار در این مقاله معرفی و روش‌های موثر حل و تحلیل اقتصادی آنها پیشنهاد شد.

ویلیام ویلیامز کین

۱۹ ژانویه ۱۸۳۷ میلادی برابر با ۲۹ دی ۱۲۱۵ خورشیدی، ویلیام ویلیامز کین، پزشک آمریکایی که اولین جراح مغز در ایالات متحده بود به‌دنیا آمد. سال ۱۸۸۷ در بیمارستان سنت‌مری در فیلادلفیا، کین اولین برداشت موفقیت‌آمیز تومور مغزی را در ایالات متحده انجام داد. او اولین پزشک آمریکایی بود که رفع فشار جمجمه را انجام داد و همچنین اولین پزشک در فیلادلفیا بود که از روش‌های جراحی ضدعفونی‌کننده لیستر استفاده کرد. حوزه تحقیقات او صرع کانونی و میکروسفالی بود. کین در سال ۱۸۸۳کتاب آناتومی گری را ویرایش کرد و مقالات و تک‌نگاری‌های متعددی نوشت. کین به جراح آمریکایی جوزف برایانت در برداشتن فک فوقانی چپ رئیس‌جمهور وقت ایالات متحده گروور کلیولند در سال ۱۸۹۳ به‌دلیل یک تومور بدخیم کمک کرد.

هاینریش آنتون دِ باری

۱۹ ژانویه ۱۸۸۸ میلادی برابر با ۲۹ دی ۱۲۶۶ خورشیدی، هاینریش آنتون دِ باری، گیاه‌شناس آلمانی که با لقب «پدر گیاه‌پزشکی جهان» شناخته می‌شود درگذشت. به‌دلیل تحقیقاتی که دِ باری درباره نقش قارچ‌ها و سایر عوامل در بروز بیماری‌های گیاهی انجام از او به‌عنوان بنیانگذار قارچ‌شناسی مدرن و آسیب‌شناسی گیاهی یاد می‌شود. او چرخه‌های زندگی بسیاری از قارچ‌ها را تعیین و آنها را طبقه‌بندی کرد. این طبقه‌بندی حتی امروز هم تا حد زیادی بین قارچ‌شناسان پذیرفته باقی مانده است. سال ۱۸۵۳ دِ باری از اولین کسانی بود که به بررسی تعامل انگل میزبان و راه‌های نفوذ قارچ‌ها به بافت‌های میزبان پرداخت. دِ باری اولین کسی بود که سال ۱۸۶۶ نشان داد گلسنگ‌ها از یک قارچ و یک جلبک در ارتباط نزدیک تشکیل شده‌اند و سال ۱۸۷۹ اصطلاح همزیستی را برای مشارکت سودمند دوجانبه بین دو موجود زنده ابداع کرد.