صحرای بزرگ آفریقا در گذشته بسیار سرسبز بود!

به گزارش خبرگزاری آنا، امروزه، صحرای بزرگ آفریقا به‌عنوان یکی از خشک‌ترین و بی‌آب‌وعلف‌ترین مناطق جهان شناخته می‌شود. با این حال جالب است که بدانید هزاران سال پیش، این بیابان خشک و بی‌پایان، سرزمینی سرسبز و پر از دریاچه‌ها، رود و پوشش گیاهی گسترده بود! این تحول حیرت‌انگیز در تاریخ زمین‌شناسی و اقلیم‌شناسی توجه بسیاری از دانشمندان را به خود جلب کرده است. 

در حدود ۱۰،۰۰۰ سال پیش، صحرای بزرگ آفریقا در دوره‌ای به نام دوره «پربارش نوسنگی» یا «دوره مرطوب آفریقا» (African Humid Period) قرار داشت. در این دوره، تغییرات در مدار زمین و محور چرخش زمین باعث شد که میزان بارش در این منطقه به‌طور چشمگیری افزایش یابد. این شرایط باعث به وجود آمدن دریاچه‌های بزرگ، مانند دریاچه مگاچاد Mega Chad Lake)) شد که یکی از بزرگ‌ترین دریاچه‌های جهان در آن زمان بود. 

تحقیقات زمین‌شناسی و شواهد باستان‌شناسی نشان می‌دهند که این منطقه زیستگاهی ایده‌آل برای انسان‌ها و حیوانات بوده است. بقایای ابزار‌های سنگی، نقاشی‌های باستانی بر روی دیواره‌ها و استخوان‌های فسیل‌شده نشان می‌دهند که این سرزمین روزگاری محل زندگی جوامع انسانی، گونه‌های متنوع جانوری و گیاهان بوده است. 

اما چه اتفاقی افتاد که این منطقه سرسبز به بیابانی خشک تبدیل شد؟ دلیل این تغییر عظیم، چرخه‌های اقلیمی طبیعی است. حدود ۵،۰۰۰ سال پیش، تغییراتی در جریان‌های جوی و کاهش تدریجی بارش، آغازگر فرآیند بیابان‌زایی شد. این تغییرات، که بخشی از چرخه‌های طبیعی اقلیمی زمین هستند، باعث شد صحرای بزرگ آفریقا به تدریج خشک و بی‌آب شود. 

با این حال، اثرات این تغییر اقلیمی بر حیات انسانی و محیط زیست چشمگیر بوده است. جوامع انسانی که زمانی در این منطقه پرجمعیت زندگی می‌کردند، به مناطق دیگر مهاجرت کردند. بسیاری از گونه‌های گیاهی و جانوری نیز به تدریج ناپدید شدند یا به زیستگاه‌های دیگر منتقل شدند. 

این تغییر شگفت‌انگیز نشان‌دهنده نقش حیاتی اقلیم در شکل‌گیری چشم‌انداز زمین است. بررسی صحرای بزرگ آفریقا و تاریخچه آن به ما درک بهتری از گذشته زمین می‌دهد و کمک می‌کند تا تأثیرات تغییرات اقلیمی امروز را بهتر درک کنیم.