راه‌اندازی پژوهشکده فناوری‌های همگرا در دانشگاه تربیت مدرس

به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، انوشیروان کاظم نژاد، رئیس دانشکده علوم پزشکی در مراسم هفته پژوهش و فناوری دانشگاه تربیت مدرس ضمن خیرمقدم و تبریک هفته پژوهش در خصوص شعار «پژوهش در خدمت جامعه» گفت: از این شعار تعابیر متعددی می‌توان داشت. یک تعبیر این است که باید پژوهش را وارد جامعه کنیم به‌طوری‌که عامه مردم از مزایای پژوهش بهره‌مند شوند. به عبارتی باید ترجمان دانش کنیم و علم را به زبان ساده برای عامه مردم که بتوانند درک و استفاده کنند، درآوریم.

وی افزود: یک تعبیر دیگر توجه به نیاز‌های آحاد مردم و جامعه است. بدین‌صورت که حکومت برای رفع نیاز‌های مردم، دانشگاه را به‌عنوان یک واسطه قرار می‌دهد. در این تعبیر با یک واسطه، مردم کارفرما و دانشگاه مجری است و بر اساس نیاز جامعه پژوهش شکل می‌گیرد. ایجاد دفاتر ارتباط با جامعه و صنعت بدین منظور تشکیل شدند و در این راستا باید ارتباط استاد و صنعت و جامعه تسهیل شود.

رئیس دانشکده علوم پزشکی اضافه کرد: در تعبیر دیگر از شعار «پژوهش در خدمت جامعه»، ازآنجاکه دانشگاه محل علم است و برای اینکه دانشگاه از علم روز دنیا عقب نیفتد، تحقیق و پژوهش در آن انجام می‌شود. از طرفی جامعه نیز به محصول نیاز دارد و باید علم تولیدشده به محصول تبدیل شود. اینجا حلقه واصله‌ای نیاز است تا ماحصل زحمات استادی که با دقت و انگیزه تولید علم می‌کند را به محصول تبدیل کند و در اختیار مردم بگذارد. شرکت‌های دانش‌بنیان و پارک‌های علم و فناوری این حلقه‌های اتصال هستند و می‌توانند علم را به محصول تبدیل می‌کنند.

رئیس دانشکده علوم پزشکی با اشاره به ارتقای علم و قابلیت‌های اصلی بشر اظهار داشت: از اوایل هزاره سوم تفکر جدیدی شکل گرفت که خبر از ایجاد انقلاب چهارم می‌دهد. بر اساس این تفکر پس از انقلاب اول کشاورزی، انقلاب دوم صنعتی، انقلاب سوم فرا صنعتی، انقلاب چهارم انقلاب فناوری‌های همگرا، در راه است. بر این اساس، دانشگاه‌ها و دانشمندان به سمت شناسایی و پاسخگویی به نیاز‌های بیان‌نشده، حرکت می‌کنند.

کاظم نژاد از فناوری‌های نانو، بایو، اطلاعات و شناختی به‌عنوان فناوری‌های همگرا نام برد و گفت: با همگرایی و ارتباط این شاخه‌های علوم، هم‌افزایی و یکپارچگی ایجاد می‌شود و در نهایت تحول عظیمی در علم رخ خواهد داد که بر اساس آن نیاز‌های واقعی شناخته و برطرف می‌شود. لازمه این همگرایی و هم‌افزایی پژوهش است. ما در دانشگاه تربیت مدرس به دلیل جامع بودن دانشگاه و توانمندی‌های بسیاری که وجود دارد، باید در این زمینه قدم برداریم و پژوهشکده فناوری‌های همگرا راه‌اندازی کنیم.

مسئله تحقیق و پژوهش یک مسئله ذاتی برای انسان است

در بخش دیگری از این مراسم حجت‌الاسلام سیدمهدی ساداتی نژاد، مسئول نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه در خصوص پژوهش گفت: مسئله تحقیق و پژوهش یک مسئله ذاتی برای انسان است. انسان از ابتدا به‌طور فطری پژوهشگر و در حال تحقیق خلق شده است. مسئله علم و دانایی مسئله‌ای ارزشمند است و اعتبار و ارزش انسان در گرو دانش و دانایی اوست.

وی افزود: دانش از دو رکن آموزش و پژوهش تشکیل می‌شود. پژوهش نقش پیشران و موتور حرکت علم و دانش را بر عهده دارد. علمی که پژوهش نداشته باشد مانند آبی است که راکد می‌ماند.

ساداتی نژاد در ادامه به احادیثی از حضرت علی (ع) اشاره کرد و گفت: از امام علی (ع) ۳ حدیث کوتاه در باب پژوهش نقل شده است.
۱- هیچ تلاشی نافع نخواهد بود مگر با تحقیق. ۲- هیچ سنت و روشی جزو تحقیق نیست و ۳-هیچ عملی مانند تحقیق نیست. از حضرت علی (ع) نقل قول معروف دیگری نیز وجود دارد که می‌فرمایند: "علم سلطان است، قدرت می‌دهد، هر کس که آن را کسب کند، حاکم است و هر کس که آن را نیابد، مورد یورش قرار می‌گیرد.

وی به دوره درخشان تسلط دانشمندان مسلمان بر علم و جایگاه ستارگان دنیای اسلام اشاره کرد و گفت: دانشمندان مسلمان مانند بوعلی سینا، رازی در زمان خود برجسته بودند و جایگاه علمی مسلمانان را نیز ارتقا دادند. آن‌ها در عرصه تحقیق و پژوهش برتر بودند و باعث پیشرفت علمی مسلمانان در برابر دیگر کشور‌ها شدند.

حجت‌الاسلام ساداتی نژاد اظهار کرد: در دوران بعد از انقلاب اسلامی کشور ما نیز پیشرفت‌های بسیار چشمگیری داشته است. دغدغه ما در بحث علم (آموزش و پژوهش)، دانش بدون منفعت است. دانشی که در خدمت جامعه و خلق نیست. پژوهش باید منفعت داشته باشد و مشکلات کشور را حل کند و به حکمرانی در عرصه‌های مختلف و زیست ما کمک کند.

نیروی انسانی متخصص؛ از الزامات مرجعیت علمی

در ادامه مراسم یونس پناهی، معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به سخنرانی پرداخت و در خصوص الزامات مرجعیت علمی به داشتن نیروی انسانی متخصص و نخبه، زیرساخت، دیپلماسی علمی و توسعه علوم و فناوری جدید اشاره کرد.

وی افزود: اولین الزام برای کسب مرجعیت علمی، داشتن نیرو‌های متخصص و نخبه است. ما در قبال دانشجویان و پژوهشگران مسئول هستیم. در خصوص زیرساخت‌ها نیز باید به سمت شبکه‌سازی و راه‌اندازی آزمایشگاه‌های جامع پیش رفته و به‌صورت مشترک از زیرساخت‌ها استفاده کنیم.

پناهی ضمن تأکید بر لزوم ارتباطات بین‌المللی به دیپلماسی علمی اشاره کرد و ادامه داد: پژوهشگران و دانشجویان ما که در دانشگاه‌های بین‌المللی تحصیل و پژوهش می‌کنند باید دیپلمات علمی باشند و برای کشور، منفعت و آورده علمی داشته باشند.

وی بر توسعه علوم و فناوری‌های جدید تأکید کرد و از حمایت وزارت بهداشت از دانشکده‌های علوم پزشکی مانند دانشگاه تربیت مدرس که تحقیقات بنیادی و پایه انجام می‌دهند خبر داد.

معاون وزیر بهداشت در پایان از مسئولین دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس خواست به تعریف یک مسئله در علوم بنیادین یا علوم دارویی بپردازند و با حمایت وزارت بهداشت در این زمینه به‌طور تخصصی فعالیت کنند.

گفتنی است سخنرانی خدامی عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و تقدیر از برگزیدگان پژوهشی دانشکده، پایان‌بخش این مراسم بود.