مزایای استفاده از هوش مصنوعی در رادیولوژی

مهران عرب احمدی، متخصص رادیولوژی و مدیر تحقیق و توسعه یک شرکت دانش‌بنیان در حاشیه اولین رویداد هوش مصنوعی و سلامت در گفت‌وگو با خبرنگار گروه سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا اظهار کرد: با توجه به لزوم فعالیت در حیطه ایجاد ابزارهای کمک تشخیصی در علم رادیولوژی برای تشخیص بهتر بیماری‌ها و غربالگری زودرس سرطان‌ها، ارائه ابزار کمک تشخیصی ماموگرافی و تشخیص زودرس و غربالگری سرطان پستان بسیار اهمیت دارد.

وی افزود: این ابزار به صورت مطالعه کاملا بومی است و کار تیمی چهار ساله سبب ایجاد یک بستر سخت افزاری و نرم افزاری شده است که در این حیطه تصاویر ماموگرافی بانوان ایرانی که در مجموعه دانشگاه علوم پزشکی تهران و سایر علوم پزشکی‌های کشور و مراکز تصویربرداری تهیه شده، با استفاده از هوش مصنوعی مورد بررسی قرار گرفته و عواملی که مرتبط به تشخیص سرطان پستان می‌شوند، مانند نامنظمی بافتی،ایجاد توده مشکوک و یا رسوب کلسیم مشکوک در بافت با استفاده از هوش مصنوعی با دقت و سرعت بالاتر وهمچنین با استفاده از تجربه رادیولوژیست‌های با تجربه و صاحب نظر در این حیطه به کمک سایر رادیولوژیست‌ها به خصوص جوانان آماده و این موارد به صورت زودرس با دقت بالاتر تشخیص داده می‌شود که بعد از تشخیص، درمان سریع‌تر سرطان و کاهش هزینه و افزایش کیفیت زندگی بانوان را به دنبال دارد.

وی تصریح کرد: قصد داریم مردم کشور در تمامی نقاط از جمله نقاط کم‌برخوردار به این تکنولوژی دسترسی راحتی داشته باشند و به نوعی بیمارانی که در جای جای کشور حضور دارند با استفاده از هوش مصنوعی و ابزار «پزشکی از راه دور » از تجربه متخصصین رادیولوژی و اساتید دانشگاه علوم پزشکی تهران و انستیتو سرطان به عنوان مرکز اصلی تشخیص و غربالگری سرطان پستان استفاده کنند.

عرب احمدی در پاسخ به این پرسش که آیا کاربران اصلی شما فقط رادیولوژیست‌ها هستند، گفت: مراکز تشخیصی، مراکز رادیولوژی و مراکز غربالگری سرطان پستان جامعه و در نهایت تمامی بانوان ایرانی به عنوان مراجعه کننده به این مراکز کاربر و افراد بهره مند شونده از این فناوری هستند. مدیر تحقیق و توسعه این شرکت دانش بنیان افزود: کاری که انجام می‌شود این است که دستگاه ماموگرافی با هر کیفیتی می‌تواند در جای جای کشور تصاویر ماموگرافی راه تهیه و با هوش مصنوعی در کنار متخصص رادیولوژی که تصمیم گیرنده نهایی در مورد گزارش تصاویر می باشند،به عنوان یک ابزار کمک تشخیصی ،در سریع ترین زمان ممکن با بالاترین دقت غربالگری را انجام دهد و در نهایت تشخیص زودتر اتفاق بیفتد.

وی ادامه داد: در قسمت فناوری اطلاعات وزارت بهداشت این طرح‌ها به عنوان غربالگری سرطان پستان به صورت سراسری در دست اقدام و پیگیری می باشند که این مورد تا به حال به علت امکان دسترسی بیماران و مردم نواحی مختلف در نظام پیشگیری (سطح اول خدمت) مقدور نبود. با استفاده از این فناوری ، در سراسر کشور می‌توان ماموگرافی بانوان بالای ۴۰ سال یا بانوانی که سابقه ژنتیکی دارند از سنین پایین‌تر به عنوان قدم اول غربالگری انجام شود و بعد برای قدم‌های بعدی درمان و یا تشخیص به سطوح بالاتر ارجاع پیدا کنند.

عرب احمدی در پاسخ به این پرسش که هوش مصنوعی چه کمکی به غربالگری می‌کند، گفت: هدف اصلی هوش مصنوعی افزایش دقت رادیولوژیست، امکان انجام و گزارش تعداد بیشتری ماموگرافی در طی روز در هر مرکز بدون کاهش دقت و صحت گزارشات و اجرای طرح های کلان غربالگری سرطان سینه در کشور می باشد،همچنین ،بهبود دسترسی و عدالت در نظام سلامت  یکی دیگر از مزایای استفاده از هوش مصنوعی در رادیولوژی است.

وی با بیان اینکه این دستگاه کنار دستگاه ماموگرافی قرار می‌گیرد، گفت: اکثر کارهای هوش مصنوعی بر اساس اطلاعات خارجی طراحی می‌شود و به خاطر تفاوت ژنتیک ایرانی‌ها و سن شیوع بیماری‌ها معمولاً خطای بالایی دارند، در حالی که شاید در کشوری که طراحی شده است خطای کمی داشته باشد و دیگر اینکه برای گزارش این تصاویر، اطلاعات و تصاویر بیمار از مجموعه درمانی خارج نمی‌شود و به نوعی پدافند غیرعامل در این طرح لحاظ شده است.

این متخصص رادیولوژی گفت: نمونه خارجی با دقت پایین‌تر در ۴ یا ۵ کشور وجود دارد.اما این مجموعه به عنوان اولین ابزار کمک تشخیصی هوش مصنوعی در ماموگرافی و با دقت بالاتر نسبت به نمونه خارجی طراحی و در مراکز تشخیصی متعددی نیز نصب شده و در حال نصب هست، همچنین در این رویداد ملی هم به عنوان طرح برگزیده معرفی شد.

وی با بیان اینکه در حال حاضر امکان نصب این دستگاه در همه بخش های خصوصی و دولتی وجود دارد، تصریح کرد: در حال حاضر هزینه تقریبی این دستگاه حدود یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون تا دو میلیارد تومان است که برای مقایسه با نمونه خارجی باید به دلار تبدیل کنیم که تقریباً یک دهم مشابه خارجی‌اش است.