گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، فرزانه فراهانی_ معضل اعتیاد یکی از معضلات اجتماعی تلخ و آزاردهنده‌ای است که همه جوانب زندگی افرادی که گرفتار آن می‌شوند را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد و تبعات سنگین و گاهی غیر قابل جبرانی را به جامعه و سایر افراد تحمیل می‌کند.
گاهی معضلاتی چون فقر، حاشیه نشینی، نداشتن سواد کافی، طلاق والدین، زندگی و رفت و آمد در محیط‌های ناسالم و پرخطر و مواردی از این قبیل منجر به گرایش افراد به مصرف موادمخدر می‌شود و گاهی هم افراد علی رغم برخورداری از یک زندگی با رفاه و شرایط مناسب گرفتار اعتیاد و پیامدهای منفی آن می‌شوند.
بر اساس آنچه در سخن برخی مسئولان حوزه مبارزه با موادمخدر آمده است امروز دسترسی افراد به انواع موادمخدر صنعتی و سنتی نسبت به گذشته ها ساده‌تر و کم دردسرتر شده است و این مسئله خود عامل اعتیاد بسیاری از معتادان به شمار می‌آید و در این میان بیشترین خطر متوجه نوجوانان و جوانان هیجان طلبی است که به دنبال سرخوشی و شادی هستند.
از علل معتاد شدن افراد در سن و سال مختلف که بگذريم مسئله‌ای که به شدت حائز اهمیت است موضوع ترک معتادان و در مسیر درمان قرار گرفتن آن‌ها است که در همه جای دنیا با چالش‌های متعدی به پیش می‌رود و روند قابل قبولی نسبت به آمار معتادان و مصرف کنندگان موادمخدر ندارد.
عمده‌ترین چالشی که منجر به لغزش معتادان و ناقص ماندن چرخه درمان آن‌ها می‌شود «بیکاری» و نداشتن شغلی برای کسب درآمد است که تجربه ترک اعتیاد معتادان را بارها و بارها برای این افراد تکرار می‌کند.
بیکاری و بیگاری ۲ عامل لغزش معتادان بهبود یافته!
امان‌الله قرائی مقدم جامعه شناس در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، اظهار کرد: بیکاری معضلی است که وجود آن بستر ايجاد بسیاری از آسیب‌های اجتماعی در جامعه را فراهم می‌کند و علت اعتیاد بسیاری از معتادان نیز از این معضل منشأ می‌گیرد.
وی اضافه کرد: بسیاری از افراد معتاد دارای مهارت و حرفه‌ای هستند که به دلیل پیدا نکردن شغلی مناسب با توانمندی خود و احساس سرخوردگی که در آن‌ها به وجود آمده است در بلای خانمانسوز اعتیاد گرفتار شده و از مسیر زندگی سالم منحرف شده‌اند.
اين جامعه شناس همچنین خاطرنشان کرد: در حوزه ايجاد اشتغال برای جوانان و افراد جویای کار دستگاه‌های بسیاری دارای مسئولیت هستند و وظایف قانونی برای آن‌ها تعیین شده است، اما کوتاهی در انجام این وظایف کار را گاهی به اعتیاد جوانان منتهی کرده و در ادامه نیز درمان معتادان را سخت و پر چالشی کرده است.
قرائی مقدم در ادامه یادآور شد: با وجود برخورداری بسیاری از معتادان بهبود یافته از توانمندی‌ها و تحصیلات در رشته‌های مختلف کاری که به آن‌ها سپرده می‌شود با دستمزدی که باید در ازای آن دریافت کنند همخوانی ندارد و به عبارتی در ازای پرداخت مبلغی ناچیز در بسیاری از مواقع از این افراد بیگاری کشیده می‌شود و متأسفانه این شرایط در مراکز دولتی هم که به درمان معتادان اقدام می‌کنند، به چشم می‌خورد.
وی تصریح کرد: نظارت بر عملکرد مراکز و نهادهایی که نیروی کار خود را از معتادان بهبود یافته انتخاب می‌کنند از جمله مواردی است که باید مورد توجه مسئولان این حوزه و به ویژه مورد توجه قوه قضائیه واقع شده و دست سوءاستفاده کارفرمایان از نیروی کار ارزان به نام بهبود یافتگان معضل اعتیاد کوتاه شده و از آسیب‌هایی که دنبال کردن این رویه به همراه دارد جلوگيری شود.
این جامعه شناس بر ضرورت ایجاد حس ارزشمندی و توانمندی معتادان بهبود یافته در کنار پرداخت دستمزد متناسب با توانمندی آن‌ها تأکید و اضافه کرد: اگر به اندازه کافی به توانمندی معتادانی که اعتیاد خود را ترک کرده‌اند توجه نشود، احتمال لغزش و تخریب چُنین اشخاصی وجود دارد و تمام زحمات و هزینه‌هایی که برای ترک فرد صرف شده باشد از بین رفته و به هدر می‌رود.
بیش از ۶۰ درصد معتادان در مهارتی توانمند هستند
قرائی مقدم همچنین بر اهمیت استفاده از نظرات کارشناسان و روانشناسان در مسیر درمان و پس از آن ایجاد اشتغال معتادان بهبود یافته تاکید کرد و گفت: فرد معتاد وقتی که در مسیر ترک قدم می‌گذارد، نیازمند دريافت مشاوره و راهنمایی در انجام بسیاری از امور روزمره خود است و با بهره‌مندی از خدمات روانشناسی و مشاوره میتواند زمینه ثبات پاکی خود را فراهم بیاورد.
وی خاطرنشان کرد: درمان اجباری اعتیاد موفقیت چندانی به همراه ندارد و معمولا چرخه درمان با اجرای طرح‌های متعدد دستگیری و انتقال معتادان متجاهر به مراکز ترک اعتیاد ناقص و بی‌هیچ دستاوردی تکرار می‌شود.
