بررسی ظرفیت‌های دیپلماسی و اقتصادی قاره سیاه در گفت‌وگو با دیپلمات ایرانی؛
بسترسازی دولت برای بخش خصوصی/ علاوه بر همسایگان، دور از خانه هم دنبال تأمین منافع ملی هستیم
سفیر اسبق ایران در زامبیا، می‌گوید: همانگونه که هدف‌گذاری کرده بودیم، در مناطق دورتر از همسایگان هم به دنبال تأمین منافع ملی کشور هستیم و سفر رئیسی این نویدبخش فرصت‌های بیشتر در قاره سیاه است.
گروه جهان خبرگزاری علم و فناوری آنا- زهرا قربانی: قاره آفریقا با وسعتی حدود ۳۰ میلیون کیلومتر مربع، حدود یک‌پنجم مجموع خشکی‌های جهان را در اختیار دارد. جمعیتی حدود ۱.۴ میلیارد نفر دارد و سرشار از ظرفیت و فرصت است.
جمعیت ۵۴ کشور قاره سیاه تا ۲۰۳۰ به ۱.۷ میلیارد نفر خواهد رسید. جمعیت شهر‌های آن تا ۲۰۵۰، سه برابر می‌شود که عموماً و برخلاف گذشته دیگر فقیر نبوده بلکه جز طبقه متوسط محسوب می‌شوند. آفریقایی‌ها در ۲۰۳۰ معادل ۲.۵ تریلیون دلار کالا در سال مصرف خواهند کرد که حدود ۲.۵ برابر سال ۲۰۱۵ است.
این قاره دارای غنی‌ترین منابع طبیعی است. نزدیک به نیمی از طلای جهان و یک‌سوم کل مواد معدنی دنیا در آفریقا وجود دارد. آفریقا حدود ۳۰ درصد از ذخایر معدنی جهان، ۱۲ درصد از نفت جهان و ۸ درصد از ذخایر گاز طبیعی جهان را در خود جای داده است. بیش از ۸۰ درصد از الماس جهان و ۶۰ درصد از معادن طلای دنیا در خاک این قاره قرار گرفته است.
زمین‌های حاصلخیز برای کشاورزی، جمعیت فراوان مصرف‌کننده، موقعیت جغرافیایی مهم از دیگر بخش‌های ثروت این قاره به حساب می‌آید.
توجه دولتِ سیزدهم به قاره آفریقا
پس از شروع به کار دولت سیزدهم، سیاست خارجی دولتِ رئیسی تأکید ویژه‌ای بر جایگاه آفریقا داشت.
«ناصر کنعانی» سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایران امروز در نشست خبری درباره سفر رئیس جمهور به آفریقا، گفت آفریقا قاره فرصت‌هاست، ظرفیت‌های اقتصادی در قاره آفریقا بسیار زیاد است. در سال‌های اخیر اقتصاد در قاره آفریقا در موضع رشد قرار گرفته و این مهم مورد توجه کشورهای دنیا است. ارزش‌های فرهنگی میان ایران و کشورهای آفریقایی و همچنین ظرفیت‌های مکمل اقتصادی و تجاری در چارچوب روابط دوجانبه روابط کشورمان با قاره آفریقا توسعه پیدا می‌کند.
وی با بیان اینکه در قاره آفریقا منابع طبیعی سرشاری وجود دارد که جمهوری اسلامی به‌ویژه در تکنولوژی‌های نوین و دانش‌بنیان می‌تواند کمک‌های بسیار موثری به قاره آفریقا داشته باشد، می‌گوید: کشورهای حوزه آفریقا علاقمند به توسعه جدی روابط با جمهوری اسلامی ایران هستند، بنابراین انجام این سفر می‌تواند پاسخگوی تقاضاها در حوزه آفریقا و هم پاسخگوی ایران در حوزه اقتصادی باشد.
سید ابراهیم رئیسی هم ۱۵ مرداد ۱۴۰۰ در دیدار با «سیپر ینو کاساما» رئیس مجلس ملی گینه بیسائو، با بیان اینکه ایران توسعه همه‌جانبه روابط با کشورهای آفریقایی و از جمله گینه بیسائو را در راستای منافع متقابل پیگیری خواهد کرد، گفت: غربی‌ها عمدتا به دنبال بهره‌برداری از منابع و ذخایر قاره آفریقا هستند و در مقابل نه‌تنها به توسعه و رفاه مردم آن کمک نمی‌کنند، بلکه سیاست عقب‌ماندگی کشورهای آفریقایی را با شدت پیگیری می‌کنند، اما جمهوری اسلامی به‌عنوان دوست و شریک واقعی و در راستای منافع مشترک، به دنبال استقلال و پیشرفت مردم این قاره است.
با توجه به اهمیت سفر رئیس جمهور کشورمان به قاره آفریقا که صبح فردا صورت خواهد گرفت با «محسن پاک‌آیین» سفیر اسبق ایران در جمهوری آذربایجان و زامبیا به گفت‌وگو پرداختیم.
دلایل اهمیت سفر رئیس جمهور به آفریقا
به گفته پاک‌آیین، سفر رئیس‌جمهور به سه کشور مهم آفریقایی، یعنی کشورهای کنیا، زیمباوه و اوگاندا، فصل جدیدی از روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران در دولت سیزدهم را آغاز می‌کند.
وی می‌افزاید: همانگونه که هدف‌گذاری کرده بودیم، با کشورهای در حال توسعه که اصطلاحاً کشورهای جنوب نامیده می‌شوند باید در چارچوب همکاری‌های جنوب- جنوب ارتباطات نزدیکی را برقرار کنیم و در مناطق دورتر از همسایگان هم به دنبال تأمین منافع ملی کشور باشیم.
سفیر اسبق کشورمان در زامبیا ادامه داد: آفریقا قاره بزرگی است که سفر آقای رئیسی این نوید را می‌دهد که فعالیت‌های ایران در این قاره پیشرفت کند و ما فرصت‌های بیشتری را برای حضور در این قاره به دست آوریم.
سفر رئیسی این نوید را می‌دهد که فعالیت‌های ایران در این قاره پیشرفت کند و ما فرصت‌های بیشتری را برای حضور در این قاره به دست آوریم.
مردم آفریقا به دنبال شرکایی مستقل هستند
به گفته پاک‌آیین، حدود ۵۰ کشور از ۵۴ کشور آفریقایی، عضو کشورهای جنبش عدم تعهد هستند و همسو با ایران، به دنبال ایجاد نظم نوینی هستند که در جهان، مبتنی بر چند جانبه‌گرایی است.
سفیر پیشین کشورمان در زامبیا با بیان اینکه مردم آفریقا سال‌های طولانی از استعمارگران انگلیس و فرانسه سختی کشیدند و دوره‌های استعمار دشواری را سپری کردند، اظهار کرد: آن‌ها پس از استقلال، به دنبال شرکایی مستقل هستند که به دنبال استعمار این کشور‌ها نباشند. از این رو جمهوری اسلامی ایران را به‌عنوان یک کشور مستقل، دارای منابع غنی اقتصادی و عقبه غنی فرهنگی مورد توجه قرار داده‌اند.
پاک‌آیین افزود: در عین حال ۳۰ کشور از کشورهای آفریقایی، بیش از ۵۰ درصد جمعیت مسلمان را دارند و این ظرفیت مسلمانان در آفریقا هم دلیل دیگری است که از بُعد فرهنگی ما می‌توانیم با این قاره پیوند‌هایی را ایجاد کنیم.
کشورهای آفریقایی بازار خوبی برای کالا‌های غیر نفتی ایران هستند
دیپلمات سابق کشورمان ادامه داد: علاوه بر این، در بُعد اقتصادی، کشورهای آفریقایی بازار خوبی برای کالا‌های غیر نفتی ایران هستند و می‌توانند موجب رونق تولید ایران شوند و همچنین معادن بسیار مهمی در حوزه‌های طلا، مس، آلومینیوم، سرب و فسفر در آفریقا وجود دارد که می‌توانیم آن‌ها را خریداری و نیاز‌های کشور را تأمین کنیم و هم در آن مناطق برای درآمدزایی سرمایه‌گذاری کنیم.
زیمباوه خط مقدم جبهه مبارزه با آپارتاید بود
سفیر پیشین ایران در زامبیا با بیان اینکه سه کشور کنیا، اوگاندا و زیمباوه هم دارای اهمیت هستند، اظهار کرد: زیمباوه جزء کشورهای مترقی و از اعضای فعال جنبش عدم تعهد است. سال‌ها علیه رژیم آپارتاید در آفریقای جنوبی جنگیده و از کشورهای خط مقدم جبهه مبارزه با آپارتاید بوده و در دوران «رابرت موگابه» روابط دو کشور در سطح بسیار خوبی بود. دو دوره هم جنبش عدم تعهد در این کشور برگزار شد و یک بار هم مقام معظم رهبری به این کشور سفر کردند.
پاک‌آیین بیان کرد: به لحاظ بازار خوب و همچنین وجود معادن و منابع طبیعی، این کشور دارای امکاناتی است که ما می‌توانیم در آنجا از لحاظ بازرگانی و سرمایه گذاری، کار‌های خوبی انجام دهیم.
کنیا بازار خوبی برای کالا‌های ایرانی خواهد بود و با توجه به بارانی که در این کشور می‌بارد می‌توانیم برای کشت فراسرزمینی، این کشور را هم هدف قرار دهیم.
کنیا می‌تواند حلقه اتصال کشورمان با کشورهای آفریقایی باشد
پاک‌آیین با بیان اینکه کنیا و اوگاندا هم همین حالت را دارند، گفت: البته کنیا یکی از کشورهای پیشرفته مرکز آفریقا است، به دریا و اقیانوس راه دارد، به لحاظ حمل و نقل دریایی می‌تواند یکی از شرکای خوب ایران و حلقه اتصال کشورمان با کشورهای آفریقایی باشد.
سفیر پیشین ایران در زامبیا اظهار کرد: این کشور، بازار خوبی برای کالا‌های ایرانی خواهد بود و با توجه به بارانی که در این کشور می‌بارد می‌توانیم برای کشت فراسرزمینی، کنیا را هم هدف قرار دهیم.
پاک‌آیین در مورد ظرفیت کشور اوگاندا، افزود: اوگاندا هم در کنار کنیا قرار دارد. رودخانه نیل از کشور اوگاندا سرچشمه می‌گیرد، این کشور هم در حال توسعه است و هم بازار خوبی برای ایران می‌تواند باشد. در عین حال جزء اعضای فعال جنبش غیر متعهد‌ها هم است.
لزوم حضور هیئت خصوصی در سفر رئیس جمهور به قاره آفریقا
سفیر سابق کشورمان، با تاکید بر لزوم حضور هیئت بخش خصوصی در سفر رئیس جمهور یه قاره آفریقا، اظهار کرد: اهمیت بخش خصوصی در این سفر بسیار مهم است. دولت، معمولاً بسترساز این است که بخش خصوصی بتواند فعالیت‌های خود را انجام دهد.
دیپلمات سابق کشورمان بیان کرد که خوشبختانه بخش خصوصی ما با آفریقا و این سه کشور، یعنی کنیا، اوگاندا و زیمباوه آشنایی دارد و حضور یک هیئت خصوصی در جوار هیئت دولتی می‌تواند باعث شود که این بخش هم در این سه کشور فعال شود.
بخش خصوصی ما با آفریقا آشنایی دارد و حضور یک هیئت خصوصی در جوار هیئت دولتی می‌تواند باعث شود که این بخش هم در این سه کشور فعال شود.
پاک‌آیین گفت: ما با ارائه مشوق‌هایی مانند تخفیف در مسئله حمل و نقل یا با ارائه اعتبار برای حضور در آفریقا می‌توانیم بخش خصوصی را تشویق کنیم که در این کشور‌هایی که رئیس جمهور سفر می‌کنند، در آینده فعال شوند.
انتهای پیام/
