ثبت نظریه عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد در نشریه معتبر علمی بین‌المللی

به گزارش خبرنگار گروه استان‌های خبرگزاری آنا، یحیی شفیعی عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوی نظریه جدید خود با عنوان: «کلسیم عامل پوکی استخوان» را در نشریه معتبر علمی بین‌المللی دیابت و متابولیسم (Journal of Diabetes & Metabolism) با ضریب تأثیر (IF=۱۲.۱۵) در سال ۲۰۲۲ به‌عنوان مقاله داغ (Hot Paper) ثبت کرد.

نشریه دیابت و متابولیسم (ISSN: ۲۱۵۵-۶۱۵۶) یکی از نشریه‌های معتبر علمی در جهان بوده که در کشور بلژیک توسط انتشارات لانگدام (Longdom Publishing SL) منتشر شده و در سایت‌های معتبر بین‌المللی ازجمله ایندکس کوپرنیکوس (Index Copernicus International) و گوگل اسکولار (Google Scholar) نمایه می‌شود. در سال ۲۰۲۳ ضریب تأثیر این نشریه (IF=۱۲.۱۵) و ارزش ایندکس کوپرنیکوس آن (ICV=۸۳.۶۵) و سایتیشن آن در گوگل اسکولار (Citations: ۶۷۲۷) است.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوی در گفت‌وگو با خبرنگار آنا اظهار کرد: ثبت نظریه «کلسیم عامل پوکی استخوان» در نشریه دیابت و متابولیسم گامی مؤثر در راستای معرفی این نظریه در جهان بوده و چشم‌انداز روشنی را برای درک بهتر بیماری پوکی استخوان و پیشگیری و درمان مؤثرتر این بیماری رقم خواهد زدغ زیرا که بدون توجه به علت به وجود آورنده بیماری پیشگیری از آن بیماری و درمان آن غیرممکن و چه‌بسا آسیب بخش خواهد بود.

یحیی شفیعی افزود: پوکی استخوان یکی از مهم‌ترین بیماری‌های متابولیک استخوانی بوده و در آن معدنی شدن استخوان‌ها طبیعی و اختلال در رمدلینگ استخوانی است که باعث بروز این بیماری شده، بیش از آنکه کمبود کلسیم در آن نقشی داشته باشد. به عبارتی عدم تعادل در ساخت (تشکیل) و جذب بافت استخوانی توسط استئوبلاست‌ها و استئوکلاست‌ها باعث بروز این بیماری می‌شود. به‌طوری‌که جذب استخوان بیشتر از تشکیل آن بوده و یا تشکیل استخوان کمتر از جذب آن صورت می‌گیرد. 

وی اضافه کرد: چارچوب اصلی ماتریس استخوانی از جنس پروتئین به‌ویژه کلاژن است که اگر این پروتئین توسط سلول‌ها استخوانی ساخته نشود مواد معدنی نیز ازجمله کلسیم جذب استخوان نخواهد شد؛ البته کلسیمی هم که در ساخت استخوان به‌کار می‌رود ابتدا توسط سلول‌های استخوانی فرآوری شده و به شکل کریستال‌های هیدروکسی آپاتایت [Ca۱۰ (PO۴) ۶ (OH) ۲]درآمده و در محل‌های مشخصی از رشته‌های کلاژن توزیع می‌شوند.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوی بیان کرد: کریستال‌های هیدروکسی آپاتایت آرایش مولکولی بسیار پیچیده و منظمی داشته و به‌جز کلسیم عناصر دیگری نیز ازجمله فسفر، اکسیژن، هیدروژن در ساخت آن دخیل‌اند؛ بنابراین خود کلسیم نیز به همان شکلی که مصرف می‌شود قابل استفاده در استخوان‌ها نبوده و بعد از فرآوری توسط سلول‌های استخوانی است که می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد؛ بنابراین در صورتی که سلول‌های استخوانی آسیب‌دیده باشند ماتریس استخوانی به‌درستی ساخته نشده و کلسیم وارد شده به بدن نیز مورد استفاده قرار نخواهد گرفت.

شفیعی مطرح کرد: در این نظریه مصرف اضافی کلسیم و شیر خود به‌عنوان عامل ایجاد پوکی استخوان مطرح شده و با توجه به اینکه علت پوکی استخوان کمبود کلسیم نبوده؛ بلکه اختلال در رمدلینگ استخوانی است؛ بنابراین استفاده از کلسیم برای درمان این بیماری غیرمنطقی بوده و در واقعیت نیز آن چیزی که مشاهده می‌شود، نشان می‌دهد که منو کلسیم تراپی به‌هیچ‌عنوان نتیجه رضایت بخشی در درمان این بیماری نداشته و حتی در بسیاری از موارد با برهم زدن تعادل مواد آلی و معدنی و نسبت طلایی آنها در استخوان‌ها و رسوب نابجا در استخوان‌ها که می‌تواند منجر به انسداد کانال‌های ریز ارتباطی سلول‌های استخوانی شده و ویژگی‌های رئولوژیکی استخوان را تغییر داده و باعث شکنندگی بیشتر استخوان‌ها شود.

وی ادامه داد: در اثر انسداد کانال‌های ریز ارتباطی و انباشته شدن کلسیم در لاکونه سلول‌های استخوانی در اثر فشار‌های مکانیکی وارده از یکسو و کمبود خون‌رسانی و اکسیژن‌رسانی و مواد مغذی از سوی دیگر مواجه شده و نهایتاً با ادامه این روند سلول‌ها دچار آسیب‌های غیرقابل برگشت شده و نهایتاً مرگ این سلول‌ها اتفاق می‌افتد. مهم‌تر از همه اینکه ارتباط سلول‌های استخوانی با یکدیگر و با سیستم‌های تنظیم بدن مختل شده و رمدلینگ استخوانی بیش‌ازپیش مختل می‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوی توضیح داد: سلول‌های استخوانی کار استخوان‌سازی انجام می‌دهند و آسیب و مرگ این سلول‌ها منجر به مرگ بافت استخوانی خواهد شد و اصلاح رمدلینگ استخوانی فقط راه درمان پوکی استخوان است. بدون توجه به این سلول‌ها امکان درمان بیماری وجود نداشته و حتی باعث بدترشدن وضعیت بیماری می‌شود.

شفیعی تشریح کرد: در بسیاری از موارد نیز پوکی استخوان ثانویه از یک بیماری دیگر مانند هایپرپاراتیروئیدیسم، هایپرتیروئیدیسم، کوشینگ، ویلسون، دیابت ملیتوس، اسکوروی، بیماری‌های مزمن کبدی و ... بوده که در این صورت باید بیماری اولیه شناخته‌شده و با رفع آن پوکی استخوان نیز به‌طور خودبه‌خودی رفع شود. یا اینکه عارضه‌ای از مصرف طولانی‌مدت دارو‌هایی مانند دارو‌های کوتیکواستروئیدی، دارو‌های ضد سرطان، دارو‌های ضدافسردگی، دارو‌های ضد دیابت، و حتی دارو‌های ضد استئوپوروز مانند قرص‌های مکمل کلسیمی و آلندرونات است که در این صورت باید مصرف دارو‌های یاد شده متوقف شود.

وی با تأکید بر اینکه دانسیته بالای استخوان نشان‌دهنده استحکام بیشتر و سلامتی استخوان نیست، تبیین کرد: تراکم بافت استخوانی با دانسیته متفاوت بوده و تراکم بافت استخوانی در بیماری پوکی استخوان کاهش می‌یابد؛ اما دانسیته استخوان‌ها ازنظر معدنی شدن نرمال بوده حتی با وجود ضعیف‌تر بودن استخوان‌ها و تحمل نیروی کمتر از حالت عادی، استخوان‌ها شکننده‌تر نبوده و ازنظر رئولوژیکی نیز همان خاصیت ویسکوالاستیک خود را حفظ می‌کنند.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوی ادامه داد: درصورتی‌که با افزایش دانسیته استخوان، ویژگی‌های رئولوژیکی استخوان نیز تغییر یافته و از ویسکوالاستیک به پلاستیک تبدیل می‌شود و شکنندگی آن نیز افزایش می‌یابد. نمونه بارز آن نیز دو بیماری استئوپتروز و استئومالاسی است. در بیماری استئوپتروز با وجود بالا بودن دانسیته استخوان‌ها حتی استخوان‌ها شکننده‌تر از حالت طبیعی هستند. در بیماری استئومالاسی نیز کمبود مواد معدنی باعث نرم و انعطاف‌پذیر بودن بیشتر استخوان‌ها می‌شود و نه شکننده‌تر بودن آن. نمونه بارز دیگر کاهش دانسیته استخوانی در ورزشکاران ورزش‌های هوایی و شنا بوده که به دلیل سازگاری بدن با شرایط موجود دانسیته استخوانی آن‌ها کمتر از حد طبیعی است؛ اما استخوان‌های آنها نه تنها شکننده نبوده؛ بلکه مستحکم و قوی هستند.

شفیعی بیان کرد: یافته‌ها و مستندات فراوانی وجود دارند که این نظریه را اثبات می‌کنند. کلسیم نه تنها از پوکی استخوان پیشگیری نمی‌کند؛ بلکه مصرف بیش‌ازاندازه آن می‌تواند با آسیب بیشتر به سلول‌های استخوانی باعث مختل‌شدن رمدلینگ استخوانی و درنتیجه پوکی استخوان و افزایش شکنندگی آن شود. نتایج تحقیات انجام گرفته در این باره نشان می‌دهند که مصرف بیش‌ازاندازه شیر و کلسیم خود می‌تواند بدن را مستعد پوکی استخوان کند که در فصل سیزدهم کتاب «کلسیم عامل پوکی استخوان» با عنوان «حقایقی در مورد شیر و کلسیم» به‌طور کامل بدان‌ها اشاره شده است.

به گزارش آنا؛ یحیی شفیعی پزشک، محقق، نویسنده، نظریه‌پرداز و یکی از استادان برجسته دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوی است که جوایز بین‌المللی و افتخارات علمی کثیری را برای کشورمان در مجامع جهانی و بین‌المللی کسب کرده ازجمله دریافت جایزه جیمز برد اوارد (James Beard Award) معادل جایزه اسکار مواد غذایی از کشور آمریکا برای تألیف بخش‌هایی از کتاب انگلیسی The Oxford Companion to Cheese در سال ۲۰۱۷، جایزه مانفرد کروگر (Manfred Kroger) توسط انجمن متخصصین صنایع غذایی آمریکا IFT)) در سال ۲۰۱۲، دریافت نشان داوری از سوی انتشارات معتبر الزویر (ELSEVIER) در سال ۲۰۱۵، سخنرانی در دانشگاه تورنتو کانادا سال ۲۰۱۶، تسلط به دو زبان انگلیسی و فرانسوی و تألیف سه عنوان کتاب به زبان انگلیسی توسط انتشارات معتبر آکسفورد، الزویر و لمبرت و نمایه این کتاب‌ها در سایت‌های معتبر جهانی مانند Science Direct، چاپ مقالات متعدد در مجلات ISI، علمی پژوهشی و ارائه‌شده به کنفرانس‌های بین‌المللی و داخلی و اجرای طرح‌های پژوهشی و دانش‌بنیان.

نظریه «کلسیم عامل پوکی استخوان» برای نخستین بار توسط شفیعی در سال ۱۳۹۶ با تألیف و انتشار کتابی با این عنوان مطرح شده که پس از آن به دلیل استقبال زیادی که از سوی مجامع علمی صورت پذیرفت سخنرانی‌های متعددی در این باره در دانشگاه‌ها و کنفرانس‌های داخلی و خارجی از سوی ایشان ارائه شد. ازجمله در مراسم رونمایی از کتاب «کلسیم عامل پوکی استخوان» در دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم پزشکی تبریز و دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوی در سال ۱۳۹۸ و سخنرانی در دومین کنفرانس بین‌المللی متابولومیکس و متابولیسم (۲nd International Conference on Metabolomics and Metabolism) انگلستان به‌عنوان سخنران کلیدی در سال ۲۰۲۲.

وی علاوه بر ارائه نظریه «کلسیم عامل پوکی استخوان Calcium Causes Osteoporosis» پایه‌گذار نظریه‌های جدید در زمینه علوم پزشکی و تغذیه ازجمله: نظریه شعور لایتناهی بدن (IBC)، طب متعالی پست‌مدرن (PSM) و سیستم‌های آنالیز هوشمند مواد غذایی در بدن (IFAS) برای اولین بار در جهان هستند.
Shafiei Bavil Oliaei, Y. ۲۰۲۲. Calcium Causes Osteoporosis “A New Theory on Calcium and Osteoporosis. J. Diabetes Metab. Volume ۱۳, Page ۶.
وب‌سایت مقاله:
https://www.iomcworld.com/proceedings/calcium-causes-osteoporosis-۳۴a-new-theory-on-calcium-and-osteoporosis۳۴-۶۵۲۸۳.html