توافق ایران و عربستان بیانگر ضعف دیپلماسی آمریکا در منطقه است

احمدرضا طاهری عضو انجمن ایرانی مطالعات غرب آسیا و عضو هیئت‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی در گفتگو با خبرنگار گروه سیاست خبرگزاری آنا، در پاسخ به این سؤال که پیام و اهمیت توافق ایران و عربستان چیست؟، گفت: اگر این توافق جنبه عملی به خود گیرد، یعنی آنچه که توافق شده عین همان پیاده شود و موانعی بعد‌ها از جانب کشور‌های دیگر، چون آمریکا و اسرائیل ایجاد نشود، به نظرم چند پیام داخلی، منطقه‌ای و جهانی به همراه خواهد داشت. 

وی در تببین پیام اول با بیان اینکه نقش پررنگ آمریکا در منطقه به‌ تدریج در حال کم‌رنگ شدن است،افزود: به نظر می‌رسد آمریکا و قدرتمندان غربی، دیگر آن قدرت و نفوذ و تأثیر گذشته را در امور منطقه ندارند.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی، لطمه زدن به اعتبار جهانی آمریکا را دومین پیام توافق اخیر عنوان و تاکید کرد: نقشی که دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی آمریکا در کودتا‌ها و انقلاب‌ها در کشور‌های دیگر و سرنگونی رهبران آن‌ها داشته‌اند به‌احتمال‌قوی موجب شده تا کشورهایی، چون عربستان سعودی که سال‌های سال با سیاست‌های آمریکا همسو بوده‌اند، زیاد روی آمریکایی‌ها حساب نکنند، بنابراین اگر این مسئله را بررسی کنیم، می‌بینیم که آمریکا در این خصوص اعتبار خود را تا حد زیادی ازدست‌داده است.

طاهری اضافه کرد: به نظر می‌رسد برای کشوری، چون عربستان سعودی که نخواهد تجربه تلخی که عنوان شد را داشته باشد، به‌ سوی صلح و دوستی با ایران و دیگر قدرت‌های شرقی مثل چین روی آورده است. 

وی درباره سومین پیام این توافق نیز، اظهار کرد: جنگ‌های نیابتی بین ایران و عربستان در منطقه، چون یمن به حد زیادی کاهش و یا متوقف می‌شود.

عضو انجمن ایرانی مطالعات غرب آسیا با بیان اینکه فعالیت‌های آن دسته از گروه‌ها، سازمان‌ها، و رسانه‌هایی که توسط عربستان علیه ایران تقویت می‌شود و یا برعکس، به حد زیادی کاهش و یا متوقف می شود، گفت: انسجام اسلامی بین ایران و عربستان برقرار خواهد شد و این نوع انسجام، نقش و بازتاب بسیار مهمی می‌تواند برای دنیای اسلام داشته باشد.

طاهری میانجیگری پکن را ششمین پیام توافق بین ایران و عربستان دانست و تاکید کرد: نقش و اعتبار چین نه‌ تنها در منطقه بلکه در دنیا افزایش خواهد یافت. به‌عنوان‌مثال، چینی که بیشتر در دنیا از آن به‌عنوان کشوری که متمرکز بر مسائل اقتصادی و نظامی است مطرح بوده، به لحاظ دیپلماتیک نیز می‌تواند مهم در نظر گرفته شود. 

وی با بیان اینکه چین به‌عنوان دومین قدرت اقتصادی جهان مطرح است،اظهار کرد: اما ورود چین به مسائل دیپلماتیک و اموری، چون ایجاد صلح بین ایران و عربستان و مواردی از این قبیل، یک مفهوم مهم سیاسی به همراه دارد. هرچقدر که قدرت چین در منطقه افزایش یابد، باعث کاهش قدرت آمریکا در منطقه می‌شود. تا اینجای کار لااقل می‌توان ادعا کرد که چین در عادی‌سازی روابط بین ایران و عربستان بهتر از غرب عمل کرده است.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی افزود: بدون شک، نقش واسطه چین در این توافق به اعتبار چین در دنیا می‌افزاید. البته حفظ این روابط شرط اصلی است. البته مشروط بر این است که این مسئله چقدر می‌تواند جنبه عملی به خود گیرد، چراکه نباید از این نکته غافل ماند که این روابط، زیاد به نفع اسرائیل و آمریکا نیست و باید دید که واکنش آن‌ها عملاً چه خواهد بود. 

طاهری با بیان اینکه عادی‌سازی روابط بین ایران و عربستان و نقش چین در این مسئله محاسبات اسرائیل را به هم می‌زند،افزود: این موضوع خود  نشان‌دهنده قدرت چانه‌زنی جمهوری اسلامی ایران در منطقه و دنیا است. 

وی در مورد شکست سیاست‌های آمریکا در منطقه،تصریح کرد: در سیاست، هیچ‌چیزی قابل پیش‌بینی نیست. به نظرم هنوز زود است در این خصوص قضاوت کنیم. اما لازم به یادآوری است از زمانی که آمریکا و اروپای غربی به‌عنوان قدرت‌های مهم مطرح بوده‌اند، این ذهنیت کم‌وبیش وجود داشته که به لحاظ سیاسی و دیپلماسی آن‌ها بسیار تأثیرگذار بوده‌اند.

عضو انجمن ایرانی مطالعات غرب آسیا گفت: بااین‌حال، در خصوص روابط با جمهوری اسلامی تاکنون آمریکایی‌ها به لحاظ دیپلماسی موفق عمل‌نکرده‌اند. یعنی به تعبیری آمریکا در دیپلماسی با ایران شکست‌خورده است. ظاهراً همین مسئله اکنون در ارتباط با عربستان سعودی صحت دارد. عادی‌سازی روابط بین عربستان و ایران با وساطت چین یعنی ضعف دیپلماسی آمریکا در منطقه.