صدای منقار شکستهات را شنیدیم، ای پرنده عاشق!
گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، ونوس بهنود ـ مستند «کِشیم عاشق» واگویی دنیای شگفاتانگیز پرندگان و سیلی سرد تهدیدهای محیط زیستی با بیانی هنرمندانه است.
نمایش اثر امیرآقا عبداللهی با نام «کِشیم عاشق» در دومین شب از شانزدهمین جشنواره بین المللی فیلم مستند ایران با استقابل مخاطبان در سالن نمایش مواجه شد. «کِشیم»، پرندهای ساکن در تالاب چغاخور شهر بروجن است که رفتارهای عجیب و تهدیدهای محیط زیستی آن برای کارگردان جذابیت داشته است.
بالها از ۲۰ هزار قطعه ساخته شده و ترکیب آن در طول بدن پرنده به شکلی است که میتواند ساعات طولانی روی علفها و گیاهان کمجان تالاب بایستد یا در آب شنا کند. کِشیمسانان به پرندگان غواص شهرت دارند که پنج گونه از آنها در ایران شناسایی شده است. اما زیبایی منحصر به فرد کِشیم منحصر به بال و پر رنگارنگ و شنا کردن آن نیست. آنچه موجب شده تا آقا عبداللهی این پرنده را در مقابل دوربین خود قرار داده و با صدای دلنشین رویا نونهالی داستان او را تعریف کند، رفتارهای این پرنده در لانهسازی، جفتگیری، مراقبت از فرزند و مواجه با دشمن است.
حیوانات سازگار و حامیطبیعت هستند
دوربین آقاعبداللهی گویای این واقعیت است که کِشیمها با تمامیمشکلات و معضلات طبیعت مقابله کرده و با امکانت موجود در تالابها لانه سازی میکنند. گاهی یک علف کمجان هم میتواند یکی از مصالح لانه ساخته شده باشد. بعد از ساخت لانه که بدون صدمه به محیط زیست انجام میشود، کِشیمها شروع به جفتگیری میکنند. اگر به دام صیادان تالاب یا شکارچیان نیفتاده باشند با حرکات متناوب بالها جفت خود را فرامیخوانند.
آنچه موجب شگفتی است این است که هر کِشیم با همسان خود جفتگیری میکند و این تشخیص از طریق آواهای خاصی که پرنده ساطع میکند به وجود میآید. اما محدوده فرکانسی صدای پرندگان برای انسان قابل شنیدن است و هیچ صدای پرندهای نیست که انسان نتواند بشنود. سؤال این است که چرا انسان به صدمات خود به پرندگان پایان نمیدهد؟ پرنده با حرکات شبیه به رقص که در مستند نیز به آن اشاره شده است، جفت خود را برمیگزیند. نگهداری از تخمها توسط مادر انجام میشود و در صورتی که تخم گرفتار شکارچیان نشود، تبدیل به جوجه شده و نسل پرنده را ادامه میدهد.
نونهالی در جایی میگوید: «ما پرندهها با آدمها یک وجه مشترک داریم و آن فرزندانمان است.» کِشیمها همانگونه که عاشقانه جفتگیری کرده و به دور جفت خود میچرخند، از فرزندان خود نیز مراقبت میکنند.
چند دام دیگر تا به خود آییم؟
مستند کِشیم عاشق با پژوهشی که توسط خود کارگردان صورت گرفته ساخته شده است. به تناسب در طول روایت ۳۷ دقیقهای خود به تخریب محیط زیست توسط انسان و شکار این پرنده اشاره میشود.
صحنه دلخراش شکستن منقار پرندهای که گرفتار سنگ قلاب یک شکارچی شده است زخمه بر دل هر بینندهای میزند، اما چند دام دیگر تا به خود آییم؟
کارگردان به صراحت میگوید که این پرندههای بی آزار روال عادی زندگی خود را دارند و این انسان است که با آلوده کردن تالابها و شکار آنها تهدید جانشان شده است.
هر چند به نظر میرسد متن انتخابی برای این اثر مستند میتوانست جدیت بیشتری داشته و با جملات برّندهتر و شفافتری همراه شود، اما کادر بستهای از بطری شیشهای و دمپایی پلاستیکی که کنار پرنده با منقار شکسته در مقابل بیننده گذاشته میشود خود گویای خودخواهی بشر و دست درازی به طبیعتی است که سراسر بخشنده است.
انتهای پیام/