وقتی طرح اولیه سریال‌ها شفاف نباشد خروجی شبکه نمایش خانگی هم قابل دفاع نیست

به گزارش خبرنگار حوزه رسانه گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، از زمان شکل‌گیری شبکه نمایش خانگی، تا راه‌اندازی پلتفرم‌های مختلف تغییر سبک و سیاق سریال‌سازی و برنامه‌سازی در شبکه‌های اینترنتی، اتفاقات ریز و درشت فراوانی در این حوزه رخ داده است. اتفاقاتی که در بعضی موارد رسانه‌های آنلاین را به صدر اخبار حوزه فرهنگ و هنر تبدیل کرد و توجهات بیش از پیش به سمت آن‌ها معطوف شد.

یکی از اصلی‌ترین نکاتی که در رابطه با وضعیت پلتفرم‌های آنلاین وجود دارد و از همان روزهای ابتدایی نیز بسیار مورد بحث قرار می‌گرفت، مسئله توجه به حقوق مصرف‌کنندگان بود. این رسانه‌ها در اولین گام با اعتراض به گسترش سایت‌های دانلود فیلم که بعضا رایگان هم بودند، رقبای غیرقانونی خود را یکی پس از دیگری از میدان به در کردند و خود را به مرجع اصلی نمایش فیلم‌ها و سریال‌های خارجی تبدیل کردند. اما زمانی که متوجه شدند خیلی از مردم برای تماشای آثار خارجی که پیش از این می‌توانستند آن‌ها را رایگان دریافت کنند و بدون سانسور ببینند، هزینه نمی‌کنند، به سمت تولید رفتند و با استقبال خوب مخاطبان، به فکر تقویت این بخش افتادند.

در همین راستا و در قالب پرونده «کارنامه شبکه نمایش خانگی» به بررسی آسیب‌ها، ظرفیت ها و نقاط ضعف و قوت این رسانه های نوظهور در دنیای سرگرمی و هنر پرداخته‌ایم در قسمت اول ابهامات مالی شبکه نمایش خانگی و عبور گاه و بیگاه آن از خطوط قرمز را مورد بررسی قرار دادیم. در بخش دوم این پرونده، در گفت‌وگو با محسن همتی‌نژاد کارشناس حوزه رسانه بحث مسائل مالی و ضعف های محتوایی پلتفرم های پخش سریال و فیلم در فضای مجازی را از زاویه‌ای دیگر مورد واکاوی قرارداده ایم که مشروح آن را در ادامه از نظر می‌گذرانید.

همتی‌نژاد درباره شیوه درآمدزایی پلتفرم‌های پخش فیلم و سریال گفت: چون بخش عمده پلتفرم ها مربوط به بخش خصوصی است و براساس اقتصاد رسانه می چرخد، کسب درآمد در آن مهم است و حتماً باید در آن به موضوع بازگشت سرمایه فکر کرد. اما به جز این، پشتوانه های فرهنگی یا غیراقتصادی هم مهم است. در بحث اقتصاد رسانه، اگر این درآمدزایی وجود نداشته باشد یا کم شود، بخشی که تولیدکننده محتوا است، جلوی کار را می‌گیرد چون صرفه اقتصادی ندارد.

معضل تفاوت طرح اولیه و خروجی نهایی

وی اظهار کرد: در بحث مباحث فرهنگی و داستان هایی که در رسانه های نمایش خانگی منتشر می شود، داستان هایی انتخاب شده که بعضا از جایی مثل رسانه ملی امکان انتشار ندارد. تغییراتی که در مباحث فرهنگی گنجانده می‌شود، طولانی مدت است. در بخش نمایش خانگی، مسائلی که شاید با اهداف رسانه ملی سازگذار نیست در این رسانه ها کار میشود. چیزی که در طرح اولیه اعلام میشود، با اثری که در حال ساخت است و با آن چیزی که روی خروجی می رود، با هم تفاوت هایی دارد. وقتی طرح اولیه شفاف نیست خروجی متفاوت می‌شود و قابل دفاع نیست.

این کارشناس حوزه رسانه و فرهنگ در مورد هزینه قیمت‌های تمام شده در آثار پخش شده از شبکه نمایش خانگی افزود: وقتی به دستمزدها نگاه می‌کنید، می‌بینید که بعضا قیمت‌ها متعارف نیست و بعضی از افراد شناخته شده، دستمزدهای زیادی می‌گیرند و در کنار دستمزد نرخ‌های دیگری نیز برای خود تعیین می‌کنند. اگرچه چنین مسائلی در سایر نقاط جهان نیز مرسوم است و افراد شناخته شده چنین درخواست‌هایی مطرح می‌کنند.

این مستندساز در رابطه با نیمه‌کاره ماندن برخی از سریال‌های شبکه نمایش خانگی در سال‌های اخیر نیز گفت: یکی از دلایل می‌تواند بحث مالی باشد. مثلا ممکن است پلتفرم نمایش‌دهنده یا شرکت توزیع‌کننده شرط می‌کند اگر سریال پس از چند قسمت به نقطه‌ای نرسد که با مواردی مثل تبلیغات و جذب مخاطب و... نتواند با آن کسب درآمد کند، پخش سریال را متوقف می‌کند. چون اقتصاد در این رسانه‌ها بسیار مهم است.

بیشتر بخوانید:

مدعی جدید عنوان من‌درآوردی«ماپرطرفدارتریم»!

چرا مردم حاضرند برای تماشای آنلاین فیلم هزینه کنند؟

گاف جدید سریال «جزیره»

سریال‌های ضعیفی که شبکه نمایش خانگی را قرق کرده‌اند

گروکشی مخاطبان برای تداوم حیات پلتفرم

وی درباره بالا بردن حق عضویت در رسانه‌های آنلاین نیز عنوان کرد: یکی از دلایل این اتفاق بالا رفتن هزینه تولید آثار نمایشی است. وقتی قیمت تمام شده یک اثر برای پلتفرم زیاد می‌شود، با روش‌های مختلف به دنبال جبران این مسائل است که یکی از این روش‌ها افزایش مبلغ حق عضویت یا افزایش تبلیغات و فروش آثار به خارج از کشور و مواردی از این دست است. چون این رسانه ها ظاهراً منبع درآمدی دیگری هم ندارند. البته اینکه از جاهایی خارج از مجموعه برای تولید آثار هزینه‌های هنگفتی صورت پذیرد و پول تزریق شود مثل مواردی که در چند سال اخیری دیدیم گفتند فلان سریال محلی برای استفاده از پول هایی بودند که منابع مورد تعیین شده ای نداشتند.

همتی‌نژاد درباره یکی از آسیب‌های فعالیت شبکه نمایش خانگی نیز گفت: نکته دیگر این است که برخی از پلتفرم‌ها گروکشی مخاطب می‌کنند. این البته در اکثر جاهای دنیا مرسوم است، که بخشی از اثر را منتشر میکنند، اما پایان آن را به نوعی باز می‌گذارند تا قسمت‌های بعدی آن را بسازند.

این کارشناس فرهنگی افزود: وقتی سریال‌ها کشش خوبی پیدا میکند، دلیل این محبوبیت این است که بعضا به موضوعات زرد دست میزند. در مباحث اجتماعی خیلی از خانواده ها وقتی روزنامه باز میکنند، صفحات حوادث را میخوانند. چون داستان هایی در آنجا قرار گرفته است که مخاطب پسند تر است. اگرچه این داستان ها می تواند تاثیر منفی در ذهن مخاطب به جا بگذارد. وقتی به موضوع اسیب های اجتماعی ورود میکنید، باید این موارد را به سمت اینکه اثر مثبت روی مخاطب بگذارد هدایت کنید. الان نگاه میکنیم سریال ها در رسانه های فراگیر و شبکه نمایش خانگی و اثار سینمایی، تقریبا تا دقایق پایانی همه بدی، تلخی و رفتارها و روابط غیرمنطقی میبینیم. اما در اواخر قصه به سمت مثبت کردن روند و تغییر شخصیت ها هستند. این به سیاستگذاری اولیه برمی‌گردد. عبور کردن از روی خط موضوعات آسیب های اجتماعی اگر هوشمندانه نباشد، اثرات منفی میگذارد. اینها مواردی است که باید در ساخت فیلم ها به انها توجه شود.

مخاطب هزینه می‌کند تا چیزی را که دوست دارد ببیند

همتی‌نژاد عنوان کرد: اگر اهداف اقتصادی به سود مخاطب و برای تاثیرگذاری مثبت در سبک زندگی او باشد موفق هستیم و به همین منوال مخاطب بیشتری دنبال‌کننده شبکه نمایش خانگی می‌شود. اما اگر به سمتی برود که سبک زندگی مخاطب درآن نباشد، شاید مخاطب قسمت‌های اول را دنبال کند، اما به مرور فاصله می‌گیرد، چون در رسانه‌های شبکه نمایش خانگی، مخاطبی که هزینه می‌کند، حق دارد چیزی که دوست دارد نگاه کند. مخاطب وقتی ببیند یک اثر به او آسیب می‌زند، دیگر سریال را دنبال نمی‌کند و میزان اشتراک رسانه‌ها پایین می‌آید.

وی گفت: در این شرایط پلتفرم‌ها سعی می‌کنند با روش های مختلف، هزینه ها را جبران کنند. یا تزریق مالی میکنند، یا هزینه تبلیغات را بالا می‌برند یا داستان‌های عامیانه و مخاطب پسند بیشتری انتخاب میکنند. در اینجا نوع مراودات و سبک زندگی ها دچار تغییر می شود و در اینجا دستگاه های فرهنگی وارد میشوند و ممیزی های سختگیرانه ای اعمال میکنند. چون وقتی شما ادبیات غیرمنطقی در کارتان دارید که اثر تخریبی فرهنگی دارد، باید به خطوطی را به رسانه ها بدهید که قسمت‌هایی که روی مخاطب تاثیر منفی میگذارد را کنترل کنند. چون اگر اینطور نشود در بحث بلند مدت روی سبک زندگی تماشاگر تاثیر مستقیم دارد.

همتی‌نژاد افزود: ممیزی باید منطقی باشد. در کشور ما این سیستم در مرحله آخر قرار میگیرد، ولی به نظر من باید سیستم های ممیزی در کنار سازندگان و وی‌اودی ها باشند و هم راستا با آنها بالا بیایند. یعنی اگر سیستم در کنار بخش هایی که مجوز می دهد،مقوله هدایت، حمایت و نظارت را هم به شکل منطقی دنبال کند همه چیز درست باشد. در این صورت مثل شرایط امروز نمی‌شود که برخی سریال‌ها ساخته می شود اما عملا قابلیت پخش ندارد. این همه به سازنده اثر و هم به مجموعه فرهنگی کشورآسیب می زند.

این کارشناس حوزه رسانه گفت: دوستان شبکه نمایش خانگی نباید تاثیرگذاری خود را دست کم بگیرند و با وجدان خود عهد و پیمانی ببینند که کاری کنند تا مردم حالشان خوب باشد و فرهنگ آنها به هم نریزد.

وی افزود: در سال های اخیر در سریالهای شبکه نمایش خانگی تجمل گرایی و اشرافیت خیلی زیاد بوده. در برخی نظریه های علوم ارتباطاات و رسانه این تفکر وجود دارد مخاطبی که دچار مشکلات مالی است، آرزوهایش را در رسانه می‌بیند. در این حالت مخاطب وقتی این مدل زندگی را می‌بیند دچار سرخوردگی می شود و رویاپردازی می‌کند و به مرور نوع نگرش مخاطب به زندگی و رفتار و مناسباتش تغییر پیدا می‌کند. تولید کنندگان آثار شبکه نمایش خانگی باید به این مسائل توجه کنند، چون  هیچ نهاد نظارتی نمی‌تواند جایگزین وجدان آنها باشد. باید بهه این سوال پاسخ دهند که ما برای چه مردمی و در چه شرایط زمانی کار  می‌کنیم؟ در صورت داشتن پاسخ قانع‌کننده به این پرسش، در مسیر جهت کمک به صنایع فرهنگی جلو می‌رویم و کیفیت آثار تغییر می‌کند.

انتهای پیام/۴۱۰۴/