«قدغن»؛فیلمفارسی بی‌کیفیتی که بزرگترین ضربه را به سینما می‌زند

به گزارش خبرنگار سینمایی گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، فیلم سینمایی «قدغن» به کارگردانی مجید مافی، یکی از فیلم‌های اکران نوروزی امسال بود که هنوز هم روی پرده است و با فروش کمتر از ۶۵۰۰ بلیت، ضعیف‌ترین اثر در فهرست فیلم‌هایی است که در تعطیلات نوروز ۱۴۰۱ و پس از آن، به نمایش درآمد. سازندگان این فیلم زمانی که میزان کم استقبال از آن را دیدند، از اواسط فروردین ماه، فیلمشان را دراختیار پلتفرم‌های آنلاین هم قرار دادند تا «قدغن» جزو معدود آثاری باشد که همزمان با اکران در سینماها، به صورت آنلاین هم برای مخاطبان به نمایش گذاشته شود.

یکی از ده‌ها سوالی که قطعا این چند هزار تماشاگر فیلم «قدغن» پس از دیدن این فیلم از خود پرسیدند این بود که «چرا وقت‌مان را با تماشای این فیلم تلف کردیم؟» در همه جای دنیا در طول یک سال هم فیلم بد ساخته می‌شود و هم فیلم خوب و طبیعتاً سینمای ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست، اما باید از مدیران سازمان سینمایی پرسید که چرا فیلمی مثل «قدغن» که حتی در حد و اندازه یک سریال معمولی تلویزیون هم نیست، اجازه پیدا کرده در بهترین زمان اکران فیلم، نزدیک به ۲۰۰ سالن سینما را اشغال کند و بیش از ۱۲۰۰ سانس، به روی پرده سینماها برود.

سینمای ما در اوایل دهه پنجاه، به شدت درگیر فیلمفارسی‌ها بود و هر سال آثار فراوانی در این ژانر تولید می‌شد، اما «قدغن» از بدترین فیلم‌های آن دوران نیز چند پله پایین‌تر است. این فیلم تمام عناصر یک فیلمفارسی را دارد، قهرمان زخم‌خورده‌ای که عشقش را از دست داده و به ناحق در زندان بوده و حالا زمان کمی دارد که زندگی‌اش را به روال قبل برگرداند. رفیقی که از پشت خنجر زده و حالا با معشوقه دوست نزدیکش ازدواج کرده. پدر پیری که برای گذران زندگی در مقابل نقش منفی اصلی داستان دائما گردن کج می‌کند و دستش پیش او دراز است. و نقش منفی (همان رفیق قهرمان!) که سیاه مطلق است همه‌جور کار خلاف قانون و خلاف عرف را انجام می‌دهد. از تجاوز به و رابطه نامشروع با هر زنی که در سر راهش قرار گرفته بگیرید، تا مصرف مشروبات الکلی و مواد مخدر و رسیدن به ثروت از طرق غیرقانونی.

فیلم پر از سکانس‌های زائد است، سکانس‌هایی که هیچ کمکی به پیشبرد قصه نمی‌کنند و بود و نبودشان تفاوت چندانی در کلیت فیلم ایجاد نمی‌کند. به این مسئله فیلمنامه به شدت ضعیف و بازی‌های غیراستاندارد را هم اضافه کنید تا ببینید سازندگان «قدغن» چه معجون عجیب و غریبی برای مخاطبان سینما آماده کرده‌اند.

شخصیت‌های غیرقابل باور و کاریکاتوری

حضور سام درخشانی در این فیلم یکی از اتفاقات ویژه «قدغن» است. بازیگری که در سال‌های اخیر فیلم و سریال‌های زیادی بازی کرده که برخی از آن‌ها مثل «خوب، بد، جلف» و «تگزاس» با استقبال خوبی هم از جانب مخاطبان مواجه شدند، تا جایی که دنباله آن‌ها هم ساخته شد. حضور او در رئالیتی‌شوهای شبکه نمایش خانگی مثل «شب‌های مافیا» و «جوکر» نیز در افزایش محبوبیتش در ماه‌های اخیر بی‌تاثیر نبوده است. پس پربیراه نیست بسیاری از کسانی که این فیلم را در سالن‌های سینما تماشا کردند، به خاطر بازی درخشانی بلیت خریدند و این فیلم را روی پرده دیدند. اگرچه از همان سکانس‌های ابتدایی هم متوجه می‌شوند که چه اشتباهی مرتکب شدند و در این فیلم نه خبری از بامزه‌بازی‌های سام درخشانی است، نه قصه فیلم و اتفاقات آن به قدری کشش دارد که آن‌ها را تا پایان روی صندلی‌هایشان نگه دارد.

عجیب‌ترین شخصیت این فیلم با اختلاف زیاد افشین است، کاراکتری که کریم امینی آن تصویر کشیده است. این شخصیت به عنوان نقش منفی اصلی فیلم در داستان حضور دارد و رسماً هرکاری که یکی از آن‌ها برای سیاه کردن یک شخصیت در آثار هنری کافیست او انجام می‌دهد. از نارو زدن به رفیق و ازدواج با معشوقه‌اش گرفته، تا چشم داشتن به دختر مردی که به او کمک مالی می‌کند، ارتباط نامشروع با کارمند شرکتش، دست گذاشتن روی پروژه‌های اقتصادی شهر، مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی و برخورد بد و زننده با همسرش. امینی، بازیگر این پکیج رذالت هم، مثل اکثر افرادی که در مقابل دوربین مجید مافی قرار گرفتند، نتوانسته بازی خوبی از خود به نمایش بگذرد و حضورش در سکانس‌های مختلف کاملا ضعیف و بعضا همراه با بزرگنمایی است. این درحالی است که امینی خود کارگردانی هم می‌کند و فیلم «گربه سیاه» او با بازی بهرام رادان و ترلان پروانه، تا قبل از آغاز پخش فیلم‌های اکران نوروزی، روی پرده سینماها بود.

نام محمدحسین فرحبخش، در این فیلم نام مهمی است، تهیه‌کننده‌ای که در دهه‌های شصت و هفتاد با فیلمسازانی همچون سیروس الوند، همایون اسعدیان، داریوش فرهنگ و بهروز افخمی کار می‌کرد در سال‌های اخیر با کارگردان‌های مثل آرش معیریان، مجید مافی و کریم امینی کار کرده و فیلم‌هایی ساخته که صرفا با قصه‌های دم دستی و بازی‌ها و کارگردانی‌های ضعیف، نه میتوانند در فتح گیشه موفق باشند، نه توانایی راضی کردن منتقدان و کارشناسان حوزه سینما را دارند. فیلم‌هایی مثل «تکخال»، «دشمن زن»، «ایکس لارج»، «خالتور» و... که همگی در دسته همین آثار قرار می‌گیرند و حتی به اندازه فیلم‌های اولیه زوج معیریان – فرحبخش مثل «کما» و «شارلاتان» هم تاثیرگذار نیستند و بازیگران محبوبی ندارند که به واسطه اسم آنها، چند هزار نفری به سینما بروند.

بیشتر بخوانید:

سهم‌خواهی فیلم‌های پلیسی و جنگی از اکران نوروزی

«سگ‌بند» کشش لازم برای فیلم خوب بودن را ندارد

ساداتیان: اگر چند فیلم خوب برای اکران نوروزی انتخاب می‌شد شرایط اینطور نبود

«قدغن» به جای کدام فیلم اکران شد!؟

مهم‌ترین کاری که فرحبخش برای این فیلم انجام داد، گرفتن اکران نوروزی بود، موقعیتی که فیلم‌های زیادی متقاضی حضور در آن بودند، اما یکی از سهمیه‌هایش به فیلم «قدغن» رسید، اثری که کیفیت آن در خوشبینانه‌ترین حالت، درحد و اندازه یک سریال تولید شده توسط شبکه‌های استانی است و ارزش ویژه‌ای ندارد که مدیران سینمایی بخواهند آن را در بهترین زمان اکران سال به نمایش دربیاورند. اما قدرت بالای لابی‌گری فرحبخش این موقعیت را در اختیار گروه «قدغن» قرار داد تا این فیلم در این زمان اکران شود. اگرچه از همان زمانی که فهرست اولیه فیلم‌های اکران نوروزی مشخص شد، اکثر کارشناسان معتقد بودند این فیلم شانس بالایی برای دیده شدن دراین ایام ندارد، چون هیچکدام از ویژگی‌های یک اثر پر مخاطب (داستان خوب، بازیگران مطرح، کارگردان شناخته شده و...) را نداشت. با این وجود اما فرحبخش توانست آخرین ساخته‌اش را در نخستین اکران نوروزی قرن به روی پرده ببرد.

این فیلم تا به امروز و پس از ۴۰ روز اکران عمومی در سینماهای سراسر کشور، بیش از ۶۴۰۰ نفر را به سالن‌های سینما کشانده است. نکته جالب توجه اینجاست که اگر «قدغن» در زمان دیگری به جز نوروز اکران می‌شد، در جذب همین میزان مخاطب هم ناکام می‌ماند و نمی‌توانست ۲۲۰ میلیون تومان فروشی که تا به امروز به دست آورده است را نیز به دست بیاورد. اینکه ساخت این مدل فیلم‌ها از نظر اقتصادی صرفه دارد یا خیر، سوالی است که جواب آن را همه می‌دانند و این برعهده سازندگان کار است که دوست دارند فیلم‌هایی بسازند که حتی نمی‌تواند هزینه تولیدشان را جبران کند.

سوال واجب‌تر را اما باید از مسئولان سازمان سینمایی پرسید که چرا و به چه علت این فیلم در اکران نوروزی به نمایش درآمده است. یعنی در میان ۲۰ فیلم دیگری که متقاضی اکران نوروزی بودند، یک اثر دیگر وجود نداشت که از «قدغن» بهتر باشد و بتواند چند صد هزار نفر را به سالن‌های سینما بکشاند؟ اگر وجود داشت و این فیلم به آن‌ها ترجیح داده شده، که باید مدیران سینمایی برای این ضربه‌ای که به پیکر سینما زدند پاسخگو باشند، اگر هم نبوده و مابقی فیلم‌ها از این اثر کیفیت بدتری داشتند که باید فاتحه سینما را خواند! در مجموع باید گفت که تماشای فیلم «قدغن» جدا از اینکه باعث هدر رفتن پول شما می‌شود، ساعاتی از وقت‌تان را نیز از شما می‌دزدد، زمانی که شما هر کار دیگری به جز تماشای این فیلم انجام می‌دادید، سود کرده بودید!

انتهای پیام/۴۱۷۳/