توسط معاون علمی رئیس جمهور؛
آنا از ایجاد فرصت‌های برابر ورود به دانشگاه‌ها گزارش می‌دهد؛
مأموریت نجات‌بخش دانشگاه آزاد اسلامی در توسعه عدالت آموزشی
گستردگی دانشگاه مانع خروج سرمایه، مهاجرت نخبگان و نیروی انسانی جوان به خارج از کشور شددانشگاه در روند توسعه عدالت آموزشی می‌تواند به ایجاد فرصت برابر برای ورود داوطلبان به دانشگاه‌ها کمک کند. در ایران، دانشگاه آزاد اسلامی از عهده این مأموریت به نحو مطلوب برآمده است.
گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، لاله قلی‌پور-آموزش عالی نظام جمهوری اسلامی ایران از دو بخش دولتی و غیردولتی تشکیل‌شده که اهدافی از قبیل فراهم نمودن ابزارهای رشد شخصیت و تزکیه جوانان کشور، تحقیق در راستای پیشبرد مرزهای علم و دانش، تربیت و تأمین نیروی انسانی متخصص موردنیاز کشور، فراهم آوردن زمینه‌های لازم برای توسعه تحقیقات، نوآوری، انتقال و جذب فنّاوری را دنبال می‌کند از طرفی طبق سند چشم‌انداز در افق ۱۴۰۴ ایران باید کشوری باشد توسعه‌یافته با جایگاه اول اقتصادی، علمی و فن‌آوری در سطح منطقه، با تأکید بر جنبش نرم‌افزاری و تولید علم که این افق توسعه در سند چشم‌انداز ۲۰ ساله توسعه دانایی محور نام گرفته که اساس و شالوده آن توجه به سرمایه‌های انسانی بوده لذا توسعه دانشگاه‌ها اجتناب‌ناپذیر است.
البته ازآنجایی‌که به نظر می‌رسد دولت به‌تنهایی توان توسعه سریع کمی و کیفی دانشگاه‌ها را ندارد لذا حضور دانشگاه‌های غیردولتی ازجمله دانشگاه آزاد اسلامی ضروری بوده است و نبود این مجموعه دانشگاهی و یا عدم گسترش در نقاط مختلف جغرافیایی کشور؛ دستیابی به اهداف نظام آموزش عالی و سند چشم‌انداز افق ۱۴۰۴ را غیرممکن می‌ساخت.
برقراری عدالت آموزشی کشور مرهون وجود دانشگاه آزاد اسلامی است
آموزش عالی در ایران سابقه‌ای طولانی دارد و روند رو به رشد مراکز دانشگاهی بعد از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی نشان از توجه مسئولان نظام به ایجاد شرایط مناسب برای کسب علم و دانش در اقصی نقاط کشور را دارد،. سید حسین قربانی، هیئت‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد درود در مقاله «نقش دانشگاه آزاد اسلامی در توسعه آموزش عالی ایران» دراین‌باره خاطرنشان می‌کند: «ازجمله این دانشگاه‌ها، دانشگاه آزاد اسلامی است که در آستانه آغاز دهه چهارم فعالیت خویش، نقش ارزنده و غیرقابل‌انکاری بر آموزش عالی کشور داشته است. امروزه واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی در گوشه و کنار ایران اسلامی، شرایطی را فراهم ساخته‌اند تا فرزندان این آب‌وخاک با کمترین دغدغه ادامه تحصیل دهند و به معنای واقعی کلمه این دانشگاه شرایط و امکانات را برای برقراری عدالت آموزشی مهیا کرده است.»
دانشگاه آزاد اسلامی نقش محوری در تولید سرمایه انسانی در کشور دارد
با توجه به این واقعیت که در تا پیش از انقلاب و سال‌های آغازین انقلاب اسلامی کمبود مراکز دانشگاهی، مانع از راه‌یابی جمع بسیاری از علاقه‌مندان به تحصیلات عالی و به‌تبع از آن رشد و توسعه همه‌جانبه کشور می‌شد، قربانی با اشاره به اینکه اندیشه راه‌اندازی دانشگاه آزاد اسلامی باهدف بسترسازی مناسب برای توسعه علمی کشور از یک‌سو و برقراری عدالت آموزشی در اقصی نقاط ایران اسلامی، گام‌های ارزنده‌ای در راستای فراهم آوردن شرایط و امکانات لازم برای علم‌آموزی همه ایرانیان فراهم شد، می‌افزاید، «در دهه سوم شکل‌گیری این نهاد غیرانتفاعی شاهد نقش و تأثیر غیرقابل‌انکار آن بر توسعه همه‌جانبه کشور هستیم. دانشگاه آزاد اسلامی از بدو تأسیس تاکنون نقش ارزنده‌ای در توسعه آموزش عالی در کشور داشته است.»
نویسنده مقاله به برخی از این نقش‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید، «افزایش تعداد مراکز دانشگاهی، فراهم آوردن امکان ادامه تحصیل برای همه آحاد جامعه، فراهم آوردن امکانات و تجهیزات آزمایشگاهی و کارگاهی، توسعه آموزش رسمی در مقاطع تحصیلات تکمیلی، افزایش میزان تولیدات علمی در سطح ملی و بین‌المللی، ایجاد فضای رقابتی در عرصه آموزش و نیز همگام شدن با مراکز دانشگاهی دولتی در راستای توسعه علمی کشور ازجمله این نقش‌ها است.»
این پژوهشگر در ادامه عنوان می‌کند: «دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان یک موسسه آموزشی-پژوهشی غیردولتی از بدو تأسیس تاکنون نقش و تأثیر غیرقابل‌انکاری در توسعه همه‌جانبه کشور داشته و تمام تلاش مسئولان این دانشگاه در آغاز دهه چهارم شکل‌گیری این نهاد آموزشی غیرانتفاعی، علاوه بر تقویت و ارتقای وضع موجود در کشور است.»
بیشتر بخوانید:
- دانشگاه آزاد اسلامی امنیت سیاسی نظام را ارتقا داد/ دست برتر دانشگاه در ایجاد فرصت‌های برابر آموزشی
- نقش استراتژیک دانشگاه آزاد اسلامی در ثبات و امنیت سیاسی کشور
- نقش مهم دانشگاه آزاد اسلامی در بالابردن سطح دانش کشور
«کمک به توسعه علمی کشور، افزایش تعداد مراکز دانشگاهی و به‌موازات آن تلاش برای توسعه همه‌جانبه کشور ازجمله اهدافی است که این دانشگاه درصدد تحقق آن بوده و خوشبختانه در حال حاضر شاهد به ثمر نشستن این تلاش‌ها هستیم.» این پژوهشگر ضمن اشاره به این امر، می‌افزاید: «بدون تردید امروز دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان یک دانشگاه ملی غیرانتفاعی نه‌تنها در ایران اسلامی بلکه در سایر کشورهایی که شعبه‌های آن در حال فعالیت هستند، این توانایی را دارد تا با آگاهی کامل از فرصت‌ها و تهدیدها، همچنان و باقوت و توان مضاعف راه را برای حضور چشمگیر در عرصه‌های ملی و بین‌المللی فراهم کند.»
روند رو به رشد این دانشگاه به‌خوبی نشان می‌دهد هیچ مانعی نمی‌تواند سد راه پیشرفت‌های آن شود و قطعاً روزبه‌روز بر موفقیت‌ها و پیشرفت‌های آن افزوده خواهد شد. نویسنده مقاله دراین‌باره می‌نویسد، «برای تحقق این اهداف، شناسایی فرصت‌ها و تهدیدها و تلاش برای دستیابی به اهداف تعیین‌شده در سند چشم‌انداز نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران به سال ۱۴۰۴، می‌تواند نقش و تأثیر این دانشگاه را در توسعه هر چه بیشتر کشور نمایان کند.»
گستردگی دانشگاه آزاد اسلامی به برابری فرصت‌های آموزشی منجر شد
دانشگاه آزاد اسلامی از ابتدا تاکنون توانسته با طرح و تدوین سیاست‌ها و برنامه‌های نوین و همچنین با تحقق بخشیدن به برنامه‌ها و فعالیت‌های جامع و فراگیر خود، در راستای رشد و توسعهٔ پایدار گام‌هایی اساسی بردارد. لاله قلی‌پور، دانشجوی دکتری سیاست‌گذاری عمومی در مقاله «نقش دانشگاه آزاد اسلامی در تولید امنیت سیاسی جمهوری اسلامی ایران در دهه ۸۰» دراین‌باره می‌نویسد: «با نگاهی اجمالی به سیاست‌ها و کارکردهای دانشگاه آزاد اسلامی در تعیین و تبیین شاخص‌های اساسی راهبرد توسعهٔ امنیت سیاسی، مشاهده می‌شود این دانشگاه از چه اهمیت ارزشمندی برخوردار است. دانشگاه آزاد اسلامی علاوه بر همه مراکز استانها و شهرستان‌ها، بسیاری از بخش‌های مهم جغرافیایی کشور را تحت پوشش خود قرار داده است.»
به باور نویسنده مقاله، این امر دلیلی در ایجاد برابری آموزش و نیز دسترسی آسان به تحصیلات عالیه است و ادامه می‌دهد: «نمی‌توان شهری را مثال زد که در آن دانشگاه آزاد اسلامی فعالیت نکند. ۳۲۰ واحد و مرکز در بیش از ۲۵۰ نقطه کشور به‌خصوص نقاط محروم، شعار یونسکو مبنی بر آموزش عالی برای همگان و رقابتی کردن آموزش عالی کشور محقق کرده‌اند.»
واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی در گوشه و کنار کشور شرایط برابر آموزشی را فراهم ساخته است
فعالیت دانشگاه آزاد اسلامی با شبکه‌ای گسترده و متراکم در سطح کشور، فراسوی مرزها و هر جا که حضور یافته، منشأ تحولات وسیعی است. به باور این محقق، «فعالیت واحدهای این دانشگاه در کشور، شکوفایی فرهنگی، توسعه هنجارهای اجتماعی، بومی‌سازی علم و فرهنگ یادگیری دانش، مهارت‌های فردی و اجتماعی، جامعه‌پذیری، رفع انحصار آموزشی و کاهش رکود اقتصادی، کارآفرینی، تقویت رقابت سالم و ایجاد انگیزه‌های متعالی را در مناطق مختلف به دنبال داشته است.»
نویسنده مقاله مؤلفه‌های مؤثر دانشگاه آزاد اسلامی در ثبات و امنیت را شامل «همگرایی میان خرده‌فرهنگ‌های گوناگون، مشارکت سیاسی در انتخابات و آموزش مدنی» می‌داند و معتقد است در این میان، اهمیت نخبگان، نظام سیاسی و مردم از همه ضروری‌تر به نظر می‌رسد، زیرا به گفته وی: «رشد و تربیت نخبگان، جامعه سیاسی را هدایت خواهد کرد و در این راستا مشارکت سیاسی آگاهانه، رعایت حقوق متقابل نخبگان و نظام سیاسی، توسعه انسانی از طریق ارتقا سطح فرهنگ افراد و آزادی سیاسی از مهمترین عوامل در ایجاد امنیت و ثبات سیاسی در کشور است.»
علاوه بر این، دانشگاه‌ها به‌عنوان اصلی‌ترین تولیدکننده سرمایه انسانی در یک جامعه، مبتنی بر تولید علم و دانش هستند و دانشگاه آزاد اسلامی از ابتدای راه‌اندازی در سال ۱۳۶۱ تاکنون در این زمینه نقشی محوری داشته است. گستردگی این دانشگاه، مانع خروج سرمایه، مهاجرت نخبگان و نیروی انسانی جوان به خارج از کشور شد و با ایجاد زیرساخت‌های نسبی و آماده‌سازی منابع انسانی، ظرفیت تولید و نهادینه کردن سیستم ابداعات ملی را افزایش داد و یکی از ارکان اصلی رشد کشور بوده است.
انتهای پیام/۴۱۶۷/
انتهای پیام/
