آنا گزارش می‌دهد؛
تأمین عدالت ارزشیابی با آموزش حضوری دانشجویان
تقلب گسترده از معایب آموزش و آزمون‌های مجازی استمسئولان استانی دانشگاه آزاد اسلامی تأمین عدالت ارزشیابی، خودارزیابی کامل‌تر، ارتقای توانمندی‌های علمی، اجتماعی، تربیتی و امکان ارزیابی و تحلیل توانایی و معایب دانشجویان را منوط به آموزش حضوری می‌دانند.
گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ از زمان شیوع ویروس کرونا در اسفند ۱۳۹۸، نظام آموزشی کشور به دلیل نداشتن امکان ادامه فعالیت‌های دانشگاهی به‌صورت حضوری و به‌منظور جلوگیری از ایجاد وقفه در فعالیت‌های آموزشی به تغییر شیوه آموزشی و تحصیل در بستر الکترونیک روی آورد. دانشگاه آزاد اسلامی در این راستا در این زمینه پیشتاز بود و به دلیل فعالیت مناسب واحد الکترونیکی در این دانشگاه، خیلی زود تمام واحدها و مراکز آموزشی در سراسر کشور را برای تغییر روش آموزشی از حضوری به مجازی و برخط آماده کرد.
البته با توجه به جدید بودن سیستم آموزش مجازی، ابتدای کار، این شیوه مشکلات و نقایصی ازجمله ضعف و نبود زیرساخت‌های آموزش مجازی، ضعف سیستم‌های سخت‌افزاری، ناآشنایی استادان و دانشجویان با نحوه اتصال به کلاس‌ها، مشکلات اینترنت و دسترسی نداشتن بسیاری از دانشجویان به‌ویژه دانشجویان مناطق محروم به اینترنت و …داشت و با تلاش‌های انجام‌شده، این مشکلات تاکنون به حداقل خود رسیده است.
بیشتر بخوانید:
چرا دانشگاه آزاد اسلامی بر آموزش حضوری دانشگاه‌ها اصرار دارد؟
وقتی آموزش و آزمون مجازی یادگیری را تنزل می‌دهد
تمهیداتی برای حفظ سلامت آزمون‌های مجازی وجود دارد؟
دانشگاهیان از ضرورت آموزش حضوری می‌گویند
اکنون که واکسیناسیون در کشورمان به‌خوبی علیه کرونا پیش رفته و تب و تاب بحران کرونا در ایران فروکش کرده و مرگ امیکرون نزدیک است، لزوم بازگشت به آموزش حضوری و یا حداقل تلفیقی از دو نوع شیوه آموزشی احساس می‌شود؛ چراکه آموزش مجازی و برگزاری آزمون‌های مجازی در کنار مزایا، معایب بسیاری هم دارد که کارشناسان و رؤسای دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار آنا در این زمینه موشکافانه این معایب را بررسی کرده و به ادامه روند فعالیت آموزش عالی کشور و برگزاری آزمون‌ها و امتحانات به‌صورت حضوری تأکید دارند.
لزوم برگزاری آزمون‌ها و امتحانات دانشگاه به‌صورت حضوری
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان با تأکید بر برگزاری آزمون‌ها و امتحانات در دانشگاه به‌صورت حضوری معتقد است: «بعضی از عناوین درسی نیاز دارند که به‌صورت تعاملی باشند و در تکمیل فرآیند آموزش آنها، امتحان حضوری مؤثر بوده و نه مجازی؛ البته حرکت به سمت تکنولوژی‌های آموزشی، آزمون‌های الکترونیک و مجازی و تلفیق این روش‌ها به‌منظور دستیابی به ارزشیابی دقیق‌تر، خیلی اثربخش‌تر خواهد بود؛ اما با این حال، آموزش‌های حضوری مزایا و محاسنی دارد ازجمله اینکه دانشجو در کنار استاد می‌تواند از خودارزیابی کامل‌تری بهره‌مند شود و استاد نیز می‌تواند میان دانشجویان با سطح توانایی علمی متفاوت تفکیک و تمایز قائل شود.»
پیام نجفی با تشریح آسیب‌ها و خطرات ادامه روند آموزش و آزمون‌های مجازی می‌افزاید: «به‌طور مطلق در آینده نمی‌توان به هیچ‌یک از دو روش آموزش مجازی و حضوری اتکا کرد. ارتقای سخت‌افزار و زیرساخت‌ها در آزمون مجازی، تقویت آزمون‌های حضوری و ترکیبی، برگزارکردن برخی از ارزشیابی‌ها، کلاس‌ها و آموزش‌ها، برگزاری امتحان متناسب با نوع درس و تعداد دانشجویان، راه‌اندازی سامانه‌های آموزش و آزمون مجازی و برگزاری ارزشیابی‌های تلفیقی می‌تواند در آینده برای برگزاری ترکیبی آموزش مجازی و حضوری مؤثر باشد.»
کلانتری: زیرساخت‌های فناوری در واحدهای دانشگاهی با کمبودهایی مواجه است و بسیاری از آنها سِرور مستقل برای برگزاری کلاس‌های مجازی ندارند.وی ادامه می‌دهد: «برای بازگشت به دوران قبل از کرونا و شرایط ایده‌آل باید به سمت روش‌های نوین آموزشی پیش برویم. در این راستا واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی باید نیم‌نگاهی به ترکیب دو روش آموزش حضوری و مجازی داشته باشند.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان با تشریح شرایط حضور دانشجویان در محیط آموزش حضوری به آنا می‌گوید: «حضور دانشجویان در محیط آموزشی برای ارتقای توانمندی‌های علمی، اجتماعی، تربیتی و سایر توانمندی‌های بالقوه آنان ضروری و آموزش مجازی مکمل آموزش حضوری است.»
محاسن برگزاری امتحانات پایان‌ترم به‌صورت حضوری
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان البرز نیز با تشریح محاسن برگزاری امتحانات پایان‌ترم به‌صورت حضوری عنوان می‌کند: «امتحان حضوری مزایای اساسی ازجمله تأمین عدالت ارزشیابی و حصول اطمینان از عملکرد دانشجویان، پاسخگویی آموزشی در برابر انتقادهای ذی‌نفعان و آزمون مدیریت بحران در عرصه عمل و آمادگی برای بحران‌های احتمالی مشابه را در پی دارد. با وجود مزایای اساسی امتحان حضوری که فواید آن بر کسی پوشیده نیست، این شیوه در شرایط کنونی چالش‌های اساسی ازجمله افزایش احتمال ابتلا به کرونا در پی آن افزایش هزینه‌ها برای مردم، دولت و حکومت، افزایش نارضایتی اجتماعی، افزایش بی‌اعتمادی به عملکرد دانشگاه‌ها و افزایش انتقاد از عملکرد دانشگاه‌ها، دولت و حتی حکومت را در پی خواهد داشت.»
حسین کلانتری اضافه می‌کند: «امتحانات حضوری می‌تواند مزایایی شامل راستی آزمایی دقیق، ایجاد انگیزه آموزشی در فضای رقابت سالم، تحقق عدالت آموزشی برای دانشجویان و استادانی که تلاش بیشتری برای تدریس بهتر و فراگیری بهتر می‌کنند و اعتمادسازی بیشتر علمی داشته باشد.»
وی با برشمردن آسیب‌ها و خطراتی که با ادامه روند آموزش و آزمون‌های مجازی برای عرصه آموزش کشور به‌ویژه دانشگاه‌ها و دانشجویان دارد، توضیح می‌دهد: «اگرچه مواردی ازجمله نبود ارتباط چهره به چهره، وابستگی بیش‌ازحد به تکنولوژی و اینترنت، ایزوله شدن برخی از دانشجویان و تقویت آنها به نشستن در پای سیستم‌های رایانه‌ای و تضعیف مهارت‌های کلامی، ازجمله معایب روش‌های آموزش مجازی است؛ اما ارائه‌های کلاسی در بستر سامانه‌های مجازی وبینار تا حد زیادی در برطرف کردن برخی مشکلات ازجمله جلوگیری از ایزوله شدن دانشجویان و جلوگیری از تضعیف مهارت‌های کلامی می‌تواند کمک‌کننده باشد.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان البرز تشریح می‌کند: «زیرساخت‌های فناوری در واحدهای دانشگاهی با کمبودهایی مواجه است و بسیاری از آنها سِرور مستقل برای برگزاری کلاس‌های مجازی ندارند؛ بنابراین اکثر کلاس‌های مجازی همه واحدهای دانشگاهی توسط سامانه(وادانا) و (دان) و با پشتیبانی واحد الکترونیکی برگزار می‌شود که کم بودن سرعت اینترنت و پهنای باند ناکافی، باعث قطع شدن‌های مکرر کلاس‌های درسی می‌شود؛ از طرفی محتوای دروس به‌صورت سراسری و متمرکز تهیه نشده است؛ بنابراین برخی استادان با محتوای ضعیف به تدریس دروس می‌پردازند که باعث شده کیفیت کلاسِ درس، پایین بیاید.»
بیشتر بخوانید:
پیکر بی‌جان آموزش عالی با علائم کرونازدگی
لزوم طراحی و تضمین الگوهای بلندمدت در آموزش مجازی
دانشگاهیان از ضرورت آموزش حضوری می‌گویند
کلانتری ادامه می‌دهد: «از طرفی امکان استفاده از اکثر کلاس‌های ضبط‌شده با گوشی هوشمند مهیا نبوده و امکان اشتراک‌گذاری فایل کلاس‌های ضبط‌شده در فضای مجازی برای دانشجویانی که دستگاه pc یا لپ‌تاپ ندارند، مهیا نیست. بسیاری از دانشجویان علاقه‌ای به شرکت در کلاس‌های آنلاین ندارند. بسیاری از مؤسسات آموزش عالی و شرکت‌ها، آموزش غیرحضوری را کم اعتبار می‌دانند. با توجه به این موارد، برگزاری کلاس درس به‌صورت حضوری، ضرورت پیدا می‌کند.»
آزمون‌های مجازی باعث کاهش میزان مطالعه شده است
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان ایلام نیز با تشریح معایب آزمون‌های مجازی معتقد است: «این آزمون‌ها باعث کاهش میزان مطالعه و حتی تهیه‌نشدن کتاب‌ها، منابع و رفرنس‌ها شده و با توجه به بررسی نمرات دانشجویان، واریانس (شاخص پراکندگی) نمرات پایین بوده که بیانگر تقلب گسترده در آزمون‌های مجازی است. امکان شرکت و پاسخگویی افراد غیر دانشجو در آزمون‌های مجازی بالاست و برخی از دانشجویان با پرداخت هزینه جمعی به استخدام افرادی برای پاسخگویی اقدام می‌کنند.»
بهروز ناصری می‌افزاید: «ادامه روند آموزش‌های مجازی و امتحانات مجازی ضربه به علم، تعهد و تخصص دانشجویان است. با توجه به اینکه بیشتر آزمون‌های مجازی به‌صورت تستی و چهارگزینه‌ای گرفته می‌شود، توانایی تحلیل، تجزیه و تفسیر و ارتباط معلومات از دانشجو سلب می‌شود از طرف دیگر اما در آزمون‌های حضوری، امکان ارزیابی و تحلیل توانایی و معایب دانشجویان وجود دارد.»
وی به خبرنگار آنا می‌گوید: «دانشجویان آینده‌سازان ایران اسلامی هستند و دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان دانشگاهی انقلابی و در تراز جمهوری اسلامی ایران یکی از مهم‌ترین وظایف آن تربیت نیروی متعهد و متخصص مورد نیاز کشور است و در این راستا باید محصول دانشگاه دانشجویی باشد که نیاز کشور در بخش‌های مختلف را مرتفع کند؛ اگر در بخش‌های مختلف به‌ویژه هوافضا، هسته‌ای، نانو و... امروز حرفی برای گفتن داریم این مهم مرهون تلاش و کوشش استادان و دانشجویان بوده و باید این روند ادامه داشته باشد؛ بنابراین بهترین مبلغ، فارغ‌التحصیلان قوی و باسواد هستند که با آموزش و آزمون حضوری به این هدف نزدیک می‌شویم.»
برگزاری آزمون‌های پایان ترم به صورت حضوری چه مزایایی دارد؟
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان نیز در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چرا آزمون‌ها و امتحانات در دانشگاه به صورت حضوری ضروری به نظر می‌رسد؟ اظهار می‌کند: «یکی از مهم‌ترین موارد حضوری شدن امتحانات نبود زیرساخت‌های فناوری بهروز و آشنانبودن برخی دانشجویان و حتی استادان با فناوری نوین است.»
احسان کامرانی تأکید می‌کند: «در برخی مواقع سیستم‌های فناوری دارای نقص هستند و با چنین امکاناتی امکان احاطه کامل و جامع بر عملکرد امتحانی دانشجویان وجود ندارد و نظارت دقیق و جامع بر عملکرد امتحان‌دهنده، احراز هویت افراد و ... از جمله معایبی است که نمی‌شود بر آن سرپوش گذاشت.»
زینالی: شیوع کرونا ناخواسته بود و سریع سرعت گرفت؛ اما با توجه به ظرفیت موجود در دانشگاه آزاد اسلامی، این مجموعه سریعاً توانست ابزار آموزش مجازی را فراهم کند.وی تشریح می‌کند: «از سوی دیگر بالابردن سطح مطالعه و تلاش دانشجویان با برگزاری امتحانات حضوری ممکن است سلامت دانشجویان، استادان و کارکنان دانشگاه را به مخاطره بیندازد، هرچند که در این وادی تابع دستورات ستاد کرونا و سازمان مرکزی هستیم تا در محیطی آرام و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی طبق زمانبندی مناسب به‌صورت حضوری به برگزاری آزمون‌ها اقدام کنیم.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان درباره اینکه برگزاری آزمون‌های پایان ترم به صورت حضوری چه مزایایی دارد؟ چنین پاسخ می‌دهد: «از مزایای آزمون حضوری آن است که کنترل آزمون‌دهندگان در آزمون حضوری توسط نیروی انسانی کارآمد و مجرب صورت می‌گیرد و از تقلب و زیرآبی رفتن برخی دانشجویان در آزمون‌های مجازی جلوگیری و دانشجو در محل احراز هویت می‌شود.»
کامرانی ادامه می‌دهد: «امکان طرح سؤالات تشریحی و تمرکز دانشجویان برای درج پاسخ‌ها به‌صورت مکتوب بدون استرس قطعی اینترنت مهیاست و از کار افتادن سیستم یا سرورهای مرکزی در برگزاری آزمون حضوری در دانشگاه دیگر به‌عنوان یک دغدغه بزرگ معنا نخواهد داشت.»
تقلب گسترده از معایب آزمون‌های مجازی است
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد جامع مستقل نجف‌آباد نیز با برشمردن معایب برگزاری آزمون‌های مجازی مطرح می‌کند: «از معایب برگزاری آزمون‌های مجازی می‌توان امکان تقلب گسترده در پاسخ‌دهی به سؤالات امتحانات تستی و تشریحی، قطع برق و شبکه و نبود زیرساخت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مناسب در سطح کشور تا شهرهای کوچک، نیاز به داشتن گوشی تلفن هوشمند با قابلیت بالا و یا لپ‌تاپ و هزینه‌های بالای آن برای خانواده‌ها، نبود حس روانی مناسب برای دانشجو در کلاس‌ها و امتحانات مجازی و حضور غیرفعال در کلاس‌ها، افت شدید سطح علمی دانشجویان و نبود ارزشیابی دقیق از میزان یادگیری و آموزش توسط استاد در کلاس و امتحانات و به دنبال آن افزایش بی‌سابقه سطح نمرات در مقایسه با نمرات و معدل سال‌های قبل را نام برد.»
فرید نعیمی درباره ادامه روند آموزش و آزمون‌های مجازی و آسیب‌ها و خطراتی که برای عرصه آموزش کشور به‌ویژه دانشگاه‌ها و دانشجویان دارد به آنا می‌گوید: «استفاده از فضای مجازی و آموزش مجازی فرصت بسیار مناسبی است؛ اما سیستم آموزشی کشور مشکلات خاص خود را داشته و بر مبنای آموزش حضوری و ارزیابی به‌صورت حضوری تنظیم شده که بدون تأمین زیرساخت‌ها و فرهنگ‌سازی در زمینه فضای مجازی و مشکلات آن نمی‌توان به یک‌باره تغییر ایجاد کرد.»
وی اضافه می‌کند: «این روند شاید برای دوره‌های تحصیلات تکمیلی مناسب باشد؛ اما در دوره‌های کارشناسی و دوره دبیرستان نیاز به ایجاد بستر مناسب آموزشی، فرهنگی و زیرساخت‌هاست. به‌عنوان نمونه باید امکان ویدیویی و فعال بودن دوربین برای استاد و دانشجو حتماً فراهم کرد تا حس بودن در کلاس تقویت شود.»
بیشتر بخوانید:
افت یادگیری با حذف حضور دانشجو و آموزش چهره به چهره
افزایش مهارت دانشجویان با حضوری‌شدن دانشگاه‌ها
ارزیابی دانشجویان در امتحانات حضوری منطبق بر واقعیت و قابل اعتماد است
تعالی آموزش عالی با استفاده ترکیبی از آموزش‌های حضوری و غیرحضوری
سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی استان قزوین هم با تشریح معایب و مزایای آموزش‌ها و آرمون‌های مجازی در مراکز آموزش عالی و دانشگاه‌ها معتقد است: «شیوع کرونا ناخواسته بود و سریع سرعت گرفت؛ اما با توجه به ظرفیت موجود در دانشگاه آزاد اسلامی، این مجموعه سریعاً توانست ابزار آموزش مجازی را فراهم کند و با وجود همه مشکلات آغاز خوبی داشت. با گذشت زمان ترمیم‌های خوبی در زمینه ارائه آموزشی مجازی انجام شد و قطعاً در آینده بعد از کرونا، ترکیبی از آموزش‌های حضوری و غیرحضوری را توأمان خواهیم داشت و می‌توانیم از مزایای هر دو برای تعالی آموزش عالی استفاده کنیم.»
کلانتری: بسیاری از دانشجویان علاقه‌ای به شرکت در کلاس‌های آنلاین ندارند و بسیاری از مؤسسات آموزش عالی و شرکت‌ها، آموزش غیرحضوری را کم اعتبار می‌دانند.
اسماعیل زینالی می‌افزاید: «مشکلی که در بحث آموزش مجازی وجود دارد و به واحدهای مجری برمی‌گردد، این است که به دلیل نبود ابزارهای آزمون خیلی دقیق نمی‌توان دانشجو را در طول ترم فعال نگه داشت که استادان، مدیران گروه و واحدهای برنامه‌ریز نقش بسزایی خوهند داشت تا بتوانند دانشجویان را در طول ترم ارزیابی کنند. بخشنامه‌های خوبی درباره آموزش مجازی از طرف سازمان مرکزی صادر شد که در دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین توانستیم در این راستا به‌خوبی گام برداریم.»
وی ادامه می‌دهد: «با برنامه‌ای که به استادان ارائه کردیم و با ارزیابی و پایش دانشجو در طول ترم، امتحان پایان ترم آنان خیلی تحت‌الشعاع قرار نگرفت. دنیای مجازی و آموزش‌های مجازی یا غیرحضوری ضعف‌هایی دارد که با کمک همکاران در واحدهای فناوری روزبه‌روز بهتر خواهد شد. این آموزش برای خودش مزایای بسیار زیادی هم داشته و بعد از این ناگزیر هستیم حتی بخشی از آموزش‌ها را به‌صورت غیرحضوری ارائه دهیم.»
سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی استان قزوین توضیح می‌دهد: «یکی از فاکتورهای بسیار مهم آموزش غیرحضوری استفاده از زمان مفید کلاس است. مزایای دیگر آموزش مجازی را می‌توان دسترسی استادان به منابع گسترده، فناوری بهروز، ارتباط آنلاین با دانشجو، استفاده از ابزارهای نوین آموزشی به غیر از تخته وایت‌برد و ویدئو پروژکتور برای ارائه دنیایی از اطلاعات ساماندهی شده به دانشجو نام برد. آموزش مجازی در کنار مشکلات، مزایای بسیار مطلوبی به همراه دارد.»
انتهای پیام/۴۱۲۱/۴۰۶۲/
انتهای پیام/
