گسترش طرحهای فناور دریامحور با فعالیت مرکز تحقیقات محیط زیست دریایی
گروه استانهای خبرگزاری آنا؛ دانشگاه آزاد اسلامی در دهه ۸۰ بعد از حدود دو دهه فعالیت به این نتیجه رسید که اگر امور تحقیقاتی را به فعالیتهای علمی خود اضافه نکند به برخی موفقیتها نمیرسد و رسالت دانشگاه تحقق نمییابد؛ بنابراین سال ۸۵ مجوز نخستین مرکز تحقیقاتی در زمینه آب به یکی از واحدهای دانشگاهی داده شد.
اکنون در مجموع بیش از ۲۰۰ مرکز تحقیقاتی در دانشگاه آزاد اسلامی فعالیت میکنند. ۱۶۴ مرکز تحقیقاتی از این مراکز در زمینههای تحقیقاتی غیرپزشکی از جمله فنی، مهندسی، کشاورزی و ... و ۳۹ مرکز تحقیقاتی در زمینه پزشکی فعال هستند.
بیشتر بخوانید:
مأموریت مرکز تحقیقات «فرهنگ و تمدن خلیج فارس» چیست؟
تولید ۳ محصول کاربردی در مرکز تحقیقات مواد و متالورژی
خبرنگار خبرگزاری آنا برای آشنایی بیشتر با مأموریتها، فعالیتها، دستاوردها و برنامههای مرکز تحقیقات «محیط زیست دریایی» دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس با صابر قاسمی رئیس این مرکز تحقیقاتی گفتوگو کرده است که در ادامه میخوانیم.
آنا: از چگونگی و چرایی ایجاد مرکز تحقیقاتی محیط زیست دریایی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس بگویید.
قاسمی: امروزه به دلیل استفاده زیاد از دریا و تنوع و سرعت تخلیه مواد آلاینده به دریا، توان خودپالایی اکوسیستمهای دریایی کاسته شده و به زحمت میتوانند اثرات ناشی از ورود چنین موادی را خنثی کنند. از طرفی حمل و نقل دریایی شامل بخش بندر (بنادر تجاری، پایانههای نفتی، تعمیرگاه کشتیها، اسکلههای صیادی و کشتیها منجر به تولید زائداتی میشوند که بهطور بالقوه میتوانند منبعی برای آلودگی دریا محسوب شوند.
اگرچه اعمال محدودیت قانونمند در بهرهبرداری از منابع محیط زیست دریایی متناسب با توان اکولوژیک به معنای ظرفیت قابل تحمل و توان بازسازی آنها بر اساس معیارها و شاخصهای پایداری، همواره در دستور کار سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارد در برنامه ششم توسعه نیز بر تهیه اطلس زیستبوم دریایی کشور و حفاظت، احیا، بهسازی و توسعه منابع طبیعی تجدیدپذیر این منابع تأکید ویژه شده است.
با توجه به موارد ذکرشده و بهمنظور حفظ و حراست از محیط زیست دریایی و در راستای مدیریت پروژههای ملی و بینالمللی، ایجاد مرکز تحقیقات علوم محیط زیست دریایی در واحد بندرعباس ازجمله الزامات تشخیص داده شد و با توجه به ظرفیت استان هرمزگان، محور فعالیت این مرکز تأکید بر امکان افزایش تولیدات شیلاتی، تحقیقات زیست محیطی و گردشگری دریایی است.
از طرف دیگر با توجه به مأموریت دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان از سوی سازمان مرکزی دانشگاه که دریامحور تعریف شده است به همین منظور مرکز رشد و سرای نوآوری با مأموریت دریامحور راهاندازی و در ادامه آن لازم دیده شد که پیشنیاز طرحهای فناورانه در این دو مرکز ایجاد شود؛ بنابراین مراکز تحقیقاتی مانند مرکز تحقیقاتی محیط زیست دریایی برای توسعه طرحها و حمایت از این طرحها در دستور کار معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس قرار گرفت.
آنا: چه مأموریت یا مأموریتهایی برای مرکز تحقیقاتی محیط زیست دریایی تعریف شده و آیا اکنون در انجام مأموریتها فعال شده است؟
قاسمی: از جمله مأموریتهای مرکز تحقیقات علوم محیط زیست دریایی را میتوان «پایش و ارزیابی دورهای و منظم محیط زیست دریایی (خلیج فارس و سواحل آن) از لحاظ نوع آلاینده زیست محیطی و منشأ و کمیت آن»، «برنامهریزی مدیریتی آیندهنگر برای حفاظت از محیط زیست دریایی» و «ارائه راهکار برای حذف و یا کاهش آلودگی در محیط زیست دریایی» نام برد.
بیشتر بخوانید:
تولید کربنات باریم در مقیاس صنعتی
«نانوبیوسنسور» تشخیص سرطان سینه طراحی و ساخته شد
آنا: تاکنون چه فعالیتهایی در این مرکز تحقیقاتی صورت گرفته و دستاورد یا دستاوردهای ایجاد مرکز از ابتدا تاکنون چه بوده است؟
قاسمی: ظرفیت و توانمندی استادان و زیرساختهای موجود در دانشگاه در زمینه مسائل دریامحور بسیار بالاست و انجام بیش از ۴۰۰ پایاننامه در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی در گروه منابع طبیعی و فعالیتهای معاونت پژوهش و فناوری زمینهساز ایجاد این مرکز شده است.
«دریا» به عنوان یکی از خوشههای نظام موضوعات در دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان تعریف شده است. از طرفی با توجه به مأموریت دانشگاه در توسعه فعالیتهای مرتبط با حوزه دریا که کتابچه سند آن نیز تدوین شده و به عنوان سندبالادستی و پشتوانه تحقیقاتی موجود در هر یک از اعضای هیئت علمی -که در رزومه آنها دیده میشود- زمینهساز ایجاد این مرکز بوده است.
دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس با ۲۶ عضو هیئت علمی در مرتبههای استادیاری، دانشیاری و استادی در گروه منابع طبیعی، تاکنون پایاننامههای بسیاری مرتبط با موضوع مرکز تحقیقاتی محیط زیست دریایی به انجام رسانده استآنا: تعامل نهادها و مراکز مربوط به مرکز با شما چگونه بوده و آیا قرارداد و تفاهمنامههای همکاری مشترک صورت خواهد گرفت؟
قاسمی: با توجه به جایگاه دانشگاه آزاد در استان هرمزگان، میزان تعامل بسیار بالا بوده و تفاهمنامههای همکاری با ادارات شیلات، حفاظت محیط زیست، پالایشگاهها، سازمان نظام مهندسی و کشاورزی، پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس، نیروی دریایی سپاه و سایر ادارات به امضا رسیده و ایجاد این مرکز در راستایی عملیاتی کردن این تفاهمنامهها بوده است.
آنا: جایگاه پایاننامههای دانشجویی و طرحهای پژوهشی استادان و اعضای هیئت علمی در این مرکز چگونه است؟
قاسمی: دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس با ۲۶ عضو هیئت علمی در مرتبههای استادیاری، دانشیاری و استادی در گروه منابع طبیعی، تاکنون پایاننامههای بسیاری مرتبط با موضوع مرکز تحقیقاتی محیط زیست دریایی به انجام رسانده است و در راستای بهرهبرداری هدفدار و مؤثر از منابع و تجهیزات آزمایشگاهی موجود در دانشگاه، تمام تلاشها بر این است که با راهاندازی مرکز، طرحهای تحقیقاتی بهصورت عملیاتی و در نهایت در راستای حل مسئله در استان و کشور در مسیر خود قرار گیرد.
آنا: فعالیت مرکز تحقیقاتی محیط زیست دریایی را چگونه ارزیابی میکنید و آیا میتواند به فعالیت خود ادامه دهد و مجوز خود را حفظ کند؟
قاسمی: فعالیتهای این مرکز را میتوان از جنبههای مختلف ارزیابی کرد. در بعد توجیهات علمی و تحقیقاتی، میتوان انجام پژوهشهای بنیادی در گستره محیط زیست دریایی برای یافت و استخراج فرآوردههای فعال زیستی از زیستمندان دریا، انجام پژوهشهای بنیادی در گستره محیط زیست دریایی برای تعیین منشأ آلودگیهای دریایی و ایفای نقش مؤثر در راستای رفع نیازهای علمی و فنی کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت منطقه و ایجاد کانون و اتاق فکر ارتقای سلامت در منطقه خلیج فارس را ذکر کرد. در بعد توجیهات آموزشی هم میتوان استفاده از ظرفیتهای هیئت علمی جوان و علاقهمند به تحقیق در عرصههای علوم محیط زیست دریایی و استفاده از ظرفیت آزمایشگاه معتمد محیط زیست مستقر در دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس نام برد.
در بعد توجیهات اقتصادی با رویکرد افزایش درآمدهای غیرشهریهای پایدار بهمنظور کاهش وابستگی به درآمد شهریه نیز میتوان استفاده از ظرفیتهای پشتیبانی مسئولان دانشگاه از فعالیتهای پژوهشی، استفاده از ظرفیت گسترده مشارکت مالی صنایع همجوار با دریا در سطح شهرستان بندرعباس و استان هرمزگان از قبیل پالایشگاه نفت ستاره خلیج فارس، نفت هرمزگان، صنایع فولادسازی، آب شیرینکنها، نیروگاه و ...، نیاز گسترده صنایع ذکرشده به انجام مطالعات محیط زیست دریایی برای کاهش بار آلودگیها، نیاز گسترده مطالعه اثر صنایع در آلودگیهای محیط زیست دریا و بررسی، تجزیه و تحلیل روند آلودگیهای دریا و جهتدارکردن تحقیقات دانشگاهی و رشد و توسعه کیفی آن با رویکرد حل مسائل صنعت را ذکر کرد.
با توجه به موارد ذکرشده نه تنها به آینده فعالیت مرکز امیدوار هستیم؛ بلکه در فکر ارتقای سطح مرکز به درجه یک و برگزیده در مجموعه بزرگ دانشگاه آزاد اسلامی در کشور بوده و بر این باور هستیم که با توجه به همت مسئولان دانشگاه و کمک و همدلی همکاران خود به این مهم دست خواهیم یافت.
آنا: و کلام آخر...
قاسمی: مرکز تحقیقاتی محیط زیست دریایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس بهتازگی مجوز راهاندازی و فعالیت گرفته (حدود دوماه پیش) بنابراین باید در آینده منتظر خبرهای خوبی در راستای اهداف تعریف شده و نیاز جامعه باشیم.
انتهای پیام/۴۰۶۲/
انتهای پیام/