جایگاه دانشگاه آزاد اسلامی در توسعه عدالت آموزشی/ وقتی رقابت با دانشگاه‌های برتر جهان ممکن شد

گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، لاله قلی‌پور؛ آموزش عالی نظام جمهوری اسلامی ایران از دو بخش دولتی و غیردولتی تشکیل شده که اهدافی از قبیل فراهم نمودن ابزارهای رشد شخصیت و تزکیه جوانان کشور، تحقیق در راستای پیشبرد مرزهای علم و دانش، تربیت و تأمین نیروی‌ انسانی متخصص مورد نیاز کشور، فراهم آوردن زمینه‌های لازم برای توسعه تحقیقات، نوآوری، انتقال و جذب تکنولوژی را دنبال می‌کند از طرفی طبق سند چشم انداز در افق ۱۴۰۴ ایران باید کشوری باشد توسعه یافته با جایگاه اول اقتصادی، علمی و فن آوری در سطح منطقه، با تأکید بر جنبش نرم افزاری و تولید علم که این افق توسعه در سند چشم انداز ۲۰ ساله توسعه دانایی محور نام گرفته که اساس و شالوده آن توجه به سرمایه‌های انسانی بوده لذا توسعه دانشگاه‌ها اجتناب ناپذیر است.

البته از آنجایی که به‌ نظر می‌رسد دولت به تنهایی توان توسعه سریع کمی و کیفی دانشگاه‌ها را ندارد لذا حضور دانشگاه‌های غیردولتی از جمله دانشگاه آزاد اسلامی ضروری بوده است و نبود این مجموعه دانشگاهی و یا عدم گسترش در نقاط مختلف جغرافیایی کشور؛ دستیابی به اهداف نظام آموزش عالی و سند چشم انداز افق ۱۴۰۴ را غیر ممکن می‌ساخت.

سید حسین قربانی، هیئت‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دورود در مقاله «نقش دانشگاه آزاد اسلامی در توسعه آموزش عالی ایران» با هدف تبیین نقش و تاثیر دانشگاه آزاد اسلامی بر توسعه آموزش عالی برای همه در کشور پرداخته است. نتیجه کلی از این مطالعه توجه ویژه مسئولان این دانشگاه به شناسایی فرصت‌ها و تهدیدها و نیز تلاش برای تحقق اهداف تعیین شده در سند چشم انداز ۱۴۰۴ نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران است.

برقراری عدالت آموزشی کشور مرهون وجود دانشگاه آزاد اسلامی است

نویسنده مقاله در مقدمه با اشاره به اینکه بدون تردید یکی از مهم‌ترین شاخص‌های توسعه همه جانبه یک کشور وجود دانشگاه‌ها و مراکز دانشگاهی است که توجه به این مهم سابقه ای دیرین در میان ملل جهان دارد که ایران اسلامی نیز از این قاعده مستثنا نیست، می‌گوید، «به شهادت تاریخ ایرانیان از گذشته دور برای علم اندوزی اهمیت فراوان قائل بوده‌اند و با ظهور دین مبین اسلام علم آموزی بیش از بیش مورد توجه قرار گرفت.»

نگاهی گذرا به تاریخچه آموزش عالی در ایران به خوبی موید آن است که در ادوار مختلف تلاش‌های فراوانی برای توسعه آموزش عالی صورت گرفته است. قربانی معتقد است، «اوج این توجه در حال حاضر و به برکت انقلاب اسلامی کاملا آشکار است. یکی از مهم‌ترین دستاوردهای آموزش عالی، ایجاد بستر مناسب برای توانمند ساختن استعدادها بالقوه افراد است تا با تربیت و پرورش این استعدادها، راه برای توسعه پایدار ملی فراهم شود.»

دانشگاه آزاد اسلامی گام‌های ارزنده‌ای برای رقابت با دانشگاه‌های معتبر خارجی برداشته است

به گفته وی، «رسیدن به توسعه پایدار ملی امکان‌پذیر نیست مگر اینکه دانشگاه‌ها و مراکز دانشگاهی علاوه بر تولید، انتقال و اشاعه دانش، استعدادهای بالقوه را به بالفعل تبدیل کنند.‌»

استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد درود معتقد است، «اساسی‌ترین هدف دانشگاه، پرورش استعدادها و انتقال و پیشبرد دانش از طریق آموزش و پژوهش های علمی و ترویج و توسعه علوم به منظور تامین و تجهیز نیروی انسانی متعهد و متخصص برای رفع نیازهای مشروع جامعه است.»

این پژوهشگر در توضیح وظایف دانشگاه می‌گوید، «بالا بردن سطح اطلاعات علمی مردم در زمینه‌های مختلف، گسترش مرزهای دانش از طریق تبادل نظر با مراکز و منابع علمی داخلی، خارجی و بین‌المللی، تعمیم و گسترش آموزش عالی در اجرای بند ۳ اصل سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تربیت دانش آموختگان و متخصصان متعهد برای خدمت به جمهوری اسلامی ایران، تأمین خودکفایی در علوم و فنون، صنعت، کشاورزی، بهداشت و درمان و سایر رشته‌ها، تربیت نیروی انسانی آگاه و متبحر از میان مردم همه مناطق در راستای رفع محرومیت‌های موجود از مهم‌ترین این وظایف است.»

بیشتر بخوانید:

• اعضای هیئت علمی بازوان اصلی چرخش‌های تحول‌آفرین دانشگاه آزاد اسلامی هستند/ باید در جهت مرجعیت‌آفرینی، تمدن‌سازی و الهام‌بخشی حرکت کنیم


• دانشگاه آزاد اسلامی امنیت سیاسی نظام را ارتقا داد/ دست برتر دانشگاه در ایجاد فرصت‌های برابر آموزشی


• پیشتازی دانشگاه آزاد اسلامی در توسعه علمی کشور

نویسنده در ادامه با بیان اینکه آموزش عالی در ایران سابقه‌ای بس طولانی دارد و روند رو به رشد مراکز دانشگاهی بعد از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی نشان از توجه مسئولین نظام به ایجاد شرایط مناسب برای کسب علم و دانش در اقصی نقاط کشور را دارد، می‌افزاید، «از جمله این دانشگاه‌ها، دانشگاه آزاد اسلامی است که در آستانه آغاز دهه چهارم فعالیت خویش، نقش ارزنده و غیر قابل انکاری بر آموزش عالی کشور داشته است. امروزه واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی در گوشه و کنار ایران اسلامی، شرایطی را فراهم ساخته‌اند تا فرزندان این آب و خاک با کمترین دغدغه ادامه تحصیل دهند و به معنای واقعی کلمه این دانشگاه شرایط و امکانات را برای برقراری عدالت آموزشی مهیا کرده است.»

دانشگاه آزاد اسلامی و توسعه آموزش عالی کشور

با توجه به این واقعیت که در تا پیش از انقلاب و سال‌های آغازین انقلاب اسلامی کمبود مراکز دانشگاهی، مانع از راهیابی جمع بسیاری از علاقه‌مندان به تحصیلات عالی و به تبع از آن رشد و توسعه همه جانبه کشور می‌شد، قربانی با اشاره به اینکه اندیشه راه‌اندازی دانشگاه آزاد اسلامی با هدف بسترسازی مناسب برای توسعه علمی کشور از یک سو و برقراری عدالت آموزشی در اقصی نقاط ایران اسلامی، گام‌های ارزنده‌ای در راستای فراهم آوردن شرایط و امکانات لازم برای علم آموزی همه ایرانیان فراهم شد، می‌افزاید، «در دهه سوم شکل‌گیری این نهاد غیر انتفاعی شاهد نقش و تاثیر غیر قابل انکار آن بر توسعه همه‌جانبه کشور هستیم. دانشگاه آزاد اسلامی از بدو تأسیس تاکنون نقش ارزنده‌ای در توسعه آموزش عالی در کشور داشته است.»

نویسنده مقاله به برخی از این نقش‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید، «افزایش تعداد مراکز دانشگاهی، فراهم آوردن امکان ادامه تحصیل برای همه آحاد جامعه، فراهم آوردن امکانات و تجهیزات آزمایشگاهی و کارگاهی، توسعه آموزش رسمی در مقاطع تحصیلات تکمیلی، افزایش میزان تولیدات علمی در سطح ملی و بین‌المللی، ایجاد فضای رقابتی در عرصه آموزش و نیز همگام شدن با مراکز دانشگاهی دولتی در راستای توسعه علمی کشور از جمله این نقش‌ها است.»

این پژوهشگر در نتیجه‌گیری این مقاله عنوان می‌کند، «بیان اینکه دانشگاه آزاد اسلامی به عنوان یک موسسه آموزشی-پژوهشی غیر دولتی از بدو تأسیس تاکنون نقش و تاثیر غیر قابل انکاری در توسعه همه‌جانبه کشور داشته و تمام تلاش مسئولان این دانشگاه در آغاز دهه چهارم شکل‌گیری این نهاد آموزشی غیر انتفاعی، علاوه بر تقویت و ارتقای وضع موجود در کشور است.»

وی می‌افزاید، «دانشگاه آزاد اسلامی گام‌های ارزنده‌ای نیز برای رقابت با دانشگاه‌های معتبر خارجی برداشته است به گونه‌ای که دهه چهارم در این دانشگاه، دهه رقابت‌های جهانی نام‌گذاری شده است.»

دانشگاه آزاد اسلامی از بدو تأسیس تاکنون نقش ارزنده‌ای در توسعه آموزش عالی در کشور داشته است

‌به گفته این استاد دانشگاه، «کمک به توسعه علمی کشور، افزایش تعداد مراکز دانشگاهی و به موازات آن تلاش برای توسعه همه‌جانبه کشور از جمله اهدافی است که این دانشگاه در صدد تحقق آن بوده و خوشبختانه در حال حاضر شاهد به ثمر نشستن این تلاش‌ها هستیم. »

این پژوهشگر معتقد است، «بدون تردید امروز دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان یک دانشگاه ملی غیرانتفاعی نه‌تنها در ایران اسلامی بلکه در سایر کشورهایی که شعبه‌های آن در حال فعالیت هستند، این توانایی را دارد تا با آگاهی کامل از فرصت‌ها و تهدیدها، همچنان و با قوت و توان مضاعف راه را برای حضور چشمگیر در عرصه‌های ملی و بین‌المللی فراهم کند.»

روند رو به رشد این دانشگاه به‌خوبی نشان می‌دهد هیچ مانعی نمی‌تواند سد راه پیشرفت‌های آن شود و قطعاً روزبه‌روز بر موفقیت‌ها و پیشرفت‌های آن افزوده خواهد شد. نویسنده مقاله در این باره می‌نویسد، «برای تحقق این اهداف، شناسایی فرصت‌ها و تهدیدها و تلاش برای دستیابی به اهداف تعیین‌شده در سند چشم‌انداز نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران به سال ۱۴۰۴، می‌تواند نقش و تأثیر این دانشگاه را در توسعه هر چه بیشتر کشور نمایان کند.»

انتهای پیام/۴۱۶۷/پ