«سهگانه ادبی آسانخوان» تألیفی برای فهم آسان گنجینههای فارسی
گروه استانهای خبرگزاری آنا؛ اگر آدمی بخواهد در مسیر کشف حقایق زندگی و به دست آوردن فضیلتهای بشری و دوری از رذیلتها گام بردارد و درصدد خوب و مفید زیستن و انسانی و شاد زندگی کردن بکوشد، بزرگان ادب فارسی به دلنشینترین و هنرمندانهترین شیوه، راه دستیابی به آن را برای ما بیان کردهاند و به یادگار گذاشتهاند، پس جفای بزرگی در حق خود ماست؛ اگر به این سرمایههای ناب و گنجهای بیبدیل بیاعتنا باشیم.
اینها بخشی از سخنان مسعود گلناری عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان است که «سهگانه ادبی آسانخوان» را روانه بازار نشر کرده است. او با اشاره به مهجورماندن آثار وزین و فرهنگساز شعرا و ادیبان ایران زمین و وقوع بیمهری به این آثار به دلیل ثقیل بودن متون کهن، تألیف این سهگانه را راهی برای آشتی دوباره با شاهکارهای ادب فارسی و بهرهمندی همه افراد جامعه از این گنجینهها میداند.
خبرنگار خبرگزاری آنا به همین مناسبت با گلناری گفتوگو کرده است که مشروح آن در ادامه میآید.
آنا: در آغاز سخن پیشینهای از فعالیت ادبی خود ارائه کنید.
گلناری: فارغالتحصیل رشته زبان و ادبیات فارسی هستم و از سال ۱۳۷۹ تاکنون در مقاطع مختلف دانشگاههای آزاد اسلامی تدریس کردهام و کتاب فارسی پیشدانشگاهی اینجانب، حدود ۱۵ سال است که مرجع درس فارسی پیشدانشگاهیِ دانشجویان در چند واحد دانشگاه آزاد بوده است؛ ۱۰ سالی است که به برگزاری کلاسهای حافظخوانی و شاهنامهخوانی در شهر اصفهان برای اقشار مختلف مشغول هستم.
آنا: انگیزه شما از تألیف متون آسانخوان، چه بود و از چه زمانی به ذهنتان خطور کرد؟
با استقبالی که از چاپ دیوان حافظ دیدم، با توجه به علاقه وافرم به فردوسی بزرگ و جایگاه ویژه شاهنامه در فرهنگ و ادبیات این سرزمین، گام بعدیام برای آسانخوان کردنِ معروفترین و زیباترین تراژدی حماسی دنیا یعنی «رستم و سهراب» بود.گلناری: چند سالی این فکر، ذهنم را مشغول کرده بود که چرا باید جوانان ما برای خواندن متون ادبی کهن مشکل داشته باشند. این دغدغه را از آن یافتم که دانشجویانِ خود را مکلّف میکردم تا غزلهای حافظ را حفظ کنند، هرچند توصیه میکردم که از دیوانهایی که خط آن نستعلیق است، استفاده نکنند، تا اشتباه نخوانند که همیشه در ذهنشان جای نگیرد- نتیجه چندانی نداشت؛ چراکه خواندن خط نستعلیق به دلیل ویژگیهایی که از لحاظ قوانین رسمالخطی دارد، کمی مشکل است، حال اگر برای حفظ یک اندازه بودن مصراعها، متن، درهم و فشرده نیز نوشته شود، خواندنش سختتر میشود.
آنا: برای آسانخوانی اثر خود، چه ویژگیهایی را مدنظر داشتهاید؟
گلناری: با یک بررسی مختصر خواهیم فهمید که بیشتر نسخ حافظهای موجود در بازار، خطشان نستعلیق است و اگر هم نباشد، یا به فراوانی در دسترس نیست(مانند دیوان حافظِ استادِ مرحوم «دکتر محمدجواد شریعت» که فقط یک بار چاپ شد) یا گرانقیمت است (مانند دیوان نفیسِ مرحوم استاد کاظم برگ نیسی) یا سنگینوزن و غیرقابل حمل هستند.
علاوه بر این، نداشتن حرکت مناسب حروف در اکثر این دیوانها نیز کار خواننده و علاقهمند به حافظ را دشوارتر میکند و غیر از اینها، ضعف املایی در این سه دهه اخیر به علت مشکلات آموزشی گریبانگیر همه جوانان ما شده است که این ضعف با ورود فضای مجازی بسیار بیشتر خود را نشان داده است و خلاصه چنین است که جوانان ما با شعر حافظ که همیشه در کنار کلامالله در همه خانهها بوده و خوانده میشده است و به طور کلی متون ادبیات غنی فارسی، این همه غریب هستند. برای همین، مدّتها بود که به فکر انتشار نسخهای از دیوان حافظ افتاده بودم که کاستیهای بالا را نداشته باشد: آسانخوان، کم حجم، سبک، در دسترس و با قیمت مناسب باشد تا کسی دستکم در استفاده از آن و خواندن شعر، مشکل نداشته باشد.
آنا: روند تألیف بخش غزلیات حافظ با وجود نسخ گوناگون و خوانشهای متفاوت را چگونه سپری کردید؟
گلناری: ابتدا متن تصحیح شدۀ شادروانـان علامه قزوینی و دکتر غنی را- که هنوز به نسبت، متن خوب و معتبری است- برگزیده، پس از حرکتگذاری با خوانشِ علی موسوی گرمارودی مطابقت دادم. در مورد مصراعهایی که آنها را به دو گونه میتوان خواند با استـمداد از دیوان «حافظ به سعی سایه»، به هردو صورت آن اشاره کردم، یعنی ضبط سایه را در متن و صورت دیگر را در حاشیه آوردم.
بیشتر بخوانید:
لزوم حفظ و ترویج بزرگترین شاهکار ادبی فارسی
آنا: از نگارش مجموعه دوم ادبی آسانخوان مطالبی بیان کنید.
گلناری: با استقبالی که از چاپ دیوان حافظ دیدم با توجه به علاقه وافرم به فردوسی بزرگ و جایگاه ویژه شاهنامه در فرهنگ و ادبیات این سرزمین، گام بعدیام برای آسانخوان کردنِ معروفترین و زیباترین تراژدی حماسی دنیا یعنی «رستم و سهراب» بود.
برای ادای دِین به حکیم بزرگ، فردوسی عزیز، این داستان را هم با نگارشی خوانا و به صورت آسانخوان درآورده و توضیحاتی از واژگان و ترکیبات دشوارش (با کمک دوست فرزانهام «دکتر غلام محمد طاهری مبارکه» نیز به صورت پانوشت آوردم، چاپ نخست آن در قطع وزیری به چاپ رسید و برای چاپ دوم آن، قطع کتاب را مانند دیوان حافظ بصورت پالتویی تغییر داده و به چاپ رساندم که در دسترس علاقهمندان است.
آنا: و اما از آخرین مجموعه و ادای دین به پیامبر غزل بگویید.
گلناری: گام سوم این مجموعه، غزلیات زیبا و کم نظیرِ استاد سخن، شیخ اجلّ، سعدی شیرازی بود که با وجود فراز و نشیبهای راه، پاییز امسال به زیور طبع آراسته شد و همراهِ «دیوان حافظ» و «رستم و سهراب»، سه گانهای را تشکیل داده با نام «مجموعه ادبی آسانخوان» که امیدوارم بتواند هراسی که گاهی ما را از خواندن متون زیبا، حکمتآمیز و عاشقانه ادب فارسی باز میدارد، برطرف کند و نسل فعلی و آینده ما را با این ذخایر بزرگ معنوی و هنری که شالوده فرهنگ بینظیر ایرانی را تشکیل داده است، بیشتر آشنا کند.
آنا: آثار دیگری را برای تألیف در این سبک در نظر دارید؟
گلناری: امیدوارم این توفیق و سعادت را داشته باشم که برخی دیگر از آثار مهم زبان و ادبیات فارسی را به همین شیوه و برای استفاده همگان به چاپ برسانم. آثاری مانند گلستان و بوستان سعدی و داستانهای زیبای دیگری از شاهنامه حکیم فردوسی طوسی، گامهای بعدی این مجموعه هستند.
انتهای پیام/۴۱۱۷/۴۰۶۲/
انتهای پیام/